Return to Video

Si të kontrolloni krahun e dikujt tjetër me trurin tuaj

  • 0:02 - 0:05
    Truri është një organ i mahnitshëm
    dhe kompleks.
  • 0:05 - 0:08
    Dhe ndërsa shumë njerëz janë të
    magjepsur nga truri,
  • 0:08 - 0:11
    ata me të vërtetë nuk mund t'ju
    tregojnë kaq shumë
  • 0:11 - 0:13
    në lidhje me vetitë rreth
    funksionimit të trurit
  • 0:13 - 0:15
    sepse ne nuk mësojmë
    neuroshkencë në shkollë.
  • 0:15 - 0:17
    Dhe një nga arsyet për këtë
    është se teknika
  • 0:17 - 0:20
    është kaq komplekse dhe kaq e kushtueshme
  • 0:20 - 0:24
    se vërtet bëhet vetëm në universitete
    të mëdha dhe institucione të mëdha.
  • 0:24 - 0:27
    Dhe kështu që të jemi në gjendje
    të qasemi në tru,
  • 0:27 - 0:29
    vërtet duhet të kushtosh jetën tënde
  • 0:29 - 0:32
    dhe të kaloni gjashtë vite e gjysmë
    si student ne master
  • 0:32 - 0:35
    thjesht për tu bërë neuroshkencëtar
    për të pasur qasje në këto mjete.
  • 0:35 - 0:38
    Dhe është një turp sepse një në
    pesë prej nesh,
  • 0:38 - 0:41
    kjo është 20 % e të gjithë botës,
    do të ketë një çrregullim neurologjik.
  • 0:41 - 0:43
    Dhe ka zero shërime për këto sëmundje.
  • 0:43 - 0:46
    Dhe kështu duket se ajo që duhet të bëjmë
  • 0:46 - 0:48
    është të kthehemi më herët në
    procesin arsimor
  • 0:48 - 0:53
    dhe duke i mësuar studentët në lidhje
    me neuroshkencën në mënyrë
  • 0:53 - 0:57
    që në të ardhmen, ata mund të mendojnë
    rreth t'u bërit një shkencëtar i trurit.
  • 0:57 - 1:00
    Kur isha student i master, shoku
    im i laboratorit Tim Marzullo dhe unë
  • 1:00 - 1:03
    vendosëm që po sikur të merrnim
    këtë pajisje komplekse që kemi
  • 1:03 - 1:07
    për studimin e trurit dhe ta bëjmë
    të thjeshtë dhe të përballueshme
  • 1:07 - 1:10
    se kushdo që ju e njihni, një amator
    ose një gjimnazist,
  • 1:10 - 1:13
    mund të mësojnë e në të vërtetë të
    marrin pjesë
  • 1:13 - 1:16
    në zbulimin e neuroshkencës.
    Dhe kështu bëmë.
  • 1:16 - 1:19
    Disa vite më parë, kemi filluar një
    kompani të quajtur Backyard Brains
  • 1:19 - 1:23
    dhe bëjmë pajisje të neuroshkencës DIY
    dhe solla disa sonte këtu,
  • 1:23 - 1:26
    dhe unë dua të bëj disa demonstrime,
  • 1:26 - 1:27
    Ju doni të shihni disa?
  • 1:27 - 1:30
    Kam nevojë për një vullnetar
  • 1:30 - 1:33
    Para se - cili është emri juaj?
    (Duartrokitje)
  • 1:33 - 1:34
    Sam Kelly: Sam.
  • 1:34 - 1:37
    Greg Gage: Në rregull, Sam, do të
    regjistroj nga truri juaj.
  • 1:37 - 1:39
    A e keni provuar këtë më parë?
  • 1:39 - 1:40
    SK: Jo.
  • 1:40 - 1:43
    GG: Unë kam nevojë që ju të shtrini
    krahun tuaj për shkencën,
  • 1:43 - 1:44
    rrokullisni mëngën pak,
  • 1:44 - 1:47
    Pra, çfarë do të bëj, unë po vë
    elektroda në krahun tuaj,
  • 1:47 - 1:50
    dhe me siguri po pyesni,
    thashë vetëm se do të regjistroj nga
  • 1:50 - 1:52
    truri juaj, çfarë po bëj me krahun tënd?
  • 1:52 - 1:55
    Epo, ju keni rreth 80 miliardë
    neurone brenda trurit tuaj tani.
  • 1:55 - 1:59
    Ata po dërgojnë mesazhe elektrike
    lart e poshtë, dhe mesazhe kimike.
  • 1:59 - 2:03
    Por disa prej neuroneve tuaja janë
    pikërisht këtu në korteksin tuaj motorik
  • 2:03 - 2:05
    do të dërgojnë mesazhe poshtë
    kur lëviz krahun kështu.
  • 2:05 - 2:08
    Ata do të zbresin nëpër korpus kallosum,
  • 2:08 - 2:11
    poshtë mbi palcën kurrizore në
    neuronin tuaj të poshtëm motorik
  • 2:11 - 2:12
    deri tek muskujt tuaj këtu,
  • 2:12 - 2:15
    dhe se shkarkimi elektrik do të merret
  • 2:15 - 2:17
    nga këto elektroda pikërisht këtu
  • 2:17 - 2:18
    dhe ne do të jemi në gjendje të dëgjojmë
  • 2:18 - 2:20
    saktësisht se çfarë do të bëjë truri juaj.
  • 2:20 - 2:23
    Kështu që do ta kthej këtë për një sekondë
  • 2:23 - 2:25
    A keni dëgjuar ndonjëherë
    si tingëllon truri juaj?
  • 2:25 - 2:26
    SK: Jo.
  • 2:26 - 2:29
    GG: Le ta provojmë.
    Prandaj shkoni përpara dhe ndrydhni dorën.
  • 2:29 - 2:30
    (Duke gjëmuar)
  • 2:30 - 2:31
    Pra, çfarë po dëgjon,
  • 2:31 - 2:34
    janë njësitë tuaja motorike që
    ndodhen këtu.
  • 2:34 - 2:35
    Le ta hedhim një vështrim gjithashtu.
  • 2:35 - 2:37
    Kështu që unë do të qëndroj këtu,
  • 2:37 - 2:40
    dhe unë do të hap aplikacionin tonë këtu.
  • 2:40 - 2:42
    Prandaj tani dua që ju të ndrydhni.
  • 2:42 - 2:43
    (Duke gjëmuar)
  • 2:43 - 2:46
    Pra, pikërisht këtu, këto janë njësitë
    motorike që po ndodhin
  • 2:46 - 2:49
    nga palca kurrizore e deri tek
    muskujt e saj pikërisht këtu,
  • 2:49 - 2:50
    dhe ndërsa ajo po e bën atë,
  • 2:50 - 2:53
    ju jeni duke parë aktivitetin elektrik
    që po ndodh këtu.
  • 2:53 - 2:57
    Ju madje mund të klikoni këtu dhe të
    përpiqeni të shihni një prej tyre.
  • 2:57 - 2:59
    Prandaj vazhdoni ta bëni vërtet shumë.
  • 2:59 - 3:02
    Tani kemi ndalur në një
    potencial veprimi motorik që po ndodh tani
  • 3:02 - 3:05
    brenda trurit tuaj. A doni të shihni
    disa më shumë?
  • 3:05 - 3:06
    (Duartrokitje)
  • 3:06 - 3:08
    Kjo është interesante,
    por le ta përmirësojmë.
  • 3:08 - 3:10
    Kam nevojë edhe për një vullnetar.
  • 3:10 - 3:12
    Si e ke emrin, zotëri?
  • 3:12 - 3:13
    Miguel Goncalves: Miguel.
  • 3:13 - 3:14
    GG: Miguel, mirë.
  • 3:14 - 3:16
    Ju do të qëndroni këtu.
  • 3:16 - 3:18
    Kështu që kur lëvizni krahun kështu
  • 3:18 - 3:21
    truri juaj po dërgon një sinjal
    poshtë në muskujt tuaj këtu.
  • 3:21 - 3:23
    Unë dua që ju të lëvizni krahun gjithashtu
  • 3:23 - 3:26
    Kështu që truri juaj do të dërgojë
    një sinjal në muskujt tuaj.
  • 3:26 - 3:29
    Rezulton se ka një nerv që është këtu
  • 3:29 - 3:32
    që vjen deri këtu dhe i zgjon
    këta tre gishta,
  • 3:32 - 3:35
    dhe është mjaft afër lëkurës
    që të jemi në gjendje
  • 3:35 - 3:37
    ta stimulojmë atë në mënyrë që ato
    që mund të bëjnë
  • 3:37 - 3:41
    është kopjimi i sinjaleve tuaja të
    trurit duke dalë në dorën tënde
  • 3:41 - 3:42
    dhe të injektohet në dorën tuaj,
  • 3:42 - 3:46
    në mënyrë që dora juaj të lëvizë kur
    truri juaj i thotë dorës tuaj të lëvizë.
  • 3:46 - 3:49
    Pra, në një farë kuptimi, ajo do të
    heq vullnetin tuaj të lirë
  • 3:49 - 3:51
    dhe nuk do të keni më
    çdo kontroll mbi këtë dorë.
  • 3:51 - 3:53
    Jeni me mua?
  • 3:53 - 3:55
    Tani do t'ju lidh.
  • 3:55 - 3:57
    (Të qeshura)
  • 3:57 - 3:59
    Unë do të gjej nervin tënd ulnar
  • 3:59 - 4:01
    që me siguri është këtu përreth.
  • 4:01 - 4:03
    Ju nuk e dinit se për çfarë
    po merrnit persiper
  • 4:03 - 4:05
    kur erdhët.
  • 4:05 - 4:07
    Tani une do të largohem
    dhe ne do ta bashkojmë
  • 4:07 - 4:10
    në ndërfaqen tonë njeri-njeri-këtu.
  • 4:10 - 4:15
    Në rregull, kështu Sam, unë dua
    të ndrydhni përsëri dorën.
  • 4:15 - 4:19
    Bëjë atë përsëri. Perfekt.
  • 4:19 - 4:22
    Tani do t'ju lidh këtu,
    në mënyrë që të merrni -
  • 4:22 - 4:24
    Do të ndihet pak e çuditshme në fillim,
  • 4:24 - 4:27
    kjo do të ndjehet si një ....
    (Të qeshura)
  • 4:27 - 4:30
    E dini, kur e humb vullnetin tënd
    të lirë dhe dikush tjetër bëhet agjenti
  • 4:30 - 4:32
    juaj ndihemi pak çuditshem.
  • 4:32 - 4:35
    Tani dua që ju të relaksoni dorën tuaj.
  • 4:35 - 4:36
    Sam, a je me mua?
  • 4:36 - 4:38
    Ju duhet të ndrydhni doren.
  • 4:38 - 4:41
    Nuk do ta ndez akoma, prandaj
    vazhdoni dhe jepini një ndrydhje.
  • 4:41 - 4:43
    Dhe tani, a jeni gati, Miguel?
  • 4:43 - 4:45
    MG: I gatshëm si do jem gjithmonë.
  • 4:45 - 4:48
    GG: Unë e kam ndezur atë, kështu
    që vazhdoni dhe ktheje dorën.
  • 4:48 - 4:49
    E ndjeni pak?
    MG: Jo.
  • 4:49 - 4:51
    GG: Mirë, bëje përsëri?
    MG: Pak.
  • 4:51 - 4:53
    GG: Pak? (Të qeshura)
  • 4:53 - 4:54
    Pushoni.
  • 4:54 - 4:56
    Goditni përsëri.
  • 4:56 - 4:57
    (Të qeshura)
  • 4:57 - 4:58
    Oh, perfekt, perfekt.
  • 4:58 - 5:01
    Pushoni, bëjeni përsëri.
  • 5:01 - 5:03
    Në rregull, tani,
  • 5:03 - 5:07
    truri juaj po kontrollon krahun tuaj
    dhe po kontrollon gjithashtu krahun e tij
  • 5:07 - 5:10
    kështu që vazhdoni dhe thjesht
    bëjeni edhe një herë.
  • 5:10 - 5:12
    Në rregull, kështu është perfekt.
    (Të qeshura)
  • 5:12 - 5:15
    Tani, çfarë do të ndodhte nëse do
    merrja përsipër kontrollin tim
  • 5:15 - 5:18
    mbi dorën tuaj?
    Thjesht pushoni dorën
  • 5:18 - 5:20
    Çfarë ndodh?
  • 5:20 - 5:22
    Ah, asgjë.
  • 5:22 - 5:23
    Pse jo?
  • 5:23 - 5:24
    Sepse truri duhet ta bëjë atë.
  • 5:24 - 5:26
    Kështu që ju e bëni atë përsëri.
  • 5:26 - 5:28
    Në rregull, është perfekt.
  • 5:28 - 5:31
    Falemnderit që na ndihmuat.
  • 5:31 - 5:33
    Kjo është ajo që po ndodh
    në të gjithë botën -
  • 5:33 - 5:34
    Elektrofiziologjia!
  • 5:34 - 5:37
    Ne do të sjellim neuro-revolucionin.
  • 5:37 - 5:38
    Falemnderit.
  • 5:38 - 5:39
    (Duartrokitje)
Title:
Si të kontrolloni krahun e dikujt tjetër me trurin tuaj
Speaker:
Greg Gage
Description:

Greg Gage është në një mision për ta bërë shkencën e trurit të arritshme për të gjithë. Në këtë pjesë, një lloj demonstrimi i mërzitur, neuroshkencetari dhe TED Senior Fellow përdor një pjesë të thjeshtë, të lirë DIY për të hequr vullnetin e lirë të një anëtari të audiencës. Nuk është një mashtrim salloni; në të vërtetë funksionon. Ju duhet ta shihni atë për ta besuar atë.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:52

Albanian subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.