Return to Video

Wat is de waarde van vitamines? - Ginnie Trinh Nguyen

  • 0:07 - 0:11
    A, C, E, D, B, K.
  • 0:11 - 0:15
    Nee, dit is geen willekeurige
    volgorde van het alfabet.
  • 0:15 - 0:18
    Dit zijn vitamines die,
    zoals letters woorden maken,
  • 0:18 - 0:22
    de bouwstenen zijn
    die het lichaam draaiende houden.
  • 0:22 - 0:26
    Vitamines zijn organische verbindingen
    die we in kleine beetjes moeten innemen
  • 0:26 - 0:27
    om te blijven functioneren.
  • 0:27 - 0:31
    Zij bouwen, verdedigen
    en onderhouden het lichaam.
  • 0:31 - 0:34
    Ze helpen spieren en botten maken,
    voedingsstoffen gebruiken,
  • 0:34 - 0:38
    energie vasthouden en gebruiken
    en wonden genezen.
  • 0:38 - 0:40
    Wil je overtuigd worden
    van de waarde van vitamines,
  • 0:40 - 0:43
    denk dan aan de benarde situatie
    van zeelieden van vroeger.
  • 0:43 - 0:47
    Zij hadden geen verse producten
    die rijk waren aan vitamines.
  • 0:47 - 0:48
    Zij kregen scheurbuik.
  • 0:48 - 0:51
    Maar vitamine C,
    dat veel in groenten en fruit zit,
  • 0:51 - 0:54
    was de remedie tegen deze ziekte.
  • 0:54 - 0:57
    Terwijl bacteriën, schimmels en planten
    hun eigen vitamines maken,
  • 0:57 - 1:01
    kan ons lichaam dat niet, dus moeten
    we deze uit andere bronnen halen.
  • 1:01 - 1:05
    Hoe krijgt ons lichaam vitamines binnen?
  • 1:05 - 1:08
    Dat hangt af van de vorm
    van deze verbindingen.
  • 1:08 - 1:10
    Er zijn twee soorten vitamines:
  • 1:10 - 1:12
    vetoplosbare en wateroplosbare.
  • 1:12 - 1:17
    Het verschil bepaalt hoe het lichaam
    vitamines vervoert en opslaat,
  • 1:17 - 1:19
    en hoe het overtollige
    vitamines uitscheidt.
  • 1:19 - 1:23
    Wateroplosbaar zijn
    vitamines C en B-complex,
  • 1:23 - 1:26
    die uit acht verschillende delen bestaan,
  • 1:26 - 1:27
    die allemaal iets unieks doen.
  • 1:27 - 1:32
    Ze bevinden zich in waterige delen
    van groente, fruit en granen,
  • 1:32 - 1:35
    en hun reis door het lichaam
    is redelijk rechttoe rechtaan.
  • 1:35 - 1:38
    Eenmaal in ons systeem
    wordt het voedsel verteerd.
  • 1:38 - 1:42
    De vitamines worden meteen
    door de bloedsomloop opgenomen.
  • 1:42 - 1:44
    Omdat bloedplasma een waterbasis heeft,
  • 1:44 - 1:48
    kunnen de wateroplosbare vitamines
    C en B direct meedrijven
  • 1:48 - 1:51
    en zich vrijelijk
    door het lichaam bewegen.
  • 1:51 - 1:53
    Voor vetoplosbare vitamines,
  • 1:53 - 1:57
    die oplossen in vet en die je vindt
    in melkproducten, boter en oliën,
  • 1:57 - 2:00
    is de reis naar het bloed
    avontuurlijker.
  • 2:00 - 2:03
    Deze vitamines gaan
    door de maag en de darmen,
  • 2:03 - 2:06
    waar een zure substantie, gal,
    vanuit de lever wordt toegevoegd,
  • 2:06 - 2:11
    die het vet opbreekt en klaarmaakt
    om door de darmwand opgenomen te worden.
  • 2:11 - 2:15
    Vetoplosbare vitamines kunnen
    het waterige bloed niet gebruiken.
  • 2:15 - 2:17
    Zij hebben iets anders nodig
    om hen te vervoeren,
  • 2:17 - 2:22
    en wel eiwitten die aan de vitamines
    hechten en die als koerier fungeren.
  • 2:22 - 2:26
    Zij vervoeren de vetoplosbare vitamines
    naar het bloed en door het lichaam.
  • 2:26 - 2:30
    Dit verschil tussen wateroplosbare
    en vetoplosbare vitamines
  • 2:30 - 2:32
    bepaalt dus hoe ze in het bloed komen.
  • 2:32 - 2:35
    Het bepaalt ook hoe ze in het lichaam
    worden opgeslagen of afgevoerd.
  • 2:35 - 2:40
    Dat wateroplosbare vitamines zo makkelijk
    in de bloedsomloop kunnen circuleren
  • 2:40 - 2:45
    betekent dat een teveel ervan makkelijk
    via de nieren kan worden afgescheiden.
  • 2:45 - 2:48
    Daarom moeten we de meeste
    wateroplosbare vitamines
  • 2:48 - 2:52
    dagelijks aanvullen
    door het voedsel dat we eten.
  • 2:52 - 2:55
    Vetoplosbare vitamines
    hebben uithoudingsvermogen.
  • 2:55 - 2:58
    Zij kunnen in de lever
    en in vetcellen opgeslagen worden.
  • 2:58 - 3:01
    Het lichaam gebruikt dit als provisiekast
  • 3:01 - 3:04
    om vitamines op te slaan
    en te gebruiken wanneer nodig.
  • 3:04 - 3:07
    Maar we moeten er
    niet teveel van binnen krijgen,
  • 3:07 - 3:10
    omdat het lichaam vaak
    een goede voorraad heeft.
  • 3:10 - 3:13
    Nu we eenmaal weten
    hoe ze vervoerd en opgeslagen worden,
  • 3:13 - 3:17
    kunnen de vitamines het werk
    gaan doen waarvoor ze kwamen.
  • 3:17 - 3:21
    Sommige, zoals veel B-vitamines,
    maken co-enzymen,
  • 3:21 - 3:25
    wier taak het is om enzymen te helpen
    energie uit voedsel vrij te geven.
  • 3:25 - 3:28
    Andere B-vitamines helpen het lichaam
    deze energie te gebruiken.
  • 3:28 - 3:33
    Uit vitamine C haal je weerbaarheid
    tegen infecties en het maakt collageen,
  • 3:33 - 3:38
    een weefsel nodig voor botten en tanden
    en dat wonden heelt.
  • 3:38 - 3:40
    Vitamine A helpt de aanmaak
    van witte bloedlichaampjes,
  • 3:40 - 3:42
    onmisbaar voor onze weerbaarheid,
  • 3:42 - 3:45
    helpt botten vormen en verbetert het zicht
  • 3:45 - 3:48
    door de oogcellen
    onder controle te houden.
  • 3:48 - 3:52
    Vitamine D verzamelt
    calcium en fosfor om bot te maken.
  • 3:52 - 3:54
    Vitamine E werkt als anti-oxidant,
  • 3:54 - 3:58
    het voert elementen af
    die cellen kunnen beschadigen.
  • 3:58 - 4:02
    Tot slot, door vitamine K
    kan ons bloed stollen,
  • 4:02 - 4:04
    want het helpt
    de eiwitten maken die dit doen.
  • 4:04 - 4:06
    Zonder deze variëteit aan vitamines
  • 4:06 - 4:10
    kunnen mensen tekorten krijgen
    die diverse problemen kunnen veroorzaken,
  • 4:10 - 4:13
    zoals vermoeidheid,
    zenuwschade, hartproblemen
  • 4:13 - 4:16
    Engelse ziekte en scheurbuik.
  • 4:16 - 4:19
    Anderzijds kunnen teveel vitamines
    giftigheid in het lichaam veroorzaken.
  • 4:19 - 4:24
    Dat ontkracht de mythe dat het goed is
    om veel supplementen te slikken.
  • 4:24 - 4:26
    Waar het wel om draait,
    is het vinden van de juiste balans
  • 4:26 - 4:29
    om die vitamine-jackpot te winnen.
Title:
Wat is de waarde van vitamines? - Ginnie Trinh Nguyen
Description:

Bekijk de hele les: http://ed.ted.com/lessons/what-s-the-value-of-vitamins-ginnie-trinh-nguyen

Vitamines zijn de bouwstenen die ons lichaam helpen functioneren: ze helpen bij het maken van spieren en botten, houden energie vast, helpen wonden genezen, en meer. Maar als ons lichaam geen vitamines kan maken, hoe komen ze dan in ons systeem? Ginnie Trinh Nguyen legt uit wat vitamines zijn, hoe ze in ons lichaam komen en waarom ze zo belangrijk zijn.

Les gemaakt door Ginnie Trinh Nguyen, animatie door The Moving Company Animation Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:44

Dutch subtitles

Revisions