Afrika'yı mahveden liderler ve onu düzeltebilecek olan nesil
-
0:00 - 0:05İlk darbe tecrübemi 4 yaşında edinmiştim.
-
0:05 - 0:07Bu darbe yüzünden
-
0:07 - 0:10ailem memleketimiz Gana'yı
terketmek zorunda kalmıştı -
0:10 - 0:12ve Gambia'ya taşınmışlardı.
-
0:12 - 0:14Şansa bakın ki,
-
0:14 - 0:16taşınmamızdan 6 ay sonra
-
0:16 - 0:19orada da bir askeri darbe oldu.
-
0:19 - 0:21Gece yarısı uyanmış olarak
-
0:21 - 0:23alabildiklerimizi yanımıza alıp,
-
0:23 - 0:26güvenli bir yer için yaklaşık
iki saat boyunca yürüdüğümüzü -
0:26 - 0:28çok net hatırlıyorum.
-
0:28 - 0:31Bir hafta boyunca yataklarımızın
altında uyuduk -
0:31 - 0:35çünkü mermilerin camdan içeri
girmesinden endişeleniyorduk. -
0:36 - 0:38Sonra 8 yaşımdayken,
-
0:38 - 0:40Botswana'ya taşındık.
-
0:40 - 0:42Bu sefer, farklıydı.
-
0:42 - 0:44Orada darbe yoktu.
-
0:44 - 0:47Her şey yolundaydı.
Eğitim harikaydı. -
0:47 - 0:50O kadar iyi altyapıları vardı ki
-
0:50 - 0:52batılı ülkelere ulaşmasından çok önce
-
0:52 - 0:55fiber optik telefon sistemine sahiplerdi.
-
0:57 - 0:59Sahip olmadıkları tek şey
-
0:59 - 1:01tek şey
-
1:01 - 1:03kendi ulusal televizyon istasyonlarıydı.
-
1:03 - 1:05Komşu Güney Afrika'daki TV kanallarını
-
1:05 - 1:08izlediğimi hatırlıyorum.
-
1:08 - 1:09Ve hapiste Nelson Mandela'ya
-
1:09 - 1:11ırkçılıkla mücadeleyi bırakma karşılığında
-
1:11 - 1:15özgürlüğünün teklif edilişini izliyordum
-
1:15 - 1:17Ama o kabul etmedi.
-
1:17 - 1:18Güney Afrika'yı ırkçılıktan gerçekten
-
1:18 - 1:21arındırana kadar bunu yapmayı reddetti.
-
1:22 - 1:26Ve sadece iyi bir liderin
Afrika'da büyük bir -
1:26 - 1:28fark yaratabileceğini
hissettiğimi hatırlıyorum. -
1:31 - 1:33Ardından 12 yaşındayken
-
1:33 - 1:36ailem beni Zimbabwe'de liseye gönderdi.
-
1:36 - 1:40Başlarda bu da çok şarşıtıcıydı:
-
1:40 - 1:44Büyüyen ekonomi, harika altyapı,
-
1:45 - 1:47ve ülke Afrika'nın
-
1:47 - 1:50ekonomik kalkınması için
sanki bir modeldi. -
1:50 - 1:52Zimbabwe'de liseden mezun oldum
-
1:52 - 1:53ve üniversite için ülkeden ayrıldım.
-
1:53 - 1:566 yıl sonra geri döndüm.
-
1:57 - 1:59Her şey farklıydı.
-
1:59 - 2:02Ülke parçalara bölünmüştü.
-
2:02 - 2:05Milyonlarca insan göç etmiş,
-
2:06 - 2:07ekonomi karmaşa içindeydi,
-
2:07 - 2:0930 yıllık gelişme bir anda
-
2:09 - 2:11silinmiş gibiydi.
-
2:12 - 2:15Bir ülke nasıl bu kadar hızlı
bu kadar kötüye gidebilirdi? -
2:15 - 2:17Birçok kişi bunun tek sebebinin
-
2:17 - 2:19liderlikle alakalı olduğunu kabul ediyordu.
-
2:19 - 2:23Tek bir adam, Başkan Robert Mugabe,
-
2:23 - 2:24bu ülkenin yıkımından
-
2:24 - 2:27neredeyse tek başına sorumluydu.
-
2:28 - 2:29Şimdi, Afrika'nın farklı yerlerinde
-
2:29 - 2:32büyürken edindiğim deneyimlerin
-
2:32 - 2:33bende iki etkisi oldu.
-
2:33 - 2:37Birincisi Afrika'ya aşık oldum.
-
2:38 - 2:40Her gittiğim yerde,
-
2:40 - 2:42kıtamızın muhteşem güzelliklerini ve
-
2:42 - 2:46insanlarımızın metanetini ve
şevklerini gördüm -
2:46 - 2:47ve o anda farkettim ki hayatımın geri
-
2:47 - 2:51kalanını bu kıtayı mükemmelleştirmeye
adamak istiyordum. -
2:52 - 2:54Ama anladım ki Afrika'yı
mükemmelleştirmek için -
2:54 - 2:57liderlik meselesi üzerine
kafa yormak gerektiyor. -
2:57 - 3:00Görüyorsunuz, yaşadığım tüm ülkeler,
-
3:00 - 3:02darbeler
-
3:02 - 3:05ve Gana, Gambia ve Zimbabwe'de gördüğüm
-
3:05 - 3:06yozlaşmalar
-
3:07 - 3:12Botswana ve Güney
Afrika'da gördüğüm harika -
3:12 - 3:16liderlik örnekleriyle tezat oluşturuyordu.
-
3:16 - 3:20Bunlar Afrika'nın çıkışının veya batışının
-
3:20 - 3:24liderlerimizin kalitesine bağlı olduğunu
anlamamı sağladı. -
3:24 - 3:26Şimdi, aranızdan biri
liderliğin dünyanın her yerinde -
3:26 - 3:29önemli olduğunu düşünebilir tabii ki de.
-
3:29 - 3:33Eğer bugün konuşmamdan çıkaracağınız
tek bir şey varsa o da şudur: -
3:33 - 3:37Afrika'da, dünyanın
herhangi bir yerine göre, -
3:37 - 3:40iyi bir liderin yaratacağı fark
dünyanın herhangi bir -
3:40 - 3:43yerinde yaratacağından
daha büyüktür ve nedeni de şu: -
3:43 - 3:46Çünkü Afrika'daki yargı, anayasa ve
-
3:46 - 3:50sivil toplum gibi kuruluşlar
-
3:50 - 3:52çok zayıf kalıyor.
-
3:52 - 3:55Genel olarak inandığım bir ilke var:
-
3:56 - 3:59Toplumun kuruluşları sağlam olduğunda,
-
3:59 - 4:02iyi bir liderin yaratabileceği
fark sınırlıdır, -
4:02 - 4:04fakat zayıf kurumlara sahipseniz
-
4:04 - 4:06iyi bir lider
-
4:06 - 4:08bir ülkeyi baştan yaratabilir
veya yerle bir edebilir. -
4:08 - 4:10İzninizle biraz daha somutlaştırayım.
-
4:11 - 4:14Amerika'nın başkanı oldunuz.
-
4:14 - 4:17"Vay be, nihayet.
-
4:17 - 4:20Dünyadaki en güçlü adam benim."
diye düşünürsünüz. -
4:20 - 4:23Belki de bir yasa
geçirmeye karar verirsiniz. -
4:23 - 4:25Birden Kongre üyeleri
omuzunuza vurarak, -
4:25 - 4:28"Hayır, hayır, hayır
bunu yapamazsın." derler. -
4:28 - 4:31"O zaman şu şekilde deneyeyim." dersin.
-
4:31 - 4:32Bu sefer de Senato,
-
4:32 - 4:34"Bunu yapabileceğini sanmıyoruz." der.
-
4:35 - 4:38Belki "Biraz daha para basayım.
-
4:38 - 4:40Bence ekonominin canlanmaya
ihtiyacı var." dersin. -
4:40 - 4:42Merkez bankası başkanı
çıldırdığını düşünür. -
4:42 - 4:44Bundan dolayı suçlanabilirsin bile.
-
4:45 - 4:47Ama Zimbabwe'nin başkanı olursan,
-
4:47 - 4:50dersin ki,"Var ya, bu işi
gerçekten seviyorum. -
4:50 - 4:55Sanırım burda sonsuza dek
kalabilirim." (Gülüşmeler) -
4:55 - 4:58Yani, yaparsın da.
-
4:58 - 5:01Para basmaya karar verirsin.
-
5:01 - 5:02Merkez bankası başkanını arayıp,
-
5:02 - 5:05"Para arzını iki katına
çıkartın lütfen." dediğinde; -
5:05 - 5:06Merkez Bankası Başkanı,
"Tabii efendim, sizin için -
5:06 - 5:09yapabileceğim başka bir şey var mı?" der.
-
5:10 - 5:14İşte Afrikalı liderlerin
sahip olduğu güç bu, -
5:14 - 5:17ve işte bu yüzden kıtadaki en çok farkı
-
5:17 - 5:20onlar yaratır.
-
5:20 - 5:22İyi haber şu ki ,
-
5:22 - 5:24Afrika'daki liderlerin
kalitesi artış gösteriyor. -
5:24 - 5:27Aklımda üç dönemin
liderleri bulunuyor. -
5:27 - 5:29İlk jenerasyondakiler
-
5:29 - 5:3150'ler ve 60'larda görev yapanlardı.
-
5:31 - 5:33Bu insanlardan Ganalı Kwame Nkrumah
-
5:33 - 5:36ve Tanzanya'dan
Julius Nyerere gibi isimlerin -
5:36 - 5:38bıraktığı miras Afrika'ya
bağımsızlık getirdi. -
5:38 - 5:40Bizi sömürgecilikten kurtardılar,
-
5:40 - 5:42ve onlara bundan dolayı
haklarını teslim edelim. -
5:42 - 5:45Onlar ikinci nesil tarafından
takip edildiler. -
5:45 - 5:47Bu insanlar Afrika'daki kargaşa dışında
-
5:47 - 5:49hiçbir şey bırakmadılar.
-
5:49 - 5:53Savaş, yozlaşma,
insan hakları istismarlarını düşünün. -
5:53 - 5:55Bunlar tipik bir Afrikalı
lider için klişelerdir. -
5:55 - 5:56Sıklıkla aklımıza
-
5:56 - 5:58Zaire'den Mobutu Sese Seko,
-
5:58 - 6:01Nijerya'dan Sani Abacha gelir.
-
6:01 - 6:04İyi haber şu ki bu liderlerin çoğu gitti
-
6:04 - 6:06ve yerlerine üçüncü jenerasyon geldi.
-
6:06 - 6:08Bunlar merhum Nelson Mandela,
-
6:08 - 6:10bugün Afrika'da gördüğümüz liderlerin çoğu
-
6:10 - 6:13ve Paul Kagame gibi insanlar.
-
6:13 - 6:16Bu liderler kesinlikle
mükemmel değiller -
6:16 - 6:18ancak yaptıkları bir şey var ki, o da
-
6:18 - 6:21ikinci nesilin karmaşasının
çoğunu temizlemiş olmalarıdır. -
6:21 - 6:22Kavgayı durdurdular,
-
6:22 - 6:25ve ben onlara "dengeleyici kuşak" diyorum.
-
6:25 - 6:27Halklarına karşı daha sorumlu davrandılar,
-
6:27 - 6:29makroekonomik politikları geliştirdiler
-
6:30 - 6:32ve ilk defa görüyoruz ki
-
6:32 - 6:35Afrika büyüyor ve hatta bu kıta
-
6:35 - 6:36dünyada en hızlı büyüyen ikinci
ekonomik bölge. -
6:36 - 6:39Dolayısıyla bu liderler
hiç bir şekilde mükemmel değiller -
6:39 - 6:40ama onlar geneli itibariyle
-
6:40 - 6:43son 50 yıldır gördüğümüz en iyi liderler.
-
6:45 - 6:47Peki şimdi nereye gidiyoruz?
-
6:48 - 6:50Bence bundan sonra gelecek olan
-
6:50 - 6:52yani dördüncü nesil
-
6:52 - 6:55kıtayı dönüştürmek için
-
6:55 - 6:58eşsiz bir fırsata sahip.
-
6:58 - 6:59Özellikle önceki neslin yapmadığı
-
6:59 - 7:02iki şeyi yapabilirler.
-
7:02 - 7:04Yapmaları gereken ilk şey
-
7:04 - 7:06kıta için refah oluşturmak.
-
7:06 - 7:08Kıtanın refahı neden bu kadar önemli?
-
7:08 - 7:10Çünkü önceki nesillerden kimsenin
-
7:10 - 7:12yoksullukla ilgilenmeye fırsatı olmadı.
-
7:12 - 7:14Bugün Afrika
-
7:14 - 7:17dünyanın en hızlı büyüyen nüfusuna sahip
-
7:17 - 7:19ama aynı zamanda en fakir nüfusuna.
-
7:19 - 7:232030 yılında Afrika Çin'den daha büyük
bir iş gücüne sahip olacak, -
7:23 - 7:272050'de ise dünyanın en büyük
iş gücüne sahip olacak. -
7:27 - 7:29Afrika'da 1 milyar insanın
işe ihtiyacı olacak, -
7:29 - 7:32eğer ekonomimizi yeteri kadar
hızlı büyütmezsek, -
7:32 - 7:34saatli bir bomba üzerinde oturuyoruz,
-
7:34 - 7:37bu sadece Afrika için değil
tüm dünya için geçerlidir. -
7:38 - 7:40Size refah oluşturma mirasına
-
7:40 - 7:41göre yaşamış bir kişinin
-
7:41 - 7:44örneğini göstermek istiyorum: Laetitia.
-
7:44 - 7:47Laetitia Kenyalı genç bir bayan ve
-
7:47 - 7:49kendisi 13 yaşında okulu
bırakmak zorunda kaldı, -
7:49 - 7:52çünkü ailesi onun okul
masraflarını karşılayamadı. -
7:52 - 7:54Bu nedenle kendine ait,
-
7:54 - 7:56doğduğu yerde oldukça revaçta olan
-
7:56 - 7:57tavşan yetiştirme işini kurdu.
-
7:57 - 7:59Kurduğu iş o kadar başarılı olmuştu ki
-
7:59 - 8:011 yıl içerisinde 15 kadını işe aldı
-
8:01 - 8:03ve kendini okula gönderebilecek kadar
-
8:03 - 8:05yeterli gelir elde ediyordu
-
8:05 - 8:06ve bu kadınlar aracılığıyla
-
8:06 - 8:0965 çocuğun daha okul
masraflarına karşıladı. -
8:09 - 8:11İşi üzerinden yaptığı kârı
-
8:11 - 8:12okul inşaatında kullandı,
-
8:12 - 8:14ve bugün kendi toplumundaki
-
8:14 - 8:16400 çocuğa eğitim imkanı veriyor.
-
8:16 - 8:18Ve 18. yaşına daha yeni girdi.
-
8:18 - 8:22(Alkışlar)
-
8:25 - 8:29Diğer örnek ise Erick Rajaoary.
-
8:29 - 8:32Kendisi Madagaskar adasından geliyor.
-
8:32 - 8:35Erick, Madagaskar'ın kırsal alanlarında
-
8:35 - 8:36istihdam yaratmada tarımın
-
8:36 - 8:38kilit bir rolü olduğunu
-
8:38 - 8:40ama gübrenin Madagaskarlı
-
8:40 - 8:44bir çok çiftçi için
pahalı olduğunu anladı. -
8:44 - 8:47Madagaskar çok özel bir
yarasa türüne sahip, -
8:47 - 8:48bunlar yüksek besin değeri
-
8:48 - 8:51içeren damlalar üretiyorlar.
-
8:51 - 8:542006'da, Erick yeminli muhasebeci
olarak çalıştığı görevinden ayrılarak -
8:54 - 8:56yarasa damlalarından imal ettiği
-
8:56 - 8:59gübre işine başladı.
-
8:59 - 9:01Bugün Erick, yedi milyon dolar gelir getiren
-
9:01 - 9:04bir şirkete sahip.
-
9:04 - 9:0770 kişiye tam zamanlı, 800 kişiye ise
-
9:07 - 9:10yarasaların damlalarını
en fazla düşürdüğü mevsimde -
9:10 - 9:12mevsimlik iş veriyor.
-
9:12 - 9:15Bu hikayede en fazla hoşlandığım şey ise,
-
9:15 - 9:18refah oluşturacak fırsatların
-
9:18 - 9:21neredeyse her yerde bulunabildiğidir.
-
9:21 - 9:23Erick, Batman olarak tanınıyor.
-
9:23 - 9:24(Kahkahalar)
-
9:24 - 9:25Ve sadece
-
9:25 - 9:29yarasa kakasıyla, bir sürü insana
iş verilecek multimilyon dolarlık -
9:29 - 9:33bir şirket kurulabileceği
kimin aklına gelirdi? -
9:35 - 9:39Bu neslin yapması gereken ikinci şey
-
9:39 - 9:42kurumlarımızı oluşturmaktır.
-
9:42 - 9:44Bir daha Robert Mugabe gibi insanlar
-
9:44 - 9:47tarafından asla haraca bağlanmayacak
-
9:47 - 9:50kurumlar oluşturmalılar.
-
9:51 - 9:54Şimdi, bunların hepsi
kulağa çok iyi geliyor -
9:54 - 9:58ama acaba bu dördüncü
nesli nerede bulacağız? -
9:58 - 10:01Sadece oturup şans eseri
ortaya çıkmalarını ya da -
10:01 - 10:05tanrının bize direkt
vermesini mi umacağız? -
10:05 - 10:07Hayır, sanmıyorum.
-
10:07 - 10:10Şansa bırakmak için fazla önemli bir konu.
-
10:10 - 10:13Bence Afrika'ya özgü kurumlar oluşturmalıyız.
-
10:13 - 10:16Bu liderleri sistematik ve
pratik biçimde tanımlayan, -
10:16 - 10:19geliştiren yerli kurumlar...
-
10:19 - 10:22Son 10 yıldır Afrika Liderlik Akademisiyle
-
10:22 - 10:24bunu yapmaktayız.
-
10:24 - 10:26Laetitia genç liderlerimizden biri.
-
10:26 - 10:29Şu an Afrika kıtası için,
-
10:29 - 10:31göz kulak olduğumuz 700 tanesi var.
-
10:31 - 10:32Ve gelecek 50 yıl içinde,
-
10:32 - 10:356000 daha olmasını umuyoruz.
-
10:35 - 10:37Ama bir şey bana rahatsızlık veriyor.
-
10:37 - 10:41Akademiye kabul edeceğimiz
100 genç lider için -
10:41 - 10:43yılda yaklaşık 4000 başvuru alıyoruz.
-
10:43 - 10:45Ve sunduğumuz bu liderlik eğitimi için
-
10:45 - 10:47var olan muazzam açlığı gördüm.
-
10:48 - 10:50Ama bunun hepsini karşılayamazdık.
-
10:51 - 10:55Dolayısıyla bugün, Afrika
Liderlik Akademisi'nin vizyonunda -
10:55 - 11:00genişletme yapılacağını
halka ilk kez açıklıyorum. -
11:00 - 11:04Yeni nesil Afrikalı liderleri yetiştirecek
-
11:05 - 11:0625 tane yeni üniversite
-
11:06 - 11:08daha açıyoruz Afrika'da.
-
11:08 - 11:12Her kampüsün bir dönemde
10.000 lideri olacak -
11:12 - 11:14ve böylelikle belirli bi süre içinde
-
11:14 - 11:17250.000 lideri eğitiyor ve geliştiriyor olacağız.
-
11:17 - 11:20(Alkış)
-
11:24 - 11:2650 yılın sonunda
-
11:26 - 11:28bu kurumlar, kıta için üç milyon
-
11:28 - 11:30dönüştürücü lider yaratmış olacak.
-
11:30 - 11:33Umuyorum ki yarısı, ihitiyacımız olan
-
11:33 - 11:34iş imkanlarını sağlayacak
-
11:34 - 11:36girişimciler olacak
-
11:36 - 11:38ve diğer yarısı
-
11:38 - 11:40devlete ve kâr amacı
gütmeyen sektörlere girerek -
11:40 - 11:43ihtiyacımız olan kurumları kuracaklar.
-
11:44 - 11:47Sadece kuramsal şeyleri öğrenmeyecekler.
-
11:47 - 11:50Aynı zamanda nasıl
lider olunacağını öğrenip -
11:50 - 11:52girişimcilik vasıflarını geliştirecekler.
-
11:52 - 11:56Yani bunu Afrika'nın
Sarmaşık Birliği olarak düşünün -
11:56 - 11:59ama sınav sonuçlarınız ya da
ne kadar çok paranız olduğu -
11:59 - 12:02ya da hangi aileden geldiğinizle
okula kabul edilmek yerine -
12:02 - 12:05bu okula girmek için ana kıstas
-
12:05 - 12:07Afrika'yı dönüştürmek için hangi potansiyele
-
12:07 - 12:09sahip olduğundur.
-
12:10 - 12:14Ama bizim yaptığımız sadece
bir kurum oluşturmak. -
12:14 - 12:17Afrika'yı tek başımıza değiştiremeyiz.
-
12:18 - 12:20Umuyorum ki,
-
12:20 - 12:22çok daha fazla yerli,
-
12:22 - 12:25Afrikalı kurum açılacak
-
12:25 - 12:27ve bu kurumların hepsi
gelecek nesil Afrikalı -
12:27 - 12:29liderleri geliştirme ortak vizyonuyla
-
12:29 - 12:31bir araya gelecek.
-
12:31 - 12:33Dördüncü nesil.
-
12:33 - 12:36Ve onlara şu ortak iletiyi öğretecekler:
-
12:36 - 12:39İş imkanları yaratın, kurumlarımızı kurun.
-
12:41 - 12:43Nelson Mandela'nın söylediği gibi:
-
12:43 - 12:45"Arada bir,
-
12:45 - 12:48bir nesil muhteşem olarak adlandırılır.
-
12:48 - 12:51Siz bu muhteşem nesil olabilirsiniz."
-
12:51 - 12:55İnanıyorum ki, dikkatli şekilde
tanımlar ve gelişirsek -
12:55 - 12:58gelecek nesil Afrikalı liderler
-
12:58 - 13:00ve bu gelen dördüncü nesil
-
13:00 - 13:04Afrika'nın ve aslında dünyanın
-
13:04 - 13:07gördüğü en muhteşem nesil olacak.
-
13:08 - 13:10Teşekkürler.
-
13:10 - 13:14(Applause)
- Title:
- Afrika'yı mahveden liderler ve onu düzeltebilecek olan nesil
- Speaker:
- Fred Swaniker
- Description:
-
Fred Swaniker 18 yaşına basan kadar Gana, Gambiya, Botsvana ve Zimbabve'de yaşadı. Afrika'nın bir ucundan öbür ucuna geçirdiği çocukluğundan öğrendiği şey; güçlü kurumlara sahip toplumlarda iyi liderler fazla bir değişiklik yapamazken, zayıf kurumlara sahip ülkelerde ya o ülkeyi kalkındırdıkları ya da tamamen batırdıkları oldu.Tutkulu konuşmasında Swaniker, Afrika'nın değişik nesillerindeki liderlerine bakıyor ve geleceğin liderliğini nasıl geliştirebileceğini hayal ediyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:26
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for The leaders who ruined Africa, and the generation who can fix it | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for The leaders who ruined Africa, and the generation who can fix it | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for The leaders who ruined Africa, and the generation who can fix it | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for The leaders who ruined Africa, and the generation who can fix it | ||
Ramazan Şen accepted Turkish subtitles for The leaders who ruined Africa, and the generation who can fix it | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for The leaders who ruined Africa, and the generation who can fix it | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for The leaders who ruined Africa, and the generation who can fix it | ||
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for The leaders who ruined Africa, and the generation who can fix it |