Return to Video

Hoe koperblaasinstrumenten werken - Al Cannon

  • 0:09 - 0:13
    Wat geeft de trompet haar schelle geluid
  • 0:13 - 0:17
    en de tuba zijn indringende 'hoempapa'?
  • 0:17 - 0:21
    En wat maakt de trombone zo jazzy?
  • 0:21 - 0:22
    Dat ligt niet aan
  • 0:22 - 0:25
    het koper waar de instrumenten
    van zijn gemaakt,
  • 0:25 - 0:27
    maar aan de route die de lucht aflegt
  • 0:27 - 0:31
    van de longen van de muzikant
    naar de beker van het instrument.
  • 0:31 - 0:36
    Zoals elk geluid, bestaat
    muziek uit trillingen van de lucht.
  • 0:36 - 0:40
    Instrumenten worden ingedeeld
    op basis van hoe die trillingen ontstaan.
  • 0:40 - 0:42
    Op slaginstrumenten wordt geslagen.
  • 0:42 - 0:45
    Op snaarinstrumenten
    wordt getokkeld of gestreken.
  • 0:45 - 0:50
    Door houtblazers wordt lucht geblazen
    tegen een riet of een scherpe rand.
  • 0:50 - 0:51
    Bij koperblaasinstrumenten echter,
  • 0:51 - 0:55
    komen de trillingen
    rechtstreeks van de mond van de muzikant.
  • 0:55 - 1:01
    Een van de eerste dingen die een
    koperblazer moet leren, is diep inademen,
  • 1:01 - 1:06
    totdat ieder luchtdeeltje
    in de longen is geperst.
  • 1:06 - 1:09
    Als al die lucht eenmaal binnen is,
    moet ze er via de mond weer uit,
  • 1:09 - 1:13
    maar daar ontstaat een innerlijk gevecht:
  • 1:13 - 1:17
    de muzikant probeert
    zijn lippen vast op elkaar te houden
  • 1:17 - 1:21
    terwijl hij voldoende lucht
    blaast om ze open te duwen.
  • 1:21 - 1:24
    De ontsnappende lucht
    wordt tegengewerkt door de lipspieren,
  • 1:24 - 1:27
    maakt een opening, de aperture genoemd,
  • 1:27 - 1:32
    en maakt de trilling
    die koperblazers de 'buzz' noemen.
  • 1:32 - 1:35
    Als er een mondstuk
    tegen die trillende lippen wordt gezet,
  • 1:35 - 1:38
    verfijnt dat de buzz een beetje,
  • 1:38 - 1:41
    en wordt de trilling
    op bepaalde frequenties versterkt.
  • 1:41 - 1:43
    Maar wat het echt interessant maakt,
  • 1:43 - 1:46
    is welk instrument
    aan dat mondstuk vastzit.
  • 1:46 - 1:49
    Een koperblaasinstrument
    bestaat in feite uit een buis
  • 1:49 - 1:53
    die resoneert met de luchtkolom
    die er doorheen geblazen wordt.
  • 1:53 - 1:55
    De geluidsgolven
    die door die kolom gaan
  • 1:55 - 2:00
    maken een frequentiepatroon,
    de harmonische boventoonreeks genoemd,
  • 2:00 - 2:03
    met noten die ver uit elkaar staan
    aan de lage kant,
  • 2:03 - 2:06
    maar die dichter bijelkaar komen
    naarmate de toon hoger wordt.
  • 2:06 - 2:09
    De muzikant kan
    de toonfrequentie veranderen
  • 2:09 - 2:15
    door kleine veranderingen
    aan de lipspanning en de ademsteun.
  • 2:15 - 2:18
    Langzame, warme, ruisende lucht
    zorgt voor lagere tonen,
  • 2:18 - 2:24
    en snellere, koude, stromende lucht
    zorgt voor hogere tonen in de reeks.
  • 2:24 - 2:28
    Maar in elke harmonische reeks
    zijn bepaalde frequenties afwezig
  • 2:28 - 2:30
    en wat koperblaasinstrumenten
  • 2:30 - 2:34
    zo veelzijdig maakt, is dat je er tussen
    verschillende reeksen mee kunt schakelen.
  • 2:34 - 2:37
    Op de trompet bijvoorbeeld,
    kan je de luchtbuis verlengen
  • 2:37 - 2:41
    door ventielen in te drukken,
  • 2:41 - 2:46
    terwijl je dat op een trombone doet
    door de schuif uit te trekken.
  • 2:46 - 2:49
    Het verlengen van de buis
    rekt de trillende luchtkolom uit,
  • 2:49 - 2:54
    verkleint het aantal trillingen
    en leidt tot een lagere toon.
  • 2:54 - 2:57
    Daarom kan de tuba,
    het grootste koperblaasinstrument,
  • 2:57 - 3:01
    ook de laagste noten spelen.
  • 3:01 - 3:05
    Dus met veranderingen in de buislengte
    wordt van harmonische reeks gewisseld
  • 3:05 - 3:08
    terwijl kleine veranderingen
    in de luchtstroom en de lipspanning
  • 3:08 - 3:11
    zorgen voor de verschillende noten
    binnen een reeks.
  • 3:11 - 3:16
    En die noten komen uiteindelijk
    door de uitlopende beker aan het uiteinde.
  • 3:16 - 3:20
    Wat begon als een diepe ademhaling
    en een trillende buzz van de lippen
  • 3:20 - 3:24
    is nu veranderd in een
    krachtige en koperachtige melodie.
  • 3:24 - 3:28
    De virtuoze manier waarop de muzikant
    elk deel van het proces beïnvloedt:
  • 3:28 - 3:29
    van de longen,
  • 3:29 - 3:30
    tot de lippen,
  • 3:30 - 3:32
    tot het mondstuk,
  • 3:32 - 3:35
    tot het instrument zelf,
    zorgt voor een indrukwekkend toonpalet
  • 3:35 - 3:39
    dat gehoord kan worden in muziekgenres
    over de hele wereld.
  • 3:39 - 3:42
    Door de kracht
    van natuurlijke resonantie
  • 3:42 - 3:44
    flexibel en gecontroleerd te gebruiken,
  • 3:44 - 3:45
    zijn koperblaasinstrumenten
  • 3:45 - 3:48
    een prachtig voorbeeld
    van de samensmelting
  • 3:48 - 3:51
    van menselijke creativiteit
    met de fysica van de wereld.
Title:
Hoe koperblaasinstrumenten werken - Al Cannon
Description:

Volledige les bekijken: http://ed.ted.com/lessons/how-brass-instruments-work-al-cannon

Wat geeft de trompet haar schelle geluid en de tuba zijn indringende hoempapa? En wat maakt de trombone zo jazzy? Al Cannon legt uit dat dat niet ligt aan het koper waar de instrumenten van zijn gemaakt, maar aan de route die de adem aflegt van de longen van de muzikant naar de beker van het instrument.

Les door Al Cannon, animatie door TED-Ed.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:12

Dutch subtitles

Revisions