[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:09.49,0:00:12.53,Default,,0000,0000,0000,,Wat geeft de trompet haar schelle geluid Dialogue: 0,0:00:12.53,0:00:17.18,Default,,0000,0000,0000,,en de tuba zijn indringende 'hoempapa'? Dialogue: 0,0:00:17.18,0:00:21.32,Default,,0000,0000,0000,,En wat maakt de trombone zo jazzy? Dialogue: 0,0:00:21.32,0:00:22.32,Default,,0000,0000,0000,,Dat ligt niet aan Dialogue: 0,0:00:22.32,0:00:24.98,Default,,0000,0000,0000,,het koper waar de instrumenten\Nvan zijn gemaakt, Dialogue: 0,0:00:24.98,0:00:26.75,Default,,0000,0000,0000,,maar aan de route die de lucht aflegt Dialogue: 0,0:00:26.75,0:00:30.90,Default,,0000,0000,0000,,van de longen van de muzikant \Nnaar de beker van het instrument. Dialogue: 0,0:00:30.90,0:00:35.90,Default,,0000,0000,0000,,Zoals elk geluid, bestaat \Nmuziek uit trillingen van de lucht. Dialogue: 0,0:00:35.90,0:00:40.27,Default,,0000,0000,0000,,Instrumenten worden ingedeeld \Nop basis van hoe die trillingen ontstaan. Dialogue: 0,0:00:40.27,0:00:42.22,Default,,0000,0000,0000,,Op slaginstrumenten wordt geslagen. Dialogue: 0,0:00:42.22,0:00:45.24,Default,,0000,0000,0000,,Op snaarinstrumenten \Nwordt getokkeld of gestreken. Dialogue: 0,0:00:45.24,0:00:49.52,Default,,0000,0000,0000,,Door houtblazers wordt lucht geblazen \Ntegen een riet of een scherpe rand. Dialogue: 0,0:00:49.52,0:00:51.15,Default,,0000,0000,0000,,Bij koperblaasinstrumenten echter, Dialogue: 0,0:00:51.15,0:00:55.40,Default,,0000,0000,0000,,komen de trillingen \Nrechtstreeks van de mond van de muzikant. Dialogue: 0,0:00:55.40,0:01:00.63,Default,,0000,0000,0000,,Een van de eerste dingen die een \Nkoperblazer moet leren, is diep inademen, Dialogue: 0,0:01:00.63,0:01:05.97,Default,,0000,0000,0000,,totdat ieder luchtdeeltje\Nin de longen is geperst. Dialogue: 0,0:01:05.97,0:01:09.40,Default,,0000,0000,0000,,Als al die lucht eenmaal binnen is,\Nmoet ze er via de mond weer uit, Dialogue: 0,0:01:09.40,0:01:12.55,Default,,0000,0000,0000,,maar daar ontstaat een innerlijk gevecht: Dialogue: 0,0:01:12.55,0:01:16.99,Default,,0000,0000,0000,,de muzikant probeert\Nzijn lippen vast op elkaar te houden Dialogue: 0,0:01:16.99,0:01:21.16,Default,,0000,0000,0000,,terwijl hij voldoende lucht \Nblaast om ze open te duwen. Dialogue: 0,0:01:21.16,0:01:24.21,Default,,0000,0000,0000,,De ontsnappende lucht \Nwordt tegengewerkt door de lipspieren, Dialogue: 0,0:01:24.21,0:01:27.08,Default,,0000,0000,0000,,maakt een opening, de aperture genoemd, Dialogue: 0,0:01:27.08,0:01:32.21,Default,,0000,0000,0000,,en maakt de trilling\Ndie koperblazers de 'buzz' noemen. Dialogue: 0,0:01:32.21,0:01:35.16,Default,,0000,0000,0000,,Als er een mondstuk \Ntegen die trillende lippen wordt gezet, Dialogue: 0,0:01:35.16,0:01:37.74,Default,,0000,0000,0000,,verfijnt dat de buzz een beetje, Dialogue: 0,0:01:37.74,0:01:41.04,Default,,0000,0000,0000,,en wordt de trilling\Nop bepaalde frequenties versterkt. Dialogue: 0,0:01:41.04,0:01:42.75,Default,,0000,0000,0000,,Maar wat het echt interessant maakt, Dialogue: 0,0:01:42.75,0:01:46.48,Default,,0000,0000,0000,,is welk instrument\Naan dat mondstuk vastzit. Dialogue: 0,0:01:46.48,0:01:49.50,Default,,0000,0000,0000,,Een koperblaasinstrument \Nbestaat in feite uit een buis Dialogue: 0,0:01:49.50,0:01:52.61,Default,,0000,0000,0000,,die resoneert met de luchtkolom\Ndie er doorheen geblazen wordt. Dialogue: 0,0:01:52.61,0:01:54.99,Default,,0000,0000,0000,,De geluidsgolven \Ndie door die kolom gaan Dialogue: 0,0:01:54.99,0:01:59.77,Default,,0000,0000,0000,,maken een frequentiepatroon,\Nde harmonische boventoonreeks genoemd, Dialogue: 0,0:01:59.77,0:02:02.76,Default,,0000,0000,0000,,met noten die ver uit elkaar staan\Naan de lage kant, Dialogue: 0,0:02:02.76,0:02:06.48,Default,,0000,0000,0000,,maar die dichter bijelkaar komen\Nnaarmate de toon hoger wordt. Dialogue: 0,0:02:06.48,0:02:08.67,Default,,0000,0000,0000,,De muzikant kan \Nde toonfrequentie veranderen Dialogue: 0,0:02:08.67,0:02:14.67,Default,,0000,0000,0000,,door kleine veranderingen\Naan de lipspanning en de ademsteun. Dialogue: 0,0:02:14.67,0:02:18.40,Default,,0000,0000,0000,,Langzame, warme, ruisende lucht\Nzorgt voor lagere tonen, Dialogue: 0,0:02:18.40,0:02:23.99,Default,,0000,0000,0000,,en snellere, koude, stromende lucht\Nzorgt voor hogere tonen in de reeks. Dialogue: 0,0:02:23.99,0:02:28.17,Default,,0000,0000,0000,,Maar in elke harmonische reeks\Nzijn bepaalde frequenties afwezig Dialogue: 0,0:02:28.17,0:02:30.45,Default,,0000,0000,0000,,en wat koperblaasinstrumenten Dialogue: 0,0:02:30.45,0:02:34.37,Default,,0000,0000,0000,,zo veelzijdig maakt, is dat je er tussen \Nverschillende reeksen mee kunt schakelen. Dialogue: 0,0:02:34.37,0:02:37.35,Default,,0000,0000,0000,,Op de trompet bijvoorbeeld, \Nkan je de luchtbuis verlengen Dialogue: 0,0:02:37.35,0:02:41.08,Default,,0000,0000,0000,,door ventielen in te drukken, Dialogue: 0,0:02:41.08,0:02:46.22,Default,,0000,0000,0000,,terwijl je dat op een trombone doet \Ndoor de schuif uit te trekken. Dialogue: 0,0:02:46.22,0:02:49.22,Default,,0000,0000,0000,,Het verlengen van de buis \Nrekt de trillende luchtkolom uit, Dialogue: 0,0:02:49.22,0:02:53.90,Default,,0000,0000,0000,,verkleint het aantal trillingen\Nen leidt tot een lagere toon. Dialogue: 0,0:02:53.90,0:02:56.85,Default,,0000,0000,0000,,Daarom kan de tuba, \Nhet grootste koperblaasinstrument, Dialogue: 0,0:02:56.85,0:03:00.93,Default,,0000,0000,0000,,ook de laagste noten spelen. Dialogue: 0,0:03:00.93,0:03:04.83,Default,,0000,0000,0000,,Dus met veranderingen in de buislengte \Nwordt van harmonische reeks gewisseld Dialogue: 0,0:03:04.83,0:03:08.14,Default,,0000,0000,0000,,terwijl kleine veranderingen\Nin de luchtstroom en de lipspanning Dialogue: 0,0:03:08.14,0:03:10.96,Default,,0000,0000,0000,,zorgen voor de verschillende noten \Nbinnen een reeks. Dialogue: 0,0:03:10.96,0:03:16.36,Default,,0000,0000,0000,,En die noten komen uiteindelijk\Ndoor de uitlopende beker aan het uiteinde. Dialogue: 0,0:03:16.36,0:03:20.18,Default,,0000,0000,0000,,Wat begon als een diepe ademhaling\Nen een trillende buzz van de lippen Dialogue: 0,0:03:20.18,0:03:24.32,Default,,0000,0000,0000,,is nu veranderd in een \Nkrachtige en koperachtige melodie. Dialogue: 0,0:03:24.32,0:03:27.96,Default,,0000,0000,0000,,De virtuoze manier waarop de muzikant\Nelk deel van het proces beïnvloedt: Dialogue: 0,0:03:27.96,0:03:29.20,Default,,0000,0000,0000,,van de longen, Dialogue: 0,0:03:29.20,0:03:30.27,Default,,0000,0000,0000,,tot de lippen, Dialogue: 0,0:03:30.27,0:03:31.60,Default,,0000,0000,0000,,tot het mondstuk, Dialogue: 0,0:03:31.62,0:03:35.16,Default,,0000,0000,0000,,tot het instrument zelf, \Nzorgt voor een indrukwekkend toonpalet Dialogue: 0,0:03:35.16,0:03:38.91,Default,,0000,0000,0000,,dat gehoord kan worden in muziekgenres \Nover de hele wereld. Dialogue: 0,0:03:38.91,0:03:41.68,Default,,0000,0000,0000,,Door de kracht \Nvan natuurlijke resonantie Dialogue: 0,0:03:41.68,0:03:44.03,Default,,0000,0000,0000,,flexibel en gecontroleerd te gebruiken, Dialogue: 0,0:03:44.03,0:03:45.37,Default,,0000,0000,0000,,zijn koperblaasinstrumenten Dialogue: 0,0:03:45.37,0:03:48.37,Default,,0000,0000,0000,,een prachtig voorbeeld\Nvan de samensmelting Dialogue: 0,0:03:48.37,0:03:51.10,Default,,0000,0000,0000,,van menselijke creativiteit \Nmet de fysica van de wereld.