1
00:00:09,491 --> 00:00:12,526
Wat geeft de trompet haar schelle geluid

2
00:00:12,526 --> 00:00:17,177
en de tuba zijn indringende 'hoempapa'?

3
00:00:17,177 --> 00:00:21,317
En wat maakt de trombone zo jazzy?

4
00:00:21,317 --> 00:00:22,317
Dat ligt niet aan

5
00:00:22,317 --> 00:00:24,978
het koper waar de instrumenten
van zijn gemaakt,

6
00:00:24,978 --> 00:00:26,750
maar aan de route die de lucht aflegt

7
00:00:26,750 --> 00:00:30,895
van de longen van de muzikant 
naar de beker van het instrument.

8
00:00:30,895 --> 00:00:35,901
Zoals elk geluid, bestaat 
muziek uit trillingen van de lucht.

9
00:00:35,901 --> 00:00:40,268
Instrumenten worden ingedeeld 
op basis van hoe die trillingen ontstaan.

10
00:00:40,268 --> 00:00:42,225
Op slaginstrumenten wordt geslagen.

11
00:00:42,225 --> 00:00:45,244
Op snaarinstrumenten 
wordt getokkeld of gestreken.

12
00:00:45,244 --> 00:00:49,525
Door houtblazers wordt lucht geblazen 
tegen een riet of een scherpe rand.

13
00:00:49,525 --> 00:00:51,152
Bij koperblaasinstrumenten echter,

14
00:00:51,152 --> 00:00:55,402
komen de trillingen 
rechtstreeks van de mond van de muzikant.

15
00:00:55,402 --> 00:01:00,632
Een van de eerste dingen die een 
koperblazer moet leren, is diep inademen,

16
00:01:00,632 --> 00:01:05,970
totdat ieder luchtdeeltje
in de longen is geperst.

17
00:01:05,970 --> 00:01:09,402
Als al die lucht eenmaal binnen is,
moet ze er via de mond weer uit,

18
00:01:09,402 --> 00:01:12,554
maar daar ontstaat een innerlijk gevecht:

19
00:01:12,554 --> 00:01:16,988
de muzikant probeert
zijn lippen vast op elkaar te houden

20
00:01:16,988 --> 00:01:21,163
terwijl hij voldoende lucht 
blaast om ze open te duwen.

21
00:01:21,163 --> 00:01:24,213
De ontsnappende lucht 
wordt tegengewerkt door de lipspieren,

22
00:01:24,213 --> 00:01:27,075
maakt een opening, de aperture genoemd,

23
00:01:27,075 --> 00:01:32,207
en maakt de trilling
die koperblazers de 'buzz' noemen.

24
00:01:32,207 --> 00:01:35,164
Als er een mondstuk 
tegen die trillende lippen wordt gezet,

25
00:01:35,164 --> 00:01:37,742
verfijnt dat de buzz een beetje,

26
00:01:37,742 --> 00:01:41,036
en wordt de trilling
op bepaalde frequenties versterkt.

27
00:01:41,036 --> 00:01:42,747
Maar wat het echt interessant maakt,

28
00:01:42,747 --> 00:01:46,481
is welk instrument
aan dat mondstuk vastzit.

29
00:01:46,481 --> 00:01:49,495
Een koperblaasinstrument 
bestaat in feite uit een buis

30
00:01:49,495 --> 00:01:52,609
die resoneert met de luchtkolom
die er doorheen geblazen wordt.

31
00:01:52,609 --> 00:01:54,993
De geluidsgolven 
die door die kolom gaan

32
00:01:54,993 --> 00:01:59,774
maken een frequentiepatroon,
de harmonische boventoonreeks genoemd,

33
00:01:59,774 --> 00:02:02,764
met noten die ver uit elkaar staan
aan de lage kant,

34
00:02:02,764 --> 00:02:06,482
maar die dichter bijelkaar komen
naarmate de toon hoger wordt.

35
00:02:06,482 --> 00:02:08,668
De muzikant kan 
de toonfrequentie veranderen

36
00:02:08,668 --> 00:02:14,674
door kleine veranderingen
aan de lipspanning en de ademsteun.

37
00:02:14,674 --> 00:02:18,403
Langzame, warme, ruisende lucht
zorgt voor lagere tonen,

38
00:02:18,403 --> 00:02:23,986
en snellere, koude, stromende lucht
zorgt voor hogere tonen in de reeks.

39
00:02:23,986 --> 00:02:28,174
Maar in elke harmonische reeks
zijn bepaalde frequenties afwezig

40
00:02:28,174 --> 00:02:30,447
en wat koperblaasinstrumenten

41
00:02:30,447 --> 00:02:34,367
zo veelzijdig maakt, is dat je er tussen 
verschillende reeksen mee kunt schakelen.

42
00:02:34,367 --> 00:02:37,353
Op de trompet bijvoorbeeld, 
kan je de luchtbuis verlengen

43
00:02:37,353 --> 00:02:41,082
door ventielen in te drukken,

44
00:02:41,082 --> 00:02:46,219
terwijl je dat op een trombone doet 
door de schuif uit te trekken.

45
00:02:46,219 --> 00:02:49,215
Het verlengen van de buis 
rekt de trillende luchtkolom uit,

46
00:02:49,215 --> 00:02:53,900
verkleint het aantal trillingen
en leidt tot een lagere toon.

47
00:02:53,900 --> 00:02:56,854
Daarom kan de tuba, 
het grootste koperblaasinstrument,

48
00:02:56,854 --> 00:03:00,934
ook de laagste noten spelen.

49
00:03:00,934 --> 00:03:04,827
Dus met veranderingen in de buislengte 
wordt van harmonische reeks gewisseld

50
00:03:04,827 --> 00:03:08,135
terwijl kleine veranderingen
in de luchtstroom en de lipspanning

51
00:03:08,135 --> 00:03:10,964
zorgen voor de verschillende noten 
binnen een reeks.

52
00:03:10,964 --> 00:03:16,357
En die noten komen uiteindelijk
door de uitlopende beker aan het uiteinde.

53
00:03:16,357 --> 00:03:20,184
Wat begon als een diepe ademhaling
en een trillende buzz van de lippen

54
00:03:20,184 --> 00:03:24,325
is nu veranderd in een 
krachtige en koperachtige melodie.

55
00:03:24,325 --> 00:03:27,957
De virtuoze manier waarop de muzikant
elk deel van het proces beïnvloedt:

56
00:03:27,957 --> 00:03:29,205
van de longen,

57
00:03:29,205 --> 00:03:30,266
tot de lippen,

58
00:03:30,266 --> 00:03:31,602
tot het mondstuk,

59
00:03:31,622 --> 00:03:35,157
tot het instrument zelf, 
zorgt voor een indrukwekkend toonpalet

60
00:03:35,157 --> 00:03:38,908
dat gehoord kan worden in muziekgenres 
over de hele wereld.

61
00:03:38,908 --> 00:03:41,684
Door de kracht 
van natuurlijke resonantie

62
00:03:41,684 --> 00:03:44,034
flexibel en gecontroleerd te gebruiken,

63
00:03:44,034 --> 00:03:45,371
zijn koperblaasinstrumenten

64
00:03:45,371 --> 00:03:48,371
een prachtig voorbeeld
van de samensmelting

65
00:03:48,371 --> 00:03:51,098
van menselijke creativiteit 
met de fysica van de wereld.