Hoe nieuwe macht eruit ziet

We kunnen de kracht van verspreidde, gecrowdsourcete bedrijfsmodellen elke dag zien. Kijk maar naar Uber, Kickstarter en Airbnb. De door de wol geverfde online activist Jeremy Heimans vraagt zich af wanneer dit soort 'nieuwe energie' door gaat werken in de politiek? Zijn verrassende antwoord is: sneller dan je denkt. Het is een gewaagde stellingname over de toekomst van macht en politiek; kijk en zie of je het met hem eens bent.

Dit hier is Anna Hazare.

Anna Hazare is misschien
de meest vooruitstrevende

digitale activist ter wereld.

Je zou het niet zeggen als je hem ziet.

Hazare is een 77-jarige Indiase activist
tegen corruptie en voor rechtvaardigheid.

In 2011 lanceerde hij een grote actie

om alledaagse corruptie
in India aan te pakken,

een onderwerp dat de Indiase elite
graag negeert.

Voor deze actie

gebruikte hij alle gewone tactieken

van een goeie Gandhiaanse organisator.

Dus ging hij in hongerstaking.

Tijdens die hongerstaking besefte Hazare

dat dit in de 21ste eeuw
niet zou volstaan.

Dus begon hij te spelen
met mobiel activisme.

In het begin zei hij tegen mensen:

'Stuur me een sms'je

als je mijn actie tegen corruptie steunt'.

Hij geeft mensen een verkort nummer,

en ongeveer 80.000 mensen reageren.

Toegegeven, dat is een mooi resultaat.

Maar dan denkt hij:

'laat ik mijn tactiek aanpassen.'

Hij zegt: 'Stuur me een gemiste oproep.'

Als je het zuidelijk halfrond kent,

dan weet je dat gemiste oproepen

een wezenlijk onderdeel zijn
van de mobiele cultuur.

Ik zie mensen knikken.

Mensen geven voortdurend gemiste oproepen.

Als je te laat bent voor een vergadering

en je wil laten weten dat je eraan komt

dan geef je een gemiste oproep.

Als je je vriend wil zeggen
'ik mis je'

dan geef je een gemiste oproep.

Goede dating tip.

In sommige culturen
doe je je minnaar een plezier

door te bellen en op te hangen.
(Gelach)

Waarom doen mensen dat?

De reden is natuurlijk

dat je kosten wilt vermijden,

die je maakt als je belt of sms't.

Hazare vroeg mensen om een gemiste oproep.

Raad nu eens hoeveel mensen dit deden...

35 miljoen.

Dit is een van de grootste acties
in de geschiedenis.

Het is opmerkelijk.

Het toont de enorme kracht
van de opkomende middenklasse in India,

en de kracht die ze hebben
door hun mobiele telefoons.

Hazare gebruikte dat,

hij had nu een enorm bestand
met telefoonnummers,

en gebruikte dat om mensen
in het veld in te zetten

en zo honderdduizenden mensen
in Delhi de straat op te krijgen

om een punt de maken van
dagelijkse corruptiepraktijken in India.

Het is een opmerkelijk verhaal.

Dit ben ik toen ik 12 was.

Ik hoop dat je de gelijkenis ziet.

Ik was ook een activist.

Ik ben mijn hele leven al een activist.

Ik had een hele grappige jeugd

waarin ik de wereld over reisde,

leiders en Nobelprijswinnaars ontmoette

en praatte over de Derde Wereldschuld,

zoals het toen heette,

en over demilitarisatie.

Ik was een heel erg serieus kind.
(Gelach)

In het begin van de jaren 90

had ik m'n eigen geavanceerde instrument:

de fax.

De fax was mijn instrument voor activisme.

Destijds was het de beste manier

om een boodschap naar
veel mensen tegelijk te sturen.

Een voorbeeld van zo'n campagne

was aan de vooravond van de Golfoorlog.

Ik organiseerde een wereldwijde actie
om het hotel in Genève,

waar James Baker
en Tariq Aziz vergaderden,

te bombarderen met faxen.

Ik dacht dat oorlog zo
voorkomen kon worden.

Het is niet verbazingwekkend

dat deze campagne
onsuccesvol was. (Gelach)

Daar zijn veel redenen voor,

maar het lijdt geen twijfel
dat één sputterende fax in Genève

misschien niet het juiste middel was

om grote massa's mensen te bereiken.

Dus zocht ik naar betere mogelijkheden.

Ik richtte mede Avaaz op,
dat online mensen mobiliseert

en nu bijna 40 miljoen leden heeft.

Nu manage ik Purpose, een thuisbasis
voor dit type bewegingen.

Wat is de moraal van dit verhaal?

Is de moraal dat de fax overschaduwd is
door de mobiele telefoon?

Is het een verhaal
over techno-determinisme?

Ik zou zeggen dat het meer is dan dat.

Ik zou zeggen dat in de laatste 20 jaar

iets meer fundamenteels is veranderd

dan alleen nieuwe technologie.

Ik zou zeggen dat er een
fundamentele verschuiving is

in de machtsverhoudingen in de wereld.

Vraag een activist
hoe de wereld eruit ziet

en hij zegt

'Kijk naar wie de macht heeft,
en hoe dat verschuift.'

Ik denk dat we allemaal zien dat
er iets groots gebeurt.

Henry Timms en ik --

Henry is ook een activist --

dachten na over hoe we
deze nieuwe wereld moeten begrijpen.

Hoe beschrijven we het

en maken we er een bruikbaar model van?

We beseften dat veel van de lessen
die we leerden van activisme

overal ter wereld gelden

in veel maatschappelijke sectoren.

Ik wil jullie dit kader schetsen.

Oude macht, ontmoet de nieuwe macht.

Ik wil het hebben over wat
de nieuwe macht vandaag de dag is.

Nieuwe macht is het inzetten

van massale deelname en
onderlinge afstemming,

dit zijn de twee sleutelelementen,

om verandering te bewerkstelligen.

We zien deze nieuwe macht overal.

Dit is Beppe Grillo.

Hij was een Italiaanse
populistische blogger

die met een minimale organisatie
en wat online hulpmiddelen

meer dan 25 procent van de stemmen won

in de Italiaanse verkiezingen.

Dit is Airbnb

dat in slechts een paar jaar

de hotellerie radicaal heeft ontregelt

zonder ook maar één
vierkante meter te bezitten.

Dit is Kickstarter

dat ruim een miljard dollar ophaalde

bij meer dan 5 miljoen mensen.

We kennen al deze modellen.

Opvallend zijn echter de overeenkomsten,

de kenmerken van deze nieuwe modellen

en hoe ze verschillen van de oude macht.

Laten we hier eens naar kijken.

Oude macht is als een muntsoort.

Nieuwe macht is als een stroom.

Oude macht ligt bij een kleine groep.

Nieuwe macht niet,
die wordt door velen gemaakt.

Oude macht komt van boven.

Nieuwe macht van jezelf.

Je ziet een stel kenmerken
die je kunt volgen

in de media, politiek en onderwijs.

We hebben gezien wat nieuwe macht inhoudt.

Maar wat is nieuwe macht níét?

Je Facebookpagina is géén
nieuwe macht. (Gelach)

Geloof me, een sociale-mediastrategie

werkt vaak net zo passief

als toen je nog een radio had.

Vraag maar aan dictator Bashar al-Assad.

Ik verzeker je dat zijn Facebookpagina

de kracht van participatie
niet omarmt. (Gelach)

Nieuwe macht is niet wezenlijk positief.

We nemen geen normatieve stelling in.

Nieuwe macht heeft veel goeds,

maar kan slechte resultaten geven.

Meer participatie en meer afstemming

kan de uitkomst vertekenen.

Soms willen we niet,

bijvoorbeeld in de medische wetenschap,

dat nieuwe macht hier aan komt.

Ten derde: de nieuwe macht is
niet de onvermijdelijke winnaar.

Het is niet vreemd dat

nu deze nieuwe machtsmodellen opschalen,

de 'oude macht' massaal terugslaat.

Kijk maar naar de boeiende
en epische strijd

tussen de Edward Snowden en de NSA.

Slechts één van de mensen op deze dia

leeft momenteel in ballingschap.

De nieuwe macht is dus niet
de gedoodverfde winnaar.

Maar bedenk wel: we staan aan het begin

van een hele steile curve.

Als je zo'n model ziet...

Deze ideeën zat iemand recent nog
in zijn garage te bedenken.

Nu verstoren ze complete industrieën.

Het is interessant hoe
deze nieuwe macht zichzelf voedt.

Als je deze nieuwe macht eens gevoeld hebt

dan verwacht je het en wil je meer.

Stel, je hebt een site gebruikt
om geld te lenen

zoals Lending Tree of Prosper.

Daarna lijken banken je overbodig.

En wie wil de bank gebruiken, toch?

Die ervaring heeft je aangemoedigd

om meer participatie te willen

in meer onderdelen van je leven.

Dan ontstaat er een set van waarden.

Ik had het over nieuwe machtsmodellen,

zoals de Airbnb's en de Kickstarters.

Maar hoe zit het met waarden?

Dit is slechts een begin

van hoe de waarden van
de nieuwe macht eruit zien.

Nieuwe macht stelt
prijstransparantie boven alles.

Een bijna heilig geloof in transparantie.

Dat als je iets tegen het licht houdt,

het beter wordt.

Bedenk dat dit in de 20e eeuw
niet altijd zo was.

Toen dacht men dat hoge heren
achter gesloten deuren

goede overeenkomsten moesten sluiten.

Nieuwe macht hecht waarde aan
informeel leiderschap via netwerken.

Deze mensen zouden nooit
de VN opgericht hebben.

Of dat nu goed is of niet.

Nieuwe macht hecht waarde
aan participatie en aan zelf doen.

Wat er zo interessant aan is,

is dat het de professionalisering
en de specialisering scheef trekt

die in de 20e eeuw zo in de mode was.

Wat er interessant is

aan deze nieuwe waarden
en machtsmodellen

is wat zij betekenen voor organisaties.

We hebben zitten denken

aan hoe we organisaties

in een grafiek kunnen weergeven,

waarin we kijken naar
nieuwe machtswaarden

en nieuwe machtsmodellen

en waar iedereen staat.

We begonnen met een analyse van de VS.

Ik laat wat interessante conclusies zien.

De eerste is Apple.

Hier zien we Apple als een oude macht,

Vanwege de ideologie

waarmee Apple bestuurd wordt.

De ideologie van de perfectionistische
ontwerper in Cupertino,

Het gaat om dat mooie, perfecte
product dat op ons neerdaalt,

tot in de puntjes verzorgd.

Het bedrijf houdt niet van transparantie.

Het is zelfs heel geheimzinnig.

Apple is een van de meest
succesvolle bedrijven ter wereld.

Dit toont aan dat je nog steeds
het oude model succesvol kunt hanteren.

Maar je kunt ook stellen
dat het zijn zwaktes heeft.

Een andere interessante vergelijking

is de campagne van Obama
versus zijn presidentschap.

(Applaus)

Ik hou van Obama,

en hij voerde campagne
met de nieuwe macht als steun.

Hij zei tegen mensen:

'Wij zijn het waar we
op hebben gewacht.'

Zijn campagne draaide op crowdfunding.

Maar toen hij gekozen was,

bestuurde hij min of meer
zoals allen voor hem deden.

Dit is een hele interessante trend,

dat als nieuwe macht de macht krijgt,

wat gebeurt er dan?

Kijk naar dit model,

en bedenk waar jouw organisatie staat.

En waar ze over vijf of tien jaar
zou moeten staan.

Wat zou je doen als je
bij de oude macht hoorde?

De oude macht denkt:

'Dit gebeurt ons niet.'

Kijk dan eens naar het lemma over de
Encyclopaedia Britannica op Wikipedia.

Dat is heel triest.

Maar hoor je bij de oude macht,

dan is het beste wat je doen kunt,

jezelf bezetten, voordat anderen dat doen.

Voordat jij wordt bezet.

Stel je voor dat een groep van
je grootste sceptici

het hart van jouw organisatie bezetten

en de moeilijkste vragen stellen

terwijl ze alles in jouw
organisatie kunnen zien.

Vraag ze dan of ze
wat ze zien ook leuk vinden.

Of ze het model willen veranderen.

Wat als je bij de nieuwe macht hoort?

Vaar je dan op de golven
naar de overwinning?

Ik denk het niet.

De nieuwe macht kent
echte uitdagingen

in deze beginfase.

Kijk maar naar Occupy Wall Street.

Occupy was een geweldig voorbeeld
van nieuwe macht.

Nieuwe macht in haar puurste vorm.

En toch slaagde het niet.

De energie die ervan uitging

was geweldig in de conceptfase

maar de hang naar participatie
was zo groot

dat ze niets voor elkaar kregen.

Dat model is in feite

de uitdaging voor de nieuwe macht:

hoe gebruik je institutionele macht

zonder zelf een instituut te worden?

Uber staat aan de andere kant
van het spectrum.

Uber is een geweldig schaalbaar
model van nieuwe macht.

Het netwerk wordt met de dag dichter.

Maar wat zo interessant is,

is dat het geen nieuwe waarden
heeft overgenomen.

Dit is een recent citaat van
de topman van Uber:

'Zodra we die kerel in de auto kwijt zijn'
-- hij bedoelt de chauffeurs --

'wordt Uber goedkoper.'

Nieuwe machtsmodellen bestaan

bij de gratie van hun netwerk,

doordat de aanjagers
en gebruikers erin geloven.

Omdat ze niet hiërarchisch werken,

maar op basis van hun netwerk.

De uitdaging is nu --

en dit is geenszins een verrassing --

dat de chauffeurs van Uber zich
verenigen in een vakbond.

Dit is waanzinnig.

De chauffeurs keren zich tegen Uber.

En de moeilijke uitdaging voor Uber is,

dat ze in een soort superstructuur zitten

van wat eigenlijk de oude macht is.

Ze hebben ruim een miljard
opgehaald op de kapitaalmarkten.

En die verwachten financieel gewin.

De manier om dat te krijgen

is door de consument en
de chauffeurs uit te knijpen,

om meer winst te maken

en dat aan de investeerders te geven.

De grote vraag voor de toekomst
van de nieuwe macht is dus:

komt de oude macht weer bovendrijven?

Verandert nieuwe macht in oude macht?

Die uitknijpt?

Of bijt die nieuwe machtsbasis terug?

Worden de chauffeurs mede-eigenaar
van de volgende grote Uber?

Ik denk dat dit de nieuwe interessante
en structurele vraag wordt.

Bedenkt tot slot, dat de nieuwe macht

meer is dan iets dat dingen opschaalt,

die ons als consument
een kleine verbetering brengen.

Ik roep de nieuwe macht op

om geen eiland te zijn.

We hebben grote problemen in de wereld

die enorm kunnen profiteren

van alle vormen van massaparticipatie

en onderlinge sturing

die deze nieuwe machten

zo goed kunnen organiseren.

We hebben het hard nodig dat ze
hun energie en hun macht

richten op grote problemen,

wat economen noemen:
'problemen van publieke goederen',

die zich buiten de gewone markt afspelen,

waar investeerders goed te vinden zijn.

Ik denk dat als we dat kunnen,

dat we ook veranderingen
kunnen bewerkstelligen.

Niet alleen het gevoel van mensen
dat ze zelf macht hebben --

want dat is zo geweldig
aan de nieuwe macht:

dat mensen zich machtiger voelen --

maar dat we de manier veranderen

waarop we met elkaar omgaan

en met autoriteit en instituties.

Dat lijkt mij de moeite
van het proberen zeker waard.

Dank je wel.

(Applaus)