Return to Video

کافئین چطور ما را بیدار نگه می‌دارد؟ - حنان قسیم

  • 0:07 - 0:12
    بیش از ۱۰۰,۰۰۰ تن از کافئین
  • 0:12 - 0:14
    هر ساله در سراسر جهان مصرف می‌شود.
  • 0:14 - 0:18
    که معادل وزن ۱۴ برج ایفل است.
  • 0:18 - 0:21
    بیشتر کافئین مصرفی در قهوه و چای است،
  • 0:21 - 0:24
    اما در برخی از نوشیدنیهای گازدار دیگر،
  • 0:24 - 0:25
    شکلات،
  • 0:25 - 0:26
    قرصهای کافئین،
  • 0:26 - 0:29
    و حتی نوشیدنیهای با
    برچسب بدون کافئین نیز مصرف می‌شود.
  • 0:29 - 0:33
    کافئین کمک می‌کند احساس هوشیاری،
    تمرکز، خوشحالی و پر انرژی بودن کنید،
  • 0:33 - 0:36
    حتی اگر خواب کافی نداشته باشیم.
  • 0:36 - 0:40
    اما می‌تواند فشار خون را نیز بالا ببرد،
    و ما را مضطرب کند.
  • 0:40 - 0:43
    پرمصرف‌ترین ماده‌ی مخدر جهان هست.
  • 0:43 - 0:47
    خُب چگونه می‌تواند ما را بیدار نگه دارد؟
  • 0:47 - 0:51
    کافئین تکامل یافته در گیاهان
    برای چند منظور است.
  • 0:51 - 0:55
    در مقادیر بالا، آن گونه که در برگها و
    دانه‌های برخی گونه‌های خاص یافت شده
  • 0:55 - 0:58
    برای حشرات سمی هستند.
  • 0:58 - 1:02
    اما وقتی مقدار کمی از آن را مصرف شود،
    مقداری که در شهد گلها پیدا می‌شود،
  • 1:02 - 1:06
    می‌تواند به آنها در به یادآوری و
    دیدن دوباره آن گل کمک کند.
  • 1:06 - 1:11
    در بدن انسان، کافئین برای سیستم
    عصبی مرکزی مانند محرک عمل می‌کند.
  • 1:11 - 1:16
    با مسدود کردن یکی از مولکولهای کلیدی
    خواب‌آور در بدن،‌ ماده‌ای به اسم آدنوزین
  • 1:16 - 1:19
    ما را بیدار نگه می‌دارد،.
  • 1:19 - 1:22
    بدن شما نیاز به تامین پیوسته انرژی دارد،
  • 1:22 - 1:27
    که با شکستن مولکولهای پر انرژی
    بنام ای‌تی‌پی فراهم می‌کند.
  • 1:27 - 1:28
    در این فرآیند،
  • 1:28 - 1:33
    آدنوزین ترشح می‌شود، که
    پشتیبان اصلی شیمیایی ای‌تی‌پی است.
  • 1:33 - 1:38
    نورونهای مغز، گیرندگانی کاملا
    متناسب با این مولکول دارد.
  • 1:38 - 1:40
    آدنوزین که به این
    گیرنده‌ها می‌رسند،
  • 1:40 - 1:44
    واکنشهای زیستی زیستی را فعال می‌کند که
  • 1:44 - 1:46
    باعث می‌شوند نورونها کندتر شلیک کنند
  • 1:46 - 1:50
    و رها شدن مولکولهای
    مهم هشداردهنده مغزی را آهسته کنند.
  • 1:50 - 1:53
    به زبان دیگر، خواب آلود می‌شوید.
  • 1:53 - 1:58
    کافئین به اصطلاح ضد گیرنده‌ی آدنوزین است.
  • 1:58 - 2:02
    بدین معناست که کافئین این رویه
    یواش شدن نورونهای شما را
  • 2:02 - 2:04
    با مسدود کردن گیرنده‌های
    آدنوزین مختل می‌کند.
  • 2:04 - 2:09
    کافئین و آدنوزین ساختار
    مولکولی مشابه دارند،
  • 2:09 - 2:12
    آنقدر شبیه که کافئین می‌تواند
    به گیرنده‌های آدنوزین بچسبد،
  • 2:12 - 2:15
    ولی نه آنقدر که آنها را فعال کند.
  • 2:15 - 2:19
    به طور خلاصه، آدنوزین مانع نورونها می‌شود.
  • 2:19 - 2:25
    کافئین جلوی این بازدارنده را می‌‌گیرد،
    بنابراین شما را تحریک می‌کند.
  • 2:25 - 2:27
    کافئین همچنین می‌تواند
    احساسات مثبت را ارتقاء دهد.
  • 2:27 - 2:30
    در برخی نورونها، گیرنده‌های آدنوزین
  • 2:30 - 2:34
    به گیرنده‌های مولکولهای دیگری
    بنام دوپامین متصل می‌شوند.
  • 2:34 - 2:39
    یکی از وظایف دوپامین در مغز
    افزایش احساسات لذت‌بخش است.
  • 2:39 - 2:42
    زمانی که آدنوزین در یکی از
    این گیرنده‌های جفتی می‌رود
  • 2:42 - 2:46
    می‌تواند شرایط را برای دوپامین برای
    این که به نقطه خود بچسبد سخت کند،
  • 2:46 - 2:49
    و اثر روحیه بخشی آن را مختل کند.
  • 2:49 - 2:53
    اما وقتی کافئین جای آدنوزین را گرفت،
    اثر مشابه را نخواهد داشت،
  • 2:53 - 2:56
    و دوپامین می‌تواند وارد شود.
  • 2:56 - 3:01
    شواهدی هست که اثرات کافئین
    بر گیرندگان آدنوزین و دوپامین
  • 3:01 - 3:05
    می‌تواند در درازمدت سودمند هم باشد،
    با کاهش خطر ابتلا به امراضی
  • 3:05 - 3:10
    مثل پارکینسون، آلزایمر
    و برخی از انواع سرطان.
  • 3:10 - 3:15
    کافئین همینطور می‌تواند قابلیت بدن برای
    سوزاندن چربی را تقویت کند.
  • 3:15 - 3:18
    درواقع، برخی نهاهای ورزشی فکر می‌کنند
  • 3:18 - 3:21
    که کافئین به ورزشکارها
    مزیتی ناعادلانه می‌دهد
  • 3:21 - 3:24
    و برای مصرف آن محدودیتهایی قائل شده‌اند.
  • 3:24 - 3:27
    از ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۴،
  • 3:27 - 3:32
    در ورزشکاران المپیکی غلظت کافئین
    خون باید زیر سطح معینی بود
  • 3:32 - 3:34
    تا قادر به رقابت باشند.
  • 3:34 - 3:38
    البته، همه اثرات کافئین آنقدر
    هم مفید نیست.
  • 3:38 - 3:40
    شاید باعث شود حس بهتر
    و هوشیارتر بودن کنید،
  • 3:40 - 3:43
    اما ضربان قلب و فشار خون
    شما را بالا می‌برد،
  • 3:43 - 3:46
    باعث افزایش ادرار یا اسهال می‌شود،
  • 3:46 - 3:50
    و در اضطراب و بی‌خوابی سهم دارد.
  • 3:50 - 3:53
    بعلاوه، خوراکیها و نوشابه‌های کافئین‌دار
  • 3:53 - 3:59
    اثرات خود را بر جسم شما دارند
    که لازم است مورد توجه قرار گیرند.
  • 3:59 - 4:02
    مغز قادر است خود را به مصرف
    منظم کافئین عادت دهد.
  • 4:02 - 4:05
    اگر گیرندگان آدنوزین شما،
    دائما مسدود شوند،
  • 4:05 - 4:08
    بدن شما تعدادی دیگر از آنها خواهد ساخت.
  • 4:08 - 4:10
    بدین سان، حتی با وجود کافئین هم،
  • 4:10 - 4:15
    آدنوزین می‌تواند شغلش را که علامت‌دهی‌
    به مغز برای خاموش شدن است انجام دهد.
  • 4:15 - 4:19
    و به این دلیل شاید متوجه شوید که
    احتیاج به کافئین بیشتر و بیشتری دارید
  • 4:19 - 4:21
    تا احساس هوشیاری نمایید.
  • 4:21 - 4:24
    گیرندگان آدنوزین بیشتر و بیشتری
    برای مسدود شدن وجود دارند.
  • 4:24 - 4:27
    به همین دلیل وقتی ناگهانی
    از مصرف کافئین دست بکشید،
  • 4:27 - 4:30
    شاید حس ترک اعتیاد
    ناخوشایندی را تجربه کنید.
  • 4:30 - 4:32
    با کلی گیرنده و نبود رقیب،
  • 4:32 - 4:35
    آدنوزین قادر به اضافه کاری است،
  • 4:35 - 4:36
    که باعث علائمی چون سردرد،
  • 4:36 - 4:38
    خستگی،
  • 4:38 - 4:40
    و احوال افسردگی می‌شود.
  • 4:40 - 4:45
    اما ظرف چند روز، گیرندگان
    آدنوزین اضافی ناپدید می‌شوند،
  • 4:45 - 4:47
    بدن شما خودش را عادت می‌دهد،
  • 4:47 - 4:50
    دوباره مثل همیشه احساس
    هوشیاری خواهید کرد،
  • 4:50 - 4:53
    حتی بی‌آنکه چیزی از محبوبترین
    داروی محرک جهان تزریق گردد.
Title:
کافئین چطور ما را بیدار نگه می‌دارد؟ - حنان قسیم
Description:

مشاهده کامل درس:http://ed.ted.com/lessons/how-does-caffeine-keep-us-awake-hanan-qasim

بیش از ۱۰۰,۰۰۰ تن از کافئین هر ساله در سراسر جهان مصرف می‌شود. که معادل وزن ۱۴ برج ایفل است! کافئین کمک می‌کند احساس هوشیاری، تمرکز، خوشحالی و پرانرژی بودن کنیم، حتی اگر خواب کافی نکرده باشیم-- اما همینطور می‌تواند فشار خون را بالا ببرد، و ما را مضطرب کند. حال این ماده چطور ما را بیدار نگه می‌دارد؟ - حنان قسیم دانش پشت این پرمصرف‌ترین داروی جهان را با ما به اشتراک می‌گذارد.

درس از حنان قسیم، انیمیشن از Adriatic Animation.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:15

Persian subtitles

Revisions