Return to Video

De grote samenzwering tegen Julius Caesar - Kathryn Tempest

  • 0:07 - 0:12
    Wat zou jij doen als je dacht dat
    je land op weg was naar tirannie?
  • 0:12 - 0:16
    Als één man te veel macht kreeg,
    zou je hem proberen te stoppen?
  • 0:16 - 0:20
    Zelfs als die man een van je beste
    vrienden en bondgenoten was?
  • 0:20 - 0:27
    Deze vragen kwelden de Romeinse senator
    Marcus Junius Brutus in 44 v.C.,
  • 0:27 - 0:32
    het jaar waarin Julius Caesar is vermoord.
  • 0:32 - 0:36
    Zijn verzet tegen ongebreidelde macht
    was niet enkel een politieke kwestie,
  • 0:36 - 0:37
    maar ook een persoonlijke.
  • 0:37 - 0:40
    Brutus beweerde een nazaat te zijn
    van Lucius Junius Brutus
  • 0:40 - 0:46
    die de tirannieke koning Tarquinius
    Superbus mee ten val had gebracht.
  • 0:46 - 0:47
    In plaats van zelf de macht te grijpen
  • 0:47 - 0:51
    liet de oudere Brutus het volk
    met een inspirerende eed zweren
  • 0:51 - 0:55
    om nooit meer een koning toe te laten.
  • 0:55 - 0:56
    Rome werd een republiek,
  • 0:56 - 1:00
    gebaseerd op het principe dat niemand
    te veel macht mocht hebben.
  • 1:00 - 1:05
    Nu, 4,5 eeuwen later,
    werd dit principe bedreigd.
  • 1:05 - 1:08
    De klim van Julius Caesar
    naar de machtige functie van consul
  • 1:08 - 1:10
    was indrukwekkend.
  • 1:10 - 1:14
    Jaren van militaire zegetochten hadden
    van hem de rijkste man in Rome gemaakt.
  • 1:14 - 1:19
    En nadat hij zijn rivaal Pompeius de Grote
    in een bitse burgeroorlog had verslagen,
  • 1:19 - 1:22
    bereikte zijn macht een hoogtepunt.
  • 1:22 - 1:25
    Door zijn overwinningen en initiatieven,
    zoals grond geven aan de armen,
  • 1:25 - 1:27
    was hij geliefd bij het volk,
  • 1:27 - 1:32
    en senatoren trachtten bij hem in de gunst
    te komen door hem met eer te overladen.
  • 1:32 - 1:35
    Standbeelden verrezen,
    tempels werden aan hem gewijd
  • 1:35 - 1:40
    en de maand juli werd naar hem genoemd.
  • 1:40 - 1:43
    Belangrijker was dat
    de titel van dictator,
  • 1:43 - 1:46
    bedoeld om in oorlogstijd tijdelijk
    verregaande bevoegdheden toe te kennen,
  • 1:46 - 1:50
    meermaals na elkaar aan Caesar
    was toegekend.
  • 1:50 - 1:54
    En in 44 v.C.
    werd hij dictator perpetuo,
  • 1:54 - 1:57
    dictator voor het leven.
  • 1:59 - 2:02
    Dit alles was te veel voor de senatoren
  • 2:02 - 2:06
    die een terugkeer vreesden naar de door
    hun voorouders afgeschafte monarchie,
  • 2:06 - 2:10
    en voor de mensen die Caesar zagen
  • 2:10 - 2:13
    als een belemmering voor hun eigen
    macht en ambitie.
  • 2:13 - 2:16
    Een groep samenzweerders,
    die zichzelf "de bevrijders" noemde,
  • 2:16 - 2:20
    begon in het geheim
    een moordplan te beramen.
  • 2:20 - 2:23
    De leiders waren
    senator Gaius Cassius Longinus
  • 2:23 - 2:27
    en zijn vriend en schoonbroer, Brutus.
  • 2:27 - 2:31
    Deel uitmaken van het complot was
    geen makkelijke beslissing voor Brutus.
  • 2:31 - 2:34
    Hij had in de noodlottige burgeroorlog
    namelijk partij gekozen voor Pompeius,
  • 2:34 - 2:39
    maar Caesar had persoonlijk bemiddeld
    om zijn leven te redden
  • 2:39 - 2:43
    en hem niet enkel vergeven, maar hem
    zelfs aangesteld als naaste adviseur
  • 2:43 - 2:46
    en belangrijke functies gegeven.
  • 2:46 - 2:50
    Brutus aarzelde om samen te zweren tegen
    de man die hem als een zoon had behandeld,
  • 2:50 - 2:51
    maar uiteindelijk
  • 2:51 - 2:58
    stemde hij in, na aandringen van Cassius
    en uit vrees voor de ambities van Caesar.
  • 2:58 - 3:02
    Het moment waarop ze hadden gewacht,
    kwam op 15 maart.
  • 3:02 - 3:03
    Op een senaatszitting,
  • 3:03 - 3:07
    net voor Caesar op zijn volgende
    militaire veldtocht vertrok,
  • 3:07 - 3:10
    werd hij door wel
    60 samenzweerders omsingeld,
  • 3:10 - 3:16
    die hun dolken trokken
    en hem van alle kanten neerstaken.
  • 3:16 - 3:17
    Het verhaal gaat
  • 3:17 - 3:22
    dat Caesar zich heftig verzette,
    tot hij Brutus zag.
  • 3:22 - 3:25
    Ondanks de beroemde regel
    "Et tu, Brute?" van Shakespeare
  • 3:25 - 3:29
    weten we niet echt wat Caesars
    laatste woorden waren.
  • 3:29 - 3:31
    Enkele oude bronnen beweren
    dat hij niets zei,
  • 3:31 - 3:34
    terwijl anderen zich de zin
    "En jij, kind?" herinneren.
  • 3:34 - 3:40
    Dit voedt de speculatie dat Brutus
    misschien wel zijn onwettige zoon was.
  • 3:40 - 3:43
    Maar allen zijn het eens dat toen
    hij Brutus tussen zijn aanvallers zag,
  • 3:43 - 3:47
    hij zijn gezicht bedekte, de strijd opgaf
  • 3:47 - 3:52
    en neerviel na 23 keer dolksteken.
  • 3:52 - 3:53
    Jammer genoeg voor Brutus
  • 3:53 - 3:57
    hadden hij en de andere samenzweerders
    de populariteit van Caesar
  • 3:57 - 3:59
    bij het Romeinse volk onderschat.
  • 3:59 - 4:01
    Velen beschouwden hem
    als een doeltreffende leider
  • 4:01 - 4:05
    en de senaat als corrupte aristocratie.
  • 4:05 - 4:09
    Onmiddellijk na de moord op Caesar
    brak in Rome paniek uit.
  • 4:09 - 4:11
    De meeste andere senatoren waren gevlucht
  • 4:11 - 4:15
    terwijl de moordenaars zich
    op de Capitolijn hadden verschanst.
  • 4:15 - 4:18
    Marcus Antonius,
    vriend en co-consul van Caesar,
  • 4:18 - 4:20
    nam al snel de controle over
  • 4:20 - 4:24
    met een vurige toespraak op de begrafenis
    van Caesar enkele dagen later
  • 4:24 - 4:28
    die de massa verdrietig en woedend maakte.
  • 4:28 - 4:32
    Hierdoor moesten de bevrijders
    Rome verlaten.
  • 4:32 - 4:35
    Het machtsvacuüm dat daarop volgde,
    leidde tot een reeks burgeroorlogen
  • 4:35 - 4:41
    waarin Brutus, die een zekere nederlaag
    tegemoet ging, zich het leven benam.
  • 4:41 - 4:43
    Ironisch genoeg was het eindresultaat
  • 4:43 - 4:46
    het tegengestelde van wat
    de samenzweerders hadden beoogd:
  • 4:46 - 4:47
    het einde van de Republiek
  • 4:47 - 4:52
    en alle macht aan de Keizer.
  • 4:52 - 4:56
    De meningen over de moord op Caesar
    waren vanaf het begin verdeeld
  • 4:56 - 4:57
    en dat zijn ze nog steeds.
  • 4:57 - 4:59
    Wat Brutus betreft,
  • 4:59 - 5:03
    zijn er maar weinig historische figuren
    met zo'n tegenstrijdige nalatenschap.
  • 5:03 - 5:07
    In "Inferno" van Dante zit hij
    in het midden van de Hel.
  • 5:07 - 5:12
    Satan in eigen persoon kauwt op hem
    tot in de eeuwigheid wegens zijn verraad.
  • 5:12 - 5:14
    Maar in "Gullivers reizen"
  • 5:14 - 5:19
    beschrijft Swift hem als een van de meest
    rechtschapen en liefdadige mensen ooit.
  • 5:19 - 5:23
    De interpretatie van Brutus als een
    onzelfzuchtige strijder tegen de dictatuur
  • 5:23 - 5:25
    of als een opportunistische verrader
  • 5:25 - 5:28
    is in de loop van de geschiedenis
    en de politiek veranderd.
  • 5:28 - 5:31
    Maar zelfs vandaag,
    meer dan 2000 jaar later,
  • 5:31 - 5:33
    blijven vragen over
    de prijs voor vrijheid,
  • 5:33 - 5:38
    het conflict tussen persoonlijke trouw
    en universele idealen
  • 5:38 - 5:42
    en de onopzettelijke gevolgen ervan
    relevanter dan ooit tevoren.
Title:
De grote samenzwering tegen Julius Caesar - Kathryn Tempest
Description:

Zie volledige les: http://ed.ted.com/lessons/the-great-conspiracy-against-julius-caesar-kathryn-tempest

Op 15 maart 44 v.C. werd de Romeinse dictator Julius Caesar vermoord door een groep van wel 60 senatoren. Waarom wilden deze zelfverklaarde Bevrijders hem dood? En waarom was Brutus, die door Caesar was gered, betrokken bij het complot? Kathryn Tempest onderzoekt de persoonlijke en politieke moord op Julius Caesar.

Les door Kathryn Tempest, tekeningen door Brett Underhill.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:58

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.