0:00:06.749,0:00:11.784
Wat zou jij doen als je dacht dat[br]je land op weg was naar tirannie?

0:00:11.784,0:00:16.091
Als één man te veel macht kreeg,[br]zou je hem proberen te stoppen?

0:00:16.091,0:00:20.429
Zelfs als die man een van je beste[br]vrienden en bondgenoten was?

0:00:20.429,0:00:27.331
Deze vragen kwelden de Romeinse senator[br]Marcus Junius Brutus in 44 v.C.,

0:00:27.331,0:00:31.524
het jaar waarin Julius Caesar is vermoord.

0:00:31.524,0:00:35.779
Zijn verzet tegen ongebreidelde macht[br]was niet enkel een politieke kwestie,

0:00:35.779,0:00:37.470
maar ook een persoonlijke.

0:00:37.470,0:00:40.385
Brutus beweerde een nazaat te zijn[br]van Lucius Junius Brutus

0:00:40.385,0:00:45.675
die de tirannieke koning Tarquinius[br]Superbus mee ten val had gebracht.

0:00:45.675,0:00:47.485
In plaats van zelf de macht te grijpen

0:00:47.485,0:00:51.135
liet de oudere Brutus het volk[br]met een inspirerende eed zweren

0:00:51.135,0:00:54.777
om nooit meer een koning toe te laten.

0:00:54.777,0:00:56.003
Rome werd een republiek,

0:00:56.003,0:01:00.239
gebaseerd op het principe dat niemand[br]te veel macht mocht hebben.

0:01:00.239,0:01:04.763
Nu, 4,5 eeuwen later,[br]werd dit principe bedreigd.

0:01:04.763,0:01:08.384
De klim van Julius Caesar[br]naar de machtige functie van consul

0:01:08.384,0:01:10.080
was indrukwekkend.

0:01:10.080,0:01:14.374
Jaren van militaire zegetochten hadden[br]van hem de rijkste man in Rome gemaakt.

0:01:14.374,0:01:18.777
En nadat hij zijn rivaal Pompeius de Grote[br]in een bitse burgeroorlog had verslagen,

0:01:18.777,0:01:21.540
bereikte zijn macht een hoogtepunt.

0:01:21.540,0:01:25.301
Door zijn overwinningen en initiatieven,[br]zoals grond geven aan de armen,

0:01:25.301,0:01:27.138
was hij geliefd bij het volk,

0:01:27.138,0:01:32.243
en senatoren trachtten bij hem in de gunst[br]te komen door hem met eer te overladen.

0:01:32.243,0:01:34.832
Standbeelden verrezen,[br]tempels werden aan hem gewijd

0:01:34.832,0:01:40.197
en de maand juli werd naar hem genoemd.

0:01:40.197,0:01:42.644
Belangrijker was dat [br]de titel van dictator,

0:01:42.644,0:01:46.286
bedoeld om in oorlogstijd tijdelijk[br]verregaande bevoegdheden toe te kennen,

0:01:46.286,0:01:50.443
meermaals na elkaar aan Caesar [br]was toegekend.

0:01:50.443,0:01:54.438
En in 44 v.C.[br]werd hij dictator perpetuo,

0:01:54.438,0:01:56.882
dictator voor het leven.

0:01:59.326,0:02:01.772
Dit alles was te veel voor de senatoren

0:02:01.772,0:02:06.443
die een terugkeer vreesden naar de door[br]hun voorouders afgeschafte monarchie,

0:02:06.443,0:02:09.557
en voor de mensen die Caesar zagen

0:02:09.557,0:02:12.671
als een belemmering voor hun eigen[br]macht en ambitie.

0:02:12.671,0:02:15.786
Een groep samenzweerders,[br]die zichzelf "de bevrijders" noemde,

0:02:15.786,0:02:20.018
begon in het geheim[br]een moordplan te beramen.

0:02:20.018,0:02:23.451
De leiders waren[br]senator Gaius Cassius Longinus

0:02:23.451,0:02:26.928
en zijn vriend en schoonbroer, Brutus.

0:02:26.928,0:02:30.616
Deel uitmaken van het complot was[br]geen makkelijke beslissing voor Brutus.

0:02:30.616,0:02:34.432
Hij had in de noodlottige burgeroorlog [br]namelijk partij gekozen voor Pompeius,

0:02:34.432,0:02:38.682
maar Caesar had persoonlijk bemiddeld[br]om zijn leven te redden

0:02:38.682,0:02:42.890
en hem niet enkel vergeven, maar hem[br]zelfs aangesteld als naaste adviseur

0:02:42.890,0:02:45.708
en belangrijke functies gegeven.

0:02:45.708,0:02:50.399
Brutus aarzelde om samen te zweren tegen[br]de man die hem als een zoon had behandeld,

0:02:50.399,0:02:51.454
maar uiteindelijk

0:02:51.454,0:02:58.185
stemde hij in, na aandringen van Cassius[br]en uit vrees voor de ambities van Caesar.

0:02:58.185,0:03:01.707
Het moment waarop ze hadden gewacht,[br]kwam op 15 maart.

0:03:01.707,0:03:02.840
Op een senaatszitting,

0:03:02.840,0:03:07.166
net voor Caesar op zijn volgende [br]militaire veldtocht vertrok,

0:03:07.166,0:03:10.377
werd hij door wel[br]60 samenzweerders omsingeld,

0:03:10.377,0:03:15.546
die hun dolken trokken[br]en hem van alle kanten neerstaken.

0:03:15.546,0:03:17.058
Het verhaal gaat

0:03:17.058,0:03:21.627
dat Caesar zich heftig verzette,[br]tot hij Brutus zag.

0:03:21.627,0:03:25.183
Ondanks de beroemde regel [br]"Et tu, Brute?" van Shakespeare

0:03:25.183,0:03:28.509
weten we niet echt wat Caesars [br]laatste woorden waren.

0:03:28.509,0:03:31.077
Enkele oude bronnen beweren[br]dat hij niets zei,

0:03:31.077,0:03:33.852
terwijl anderen zich de zin[br]"En jij, kind?" herinneren.

0:03:33.852,0:03:39.522
Dit voedt de speculatie dat Brutus[br]misschien wel zijn onwettige zoon was.

0:03:39.522,0:03:43.072
Maar allen zijn het eens dat toen[br]hij Brutus tussen zijn aanvallers zag,

0:03:43.072,0:03:46.739
hij zijn gezicht bedekte, de strijd opgaf

0:03:46.739,0:03:51.681
en neerviel na 23 keer dolksteken.

0:03:51.681,0:03:52.984
Jammer genoeg voor Brutus

0:03:52.984,0:03:57.208
hadden hij en de andere samenzweerders[br]de populariteit van Caesar

0:03:57.208,0:03:58.856
bij het Romeinse volk onderschat.

0:03:58.856,0:04:01.284
Velen beschouwden hem [br]als een doeltreffende leider

0:04:01.284,0:04:04.621
en de senaat als corrupte aristocratie.

0:04:04.621,0:04:08.764
Onmiddellijk na de moord op Caesar[br]brak in Rome paniek uit.

0:04:08.764,0:04:11.264
De meeste andere senatoren waren gevlucht

0:04:11.264,0:04:14.853
terwijl de moordenaars zich[br]op de Capitolijn hadden verschanst.

0:04:14.853,0:04:17.895
Marcus Antonius,[br]vriend en co-consul van Caesar,

0:04:17.895,0:04:20.498
nam al snel de controle over

0:04:20.498,0:04:24.250
met een vurige toespraak op de begrafenis [br]van Caesar enkele dagen later

0:04:24.250,0:04:28.229
die de massa verdrietig en woedend maakte.

0:04:28.229,0:04:31.564
Hierdoor moesten de bevrijders[br]Rome verlaten.

0:04:31.564,0:04:35.287
Het machtsvacuüm dat daarop volgde,[br]leidde tot een reeks burgeroorlogen

0:04:35.287,0:04:40.629
waarin Brutus, die een zekere nederlaag [br]tegemoet ging, zich het leven benam.

0:04:40.629,0:04:42.639
Ironisch genoeg was het eindresultaat

0:04:42.639,0:04:46.104
het tegengestelde van wat [br]de samenzweerders hadden beoogd:

0:04:46.104,0:04:47.480
het einde van de Republiek

0:04:47.480,0:04:51.648
en alle macht aan de Keizer.

0:04:51.648,0:04:55.735
De meningen over de moord op Caesar[br]waren vanaf het begin verdeeld

0:04:55.735,0:04:57.388
en dat zijn ze nog steeds.

0:04:57.388,0:04:58.715
Wat Brutus betreft,

0:04:58.715,0:05:02.701
zijn er maar weinig historische figuren[br]met zo'n tegenstrijdige nalatenschap.

0:05:02.701,0:05:06.990
In "Inferno" van Dante zit hij[br]in het midden van de Hel.

0:05:06.990,0:05:12.198
Satan in eigen persoon kauwt op hem[br]tot in de eeuwigheid wegens zijn verraad.

0:05:12.198,0:05:14.148
Maar in "Gullivers reizen"

0:05:14.148,0:05:18.522
beschrijft Swift hem als een van de meest[br]rechtschapen en liefdadige mensen ooit.

0:05:18.522,0:05:22.994
De interpretatie van Brutus als een [br]onzelfzuchtige strijder tegen de dictatuur

0:05:22.994,0:05:25.291
of als een opportunistische verrader

0:05:25.291,0:05:28.378
is in de loop van de geschiedenis [br]en de politiek veranderd.

0:05:28.378,0:05:31.330
Maar zelfs vandaag, [br]meer dan 2000 jaar later,

0:05:31.330,0:05:33.338
blijven vragen over[br]de prijs voor vrijheid,

0:05:33.338,0:05:37.646
het conflict tussen persoonlijke trouw[br]en universele idealen

0:05:37.646,0:05:42.173
en de onopzettelijke gevolgen ervan[br]relevanter dan ooit tevoren.