Jak spontaniczna aktywność mózgu utrzymuje nas przy życiu - Nathan S. Jacobs
-
0:07 - 0:11Prawdopodobnie nie trzeba wam mówić,
jak bardzo ważny jest mózg. -
0:11 - 0:13W końcu każda rzecz, której doświadczamy,
-
0:13 - 0:15nasze myśli i czynności,
-
0:15 - 0:17nasza percepcja i pamięć
-
0:17 - 0:20są przetwarzane tutaj,
w centrum kontroli ciała. -
0:20 - 0:24Już samo to wydaje się bardzo dużo
jak dla jednego organu, -
0:24 - 0:28ale to i tak tylko ułamek tego,
czym zajmuje się mózg. -
0:28 - 0:31Zwykle nie zdajemy sobie sprawy
z większości jego funkcji, -
0:31 - 0:34chyba że któraś z nich
przestanie nagle działać. -
0:34 - 0:36Mózg zbudowany jest z miliardów neuronów
-
0:36 - 0:38i bilionów połączeń.
-
0:38 - 0:41Neurony mogą być aktywowane
przez specjalne bodźce lub myśli, -
0:41 - 0:45ale zdarza się,
że są one aktywne spontaniczne. -
0:45 - 0:47Niektóre aktywują się cyklicznie
według ustalonego wzoru. -
0:47 - 0:51Inne aktywują się w szybkich
zrywach i potem gasną -
0:51 - 0:54lub przez dłuższy czas
pozostają nieaktywne, -
0:54 - 1:00dopóki tysiące impulsów z innych neuronów
nie skoordynują się odpowiednio. -
1:00 - 1:01W większej skali
-
1:01 - 1:06tworzy to złożony rytm
wewnętrznie generowanej aktywności mózgu -
1:06 - 1:07buczącej gdzieś w tle,
-
1:07 - 1:09niezależnie czy śpimy czy nie,
-
1:09 - 1:12czy staramy się po prostu
o niczym nie myśleć. -
1:12 - 1:15Te spontanicznie występujące funkcje mózgu
-
1:15 - 1:20tworzą fundament
dla wszystkich innych jego czynności. -
1:20 - 1:24Najważniejsze z tego
automatycznego działania mózgu -
1:24 - 1:26jest aktywność, która podtrzymuje
nasze funkcje życiowe. -
1:26 - 1:29Na przykład podczas oglądania tego filmu
-
1:29 - 1:31automatyczne czynności w twoim mózgu
-
1:31 - 1:35utrzymywały częstotliwość
12-16 oddechów na minutę, -
1:35 - 1:38zapobiegając uduszeniu.
-
1:38 - 1:40Bez naszego świadomego wysiłku,
-
1:40 - 1:43sygnały z pnia mózgu wysyłane są
wzdłuż rdzenia kręgowego do mięśni, -
1:43 - 1:47które napełniają lub opróżniają płuca,
-
1:47 - 1:50bez względu na to,
czy jesteś tego świadomy czy nie. -
1:50 - 1:55Obwody neuronalne kryjące się
za tą spontaniczną rytmiczną aktywnością -
1:55 - 1:58nazywamy centralnymi generatorami wzorca.
-
1:58 - 2:00Kontrolują one dużo prostych,
powtarzalnych zachowań, -
2:00 - 2:03takich jak oddychanie,
chodzenie, i połykanie. -
2:03 - 2:08Nieustająca aktywność neuronalna
to też podstawa percepcji zmysłowej. -
2:08 - 2:09Może się wydawać,
-
2:09 - 2:12że neurony w siatkówce przetwarzające
światło w sygnały nerwowe -
2:12 - 2:14są nieaktywne w ciemności,
-
2:14 - 2:17ale w rzeczywistości
komórki zwojowe siatkówki, -
2:17 - 2:19które łączą się z mózgiem,
-
2:19 - 2:20są zawsze aktywne.
-
2:20 - 2:25Sygnały, które wysyłają, to wzrosty
i spadki nasileniu działania, -
2:25 - 2:27a nie osobne zrywy z przerwami.
-
2:27 - 2:32Na każdym poziomie nasz mózg buzuje
od spontanicznej aktywności, -
2:32 - 2:36która pomaga interpretować
otrzymywane sygnały i reagować na nie. -
2:36 - 2:41Autopilot mózgu nie jest ograniczony
do podstawowych czynności biologicznych. -
2:41 - 2:43Czy zdarzyło ci się kiedyś
idąc do domu myśleć, -
2:43 - 2:45co będzie na obiad,
-
2:45 - 2:48a później uświadomić sobie,
że nie pamiętasz ostatnich 5 minut drogi? -
2:48 - 2:51Mimo iż nie rozumiemy
wszystkich szczegółów, -
2:51 - 2:55wiemy, że trwająca aktywność
w wielu częściach mózgu -
2:55 - 2:59jest w stanie koordynować
takie złożone zadanie, -
2:59 - 3:02które wymaga zaangażowania
funkcji poznawczych i motorycznych, -
3:02 - 3:04czyli podążania właściwą drogą
i poruszania nogami, -
3:04 - 3:07kiedy ty myślisz o obiedzie.
-
3:07 - 3:10Prawdopodobnie jedną z najciekawszych
spontanicznych funkcji mózgu -
3:10 - 3:13jest jego udział w najbardziej tajemniczym
-
3:13 - 3:17i najsłabiej zrozumianym
zjawisku cielesnym: śnie. -
3:17 - 3:20Ty w nocy możesz się wyłączyć
i stać się nieaktywnym, -
3:20 - 3:22ale twój mózg nie.
-
3:22 - 3:23Kiedy śpisz,
-
3:24 - 3:28nieustająca spontaniczna aktywność
coraz bardziej się synchronizuje, -
3:28 - 3:33zamieniając się w wielkie,
rytmiczne nerwowe oscylacje, -
3:33 - 3:34które obejmują mózg.
-
3:35 - 3:38To przejście do bardziej
zorganizowanego rytmu snu -
3:38 - 3:42zaczyna się od małych skupisk neuronów
upchanych w podwzgórzu. -
3:43 - 3:45Pomimo ich małej liczby,
-
3:45 - 3:46te neurony odgrywają ogromną rolę
-
3:46 - 3:50w wyłączaniu regionów pnia mózgu,
które utrzymują nas w stanie obudzenia, -
3:50 - 3:53pozwalając innym częściom,
na przykład korze mózgowej i wzgórzu, -
3:53 - 3:56wpasować się w typowy
dla nich, domyślny rytm. -
3:57 - 3:59Im głębszy sen,
-
3:59 - 4:02tym wolniejszy
i bardziej zsynchronizowany rytm. -
4:02 - 4:06W największym śnie
występują wysokie amplitudy fal delta -
4:06 - 4:09o niskiej częstotliwości.
-
4:09 - 4:13Co ciekawe, w środku tego snu
o powolnych falach -
4:13 - 4:15zsynchronizowana
spontaniczna czynność mózgu -
4:15 - 4:19zamienia się w różne rodzaj zrywów,
-
4:19 - 4:21które mają miejsce,
kiedy jesteśmy rozbudzeni -
4:21 - 4:24Ta faza snu nazywa się REM.
-
4:24 - 4:28W niej pojawiają się szybkie ruchy
gałek ocznych przy marzeniach sennych. -
4:29 - 4:33Naukowcy wciąż starają się odpowiedzieć
na fundamentalne pytania dotyczące snu, -
4:33 - 4:37na przykład o jego roli
w odmładzaniu zdolności poznawczych, -
4:37 - 4:38homeostazie komórkowej,
-
4:38 - 4:40czy w wzmacnianiu pamięci.
-
4:40 - 4:42Starają się też odkryć,
-
4:42 - 4:47jak to możliwe, że mózg potrafi wykonać
tak ważne i złożone zadania, -
4:47 - 4:49jak prowadzenie pojazdu czy oddychanie,
-
4:49 - 4:51bez udziału naszej świadomości.
-
4:51 - 4:53Dopóki nie będziemy w stanie
-
4:53 - 4:57zrozumieć spontanicznego
funkcjonowania mózgu, -
4:57 - 4:59musimy godzić się ze zdaniem,
-
4:59 - 5:02że nasz mózg jest
znacznie mądrzejszy niż my sami.
- Title:
- Jak spontaniczna aktywność mózgu utrzymuje nas przy życiu - Nathan S. Jacobs
- Description:
-
Pełna lekcja pod adresem: http://ed.ted.com/lessons/how-spontaneous-brain-activity-keeps-you-alive-nathan-s-jacobs
Mózg nigdy się nie wyłącza, nawet kiedy śpimy albo odpływamy gdzieś myślami. A tak naprawdę, to większość aktywności mózgowej obejmuje takie procesy w ludzkim organizmie, na które zazwyczaj w ogóle nie zwracamy uwagi... chyba że nagle się zatrzymają. Nathan S. Jacobs zabiera nas w podróż w głąb naszego nieustannie aktywnego i zaskakująco spontanicznego mózgu.
Lekcja: Nathan S. Jacobs, animacja: TOGETHER.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:18
Krystian Aparta approved Polish subtitles for How spontaneous brain activity keeps you alive - Nathan S. Jacobs | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How spontaneous brain activity keeps you alive - Nathan S. Jacobs | ||
Krystian Aparta accepted Polish subtitles for How spontaneous brain activity keeps you alive - Nathan S. Jacobs | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How spontaneous brain activity keeps you alive - Nathan S. Jacobs | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How spontaneous brain activity keeps you alive - Nathan S. Jacobs | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How spontaneous brain activity keeps you alive - Nathan S. Jacobs | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How spontaneous brain activity keeps you alive - Nathan S. Jacobs | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How spontaneous brain activity keeps you alive - Nathan S. Jacobs |