Como os fármacos afectan ao cerebro? Sara Garofalo

Para ver a charla enteira: http://ed.ted.com/lessons/how-do-drugs-affect-the-brain-sara-garofalo

A maioría da xente tomará pílulas, recibirá unha inxección ou tomará algún tipo de fármaco ao longo da súa vida. Pero a maioría de nós non sabemos como estas substancias actúan realmente. Como impactan os compostos na forma en que fisicamente sentimos, pensamos ou incluso nos comportamos? Sara Garofalo explica como algúns fármacos poden alterar a comunicación entre as células no cerebro.

Charla de Sara Garofalo; animación de Adriatic Animation

A maioría da xente tomará pílulas,

poñeranlle unha inxección

ou tomará algún tipo de fármaco
ao longo das súa vidas,

pero a maioría non sabemos
como estas substancias actúan realmente.

Como impactan os compostos na forma
en que fisicamente sentimos,

pensamos,

ou incluso nos comportamos?

Na maioría dos casos, isto depende
de como o fármaco altera a comunicación

entre as células no cerebro.

Hai diversas formas en que iso pode pasar.

Mais antes de que chegue ao cerebro,

calquera fármaco debe chegar antes
á corrente sanguínea

nunha viaxe que pode levar
a calquera sitio de segundos a horas,

dependendo de factores
como a forma de administralo.

O método máis lento é
tomar o fármaco por vía oral

porque debe ser absorbido
polo noso sistema dixestivo

antes de facer efecto.

Inhalar un fármaco fai que chegue
ao fluxo sanguíneo máis rápido.

E inxectalo por vía intravenosa
é a forma máis rápida

porque bombea as substancias químicas
directamente no sangue.

Unha vez aí, o fármaco acada rapidamente
as portas do seu destino, o cerebro.

A entrada a este órgano está vixiada
pola barreira hematoencefálica,

que separa o sangue do sistema nervioso

para manter fóra
substancias potencialmente perigosas.

Todos os fármacos deben ter
unha composición química específica

que lles dá a chave
para abrir a barreira e atravesala.

Xa dentro, os fármacos interfiren
o funcionamento normal do cerebro

dirixíndose á rede de neuronas e sinapses.

As neuronas son células cerebrais
que teñen un núcleo, dendritas e un axón.

As sinapses son estruturas situadas
ao longo das dendritas ou do axón

que permiten o intercambio de sinais
electroquímicas entre as neuronas.

Eses sinais toman a forma de substancias
químicas chamadas neurotransmisores.

Cada neurotransmisor xoga un rol diferente
e regula o noso comportamento,

emocións e coñecemento.

Pero todos traballan dunha ou dúas formas:

Poden inhibir a neurona receptora

limitando a súa actividade,

ou ben poden excitala,

creando un novo sinal electroquímico
que se estende ao longo da rede.

Calquera neutrotransmisor restante
degrádase normalmente

ou reabsórbese na neurona transmisora.

A efectividade do fármaco
xorde da súa habilidade

para manipular
estas transmisións sinápticas

en diferentes fases do proceso.

Isto produce un aumento ou unha diminución

na cantidade de neurotransmisores
que se estenden.

Por exemplo, antidepresivos comúns,
como os ISRS,

paran a recaptación da serotonina,

un neurotransmisor que axusta
os nosos estados de ánimo.

Isto acaba por introducir
máis cantidade dela na rede neuronal.

Mentres, os calmantes, como a morfina,

aumentan o nivel
de serotonina e noradrenalina,

que regulan a enerxía,

a excitación,

o estado de alerta e o pracer.

Eses mesmos neurotransmisores
tamén afectan aos receptores de endorfina,

reducindo a percepción da dor.

Os sedantes funcionan
aumentando a produción de GABA

para inhibir actividade neuronal

ao pór a persoa
nun estado relaxado ou sedado.

E que hai de fármacos ilegais ou ilícitos?

Estes teñen un forte impacto no cerebro
que aínda estamos intentado comprender.

A metanfetamina, unha anfetamina,

induce a liberación duradeira de dopamina,

un neurotransmisor conectado
á idea da recompensa e do pracer.

Tamén activa
os receptores de noradrenalina,

que aumenta o ritmo cardíaco,
dilata as pupilas,

e activa una resposta
de enfrentamento ou fuxida do corpo.

A cocaína bloquea a recaptacion
de dopamina e serotonina,

e introduce máis dentro da rede neuronal

onde estimulan a enerxía,

crean sentimentos de euforia

e conteñen o apetito.

As drogas alucinóxenas teñen
algúns dos efectos máis enigmáticos.

Substancias como o LSD,

a mescalina

e o DMT

bloquean a liberación de serotonina,

que regula o estado de ánimo
e a impulsividade.

Tamén teñen impacto
nos circuítos neuronais

involucrados na percepción, na aprendizaxe
e na regulación da conduta.

Isto pode explicar por que estes fármacos
teñen un impacto tan grande.

Incluso se algúns destes efectos
soan fascinantes,

hai razóns polas que estes fármacos
están controlados e son a miúdo ilegais.

Os fármacos teñen o poder
de alterar a química do cerebro

e o seu uso repetido pode reconfigurar
permanentemente a rede neuronal

que mantén a nosa capacidade

para pensar, tomar decisións,

aprender

e lembrar cousas.

Hai aínda moito que non sabemos
sobre os fármacos e os seus efectos,

tanto bos como malos.

Pero os que coñecemos
son os que estudamos de cerca

e convertemos en fármacos efectivos.

A medida que crece o noso coñecemento
sobre os fármacos e o cerebro,

tamén aumentarán as posibilidades

de tratar moitos dos problemas médicos
que desconcertan aos investigadores.