0:00:06.674,0:00:08.524
A maioría da xente tomará pílulas,

0:00:08.524,0:00:09.834
poñeranlle unha inxección

0:00:09.895,0:00:13.031
ou tomará algún tipo de fármaco[br]ao longo das súa vidas,

0:00:13.151,0:00:17.840
pero a maioría non sabemos[br]como estas substancias actúan realmente.

0:00:18.179,0:00:21.816
Como impactan os compostos na forma[br]en que fisicamente sentimos,

0:00:21.816,0:00:22.726
pensamos,

0:00:22.726,0:00:24.468
ou incluso nos comportamos?

0:00:24.844,0:00:28.665
Na maioría dos casos, isto depende[br]de como o fármaco altera a comunicación

0:00:28.665,0:00:31.226
entre as células no cerebro.

0:00:31.226,0:00:33.787
Hai diversas formas en que iso pode pasar.

0:00:33.787,0:00:35.716
Mais antes de que chegue ao cerebro,

0:00:35.716,0:00:38.394
calquera fármaco debe chegar antes[br]á corrente sanguínea

0:00:38.394,0:00:41.727
nunha viaxe que pode levar[br]a calquera sitio de segundos a horas,

0:00:41.737,0:00:44.327
dependendo de factores[br]como a forma de administralo.

0:00:44.327,0:00:47.367
O método máis lento é[br]tomar o fármaco por vía oral

0:00:47.367,0:00:50.097
porque debe ser absorbido[br]polo noso sistema dixestivo

0:00:50.097,0:00:52.189
antes de facer efecto.

0:00:52.189,0:00:55.398
Inhalar un fármaco fai que chegue[br]ao fluxo sanguíneo máis rápido.

0:00:55.398,0:00:58.888
E inxectalo por vía intravenosa[br]é a forma máis rápida

0:00:58.888,0:01:02.007
porque bombea as substancias químicas[br]directamente no sangue.

0:01:02.007,0:01:06.788
Unha vez aí, o fármaco acada rapidamente[br]as portas do seu destino, o cerebro.

0:01:06.788,0:01:10.606
A entrada a este órgano está vixiada[br]pola barreira hematoencefálica,

0:01:10.606,0:01:12.858
que separa o sangue do sistema nervioso

0:01:12.858,0:01:15.940
para manter fóra[br]substancias potencialmente perigosas.

0:01:15.940,0:01:19.148
Todos os fármacos deben ter[br]unha composición química específica

0:01:19.148,0:01:23.568
que lles dá a chave [br]para abrir a barreira e atravesala.

0:01:23.568,0:01:27.428
Xa dentro, os fármacos interfiren[br]o funcionamento normal do cerebro

0:01:27.428,0:01:30.608
dirixíndose á rede de neuronas e sinapses.

0:01:30.608,0:01:35.498
As neuronas son células cerebrais[br]que teñen un núcleo, dendritas e un axón.

0:01:35.498,0:01:39.540
As sinapses son estruturas situadas[br]ao longo das dendritas ou do axón

0:01:39.540,0:01:43.433
que permiten o intercambio de sinais[br]electroquímicas entre as neuronas.

0:01:43.582,0:01:47.500
Eses sinais toman a forma de substancias[br]químicas chamadas neurotransmisores.

0:01:47.719,0:01:51.439
Cada neurotransmisor xoga un rol diferente[br]e regula o noso comportamento,

0:01:51.499,0:01:52.950
emocións e coñecemento.

0:01:53.020,0:01:55.520
Pero todos traballan dunha ou dúas formas:

0:01:55.630,0:01:58.070
Poden inhibir a neurona receptora

0:01:58.070,0:01:59.531
limitando a súa actividade,

0:01:59.601,0:02:00.691
ou ben poden excitala,

0:02:00.721,0:02:04.710
creando un novo sinal electroquímico[br]que se estende ao longo da rede.

0:02:04.710,0:02:08.119
Calquera neutrotransmisor restante[br]degrádase normalmente

0:02:08.119,0:02:10.480
ou reabsórbese na neurona transmisora.

0:02:11.320,0:02:13.910
A efectividade do fármaco[br]xorde da súa habilidade

0:02:13.970,0:02:16.081
para manipular[br]estas transmisións sinápticas

0:02:16.081,0:02:18.591
en diferentes fases do proceso.

0:02:18.591,0:02:21.508
Isto produce un aumento ou unha diminución

0:02:21.531,0:02:24.361
na cantidade de neurotransmisores[br]que se estenden.

0:02:24.791,0:02:27.942
Por exemplo, antidepresivos comúns,[br]como os ISRS,

0:02:27.942,0:02:30.672
paran a recaptación da serotonina,

0:02:30.672,0:02:34.321
un neurotransmisor que axusta[br]os nosos estados de ánimo.

0:02:34.321,0:02:37.704
Isto acaba por introducir [br]máis cantidade dela na rede neuronal.

0:02:37.934,0:02:40.404
Mentres, os calmantes, como a morfina,

0:02:40.404,0:02:43.192
aumentan o nivel[br]de serotonina e noradrenalina,

0:02:43.192,0:02:44.574
que regulan a enerxía,

0:02:44.574,0:02:45.532
a excitación,

0:02:45.532,0:02:47.501
o estado de alerta e o pracer.

0:02:47.760,0:02:51.640
Eses mesmos neurotransmisores[br]tamén afectan aos receptores de endorfina,

0:02:51.640,0:02:53.852
reducindo a percepción da dor.

0:02:53.902,0:02:57.762
Os sedantes funcionan[br]aumentando a produción de GABA

0:02:57.762,0:02:59.492
para inhibir actividade neuronal

0:02:59.492,0:03:03.222
ao pór a persoa[br]nun estado relaxado ou sedado.

0:03:03.732,0:03:06.213
E que hai de fármacos ilegais ou ilícitos?

0:03:06.213,0:03:10.473
Estes teñen un forte impacto no cerebro[br]que aínda estamos intentado comprender.

0:03:11.023,0:03:12.684
A metanfetamina, unha anfetamina,

0:03:12.684,0:03:15.954
induce a liberación duradeira de dopamina,

0:03:15.954,0:03:20.013
un neurotransmisor conectado[br]á idea da recompensa e do pracer.

0:03:20.763,0:03:23.695
Tamén activa[br]os receptores de noradrenalina,

0:03:23.695,0:03:26.093
que aumenta o ritmo cardíaco,[br]dilata as pupilas,

0:03:26.145,0:03:29.238
e activa una resposta[br]de enfrentamento ou fuxida do corpo.

0:03:29.238,0:03:32.802
A cocaína bloquea a recaptacion[br]de dopamina e serotonina,

0:03:32.802,0:03:34.764
e introduce máis dentro da rede neuronal

0:03:34.764,0:03:36.253
onde estimulan a enerxía,

0:03:36.253,0:03:38.062
crean sentimentos de euforia

0:03:38.062,0:03:39.715
e conteñen o apetito.

0:03:39.715,0:03:43.944
As drogas alucinóxenas teñen[br]algúns dos efectos máis enigmáticos.

0:03:43.944,0:03:45.569
Substancias como o LSD,

0:03:45.569,0:03:46.479
a mescalina

0:03:46.509,0:03:47.538
e o DMT

0:03:47.538,0:03:49.777
bloquean a liberación de serotonina,

0:03:49.777,0:03:52.215
que regula o estado de ánimo[br]e a impulsividade.

0:03:52.565,0:03:55.205
Tamén teñen impacto[br]nos circuítos neuronais

0:03:55.235,0:03:59.056
involucrados na percepción, na aprendizaxe[br]e na regulación da conduta.

0:03:59.056,0:04:03.535
Isto pode explicar por que estes fármacos[br]teñen un impacto tan grande.

0:04:03.535,0:04:06.488
Incluso se algúns destes efectos[br]soan fascinantes,

0:04:06.488,0:04:10.524
hai razóns polas que estes fármacos[br]están controlados e son a miúdo ilegais.

0:04:10.524,0:04:13.388
Os fármacos teñen o poder[br]de alterar a química do cerebro

0:04:13.418,0:04:16.978
e o seu uso repetido pode reconfigurar[br]permanentemente a rede neuronal

0:04:16.978,0:04:18.435
que mantén a nosa capacidade

0:04:18.495,0:04:20.087
para pensar, tomar decisións,

0:04:20.087,0:04:20.845
aprender

0:04:20.845,0:04:22.300
e lembrar cousas.

0:04:22.300,0:04:25.927
Hai aínda moito que non sabemos[br]sobre os fármacos e os seus efectos,

0:04:25.927,0:04:27.556
tanto bos como malos.

0:04:27.556,0:04:31.531
Pero os que coñecemos[br]son os que estudamos de cerca

0:04:31.531,0:04:33.858
e convertemos en fármacos efectivos.

0:04:34.008,0:04:37.238
A medida que crece o noso coñecemento[br]sobre os fármacos e o cerebro,

0:04:37.238,0:04:39.268
tamén aumentarán as posibilidades

0:04:39.348,0:04:43.198
de tratar moitos dos problemas médicos[br]que desconcertan aos investigadores.