Return to Video

Бұл әйелдер үшін оқу - ерлікпен тең

  • 0:00 - 0:03
    Арабтың әйел фотогрофы ретінде
  • 0:03 - 0:08
    жеке тәжірибелерімдегі жобаларым үшін
    молынан шабыт алдым.
  • 0:08 - 0:10
    Жарқын өмірге қарсы кедергілерді
  • 0:10 - 0:13
    бұзуға мүмкіндік берген
    білімнен туындаған құмарлық
  • 0:13 - 0:18
    "Оқимын, Жазамын" деген жобама
    түрткі болды.
  • 0:18 - 0:19
    Тәжірибемнің итермелеуімен
  • 0:19 - 0:23
    басында жоғары білімге қол жеткізуге
    рұқсатым болмағандықтан
  • 0:23 - 0:27
    білім алу кезіндегі өмірлерін өзгерткен
  • 0:27 - 0:30
    өзге әйелдердің құжат
    тарихтарын зерттеуге бел буып,
  • 0:30 - 0:34
    олар тап болған кедергілерін әшкерелеп,
    ойландым.
  • 0:34 - 0:37
    Экономикалық және әлеуметтік
    факторларға байланысты
  • 0:37 - 0:40
    Араб елдері арасындағы
    айырмашылықтарды ескере отырып,
  • 0:40 - 0:44
    әйелдердің біліміне қатысты
    біраз тақырыпты қамтыдым,
  • 0:44 - 0:48
    Бұл ауылдық өлкелердегі ұлғайып жатқан
    әйелдердің сауатсыздығы;
  • 0:48 - 0:52
    білім беру реформалары; шеттетілген
    студенттер бағдарламасы;
  • 0:52 - 0:55
    университет студенттері арасындағы
    саяси белсенділіктер кіргізілді.
  • 0:56 - 0:58
    Мен осы жұмысты бастаған кезде
  • 0:58 - 1:01
    әйелдерді бұған қатысуға
    көндіру әрдайым оңай болған жоқ.
  • 1:01 - 1:03
    Олардың оқиғалары
    басқа әйелдердің өмірлеріне
  • 1:03 - 1:07
    қалай әсер ете алатынын,
    өз қоғамына қалай үлгі бола алатынын
  • 1:07 - 1:11
    түсіндіргеннен кейін ғана
    кейбірі келісімін берді.
  • 1:11 - 1:14
    Бірлескен, әрі рефлекстік
    тәсілдемеге талпына отырып,
  • 1:14 - 1:17
    мен олардан өздерінің
    басылған суреттеріне
  • 1:17 - 1:19
    өз сөздері мен ойларын жазуын өтіндім.
  • 1:19 - 1:22
    Кейін бұл суреттер
    кейбір сынып бөлмелеріне таратылды,
  • 1:22 - 1:25
    әрі сондай білім мен жағдайды
    басынан өткізген
  • 1:25 - 1:29
    басқа қыз-келіншектерді шабыттандырып,
    ынталандыруға қызмет етті.
  • 1:30 - 1:33
    Йемен мұғалімі Аиша
  • 1:33 - 1:36
    "Мен тәуелсіз болуға және барлық
    жағынан ер адамдарға сүйенбеу
  • 1:36 - 1:39
    үшін білімге ұмтылдым", - деп жазды.
  • 1:40 - 1:43
    Мысырлық Умм Эль-Саад менің алғашқы
    сұхбаттасушымның бірі болды.
  • 1:43 - 1:47
    Алғаш кездескенімізде ол
    өз есімін ғана жаза алатын еді.
  • 1:47 - 1:49
    Ол Қаир маңындағы
    жергілікті ҮЕҰ жүргізген
  • 1:49 - 1:52
    тоғыз айлық сауаттылық
    бағдарламасына қатысты.
  • 1:52 - 1:54
    Айлар өткен соң, оның күйеуі
  • 1:54 - 1:57
    сауатты әйелі күйеуінің телефонындағы
  • 1:57 - 1:59
    СМС-терді оқи алатындығын білгеннен кейін
  • 1:59 - 2:02
    сыныптан шығарып алам деп қорқытты
    деп қалжыңдайды.
  • 2:02 - 2:03
    (Күлу)
  • 2:03 - 2:05
    Тілді алмайтын Умм Эль-Саад.
  • 2:05 - 2:09
    Әрине, Умм Эль-Саадтың
    бұл бағдарламаға қатысу себебі олай емес.
  • 2:09 - 2:13
    Өзінің күнделікті қарапайым тірліктерін,
    онсыз да өз міндетіміз ретінде қабылдайтын
  • 2:13 - 2:17
    базарда ақша санаудан бастап балалардың
    үй жұмыстарына көмектесуге дейінгі
  • 2:17 - 2:20
    шағын тірліктерді қалай бақылауда
    ұстауға талпынатынын байқадым.
  • 2:20 - 2:23
    Кедейлігі мен әйел білімін бағаламайтын
  • 2:23 - 2:25
    қоғамның ойлау үрдісіне қарамастан
  • 2:25 - 2:28
    Умм Эль-Саад Мысырлық
    сыныптастарымен бірге
  • 2:28 - 2:31
    оқу мен жазып үйренуге
    аса құлшыныспен ұмтылды.
  • 2:32 - 2:35
    Тунисте Асманы кездестірдім,
  • 2:35 - 2:38
    сұхбаттасқан төрт белсенді
    әйелдің бірі.
  • 2:38 - 2:41
    Зайырлы биоинженерия студенттері
    әлеуметтік желілерде өте белсенді.
  • 2:42 - 2:48
    Араб Көктемі деп аталып кеткен,
    жоғары бағалайтын мемлекетіне қатысты ол:
  • 2:48 - 2:51
    "Мен әрқашан жаңа бактерияны
    табуды армандадым" - деді.
  • 2:51 - 2:55
    Енді көтерілістен кейін бізде әрбір
    күн сайын жаңа бір күн бар.
  • 2:55 - 2:59
    Асма басқа әйелдер үшін
    негізгі кедергі болған
  • 2:59 - 3:02
    өңірдегі діндегі фундаментализмнің
    өсуіне сілтеме болды.
  • 3:03 - 3:08
    Мен кездестірген барлық әйелдердің ішінен
    йемендік Файза маған қатты әсер етті.
  • 3:08 - 3:13
    Файза тұрмысқа шыққан кезде сегіз жасында
    мектепті тастап кетуге мәжбүр болады.
  • 3:13 - 3:16
    Бұл неке бір жылға созылды.
  • 3:16 - 3:20
    Ол 14 жасында 60 жастағы кісінің
    үшінші әйелі болды,
  • 3:20 - 3:25
    уақыт өткен соң 18 жасында
    ажырасып, үш баланың анасы атанды.
  • 3:25 - 3:27
    Кедейлігіне қарамастан,
  • 3:27 - 3:33
    ультра-консервативті қоғамдағы ажырасушы
    ретіндегі әлеуметтік күйіне қарамастан,
  • 3:33 - 3:37
    мектепке қайтып келуіне қарсы
    ата-анасына қарамастан,
  • 3:37 - 3:42
    Файза өмірін қолға алудың жалғыз жолы
    тек білім арқылы ғана болатынын білді.
  • 3:42 - 3:43
    Ол қазір 26 жаста.
  • 3:43 - 3:46
    Ол университеттегі іскерлік оқуын
    қаржыландыру үшін
  • 3:46 - 3:49
    жергілікті ҮЕҰ грантын алды.
  • 3:49 - 3:52
    Оның мақсаты - жұмыс тауып, үй жалдап,
  • 3:52 - 3:54
    балаларын қайтарып алу.
  • 3:55 - 3:59
    Араб елдерінде үлкен өзгеріс болып жатыр,
  • 3:59 - 4:02
    әрі әйелдерге тап болған
    күрестер өлшеусіз үлкен.
  • 4:02 - 4:04
    Суретіме түскен әйелдер секілді
  • 4:04 - 4:09
    мен де бүгінгідей фотограф болу үшін
    көп кедергілерден өттім,
  • 4:09 - 4:13
    кездестірген көп адамдарым маған не істей
    алатынымды және алмайтынымды айтты.
  • 4:13 - 4:19
    Умм-эль-Саад, Асма, Файза және Араб
    әлемінің көптеген әйелдері
  • 4:19 - 4:23
    білім алуға қарсы тұрған кедергілерді
    жеңуге болатынын көрсетті,
  • 4:23 - 4:26
    жарқын болашаққа жетудің құралы
    білім екенін олар білді.
  • 4:27 - 4:30
    Сонымен мен ойымды Ясминнің
    сөзімен аяқтағым келіп тұр,
  • 4:30 - 4:33
    Тунисте сұхбаттасқан
    төрт белсенді әйелдің бірі.
  • 4:33 - 4:35
    Ясмин:
  • 4:35 - 4:37
    "Сеніміңді зертте.
  • 4:37 - 4:41
    Өз қалауыңдағы адам бол,
    олардың қалауындағы емес.
  • 4:41 - 4:45
    Олардың құлдығына бағынба, өйткені
    анаң сені еркін қылып туды" - деп жазды.
  • 4:45 - 4:47
    Рақмет.
  • 4:47 - 4:51
    (Қошемет)
Title:
Бұл әйелдер үшін оқу - ерлікпен тең
Speaker:
Лаура Бошнак
Description:

Әлемнің кейбір жерлерінде әйелдердің жарты бөлігі оқу-жазу білмейді. Бұның түрлі себептері бар. Көп жағдайда әкелер, күйеулер, тіпті аналар сауаттылыққа аса мән бермейді. Фотогроф, әрі TED қызметкері Лаура Бошнак Йемен, Мысыр, Тунис елдеріне сапар шегіп, өз қоғамдарындағы әділетсіздікке қарсы тұрған оқушылар, саяси қайраткерлер, 60-тан асқан қарт аналардың ерлігіне тәнті болып қайтты.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:05

Kazakh subtitles

Revisions