Return to Video

Herhangi bir eylemin pratiği etkili bir biçimde nasıl yapılır? - Annie Bosler ve Don Greene

  • 0:08 - 0:10
    İster tek ayak üzerinde dönüş,
  • 0:10 - 0:12
    ister bir enstrüman çalmak
  • 0:12 - 0:13
    ya da beyzbol topu
  • 0:13 - 0:15
    atmak olsun; herhangi bir fiziksel
  • 0:15 - 0:16
    beceri, pratik gerektirir.
  • 0:16 - 0:20
    Pratik, geliştirme amacıyla
    bir eylemin tekrarlanmasıdır
  • 0:20 - 0:25
    ve eylemi daha kolay, daha hızlı
    ve daha güvenli yapmamızı sağlar.
  • 0:25 - 0:30
    Peki pratik bizi daha iyi hâle
    getirmek için beynimizde ne yapıyor?
  • 0:30 - 0:33
    Beynimizde iki tür sinir dokusu vardır:
  • 0:33 - 0:33
    Gri madde
  • 0:33 - 0:35
    ve beyaz madde.
  • 0:35 - 0:38
    Gri madde beyinde bilgiyi işler,
  • 0:38 - 0:42
    sinir hücrelerine sinyalleri
    ve duyusal uyaranları yönlendirir,
  • 0:42 - 0:47
    beyaz madde ise çoğunlukla
    yağ dokusu ve sinir liflerinden oluşur.
  • 0:47 - 0:49
    Vücudumuzun hareket etmesi için
  • 0:49 - 0:52
    bilginin, beynin gri maddesinden,
    akson adı verilen bir sinir
  • 0:52 - 0:53
    lifi zinciri aracılığıyla
  • 0:53 - 0:56
    omuriliğe, oradan da kaslara yolculuk
  • 0:56 - 0:58
    yapması gerekir.
  • 0:58 - 1:04
    Peki pratik veya tekrar,
    beynin içsel çalışmalarını nasıl etkiler?
  • 1:04 - 1:06
    Beyaz maddede bulunan aksonlar,
  • 1:06 - 1:09
    miyelin adı verilen
    yağlı bir cisimle sarılıdır.
  • 1:09 - 1:15
    Pratikle değişen şey de bu
    miyelin örtüsü ya da kılıfıdır.
  • 1:15 - 1:18
    Miyelin, elektrik
    kablolarındaki yalıtıma benzer.
  • 1:18 - 1:23
    Sinirsel yollarda daha etkili
    bir biçimde hareket ettirerek,
  • 1:23 - 1:26
    beynin kullandığı elektik
    sinyallerinde enerji kaybını önler.
  • 1:26 - 1:31
    Farelerde yapılan bazı çalışmalar,
    fiziksel bir hareketin tekrarının,
  • 1:31 - 1:36
    aksonları yalıtan miyelin kılıfının
    katmanlarını da arttırdığını öne sürer.
  • 1:36 - 1:40
    Ne kadar çok katman olursa,
    akson zincirleri etrafındaki yalıtım da
  • 1:40 - 1:43
    o kadar güçlü olur ve
    beyni kaslara bağlayan bilgi için
  • 1:43 - 1:46
    bir tür otoban oluşturur.
  • 1:46 - 1:48
    Yani çoğu atlet, başarısını
  • 1:48 - 1:51
    kas hafızasına atfetse de,
  • 1:51 - 1:54
    kasların aslında hafızaları yoktur.
  • 1:54 - 1:57
    Bilakis, atletlere ve
    sanatçılara daha hızlı ve daha
  • 1:57 - 2:00
    etkili sinirsel yollarla
    üstünlük sağlayan şey,
  • 2:00 - 2:05
    sinirsel yolların miyelinleşmesi olabilir.
  • 2:05 - 2:07
    Bir beceride uzmanlaşmanın kaç saat,
  • 2:07 - 2:11
    gün ve hatta yıl pratik
    gerektirdiğini hesaplamaya
  • 2:11 - 2:13
    kalkışan birçok teori var.
  • 2:13 - 2:16
    Henüz sihirli bir sayımız olmasa bile,
  • 2:16 - 2:20
    uzmanlığın sadece pratik yapma
    süresiyle alakalı olmadığını biliyoruz.
  • 2:20 - 2:24
    Ayrıca pratiğin
    niteliği ve etkililiği de önemlidir.
  • 2:24 - 2:26
    Etkili pratik süreklidir,
  • 2:26 - 2:28
    yoğun odak gerektirir ve
  • 2:28 - 2:30
    bir insanın mevcut becerilerinin
  • 2:30 - 2:34
    uçlarında yatan içeriği
    veya zayıflıkları hedef alır.
  • 2:34 - 2:36
    Peki eğer etkili pratik anahtarımız ise,
  • 2:36 - 2:39
    pratikten en iyi
    sonucu nasıl elde ederiz?
  • 2:39 - 2:41
    Bu ipuçlarını deneyin.
  • 2:41 - 2:43
    Elinizdeki göreve odaklanın.
  • 2:43 - 2:47
    Bilgisayarı veya TV'yi kapatarak
    ve cep telefonunuzu uçuş moduna alarak,
  • 2:47 - 2:50
    dikkatinizi dağıtabilecek şeyleri
    en aza indirin.
  • 2:50 - 2:54
    Bir çalışmada araştırmacılar,
    çalışan 260 öğrenciyi gözlemledi.
  • 2:54 - 2:55
    Ortalama olarak
  • 2:55 - 3:00
    bu öğrenciler bir kerede
    yalnızca altı dakika göreve odaklandılar.
  • 3:00 - 3:03
    En çok dikkat dağıtan
    şeylerden birkaçı bilgisayar,
  • 3:03 - 3:06
    cep telefonu ve özellikle Facebook idi.
  • 3:06 - 3:08
    Yavaşça veya yavaş hareketlerle başlayın.
  • 3:08 - 3:13
    Doğru veya yanlış da olsa,
    koordinasyon tekrarla oluşturulur.
  • 3:13 - 3:16
    Eğer nitelik tekrarlarının
    hızını yavaş yavaş yükseltirseniz,
  • 3:16 - 3:19
    doğru yapma şansınız yükselir.
  • 3:19 - 3:24
    Dağıtılmış aralarla sık
    tekrar yapmak, seçkin sanatçıların
  • 3:24 - 3:26
    pratik alışkanlıklarındandır.
  • 3:26 - 3:30
    Çalışmalar en başarılı atlet,
    müzisyen ve dansçıların çoğunun
  • 3:30 - 3:35
    beceri aktivitelerine haftada
    50-60 saat harcadıklarını gösteriyor.
  • 3:35 - 3:38
    Çoğu, etkili pratik için
    kullandığı zamanı,
  • 3:38 - 3:42
    sınırlı olmak üzere günlük
    pratik vakitlere ayırıyor.
  • 3:42 - 3:45
    Son olarak, beyninizde
    canlı detaylarla pratik yapın.
  • 3:45 - 3:48
    Bu biraz şaşırtıcı, fakat
    birkaç çalışma, fiziksel bir
  • 3:48 - 3:51
    eylem bir kez yapıldığında,
    yalnızca hayal edilerek
  • 3:51 - 3:54
    pekişebileceğini öne sürüyor.
  • 3:54 - 4:00
    Bir çalışmada 144 basketbol
    oyuncusu iki gruba ayrıldı.
  • 4:00 - 4:04
    A grubu fiziksel olarak
    tek elli serbest atış pratiği yaparken,
  • 4:04 - 4:07
    B grubu yalnızca zihinsel pratik yaptı.
  • 4:07 - 4:10
    İki haftalık deney sonucunda
    test edildiklerinde,
  • 4:10 - 4:13
    iki gruptaki orta seviyeli
    ve tecrübeli oyuncuların
  • 4:13 - 4:17
    neredeyse aynı derecede geliştiği görüldü.
  • 4:17 - 4:20
    Bilim insanları beynimizin
    sırlarını ortaya çıkarmaya yaklaştıkça,
  • 4:20 - 4:24
    etkili pratik anlayışımız
    yalnızca gelişecektir.
  • 4:24 - 4:28
    Bu süreçte bireysel sınırlarımızı
    zorlamak için sahip olduğumuz
  • 4:28 - 4:30
    en iyi yol etkili pratik yapmak,
  • 4:30 - 4:31
    yeni boyutlar kazanmak
  • 4:31 - 4:34
    ve potansiyelimizi yükseltmek.
Title:
Herhangi bir eylemin pratiği etkili bir biçimde nasıl yapılır? - Annie Bosler ve Don Greene
Speaker:
Annie Bosler and Don Greene
Description:

Konuşmanın tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/how-to-practice-effectively-for-just-about-anything-annie-bosler-and-don-greene

Herhangi bir fiziksel beceri, pratik gerektirir. Pratik, bir eylemin gelişim amacıyla tekrar edilmesidir ve eylemi daha kolay, daha hızlı ve daha güvenli yapmamızı sağlar. Peki pratik bizi nasıl daha iyi bir konuma getirir? Annie Bosler ve Don Greene pratiğin, beynimizin içsel çalışmalarını nasıl etkilediğini açıklıyor.

Konuşma Annie Bosler ve Don Greene, animasyon ise Martina Meštrović tarafından hazırlanmıştır.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:49

Turkish subtitles

Revisions