0:00:07.990,0:00:10.191 İster tek ayak üzerinde dönüş, 0:00:10.191,0:00:12.001 ister bir enstrüman çalmak 0:00:12.001,0:00:13.080 ya da beyzbol topu 0:00:13.080,0:00:14.701 atmak olsun; herhangi bir fiziksel 0:00:14.701,0:00:16.100 beceri, pratik gerektirir. 0:00:16.100,0:00:20.371 Pratik, geliştirme amacıyla[br]bir eylemin tekrarlanmasıdır 0:00:20.371,0:00:24.580 ve eylemi daha kolay, daha hızlı[br]ve daha güvenli yapmamızı sağlar. 0:00:24.580,0:00:29.870 Peki pratik bizi daha iyi hâle[br]getirmek için beynimizde ne yapıyor? 0:00:29.870,0:00:32.550 Beynimizde iki tür sinir dokusu vardır: 0:00:32.550,0:00:33.443 Gri madde 0:00:33.443,0:00:35.070 ve beyaz madde. 0:00:35.070,0:00:37.881 Gri madde beyinde bilgiyi işler, 0:00:37.881,0:00:41.671 sinir hücrelerine sinyalleri[br]ve duyusal uyaranları yönlendirir, 0:00:41.671,0:00:46.701 beyaz madde ise çoğunlukla[br]yağ dokusu ve sinir liflerinden oluşur. 0:00:46.701,0:00:48.650 Vücudumuzun hareket etmesi için 0:00:48.650,0:00:51.551 bilginin, beynin gri maddesinden,[br]akson adı verilen bir sinir 0:00:51.551,0:00:52.948 lifi zinciri aracılığıyla 0:00:52.948,0:00:56.191 omuriliğe, oradan da kaslara yolculuk 0:00:56.191,0:00:58.193 yapması gerekir. 0:00:58.193,0:01:04.113 Peki pratik veya tekrar,[br]beynin içsel çalışmalarını nasıl etkiler? 0:01:04.113,0:01:06.262 Beyaz maddede bulunan aksonlar, 0:01:06.262,0:01:09.262 miyelin adı verilen[br]yağlı bir cisimle sarılıdır. 0:01:09.262,0:01:14.721 Pratikle değişen şey de bu[br]miyelin örtüsü ya da kılıfıdır. 0:01:14.721,0:01:18.422 Miyelin, elektrik[br]kablolarındaki yalıtıma benzer. 0:01:18.422,0:01:22.612 Sinirsel yollarda daha etkili[br]bir biçimde hareket ettirerek, 0:01:22.612,0:01:26.243 beynin kullandığı elektik[br]sinyallerinde enerji kaybını önler. 0:01:26.243,0:01:30.653 Farelerde yapılan bazı çalışmalar,[br]fiziksel bir hareketin tekrarının, 0:01:30.653,0:01:36.013 aksonları yalıtan miyelin kılıfının[br]katmanlarını da arttırdığını öne sürer. 0:01:36.013,0:01:40.453 Ne kadar çok katman olursa,[br]akson zincirleri etrafındaki yalıtım da 0:01:40.453,0:01:43.313 o kadar güçlü olur ve[br]beyni kaslara bağlayan bilgi için 0:01:43.313,0:01:46.163 bir tür otoban oluşturur. 0:01:46.163,0:01:48.112 Yani çoğu atlet, başarısını 0:01:48.112,0:01:50.893 kas hafızasına atfetse de, 0:01:50.893,0:01:54.003 kasların aslında hafızaları yoktur. 0:01:54.003,0:01:57.263 Bilakis, atletlere ve[br]sanatçılara daha hızlı ve daha 0:01:57.263,0:02:00.215 etkili sinirsel yollarla[br]üstünlük sağlayan şey, 0:02:00.215,0:02:04.743 sinirsel yolların miyelinleşmesi olabilir. 0:02:04.743,0:02:06.593 Bir beceride uzmanlaşmanın kaç saat, 0:02:06.593,0:02:10.715 gün ve hatta yıl pratik[br]gerektirdiğini hesaplamaya 0:02:10.715,0:02:13.318 kalkışan birçok teori var. 0:02:13.318,0:02:15.747 Henüz sihirli bir sayımız olmasa bile, 0:02:15.747,0:02:20.368 uzmanlığın sadece pratik yapma[br]süresiyle alakalı olmadığını biliyoruz. 0:02:20.368,0:02:24.268 Ayrıca pratiğin[br]niteliği ve etkililiği de önemlidir. 0:02:24.268,0:02:26.083 Etkili pratik süreklidir, 0:02:26.083,0:02:27.596 yoğun odak gerektirir ve 0:02:27.596,0:02:29.947 bir insanın mevcut becerilerinin 0:02:29.947,0:02:34.153 uçlarında yatan içeriği[br]veya zayıflıkları hedef alır. 0:02:34.153,0:02:36.244 Peki eğer etkili pratik anahtarımız ise, 0:02:36.244,0:02:39.315 pratikten en iyi[br]sonucu nasıl elde ederiz? 0:02:39.315,0:02:41.085 Bu ipuçlarını deneyin. 0:02:41.085,0:02:43.305 Elinizdeki göreve odaklanın. 0:02:43.305,0:02:47.175 Bilgisayarı veya TV'yi kapatarak[br]ve cep telefonunuzu uçuş moduna alarak, 0:02:47.175,0:02:49.844 dikkatinizi dağıtabilecek şeyleri[br]en aza indirin. 0:02:49.844,0:02:54.304 Bir çalışmada araştırmacılar,[br]çalışan 260 öğrenciyi gözlemledi. 0:02:54.304,0:02:55.364 Ortalama olarak 0:02:55.364,0:03:00.275 bu öğrenciler bir kerede[br]yalnızca altı dakika göreve odaklandılar. 0:03:00.275,0:03:03.155 En çok dikkat dağıtan[br]şeylerden birkaçı bilgisayar, 0:03:03.155,0:03:05.655 cep telefonu ve özellikle Facebook idi. 0:03:05.655,0:03:07.855 Yavaşça veya yavaş hareketlerle başlayın. 0:03:07.855,0:03:12.865 Doğru veya yanlış da olsa,[br]koordinasyon tekrarla oluşturulur. 0:03:12.865,0:03:16.465 Eğer nitelik tekrarlarının[br]hızını yavaş yavaş yükseltirseniz, 0:03:16.465,0:03:18.985 doğru yapma şansınız yükselir. 0:03:18.985,0:03:23.796 Dağıtılmış aralarla sık[br]tekrar yapmak, seçkin sanatçıların 0:03:23.796,0:03:26.186 pratik alışkanlıklarındandır. 0:03:26.186,0:03:29.606 Çalışmalar en başarılı atlet,[br]müzisyen ve dansçıların çoğunun 0:03:29.606,0:03:34.816 beceri aktivitelerine haftada[br]50-60 saat harcadıklarını gösteriyor. 0:03:34.816,0:03:37.637 Çoğu, etkili pratik için[br]kullandığı zamanı, 0:03:37.637,0:03:41.906 sınırlı olmak üzere günlük[br]pratik vakitlere ayırıyor. 0:03:41.906,0:03:45.457 Son olarak, beyninizde[br]canlı detaylarla pratik yapın. 0:03:45.457,0:03:48.148 Bu biraz şaşırtıcı, fakat[br]birkaç çalışma, fiziksel bir 0:03:48.148,0:03:50.898 eylem bir kez yapıldığında,[br]yalnızca hayal edilerek 0:03:50.898,0:03:54.304 pekişebileceğini öne sürüyor. 0:03:54.304,0:03:59.917 Bir çalışmada 144 basketbol [br]oyuncusu iki gruba ayrıldı. 0:03:59.917,0:04:03.577 A grubu fiziksel olarak[br]tek elli serbest atış pratiği yaparken, 0:04:03.577,0:04:06.977 B grubu yalnızca zihinsel pratik yaptı. 0:04:06.977,0:04:09.816 İki haftalık deney sonucunda[br]test edildiklerinde, 0:04:09.816,0:04:13.247 iki gruptaki orta seviyeli[br]ve tecrübeli oyuncuların 0:04:13.247,0:04:16.977 neredeyse aynı derecede geliştiği görüldü. 0:04:16.977,0:04:20.287 Bilim insanları beynimizin[br]sırlarını ortaya çıkarmaya yaklaştıkça, 0:04:20.287,0:04:24.458 etkili pratik anlayışımız[br]yalnızca gelişecektir. 0:04:24.458,0:04:27.788 Bu süreçte bireysel sınırlarımızı[br]zorlamak için sahip olduğumuz 0:04:27.788,0:04:29.698 en iyi yol etkili pratik yapmak, 0:04:29.698,0:04:31.199 yeni boyutlar kazanmak 0:04:31.199,0:04:33.748 ve potansiyelimizi yükseltmek.