Czego możemy nauczyć się od półinteligentnego śluzowca
-
0:01 - 0:04Chciałabym przedstawić pewien organizm:
-
0:04 - 0:07śluzowca Physarum polycephalum.
-
0:07 - 0:10To pleśń z kryzysem tożsamości,
bo nie jest pleśnią, -
0:10 - 0:12więc zacznijmy od początku.
-
0:12 - 0:14To jeden z 700 znanych śluzowców,
-
0:14 - 0:17który należy do przedstawicieli Amoebozoa.
-
0:17 - 0:19Jest to organizm jednokomórkowy, komórka,
-
0:19 - 0:21który łączy się z innymi komórkami,
-
0:21 - 0:24tworząc olbrzymią komórkę,
-
0:24 - 0:26aby zwiększyć swoje zasoby.
-
0:26 - 0:28W śluźni można znaleźć
-
0:28 - 0:30tysiące, a nawet miliony jąder,
-
0:30 - 0:32które dzielą ze sobą ścianę komórkową,
-
0:32 - 0:35i działają jak jeden organizm.
-
0:35 - 0:37W środowisku naturalnym
-
0:37 - 0:40śluzowce żerują w lasach,
-
0:40 - 0:43gdzie żywią się gnijącą roślinnością,
-
0:43 - 0:45ale można je również spotkać
-
0:45 - 0:46w laboratoriach badawczych,
-
0:46 - 0:51klasach, a nawet w pracowniach artystów.
-
0:51 - 0:54Zetknęłam się z tym śluzowcem
około 5 lat temu. -
0:54 - 0:55Mój znajomy, mikrobiolog,
-
0:55 - 0:58dał mi szalkę Petriego z żółtą plamką,
-
0:58 - 1:01mówiąc, bym zabrała ją do domu
i zaobserwowała, co może zrobić. -
1:01 - 1:03Zostałam poinstuowana,
-
1:03 - 1:05że śluzowiec lubi ciemność i wilgoć,
-
1:05 - 1:09a jego przysmakiem są płatki owsiane.
-
1:09 - 1:11Jestem artystką, która od lat ma styczność
-
1:11 - 1:14z biologią, badaniami naukowymi,
-
1:14 - 1:17więc żywy organizm nie jest mi obcy.
-
1:17 - 1:19Miałam styczność z roślinami, bakteriami,
-
1:19 - 1:21mątwami, muszkami owocówkami.
-
1:21 - 1:23Bardzo chciałam zabrać do domu
nowego współpracownika, -
1:23 - 1:25aby zobaczyć, co potrafi.
-
1:25 - 1:28Zabrałam go do domu i obserwowałam.
-
1:28 - 1:31Karmiłam go różnorodnym pożywieniem.
-
1:31 - 1:33Obserwowałam, jak rozrasta się w sieć.
-
1:33 - 1:35Utworzył połączanie
między źródłami pożywienia. -
1:35 - 1:38Zobaczyłam, jak postawia za sobą ślady,
-
1:38 - 1:40zaznaczając, gdzie był.
-
1:40 - 1:43Gdy znudziła go jedna szalka Petriego,
-
1:43 - 1:46to uciekał, aby znaleźć lepszy dom.
-
1:46 - 1:47Obserwacje utrwaliłam
-
1:47 - 1:49na filmie poklatkowym.
-
1:49 - 1:52Śluzowiec rośnie około jednego centymetra
w ciągu godziny, -
1:52 - 1:54więc nie da się go obserwować "na żywo"
-
1:54 - 1:57może za wyjątkiem
stanu głębokiej medytacji, -
1:57 - 2:00ale po pewnym czasie
-
2:00 - 2:03zaobserwowałam ciekawe zachowania.
-
2:03 - 2:06Na przykład, kiedy śluzowiec
nasycił się owsem, -
2:06 - 2:11wyruszał na poszukiwania nowych obszarów
-
2:11 - 2:14w różnych kierunkach jednocześnie.
-
2:14 - 2:16Kiedy napotyka samego siebie
-
2:16 - 2:18wie, że tam już jest.
-
2:18 - 2:20Rozpoznaje, gdzie jest,
-
2:20 - 2:21zawraca
-
2:21 - 2:25i rozrasta się w innych kierunkach.
-
2:25 - 2:27Byłam zaskoczona tym wyczynem,
-
2:27 - 2:31biorąc pod uwagę,
że to tylko zbiór komórkowego śluzu, -
2:31 - 2:34który w niewyjaśniony sposób
sporządził mapę terenu, -
2:34 - 2:37rozpoznał siebie i poruszał się
z pozorną intencją. -
2:37 - 2:41Znalazłam mnóstwo badań naukowych,
-
2:41 - 2:43prac badawczych, artykułów prasowych,
-
2:43 - 2:47które przytaczają niesamowite osiągnięcia
tego właśnie organizmu, -
2:47 - 2:49i opowiem o kilku z nich.
-
2:49 - 2:52Zesół z Uniwersytetu Hokkaido w Japonii
-
2:52 - 2:54umieścił śluzowca w labiryncie.
-
2:54 - 2:56Złączył się i utworzył wielką komórkę.
-
2:56 - 2:59W dwóch miejscach umieszczono jedzenie,
-
2:59 - 3:00oczywiście owies,
-
3:00 - 3:02a śluzowiec utworzył połączenie
-
3:02 - 3:03pomiędzy jedzeniem.
-
3:03 - 3:06Wycofał się z pustych obszarów
i ślepych uliczek. -
3:06 - 3:08Istnieją cztery przejścia przez labirynt,
-
3:08 - 3:10a za każdym razem
-
3:10 - 3:13śluzowiec znajdował najkrótszą
-
3:13 - 3:15i najskuteczniejszą drogę.
-
3:15 - 3:16Całkiem sprytnie.
-
3:16 - 3:18Wynik tego eksperymentu:
-
3:18 - 3:21śluzowiec posiada
prostą formę inteligencji. -
3:21 - 3:23W innym badaniu wystawiono go
-
3:23 - 3:26na działanie zimnego powietrza
w równych odstępach czasu. -
3:26 - 3:27Nie lubił tego. Nie lubi zimna.
-
3:27 - 3:28Nie lubi suchości.
-
3:28 - 3:31Doświadczał tego
w cyklicznych odstępach czasu -
3:31 - 3:32i za każdym razem,
-
3:32 - 3:35w odpowiedzi, spowalniał rozwój.
-
3:35 - 3:37Jednakże, przy następnej próbie,
-
3:37 - 3:40naukowcy nie włączyli zimnego nawiewu,
-
3:40 - 3:43a mimo to, śluzowiec spowalniał rozwój,
-
3:43 - 3:45oczekując tego, co miało się wydarzyć.
-
3:45 - 3:47W niewyjaśniony sposób wiedział,
-
3:47 - 3:49że czeka go powiew chłodnego powietrza.
-
3:49 - 3:51Wniosek jest taki,
-
3:51 - 3:54że śluzowiec potrafi się uczyć.
-
3:54 - 3:55Trzeci eksperyment:
-
3:55 - 3:57śluzowiec został zachęcony
-
3:57 - 4:01do zbadania obszaru pokrytego owsem.
-
4:01 - 4:04Rozgałęził się w każdym kierunku.
-
4:04 - 4:07I za każdym razem, gdy znalazł żywnosć
-
4:07 - 4:10formował sieć, połącznia,
-
4:10 - 4:11i szukał dalej.
-
4:11 - 4:14Po 26 godzinach stworzył
-
4:14 - 4:15bardzo solidną sieć
-
4:15 - 4:17pomiędzy różnymi ziarnami owsa.
-
4:17 - 4:19Nie ma w tym nic nadzyczajnego,
-
4:19 - 4:20dopóki nie odkryje się,
-
4:20 - 4:23że środkowy owies,
gdzie zaczął poszukiwanie, -
4:23 - 4:24przedstawia Tokio,
-
4:24 - 4:28a otaczające je ziarna przedstawiają
podmiejskie stacje kolejowe. -
4:28 - 4:30Śluzowiec odtworzył
-
4:30 - 4:32sień transportową Tokio,
-
4:32 - 4:34— (Śmiech) —
-
4:34 - 4:37złożony system tworzony latami
-
4:37 - 4:41przez deweloperów,
inżynierów, urbanistów. -
4:41 - 4:43To, co zajęło nam ponad 100 lat,
-
4:43 - 4:46śluzowiec dokonał w ciągu jednego dnia.
-
4:46 - 4:49Wniosek z tego eksperymentu:
-
4:49 - 4:51śluzowiec potrafi tworzyć
skuteczne połączenia -
4:51 - 4:53i rozwiązać problem komiwojażera.
-
4:53 - 4:56Przypomina biologiczny komputer.
-
4:56 - 4:58Dlatego stworzono jego model matematyczny
-
4:58 - 5:00i przeanalizowano go algorytmicznie.
-
5:00 - 5:03Był sonifikowany, powielany i naśladowany.
-
5:03 - 5:05Zespoły badaczy na całym świecie
-
5:05 - 5:08próbują rozszyfrować procesy biologiczne,
-
5:08 - 5:11aby zrozumieć jego zasady obliczeniowe
-
5:11 - 5:13i zastosować je w dziedzinie elektroniki,
-
5:13 - 5:15programowania i robotyki.
-
5:15 - 5:17Pytanie brzmi,
-
5:17 - 5:19jak to coś działa.
-
5:19 - 5:21Nie ma systemu nerwowego.
-
5:21 - 5:23Nie ma mózgu,
-
5:23 - 5:25a może zachowywać się w sposób,
-
5:25 - 5:27który kojarzymy z pracą mózgu.
-
5:27 - 5:29Uczy się. Pamięta.
-
5:29 - 5:32Rozwiązuje problemy. Podejmuje decyzje.
-
5:32 - 5:34Skąd bierze się ta inteligencja?
-
5:34 - 5:37To fim mikroskopowy, który nakręciłam,
-
5:37 - 5:39powiększony stukrotnie
-
5:39 - 5:42i przyspieszony dwudziestokrotnie.
-
5:42 - 5:44W śluźni
-
5:44 - 5:48widać rytmiczny puls,
-
5:48 - 5:50strukturę przypominającą żyłę,
która przenosi -
5:50 - 5:53materiał komórkowy, składniki odżywcze,
informacje chemiczne, -
5:53 - 5:55w komórce,
-
5:55 - 5:59raz w jedną stronę,
a potem w drugą stronę. -
5:59 - 6:03Te stałe, synchroniczne drgania
-
6:03 - 6:05w komórce pozwalają stworzyć
-
6:05 - 6:08złożoną wiedzę na temat otoczenia,
-
6:08 - 6:11i to bez żadnego centrum kontroli.
-
6:11 - 6:14W tym tkwi jego inteligencja.
-
6:14 - 6:17Nie tylko badacze akademiccy
-
6:17 - 6:20interesują się tym organizmem.
-
6:20 - 6:23Kilka lat temu stworzyłam SliMoCo,
-
6:23 - 6:25"Slime Mould Collective".
-
6:25 - 6:28Jest to internetowa, otwarta
i demokratyczna społeczność -
6:28 - 6:30dla badaczy i entuzjastów śluzowca,
-
6:30 - 6:33którzy dzielą się wiedzą i eksperymentami,
-
6:33 - 6:36ponad podziałami dyscyplinarnymi
-
6:36 - 6:40oraz akademickimi.
-
6:40 - 6:43Członkostwo w "Slime Mould Collective"
jest dobrowolne. -
6:43 - 6:46Ludzie znajdują ją w taki sam sposób
-
6:46 - 6:50jak śluzowiec znajduje owies.
-
6:50 - 6:51Należą do niego naukowcy,
-
6:51 - 6:53informatycy, badacze,
-
6:53 - 6:55a także artyści, tacy jak ja,
-
6:55 - 7:00architekci, projektanci, pisarze,
aktywiści itp. -
7:00 - 7:05To bardzo interesująca
i zróżnicowana grupa członków. -
7:05 - 7:06Kilka przykładów:
-
7:06 - 7:09artysta, który używa do malowania
fluorescencyjnego Physarum; -
7:09 - 7:11wspólny zespół
-
7:11 - 7:14łączący wzornictwo biologiczne
i elektroniczne -
7:14 - 7:17z technologiami drukarki 3D
na warsztatach; -
7:17 - 7:20inny artysta, który używa śluzowca
-
7:20 - 7:22do zaangażowania społeczności
-
7:22 - 7:25w sporządzenie mapy okolicy.
-
7:25 - 7:27Śluzowiec jest tutaj używany bezpośrednio
-
7:27 - 7:30jako narzędzie biologiczne i metaforycznie
-
7:30 - 7:32jako symbol prowadzenia rozmowy
-
7:32 - 7:36o społecznej jedości, komunikacji
-
7:36 - 7:37i współpracy.
-
7:37 - 7:40Inne przyklady z dzialności publicznej.
-
7:40 - 7:42Prowadzę wiele warsztatów
na temat śluzowca, -
7:42 - 7:44kreatywnego sposobu
badania tego organizmu. -
7:44 - 7:46Ludzie są zachęceni do przyjścia
-
7:46 - 7:48i odkrycia jego niezwykłych umiejętności
-
7:48 - 7:51poprzez zaprojektowanie eksperymentu
na szalce Petriego, -
7:51 - 7:54aby sprawdzić jego właściwości.
-
7:55 - 7:57Każdy wraca do domu z nowym pupilem
-
7:57 - 8:00i zachęcany jest do zamieszczania wyników
-
8:00 - 8:02na stronie "Slime Mould Collective".
-
8:02 - 8:04Stowarzyszenie umożliwiło mi
-
8:04 - 8:06współpracę
-
8:06 - 8:09z całym szeregiem ciekawych ludzi.
-
8:09 - 8:10Pracuję z filmowcami
-
8:10 - 8:14nad stworzeniem pełnometrażowego
filmu dokumentalnego, -
8:15 - 8:17z akcentem na pełnometrażowy,
-
8:17 - 8:19który jest na ostatnim etapie edycji.
-
8:19 - 8:21Już niedługo pojawi się w kinach.
-
8:21 - 8:23(Śmiech)
-
8:23 - 8:26Pozwolono mi także przeprowadzić
-
8:26 - 8:29pierwszy ludzki eksperyment
na temat śluzowca. -
8:29 - 8:32To część zeszłorocznej wystawy
w Rotterdamie. -
8:32 - 8:37Zachęciliśmy ludzi do przemiany
w śluzowca na pół godziny. -
8:37 - 8:40Związaliśmy ich ze sobą,
-
8:40 - 8:42tak aby stali się jedną wielką komórką,
-
8:42 - 8:45i zachęciliśmy do zachowania się
jak przystało na śluzowca. -
8:45 - 8:49Musieli porozumiewać się poprzez drgania,
-
8:49 - 8:50bez używania mowy.
-
8:50 - 8:55Musieli działać jak jedna całość,
jedna duża komórka, -
8:55 - 8:56bez egoizmu.
-
8:56 - 8:59Motywacją do ruchu
-
8:59 - 9:01i poznawania otoczenia
-
9:01 - 9:03było poszukiwanie jedzenia.
-
9:03 - 9:06Chaotyczne przemieszczanie się
grupy nieznajomych -
9:06 - 9:08związanych żółtymi linami,
-
9:08 - 9:11ubranych w koszulki z napisem
"Być jak śluzowiec", -
9:11 - 9:13przemierzała Museumpark.
-
9:13 - 9:17Kiedy natrafiali na drzewa,
musieli zmienić połączenia, -
9:17 - 9:20aby uformować jedną komórkę,
-
9:20 - 9:24nie wypowiadając ani słowa.
-
9:24 - 9:27To był absurdalny eksperyment
pod wieloma względami. -
9:27 - 9:29Nie był oparty na żadnej hipotezie.
-
9:29 - 9:31Nie staraliśmy się niczego udowodnić.
-
9:31 - 9:34Jednak mieliśmy szansę
-
9:34 - 9:36zaangażować szerszą grupę ludzi,
-
9:36 - 9:37w próbę zrozumienia,
-
9:37 - 9:40czym jest inteligencja,
sprawczość, autonomia, -
9:40 - 9:43i stworzyć zabawny sposób
-
9:43 - 9:46do dyskusji
-
9:46 - 9:49o tym, co się wydarzyło.
-
9:49 - 9:51Jedną z najciekawszych rzeczy
-
9:51 - 9:54w tym eksperymencie
-
9:54 - 9:56była dyskusja, która odbyła się później.
-
9:56 - 10:00W parku odbyło się spontaniczne sympozium.
-
10:00 - 10:02Ludzie rozmawiali o ludzkiej psychice,
-
10:02 - 10:04o trudności
-
10:04 - 10:07w wyzbyciu się własnej osobowości i ego.
-
10:07 - 10:10Inni rozmawiali o komunikacji
między bakteriami. -
10:10 - 10:12Każdy wniósł swoją własną,
-
10:12 - 10:15osobistą interpretację,
-
10:15 - 10:17a wniosek był taki,
-
10:17 - 10:21że ludzie w Rotterdamie
byli niezmiernie pomocni, -
10:21 - 10:24zwłaszcza wtedy, gdy dostali piwo.
-
10:24 - 10:26Nie tylko daliśmy im ziarna owsa.
-
10:26 - 10:27Dostali również piwo.
-
10:27 - 10:29Nie byli tak skuteczni jak śluzowiec,
-
10:29 - 10:31który jest dla mnie
-
10:31 - 10:34niezwykle interesującym przedmiotem badań.
-
10:34 - 10:36Jest interesujący jako organizm,
-
10:36 - 10:37biologiczny komputer,
-
10:37 - 10:39a także jako symbol,
-
10:39 - 10:43sposób zrozumienia idei wspólnoty
-
10:43 - 10:47zbiorowego zachowania, współpracy.
-
10:47 - 10:49Wiele z moich prac
czerpie z badań naukowych, -
10:49 - 10:52czym składam hołd
eksperymentowi z labiryntem, -
10:52 - 10:54ale w innym znaczeniu.
-
10:54 - 10:56Śluzowiec jest także materiałem,
na którym pracuję. -
10:56 - 11:01Jest współproducentem
fotografii, grafik, animacji, -
11:01 - 11:03wydarzeń z udziałem uczestników.
-
11:03 - 11:05Chociaż śluzowiec nie wybrał mnie
-
11:05 - 11:07na swojego współpracownika,
-
11:07 - 11:09to jesteśmy w pewnym sensie partnerami.
-
11:09 - 11:12Potrafię przewidzieć pewne zachowania,
-
11:12 - 11:14wiedząc, jak funkcjonuje,
-
11:14 - 11:15ale nie potrafię go kontrolować.
-
11:15 - 11:17Ostatnie słowo należy do śluzowca
-
11:17 - 11:19w procesie twórczym.
-
11:19 - 11:23Poza tym ma on swoje wewnętrzne piękno.
-
11:23 - 11:24Te rozgałęziające się wzory
-
11:24 - 11:27odnajdywane w każdych formach,
wielkościach natury: -
11:27 - 11:30od delt rzek po błyskawice,
-
11:30 - 11:34naczynia krwionośne,
aż do sieci neuronowych. -
11:34 - 11:36W grę wchodzą znaczące prawa
-
11:36 - 11:39w tym prostym i jednocześnie
skomplikowanym organiźmie. -
11:39 - 11:42Bez względu na dyscyplinę naukową
czy sposób badań, -
11:42 - 11:44wiele można się nauczyć,
-
11:44 - 11:46obserwując i zajmując się
-
11:46 - 11:49tą piękną plamką pozbawioną mózgu.
-
11:49 - 11:52Oto Physarum polycephalum.
-
11:52 - 11:54Dziękuję.
-
11:54 - 11:55(Brawa)
- Title:
- Czego możemy nauczyć się od półinteligentnego śluzowca
- Speaker:
- Heather Barnett
- Description:
-
Artystka Heather Barnett, zainspirowana biologicznym wzornictwem i samoorganizującymi się systemami, współtworzy z *Physarum polycephalum*, eukariotycznym mikroorganizmem zamieszkującym chłodne i wilgotne miejsca. Czego możemy się nauczyć od półinteligentnego śluzowca? Obejrzyj tę prelekcję i dowiedz się tego.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:11
Dimitra Papageorgiou approved Polish subtitles for What humans can learn from semi-intelligent slime | ||
Sylwia Gliniewicz commented on Polish subtitles for What humans can learn from semi-intelligent slime | ||
Sylwia Gliniewicz accepted Polish subtitles for What humans can learn from semi-intelligent slime | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for What humans can learn from semi-intelligent slime | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for What humans can learn from semi-intelligent slime | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for What humans can learn from semi-intelligent slime | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for What humans can learn from semi-intelligent slime | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for What humans can learn from semi-intelligent slime |
Sylwia Gliniewicz
Przypadkiem usunęłam wszystkie moje komentarze do tej prelekcji, dlatego poniżej zamieściłam tylko kilka z nich. Mam nadzieję, że będą pomocne.
Physarum polycephalum > zapis kursywą jest przyjęty w nazewnictwie zoologicznym
należących do królestwa ameb > chodzi tutaj o supergrupę Amoebozoa
który łączy się z komórkami innych organizmów > śluzowiec łączy się z innymi komórkami, ale nie innych organizmów
Więc wewnątrz śluzowca można znaleźć tysiące > uprościłam to do śluźni > W śluźni znajdują się + lepiej nie zaczynać zdania od wynikowego „więc”
płytka Petriego > najczęściej spotykam nazwę „szalka Petriego”
zwykła pleśń dokonała w ciągu jednego dnia > Physarum polycephalum to śluzowiec plazmoidalny, który w fazie wegetatywnej występuje pod postacią śluźni (plasmodium). Nie jest pleśnią. W języku angielskim pojawia się „mold”, stąd to zamieszanie.