Return to Video

Maymunca konuşabiliyor musunuz? Beyaz saçlı pembe maymun dili - Anne Savage

  • 0:08 - 0:11
    Yerden yüksekte ailesiyle yaşarken
  • 0:11 - 0:14
    Kolombiya'nın kuzey tropik ormanlarında
  • 0:14 - 0:16
    Shakira'yı bulacaksınız,
  • 0:16 - 0:20
    sohbete düşkün beyaz saçlı
    bir pembe maymun.
  • 0:20 - 0:22
    "Hola!" diyin.
  • 0:22 - 0:24
    Farketmeseniz de
  • 0:24 - 0:26
    bu yarım kiloluk maymun
  • 0:26 - 0:28
    ileri düzeyde bir dilde iletişim kuruyor
  • 0:28 - 0:30
    38 farklı çağrıyla
  • 0:30 - 0:36
    farklı cıvıltılar ve ıslıklara dayalı.
  • 0:36 - 0:37
    Biraz önce verdiği cevap
  • 0:37 - 0:39
    "B cıvıltısı" olarak biliniyor
  • 0:39 - 0:41
    genellikle insanlara yapılan bir çağrı.
  • 0:41 - 0:44
    Shakira'nın dilinin karmaşıklığının
    değerini anlamak için
  • 0:44 - 0:47
    haydi birkaç cıvıltı ve ıslık öğrenelim
  • 0:47 - 0:49
    sonra bunların nasıl bir araya geldiğini
  • 0:49 - 0:52
    ve gramere uygun diziler
    oluşturduğunu inceleyelim.
  • 0:52 - 0:55
    Shakira'nın bizi selamladığı cıvıltı
  • 0:55 - 0:57
    tekli frekans ayarlı heceler olarak
  • 0:57 - 1:00
    bilinen bir çağrı sınıfından geliyor.
  • 1:00 - 1:04
    Bu sınıf kısa süreli çağrı ya da cıvıltı
  • 1:04 - 1:11
    ve uzun süreli çağrı, çığlık
    ve haykırışlardan geliyor.
  • 1:11 - 1:13
    Araştırmacılar sekiz farklı türde cıvıltı
  • 1:13 - 1:16
    olduğuna karar verdi; yukarı tonlar,
  • 1:16 - 1:22
    süreç, tepe frekansı
    ve frekans değişimi kategorisine göre.
  • 1:22 - 1:26
    Buna ek olarak her cıvıltı
    kendi anlamını taşıyor.
  • 1:26 - 1:30
    Mesela, Shakira'nın "C cıvıltısı"
  • 1:30 - 1:32
    yiyeceğe yaklaştığında kullanılıyor,
  • 1:32 - 1:37
    oysa "D cıvıltısı" sadece
  • 1:37 - 1:39
    elinde yiyecek varken kullanılıyor.
  • 1:39 - 1:43
    Tekli ıslıklar da her bir çağrıyla
    özel niyeti ortaya koyuyor
  • 1:43 - 1:45
    ve sekiz farklı cıvıltı olduğu gibi
  • 1:45 - 1:48
    beş farklı da ıslık var.
  • 1:48 - 1:49
    Frekans geçişine göre
  • 1:49 - 1:53
    tekli ıslıklar
    dört alt kategoriye ayrılıyor:
  • 1:53 - 2:00
    gıcırdama, önce geçişli ıslıklar,
  • 2:00 - 2:06
    sonda geçişli ıslıklar ve düz ıslıklar.
  • 2:06 - 2:08
    Dilin eşsiz amaç niteliği
  • 2:08 - 2:10
    önce geçişli ıslıkları kategorisi
  • 2:10 - 2:12
    ile mükemmelce örneklendirildi.
  • 2:12 - 2:15
    Islıklar Shakira'nın
    ailesinin diğer üyelerine
  • 2:15 - 2:18
    yakınlığına dayalı olarak değişir.
  • 2:18 - 2:21
    Eğer Shakira ailesinden
    altı metre yüksekteyse
  • 2:21 - 2:26
    daha büyük
    önceden geçişli ıslık kullanacak
  • 2:26 - 2:29
    Ancak altı metreden daha az uzaktaysa
  • 2:29 - 2:33
    daha küçük
    baştan geçişli ıslık kullanacak.
  • 2:33 - 2:35
    Birkaç cıvıltı ve ıslık öğrendiğimize göre
  • 2:35 - 2:37
    Shakira sizi hayatında bir günde
  • 2:37 - 2:41
    küçük bir tura çıkarıp hava atmak istiyor.
  • 2:41 - 2:44
    Günün ilk öğünü için
    yiyecek ağacına doğru giderken
  • 2:44 - 2:47
    diyor ki, (maymun sesi),
  • 2:47 - 2:51
    genellikle rahat gezintilerde
    kullanılan bir çağrı.
  • 2:51 - 2:54
    Ancak, aniden bir şahin gölgesini
    fark ediyor.
  • 2:54 - 2:57
    "E cıvıltısı" alarm için.
  • 2:57 - 3:00
    Bu çağrı, ailesini
    bir avcının varlığına dair uyarıyor
  • 3:00 - 3:04
    ve Shakira daha içteki bir dalda
    güvene zıplıyor.
  • 3:04 - 3:05
    Tehlike yok gibi,
  • 3:05 - 3:08
    Shakira da babasına doğru ilerliyor.
  • 3:08 - 3:09
    Bekle, bekle. O da kim?
  • 3:09 - 3:12
    Ah, bu küçük kardeşi, Carlos.
  • 3:12 - 3:15
    Beyaz saçlı pembe maymunlar
    genellikle oyun içinde haykırır.
  • 3:15 - 3:21
    Uh-oh. Biraz sert oynuyor
    ve Shakira bağırıyor,
  • 3:21 - 3:23
    ebeveynlerini ona
    yardım etmesi için uyararak.
  • 3:23 - 3:26
    Babası dönen tüy yumağına doğru geliyor
  • 3:26 - 3:28
    ve kardeşi duruyor.
  • 3:28 - 3:29
    Shakira kendini sallıyor
  • 3:29 - 3:31
    ve kafasındaki saçı yeniden yerine koymak
  • 3:31 - 3:33
    için uzanıyor.
  • 3:33 - 3:37
    Sonra Shakira başka bir grup
    tanımadık maymunlar fark ediyor
  • 3:37 - 3:39
    ve onların normal uzunluktaki
    çağrılarını duyuyor.
  • 3:39 - 3:43
    Ailesine dönüyor. (Maymun sesi)
  • 3:43 - 3:47
    Yakaladınız mı? Önce bir cıvıltı vardı
    sonra ıslık.
  • 3:47 - 3:50
    Bu seslendirme karışımı olarak bilinen
  • 3:50 - 3:54
    bir söz takımı cıvıltı ve ıslıklı.
  • 3:54 - 3:58
    Bu bir mesaj içeren dizili iki çağrı.
  • 3:58 - 4:00
    Bu iki unsurun birleşimi
  • 4:00 - 4:02
    aileyi başka bir grupla ilgili uyarır,
  • 4:02 - 4:06
    "F cıvıltısı" ve uzakta oldukları mesafe,
  • 4:06 - 4:08
    normal uzunlukta çağrı ıslığı.
  • 4:08 - 4:11
    Başka deyişle, Shakira bir cümle kurdu.
  • 4:11 - 4:14
    Basit gösterisi buz dağının
    sadece görünen kısmıydı.
  • 4:14 - 4:19
    Şakıyor, cıvıldıyor, çoklu ıslık çalıyor,
  • 4:19 - 4:23
    daha fazla ses birleştiriyor;
    hatta kıkırdıyor.
  • 4:23 - 4:26
    Yine de maalesef, söyleyeceği her şeyi
  • 4:26 - 4:28
    duyamayabiliriz.
  • 4:28 - 4:31
    Yükseklerden cıvıldayan sonatlarla karışık
  • 4:31 - 4:35
    bu sürekli tak sesi ağaçları kesen palanın
  • 4:35 - 4:38
    Shakira'nın Kolombiya'daki yaşam alanı
  • 4:38 - 4:39
    parça parça kesiliyor
  • 4:39 - 4:41
    ve eğer korumaya çalışmazsak
  • 4:41 - 4:43
    nesli tükenmekte olan
    beyaz saçlı pembe maymun
  • 4:43 - 4:46
    yaşam süremiz içerisinde yok olacak.
  • 4:46 - 4:48
    Eğer bir pembe maymundan diğerine cıvıltı
  • 4:48 - 4:51
    anlamsız bir konuşmadan öteyse
  • 4:51 - 4:54
    hayal edin daha neler keşfedebiliriz.
  • 4:54 - 4:56
    Hayal edin Shakira
    bize neler söyleyebilir.
Title:
Maymunca konuşabiliyor musunuz? Beyaz saçlı pembe maymun dili - Anne Savage
Description:

Tüm dersi görüntülemek için: http://ed.ted.com/lessons/do-you-speak-monkey-the-language-of-cotton-top-tamarins-anne-savage

Beyaz saçlı pembe maymun oldukça sesli bir maymun -- bu tür 38 farklı ve gramere uygun yapıda çağrılarla oldukça ileri düzeyde bir dille iletişim kuruyor! Anne Savage bu cıvıltı ve ıslıklardan birkaçını öğretiyor bizi maymun Shakira'nın hayatından bir güne götürerek (vahşi doğadan sesleri alarak), Shakira ailesine işaret verirken, yemeğine konuşurken ve olası avcılara karşı uyarırken.

Ders, Anne Savage; animasyon, Avi Ofer.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:14

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.