Return to Video

Neden insanlar aksanımla dalga geçtiği hâlde, konuşmaya devam ettim.

  • 0:01 - 0:03
    Sürekli gördüğüm bir rüya vardı;
  • 0:03 - 0:05
    kalabalık bir yerden geçiyorum
  • 0:06 - 0:09
    ve hiç kimseyle göz temas
    kurmamaya çalışıyorum.
  • 0:10 - 0:12
    Ta ki birisi beni fark edene kadar,
  • 0:12 - 0:14
    o anda panik oluyorum.
  • 0:14 - 0:16
    Birisi bana doğru yürüyor
  • 0:16 - 0:19
    ve "Merhaba, adım falan - filan.
  • 0:19 - 0:20
    Senin adın ne?" diyor.
  • 0:20 - 0:23
    Cevap vermiyor, sadece sessizce
    bekliyorum.
  • 0:25 - 0:28
    Tuhaf bir sessizlikten sonra,
    devam ediyor,
  • 0:28 - 0:29
    "Adını mı unuttun?"
  • 0:30 - 0:31
    Ben hâlâ sessizim.
  • 0:32 - 0:37
    Daha sonra odanın içindeki diğer insanlar
    yavaş yavaş bana doğru dönmeye başlıyor
  • 0:37 - 0:39
    ve neredeyse tek bir ağızdan soruyorlar,
  • 0:40 - 0:45
    (Arkadan çeşitli sesler yükseliyor)
    "Adını mı unuttun?"
  • 0:45 - 0:48
    Sesi gittikçe artan ilahi gibi,
    cevap vermek istiyor fakat yapamıyorum.
  • 0:50 - 0:52
    Görsel bir sanatçıyım.
  • 0:53 - 0:55
    Çalışmaların bazıları esprili,
  • 0:55 - 0:59
    bazıları eğlendirici fakat üzücü.
  • 1:00 - 1:05
    Yaparken gerçekten eğlendiğim bir şey var,
  • 1:05 - 1:07
    karakterlerin seslendirmelerini yaptığım
  • 1:07 - 1:11
    bu küçük animasyonları yapmayı seviyorum.
  • 1:11 - 1:12
    Ayı oldum.
  • 1:12 - 1:15
    (Video) Ayı (Safwat Saleem'ın sesi):
    Merhaba.
  • 1:15 - 1:16
    (Gülüşmeler)
  • 1:16 - 1:18
    Safwat Saleem: Balina oldum.
  • 1:18 - 1:20
    (Video) Balina (Safwat Saleem'ın sesi):
    Merhaba.
  • 1:20 - 1:21
    (Gülüşmeler)
  • 1:21 - 1:22
    Safwat Saleem: Tebrik kartı oldum.
  • 1:22 - 1:25
    (Video) Tebrik kartı
    (SS'in sesi): Merhaba.
  • 1:25 - 1:25
    (Gülüşmeler)
  • 1:25 - 1:28
    SS: Benim favorim Frankenstein canavarı.
  • 1:28 - 1:31
    (Video) Frankenstein'ın canavarı
    (SS'in sesi): (Homurtular)
  • 1:31 - 1:32
    (Gülüşmeler)
  • 1:32 - 1:35
    SS: Onun için sadece
    birkaç kez homurdandım.
  • 1:35 - 1:37
    Birkaç yıl önce,
    video oyunlarının tarihi hakkındaki
  • 1:37 - 1:40
    bu eğitim videosunu yaptım.
  • 1:40 - 1:44
    Onun için Space Invader'i (1978'de
    yayımlanan bir arcade oyunu) seslendirdim.
  • 1:44 - 1:46
    (Video) Space Invader
    (SS'in sesi): Merhaba.
  • 1:46 - 1:48
    SS: Bir hayalim gerçek oldu.
    Gerçekten.
  • 1:48 - 1:48
    (Gülüşmeler)
  • 1:48 - 1:50
    Bu video internet ortamına iletildiğinde
  • 1:50 - 1:53
    bilgisayarın başına oturdum ve
    ve sadece "yenile" tuşuna bastım,
  • 1:53 - 1:55
    cevapları görmek için heyecanlıydım.
  • 1:55 - 1:57
    İlk yorum geldi.
  • 1:57 - 1:58
    (Video) Yorum: Harika iş.
  • 1:58 - 1:59
    SS: Evet!
  • 2:00 - 2:01
    "Yenile"'ye bastım.
  • 2:01 - 2:04
    (Video) Yorum: Mükemmel video.
    Diğerini dört gözle bekliyorum.
  • 2:04 - 2:07
    SS: Bu iki parçadan oluşan videonun
    sadece ilk parçasıydı.
  • 2:07 - 2:09
    İkinci parçası için çalışmaya gidiyordum.
  • 2:09 - 2:10
    "Yenile"ye bastım.
  • 2:10 - 2:14
    (Video) Yorum: İKİNCİ parça nerede?
    NEREDEEE? Ona ŞİMDİİİİ ihtiyacım var! :P
  • 2:14 - 2:15
    (Gülüşmeler)
  • 2:15 - 2:18
    SS: Annem haricindeki diğer insanlar
    internet ortamında
  • 2:18 - 2:20
    benim hakkımda güzel şeyler söylüyordu!
  • 2:20 - 2:22
    Sonunda başarmışım gibi hissettim.
  • 2:22 - 2:23
    "Yenile"'ye bastım.
  • 2:23 - 2:26
    (Video) Yorum: Sesi rahatsız ediyor.
    Gücenme yok.
  • 2:26 - 2:29
    SS: Tamam, gücenme yok alındı. Yenile.
  • 2:29 - 2:32
    (Video) Yorum: Bu videoyu ağzında fıstık
    ezmesi olmadan tekrar yapar mısın?
  • 2:32 - 2:36
    SS: Tamam, en azından yapıcı bir
    eleştiri. "Yenile"'ye bas.
  • 2:36 - 2:39
    (Video) Yorum: Lütfen bu seslendiriciyi
    tekrar kullanmayın,
  • 2:39 - 2:41
    zar zor anlayabiliyorum onu.
  • 2:41 - 2:42
    SS: Yenile.
  • 2:42 - 2:45
    (Video) Yorum: Hindu aksanı nedeniyle
    takip edemedim.
  • 2:45 - 2:47
    SS: TAMAM, TAMAM, TAMAM,
    İki şey var.
  • 2:47 - 2:48
    Bir, ben Hindu aksanına sahip değilim.
  • 2:48 - 2:50
    Pakistan aksanına sahibim. TAMAM?
  • 2:50 - 2:53
    İki, açık bir Pakistan aksanına sahibim.
  • 2:53 - 2:56
    (Gülüşmeler)
  • 2:56 - 2:58
    Fakat bu gibi yorumlar gelmeye devam etti,
  • 2:58 - 3:01
    açıkça belirtmeliyim ki sadece
    bu nedenle dikkate almamalıydım.
  • 3:01 - 3:04
    Videonun ikinci parçası üzerinde
    çalışmalara başlamalıydım.
  • 3:04 - 3:06
    Sesimi kaydediyorum
  • 3:06 - 3:09
    fakat düzenlemek için her oturuşumda,
  • 3:09 - 3:10
    daha fazla yapamadım.
  • 3:12 - 3:15
    Her defasında konuşmak için
    daha da zorlandığım
  • 3:15 - 3:18
    çocukluğuma beni geri götürdü.
  • 3:18 - 3:21
    Hatırladığım kadarıyla kekemeydim.
  • 3:22 - 3:24
    Sınıfta sorusu olduğunda
  • 3:24 - 3:26
    ya da cevabı bildiğinde,
  • 3:26 - 3:27
    asla parmak kaldırmayan bir çocuktum.
  • 3:27 - 3:29
    Telefon her çaldığında,
  • 3:29 - 3:32
    cevap vermemek için banyoya koşardım.
  • 3:33 - 3:36
    Telefon bana geldiyse,
    ailem şu an yanımızda değil derdi.
  • 3:36 - 3:38
    Banyoda çok zaman geçirdim.
  • 3:40 - 3:42
    Özellikle grup içinde
  • 3:42 - 3:44
    kendimi tanıtma işine sinir oluyordum.
  • 3:44 - 3:47
    Her defasında adımı kekeliyordum
    ve genellikle bana "Adını mı unuttun?"
  • 3:47 - 3:49
    diyen birileri çıkıyordu.
  • 3:49 - 3:51
    Sonrasında herkes buna gülüyordu.
  • 3:51 - 3:53
    Bu şaka hiç eskimedi.
  • 3:55 - 3:57
    (Gülüşmeler)
  • 3:58 - 4:01
    Çocukluğum boyunca, eğer konuşursam
  • 4:01 - 4:07
    benimle ilgili bir şeylerin yanlış
    olduğunun, normal olmadığımın
  • 4:07 - 4:08
    belli olacağından korktum.
  • 4:09 - 4:11
    Bu yüzden çoğunlukla sessiz kaldım.
  • 4:12 - 4:16
    Anlayacağınız, sonunda sesimi işim için
    kullanmak bile
  • 4:16 - 4:18
    benim için büyük bir adımdı.
  • 4:18 - 4:20
    Sesimi her kaydettiğimde,
  • 4:20 - 4:23
    kendimi aynı cümleyi tekrar tekrar
    söylerken buluyordum.
  • 4:23 - 4:25
    Sonra geri dönüp
  • 4:25 - 4:28
    en az kötü olduğunu
    düşündüklerimi seçiyordum.
  • 4:31 - 4:34
    (Dış ses) SS: Ses düzenleme sesinize
    Photoshop uygulamak gibi bir şey.
  • 4:34 - 4:38
    Sesi yavaşlatabilir, hızlandırabilir,
    derinleştirebilir, yankı ekleyebilirim.
  • 4:38 - 4:42
    Eğer kekelersem,
    eğer kekelersem,
  • 4:42 - 4:43
    geri dönüp düzeltebilirim.
  • 4:43 - 4:45
    Sihir gibi.
  • 4:45 - 4:48
    SS: Çokça düzeltilmiş sesimi
    işimde kullanmak,
  • 4:48 - 4:51
    sesimin bana göre normal
    çıkmasının bir yoluydu.
  • 4:52 - 4:54
    Ama videoya gelen yorumlardan sonra,
  • 4:55 - 4:57
    o kadar da normal hissettirmemeye başladı.
  • 4:58 - 5:00
    Sonra sesimi işimde kullanmayı bıraktım.
  • 5:02 - 5:06
    O zamandan beri normal olmanın ne demek
    olduğunu düşünür dururum.
  • 5:07 - 5:09
    Şunu anladım ki "normal"
  • 5:09 - 5:13
    beklentilerle yakından alakalı.
  • 5:13 - 5:15
    Bir örnekle açıklayayım.
  • 5:15 - 5:17
    Antik Yunan yazarı Homeros ile alakalı
  • 5:17 - 5:18
    şu hikâyeye rastladım.
  • 5:19 - 5:22
    Homeros yazılarında renklerden
    oldukça az bahseder.
  • 5:23 - 5:24
    Bahsettiğinde bile,
  • 5:24 - 5:26
    onları bir hayli tersten algılıyormuş
    gibi görünür.
  • 5:27 - 5:30
    Mesela, deniz şarap kırmızısı,
  • 5:30 - 5:34
    insanların yüzleri bazen yeşil ve kuzular
    mor tasvir edilir.
  • 5:35 - 5:36
    Bunu yapan sadece Homeros değil.
  • 5:36 - 5:39
    Antik edebiyatlardan hangisine
    bakarsanız bakın --
  • 5:39 - 5:41
    Antik Çin, İzlanda, Yunan, Hint
  • 5:41 - 5:43
    ve hatta orijinal İbranice İncil --
  • 5:43 - 5:46
    hepsi pek az renkten bahseder.
  • 5:47 - 5:50
    Bununla ilgili en popüler teori
  • 5:50 - 5:53
    kültürlerin renkleri sadece onları
    üretebilmeye
  • 5:53 - 5:56
    başladığında fark edebilmesidir.
  • 5:56 - 5:58
    Yani basit hâliyle, bir rengi sadece onu
  • 5:58 - 5:59
    üretebildiğinizde görebilirsiniz.
  • 6:00 - 6:03
    Kırmızı gibi üretilmesi
    daha kolay olan renkler,
  • 6:03 - 6:06
    kültürler tarafından daha
    önce fark edilebilmiştir.
  • 6:06 - 6:09
    Ama mavi gibi üretilmesi
    çok daha zor olan renklerin
  • 6:09 - 6:12
    üretilmesi çoğu kültür tarafından çok daha
  • 6:12 - 6:13
    sonra öğrenilmiştir.
  • 6:13 - 6:16
    Bu renklerin görülmesi de
    çok sonra gerçekleşmiş.
  • 6:16 - 6:19
    Yani o zamana kadar, dört bir yanları
    o renkle kaplı da olsa
  • 6:19 - 6:22
    onu görebilme yetenekleri yoktu.
  • 6:22 - 6:23
    Görünmezdi.
  • 6:23 - 6:25
    "Normal"lerinin bir parçası değildi.
  • 6:27 - 6:29
    Bu hikâye yaşadıklarımı anlamama
    yardımcı oldu.
  • 6:30 - 6:33
    Videoya gelen yorumları ilk okuduğumda,
  • 6:33 - 6:36
    ilk tepkim onları kişisel
    algılamak olmuştu.
  • 6:37 - 6:38
    Ama yorum yapan insanlar,
  • 6:38 - 6:41
    sesimin ne kadar farkında olduğumu
    bilmiyorlardı.
  • 6:42 - 6:45
    Çoğunlukla aksanıma tepki gösteriyorlardı,
  • 6:45 - 6:48
    bir anlatıcının aksanı
    olması normal değildi.
  • 6:49 - 6:51
    Ama zaten normal neydi ki?
  • 6:51 - 6:54
    Hepimiz biliyoruz ki, eğer eleştirmenler
    siyahi olduğunu bilirse,
  • 6:54 - 6:56
    yazılarında daha fazla hata bulurlar.
  • 6:57 - 7:01
    Biliyoruz ki profesörler azınlık ya da
    bayan öğrencilere daha az yardım ederler.
  • 7:02 - 7:05
    Ve biliyoruz ki beyazlara ait özgeçmişler
  • 7:05 - 7:08
    siyahlara ait özgeçmişlerden
    daha çok geri aranırlar.
  • 7:09 - 7:10
    Ama neden?
  • 7:11 - 7:13
    Neyin normal olduğuyla ilgili
    beklentilerimizden.
  • 7:14 - 7:17
    Siyahi bir öğrencinin daha
    fazla hatası olmasının
  • 7:17 - 7:18
    normal olduğunu düşünürüz.
  • 7:18 - 7:20
    Bayan ya da azınlık bir öğrencinin
  • 7:20 - 7:23
    başarılı olmamasının normal
    olduğunu düşünürüz.
  • 7:24 - 7:27
    Ve beyaz bir çalışanın siyah bir
    çalışandan daha iyi olmasının
  • 7:27 - 7:29
    normal olduğunu düşünürüz.
  • 7:29 - 7:32
    Ama araştırmalar göstermiş ki, bu
    bu tür ayrımcılıklar,
  • 7:32 - 7:34
    genellikle adam kayırmadır,
  • 7:34 - 7:38
    ilişki kurulabilecek insanlara
    yardım etmek istemekten çok,
  • 7:38 - 7:42
    ilişki kurulamayacak insanlara zarar
    vermek istemekten kaynaklanır.
  • 7:43 - 7:46
    Ve insanlarla ilişki kurmamak çok
    erken yaşta başlar.
  • 7:46 - 7:48
    Bir örnek vereyim.
  • 7:48 - 7:51
    Her yıl çocuk kitaplarındaki karakterlerin
  • 7:52 - 7:55
    kayıtlarını tutan bir kütüphane bulmuş ki,
  • 7:55 - 8:00
    kitaplardaki karakterlerin yalnızca %11'i
  • 8:00 - 8:02
    beyaz olmayan bir karaktere sahip.
  • 8:02 - 8:06
    Ve hemen önceki yıl, bu rakam %8
    dolaylarındaydı,
  • 8:06 - 8:10
    Amerikalı çocukların yarısının azınlık
    kökenli olmasına rağmen.
  • 8:10 - 8:11
    Yarısı.
  • 8:11 - 8:13
    Yani burada iki büyük mesele var.
  • 8:13 - 8:15
    Bir, çocuklara her şeyi yapabilecekleri,
  • 8:15 - 8:17
    her şey olabilecekleri söyleniyor,
  • 8:17 - 8:20
    ama yine de, renkli çocukların
    okudukları hikâyeler
  • 8:20 - 8:21
    onları sevmeyen insanlar hakkında.
  • 8:21 - 8:24
    İkincisiyse, çoğunluk gruplar,
    büyük ölçüde
  • 8:24 - 8:27
    azınlık gruplarla benzerlik
    gösterdiklerinin farkında değiller --
  • 8:27 - 8:30
    günlük işlerimiz, umutlarımız,
  • 8:30 - 8:32
    hayallerimiz, korkularımız
  • 8:32 - 8:34
    ve humusa olan ortak sevgimiz.
  • 8:34 - 8:35
    Nefis!
  • 8:35 - 8:37
    (Gülüşmeler)
  • 8:38 - 8:41
    Tıpkı Antik Yunanlar için mavi rengi gibi,
  • 8:41 - 8:44
    azınlık gruplar da bizim "normal"
    algımızın dışında,
  • 8:45 - 8:50
    çünkü normal, basitçe çevremizde olan,
  • 8:50 - 8:53
    çevremizde olmasına alıştığımız
    bir kurgudur.
  • 8:54 - 8:56
    Burası işlerin biraz zora gittiği nokta.
  • 8:57 - 9:01
    Önceden olan "normal" düşüncesini
    kabul edebilirim -- normal güzeldir
  • 9:01 - 9:05
    ve bu oldukça dar "normal" algısının
    dışında her şey kötüdür.
  • 9:06 - 9:10
    Ya da bu önceden olan "normal" algısına
    kafa tutabilirim,
  • 9:10 - 9:12
    işimle
  • 9:12 - 9:13
    ve sesimle
  • 9:14 - 9:16
    ve aksanımla
  • 9:17 - 9:18
    ve burada sahnede durarak,
  • 9:18 - 9:21
    korkudan altıma edecek olsam ve tuvalette
    olmayı tercih etsem de.
  • 9:22 - 9:23
    (Gülüşmeler)
  • 9:23 - 9:26
    (Alkışlar)
  • 9:33 - 9:36
    (Video) Koyun (SS'nin sesi):
    Şimdi tekrar yavaşça sesimi işimde
  • 9:36 - 9:38
    kullanmaya başlıyorum.
  • 9:38 - 9:39
    Ve bu beni iyi hissettiriyor.
  • 9:39 - 9:41
    Bu gelecek sefer birkaç düzine insan
  • 9:41 - 9:44
    ağzımda fıstık ezmesi varmış gibi
    konuştuğumu söyleyince
  • 9:44 - 9:46
    bozulmayacağım anlamına gelmez.
  • 9:46 - 9:47
    (Gülüşmeler)
  • 9:47 - 9:49
    SS: Bu sadece bu işten ne kazanacağımı
  • 9:49 - 9:51
    ve vazgeçmenin bir seçenek olmadığını
  • 9:51 - 9:54
    şimdi daha iyi anladığım anlamına gelir.
  • 9:57 - 9:59
    Antik Yunanlar bir sabah uyanıp
  • 9:59 - 10:01
    gökyüzünün mavi olduğunu fark etmediler.
  • 10:01 - 10:05
    İnsanlar için bile, bu kadar zamandır
    görmedikleri bir şeyi fark etmek
  • 10:05 - 10:06
    yüzyıllar sürdü.
  • 10:07 - 10:11
    Yani, sürekli "normal" algımızı
    sorgulamalıyız,
  • 10:11 - 10:15
    çünkü bu, toplum olarak bizim
  • 10:15 - 10:18
    gökyüzünü olduğu gibi
    görmemizi sağlayacak.
  • 10:20 - 10:26
    (Video) Karakterler: Teşekkürler.
    Teşekkürler. Teşekkürler. Teşekkürler.
  • 10:26 - 10:28
    Frankestein'ın canavarı: (Homurtular)
  • 10:28 - 10:29
    (Gülüşmeler)
  • 10:29 - 10:30
    SS: Teşekkürler.
  • 10:30 - 10:34
    (Alkışlar)
Title:
Neden insanlar aksanımla dalga geçtiği hâlde, konuşmaya devam ettim.
Speaker:
Safwat Saleem
Description:

Sanatçı Safwat Saleem kekeme olarak büyümüş -- ama bağımsız bir sanatçı olarak karakterlerine hayat vermek için kendi ses montajlarını kendi yapmaya karar vermiş. YouTube yorumlarında Pakistan aksanıyla dalga geçildiğinde, bunun altında ezilmiş ve sesi işinden ayrılmaya başlamış. Bu TED Burslusu'nun sesini ve öz güvenini nasıl kazandığını bu etkileyici ve düşündürücü konuşmasında dinleyin.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:48

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.