Noel ışıkları gerillaların silah bırakmasına nasıl katkıda bulundu?
-
0:01 - 0:04Bugün söyleyeceğim ilk kelimeyi
çok düşündüm. -
0:04 - 0:06Ve "Kolombiya" demeye karar verdim.
-
0:06 - 0:10Bilmiyorum kaçınız
Kolombiya'yı ziyaret ettiniz -
0:10 - 0:13fakat Kolombiya, Brezilya'nın
hemen kuzey sınırında. -
0:13 - 0:14Ben ve diğerleri gibi
-
0:14 - 0:18harika insanlara sahip
çok güzel bir ülke. -- (Gülüşmeler) -- -
0:18 - 0:23Harika bir bitki örtüsü ve faunası var.
-
0:23 - 0:27Suyu var. Mükemmel olmak için
her şeyi var. -
0:27 - 0:29Ama birkaç problemimiz var.
-
0:29 - 0:31Bazılarını duymuşsunuzdur.
-
0:31 - 0:34Dünyadaki en eski gerillaya sahibiz.
-
0:34 - 0:3650 yılı aşkın süredir faaliyetteler.
-
0:36 - 0:39Bu demek oluyor ki, hayatım boyunca
-
0:39 - 0:44ülkemde barışla yaşadığım bir gün olmadı.
-
0:44 - 0:48Ana grubu FARC gerillaları oluşturuyor.
-
0:48 - 0:50Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri
-
0:50 - 0:58Savaşlarını adam kaçırma, haraç,
uyuşturucu ticareti -
0:58 - 1:01ve yasadışı madencilikle finanse ettiler.
-
1:01 - 1:05Terörizm yaşandı, bombalar atıldı.
-
1:05 - 1:10Yani güzel değil.
Hem de hiç güzel değil. -
1:10 - 1:1450 yılı aşan bu savaşın
insani maliyetine bakarsanız -
1:14 - 1:195.7 milyondan fazla insan yerinden edildi.
-
1:19 - 1:22Dünyadaki en yüksek sayılardan biri.
-
1:22 - 1:26Bu çatışma 220.000'den fazla kişinin
hayatına mal oldu. -
1:26 - 1:29Yani Bolivar savaşlarını yeniden
yaşamak gibi biraz. -
1:29 - 1:33Gereksizce ölen bir sürü insan.
-
1:33 - 1:36Şimdi barış görüşmelerinin ortasındayız
-
1:36 - 1:39ve bu sorunu barışçıl yollarla
çözmeye çalışıyoruz. -
1:39 - 1:41Ve bunun bir parçası olarak
-
1:41 - 1:44tamamen farklı ve yeni bir şey
denemeye karar verdik. -
1:44 - 1:46Noel ışıkları.
-
1:46 - 1:48Noel ışıkları mı?
-
1:48 - 1:52"Bu adam neden bahsediyor?" diyorsunuz.
-
1:52 - 1:57Ormandaki dokuz stratejik patikaya
yerleştirdiğimiz -
1:57 - 2:02Noel ışıklarıyla kaplanmış
-
2:02 - 2:04dev ağaçlardan bahsedeceğim.
-
2:04 - 2:11Bu ağaçlar 331 gerillanın, o zamanki
toplam gerillanın -
2:11 - 2:15neredeyse %5'inin silah bırakmasına
yardımcı oldu. -
2:15 - 2:18Ağaçların ışıkları geceleri yakıldı,
-
2:18 - 2:20ve yanlarına şöyle yazılar koyduk:
-
2:21 - 2:25"Noel ormana gelebiliyorsa
sen de eve gelebilirsin. -
2:25 - 2:29Silahını bırak.
Noel'de her şey mümkün." -
2:29 - 2:32Ağaçların işe yaradığını
nereden mi biliyoruz? -
2:32 - 2:34331 kişi fena değil,
-
2:34 - 2:39pek çok gerillanın ağaçları görmediğini,
-
2:39 - 2:42ama pek çoğunun
onları duyduğunu biliyoruz, -
2:42 - 2:43çünkü silah bırakan gerillalarla
-
2:43 - 2:46sürekli iletişim halindeyiz.
-
2:46 - 2:49Sizi ağaçlardan 4 yıl
öncesine götüreyim. -
2:50 - 2:53Ağaçlardan 4 yıl önce,
hükümet bizden -
2:53 - 2:57mümkün olduğunca
çok gerillaya ulaşmak için -
2:57 - 3:00bir iletişim stratejisi
geliştirmemizi istedi. -
3:00 - 3:03Hükümetin bir askeri stratejisi,
-
3:03 - 3:04yasal stratejisi,
-
3:04 - 3:07politik stratejisi vardı
-
3:07 - 3:09ama "Bir iletişim stratejimiz yok,
-
3:09 - 3:12olursa iyi olacağını düşünüyoruz."
dediler. -
3:12 - 3:16Böylece bu işi hemen kabul ettik,
-
3:16 - 3:22çünkü bize çatışmanın sonuçlarını
yaptığımız işle -
3:22 - 3:26ve elimizdeki araçlarla
etkileme imkanı sunuyordu. -
3:26 - 3:28Ama bu konuda pek bir şey bilmiyorduk.
-
3:28 - 3:32Kolombiya'da şehirde yaşıyorsanız,
-
3:32 - 3:35savaşın gerçekleştiği yerden
çok uzaktasınızdır -
3:35 - 3:37ve olayı tam olarak kavrayamazsınız.
-
3:37 - 3:39Bu yüzden hükümetten bizi
mümkün olduğunca çok -
3:39 - 3:42silah bırakmış gerillaya
ulaştırmasını istedik. -
3:42 - 3:44Problemi tam olarak kavramadan önce,
-
3:44 - 3:48yaklaşık 60 tanesiyle konuştuk.
-
3:49 - 3:52Bize gerillaya neden katıldıklarını,
-
3:52 - 3:55neden ayrıldıklarını, hayallerini,
-
3:55 - 3:57hayal kırıklıklarını anlattılar.
-
3:57 - 4:01Bu görüşmelerin sonucunda,
bütün bu kampanyaya -
4:01 - 4:04yol gösteren
şu kavrayışa vardık; -
4:04 - 4:11Gerillalar rehin aldıkları insanlar
gibi organizasyonlarına tutsaklar. -
4:12 - 4:14Başlangıçta bu hikayelerden
o kadar duygulanıyor, -
4:14 - 4:17o kadar etkileniyorduk ki,
-
4:17 - 4:20gerillalarla konuşmanın
en iyi yolunun -
4:20 - 4:23onların kendileriyle konuşmaları
olacağını düşündük. -
4:23 - 4:27Böylece ilk yılımızda yüzlerce farklı
hikaye kaydettik -
4:27 - 4:30ormandaki gerillalar bu hikayeleri,
-
4:30 - 4:34kendi hikayelerini, kendilerininkine
benzer hikayeleri duysunlar -
4:34 - 4:36ve duyduklarında silah bırakmaya
karar versinler diye, -
4:36 - 4:39bunları radyo ve televizyonda
yayınlattık. -
4:39 - 4:42Bu hikayelerden birini anlatacağım.
-
4:42 - 4:44Bu gördüğünüz Giovanni Andres.
-
4:44 - 4:47Bu fotoğrafı çektiğimizde 25 yaşındaydı.
-
4:47 - 4:52Gerillada 7 yıl geçirmiş
ve kısa süre önce silah bırakmıştı. -
4:52 - 4:55Hikayesi şöyle:
-
4:55 - 4:5817 yaşındayken gerillaya katılmış,
-
4:58 - 4:59kısa süre sonra
-
5:01 - 5:03deyim yerindeyse birliğine
-
5:03 - 5:08çok güzel bir kız katılmış
ve aşık olmuşlar. -
5:08 - 5:12Kuracakları ailenin, çocuklarının
neye benzeyeceğinin, -
5:12 - 5:14adlarının ne olacağının,
-
5:14 - 5:17gerillayı bırakınca nasıl bir
hayatları olacağının hayalini kurmuşlar. -
5:17 - 5:18Ancak öğrenmişler ki,
-
5:18 - 5:22gerillanın alt seviyelerinde aşk yasak.
-
5:22 - 5:25İlişkileri ortaya çıkmış
ve onları ayırmışlar. -
5:25 - 5:29Giovanni'yi çok uzağa göndermişler,
kız geride kalmış. -
5:29 - 5:31Kız bölgeyi çok iyi biliyormuş
-
5:31 - 5:34ve bir gece nöbetteyken
-
5:34 - 5:36orayı terketmiş
-
5:36 - 5:39ve orduya gidip silah bırakmış.
-
5:39 - 5:43Konuşma şansını yakaladıklarımızdan
biri de bu kızdı. -
5:43 - 5:45Hikayesinden çok etkilendik
-
5:45 - 5:48ve bir radyo spotu hazırladık
-
5:48 - 5:51ve şans eseri
-
5:51 - 5:54çok uzakta, kilometrelerce kuzeyde
-
5:54 - 5:57Giovanni onu duydu
-
5:57 - 6:02ve onu radyoda duyunca benim burada
ne işim var diye düşündü. -
6:02 - 6:07Onun bırakmaya cesareti vardı.
Ben de aynı şeyi yapmalıyım. -
6:07 - 6:09Ve yaptı.
-
6:09 - 6:12İki gün ve gece boyunca yürüdü,
-
6:12 - 6:14hayatını riske attı ve ayrıldı.
-
6:14 - 6:17Tek isteği onu görmekti.
-
6:17 - 6:20Aklındaki tek şey onu görmekti.
-
6:20 - 6:23Sonuçta buluştular.
-
6:23 - 6:26Buluşup buluşmadıklarını
merak ettiğinizi biliyorum. -
6:26 - 6:27Buluştular.
-
6:27 - 6:31Kız gerillaya 15 yaşında katılmıştı.
Bıraktığında 17 yaşındaydı. -
6:31 - 6:33Yani pek çok başka engel de vardı.
-
6:33 - 6:35Ama sonuçta buluştular.
-
6:35 - 6:40Hâlâ birlikteler mi bilmiyorum
ama öğrenebilirim. (Gülüşmeler) -
6:40 - 6:48Fakat radyo stratejimizin
işe yaradığını söyleyebilirim. -
6:48 - 6:52Ama sadece alt seviyelerde işe yarıyordu,
-
6:52 - 6:54komutanlarda, yerini
doldurmanın -
6:54 - 6:56zor olduğu kişilerde
işe yaramıyordu. -
6:56 - 7:02Acemileri her zaman toplayabilirsiniz
ama tecrübeli komutan bulmak zordur. -
7:02 - 7:06Aynı stratejiyi kullanmaya karar verdik.
-
7:06 - 7:08Komutanları komutanlarla konuşturacaktık.
-
7:08 - 7:12Eski komutanlardan, hoparlörlü
helikopterlerle uçarak, -
7:12 - 7:15
eskiden beraber savaştıkları
insanlara -
7:15 - 7:18"Dışarıda hayat daha güzel"
-
7:18 - 7:20"Çok iyiyim."
"Buna değmez." -
7:20 - 7:23gibi şeyler söylemelerini
isteyecek kadar ileri gittik. -
7:23 - 7:28Ama tahmin edeceğiniz gibi,
etkisi çok çabuk azalabilirdi, -
7:28 - 7:31çünkü gerilla ne düşünebilirdi ki?
-
7:31 - 7:34"Eh, böyle söylemezse onu öldürecekler."
-
7:34 - 7:38Bu yüzden ellerimiz bomboş kalakalmıştık.
-
7:38 - 7:40Gerilla yapılanların tehdit
altında yapıldığı, -
7:40 - 7:43söylenilenler yapılmazsa,
-
7:43 - 7:48sonuçların tehlikeli olacağı
söylentisini yayıyordu. -
7:48 - 7:52Ama birisi, takımımızdaki çok
zeki birisi, -
7:52 - 7:54şöyle bir fikirle geldi;
-
7:54 - 7:59"Biliyor musunuz, savaşın başından beri,
-
7:59 - 8:01Noel döneminde silah bırakma oranında
-
8:01 - 8:04artış olduğunu fark ettim."
-
8:04 - 8:07İnanılmazdı,
-
8:07 - 8:12çünkü bize askere değil,
insana hitap etmemiz -
8:12 - 8:14gerektiğini düşündürdü.
-
8:14 - 8:16Hükümetten orduya,
ordudan orduya -
8:16 - 8:21seslenmeyi bırakıp,
-
8:21 - 8:25evrensel değerlerden ve insanlıktan
-
8:25 - 8:27bahsetmeye başlamamız gerekiyordu.
-
8:27 - 8:31İşte böylece Noel ağaçları gerçekleşti.
-
8:31 - 8:33Bu fotoğraf
-
8:33 - 8:36Noel ağaçlarının planlama aşaması.
-
8:36 - 8:40gördüğünüz üç apoletli
adam ise -
8:40 - 8:42Komutan Juan Manuel Valdez.
-
8:42 - 8:47Komutan Valdez bize destek olan
ilk yüksek rütbeli yetkiliydi. -
8:47 - 8:51Helikopter temin etti,
ağaçları kurmak için -
8:51 - 8:53gerekli desteği sağladı.
-
8:53 - 8:56Bir toplantıda asla unutamayacağım
bir şey söyledi: -
8:56 - 9:03"Bunu yapmak istiyorum, çünkü
cömert olmak beni güçlü hissettiriyor, -
9:03 - 9:06adamlarımı güçlü hissettiriyor."
-
9:06 - 9:08Onu her düşündüğümde duygulanırım,
-
9:08 - 9:13çünkü çatışmada öldü
ve onu çok özlüyoruz, -
9:13 - 9:19ama onu görmenizi istedim,
çünkü çok ama çok önemliydi. -
9:19 - 9:23Noel ağaçlarını kurmak için
gereken bütün desteği verdi. -
9:23 - 9:26Noel ağaçları operasyonu sırasında
-
9:26 - 9:30bize ulaşan gerillalar şöyle söyledi:
-
9:30 - 9:33"Bu çok iyi, ağaçlar harika,
-
9:33 - 9:36ama biliyor musunuz?
Biz artık pek yürümüyoruz. -
9:36 - 9:37Nehirleri kullanıyoruz."
-
9:37 - 9:41Nehirler ormanın otoyoludur,
-
9:41 - 9:43bunu öğrenmiş olduk,
-
9:43 - 9:48ayrıca en fazla asker alımı
nehir civarı köylerden oluyordu. -
9:48 - 9:51Nehir köylerine gittik
-
9:51 - 9:52ve insanlardan,
-
9:52 - 9:56ki muhtemelen çoğu gerillaların
yakın akrabalarıydı, -
9:56 - 10:00onlara dedik ki, "Gerillalara
bir mesaj göndermek ister misiniz?" -
10:00 - 10:036000'in üzerinde mesaj topladık.
-
10:03 - 10:06Bazıları bırak diyen notlardı,
-
10:06 - 10:09bazıları oyuncak,
bazıları şeker. -
10:09 - 10:13Bazıları mücevherlerini
haçlarını, dini sembollerini çıkardı -
10:13 - 10:18ve nehirden aşağı gönd.erdiğimiz
yüzen botlara koydular -
10:18 - 10:21Böylece gece yerlerine ulaşacaklardı.
-
10:21 - 10:23Nehirden binlerce bot gönderdik
-
10:23 - 10:25ve amaçlarına ulaşmayanları
gidip topladık. -
10:25 - 10:27Ama pek çoğu ulaştı.
-
10:27 - 10:32Ortalama 6 saatte bir
bir silah bırakmaya sebep oldu, -
10:32 - 10:36bu inanılmazdı,
"Noel'de eve gel." diyorduk. -
10:37 - 10:41Böylece barış süreci başladı
-
10:41 - 10:43ve bu süreçle birlikte,
-
10:43 - 10:46gerillanın bütün düşünüş şekli
değişti. -
10:46 - 10:49Değişti çünkü şöyle
düşünmenize yol açıyordu: -
10:49 - 10:51"Eğer bir süreç varsa
-
10:51 - 10:53muhtemelen sonuçlanacak.
-
10:53 - 10:55Bir noktada geri döneceğim."
-
10:55 - 10:57Korkuları değişti,
-
10:57 - 11:00artık "Acaba ölecek miyim?" diye değil,
-
11:00 - 11:04"Acaba beni geri kabul
edecekler mi?" diye korkuyorlardı. -
11:04 - 11:07"Buradan kurtulunca kabul edilecek miyim?"
-
11:07 - 11:10Böylece geçen Noel'de
-
11:10 - 11:1427 gerillanın annesini bulduk,
-
11:14 - 11:18onlardan çocuklarıyla olan,
hayatlarını tehlikeye atmamak için -
11:18 - 11:22kendilerini sadece kendilerinin
tanıyabileceği fotoğraflar istedik. -
11:22 - 11:26Ayrıca duyup duyabileceğiniz
en sıcak mesajı vermelerini istedik. -
11:26 - 11:31"Gerilla olmadan önce,
benim çocuğumdun, -
11:31 - 11:33eve dön, seni bekliyorum."
-
11:33 - 11:35Fotoğrafları görebilirsiniz.
Birkaç tane göstereceğim. -
11:36 - 11:38(Alkışlar)
-
11:38 - 11:40Teşekkürler.
-
11:40 - 11:44(Alkışlar)
-
11:45 - 11:49Bu fotoğraflar farklı
yerlere yerleştirildi -
11:49 - 11:53ve pek çoğu işe yaradı.
-
11:53 - 11:56Çok ama çok güzeldi.
-
11:56 - 11:59Daha sonra toplumla çalışmaya
karar verdik. -
11:59 - 12:02Noel civarı annelerle çalışmıştık.
-
12:02 - 12:05Şimdi toplumun geri kalanından
bahsedelim. -
12:05 - 12:10Haberiniz var mı bilmiyorum,
Bu yıl Dünya Kupası vardı -
12:10 - 12:18ve Kolombiya çok iyi oynadı,
bizim için çok birleştiriciydi. -
12:18 - 12:21Gerillalara şu mesajı verdik:
-
12:21 - 12:26"Gel, ormanı bırak.
Sana da yer ayırdık." -
12:26 - 12:31Bunu televizyonda, her türlü
medyada kullandık. -
12:31 - 12:33"Sana da yer ayırdık."
-
12:33 - 12:36Reklamdaki asker,
-
12:36 - 12:39"Sana da bu helikopterde
yer ayırdım, -
12:39 - 12:43ormanı bırakıp, Dünya Kupasının
tadını çıkarasın diye." diyor. -
12:43 - 12:46Eski futbolcular, radyo spikerleri,
-
12:46 - 12:48herkes gerilla için
yer ayırıyordu. -
12:48 - 12:53Bu işe başladığımız
8 sene öncesinden beri, -
12:53 - 12:5617.000 gerilla silah bıraktı.
-
12:56 - 13:00Ben-- (Alkışlar)
-
13:00 - 13:02Teşekkürler.
-
13:05 - 13:12Bunun sadece yaptığımız iş
sayesinde olduğunu söylemiyorum, -
13:12 - 13:18ama biliyorum ki, işimiz ve
yaptığımız çalışmalar -
13:18 - 13:23pek çoğunun silah bırakmayı
düşünmesine, -
13:23 - 13:27son kararı vermesine yardımcı oldu.
-
13:27 - 13:33Bu doğruysa, reklamcılık hâlâ elimizdeki
en güçlü değişim araçlarından -
13:33 - 13:36biri demektir.
-
13:36 - 13:39Sadece kendi adıma değil,
-
13:39 - 13:41reklamcılık alanında çalışan,
şu an burada olan -
13:41 - 13:43tüm meslektaşlarım
-
13:43 - 13:47ve bu işte benimle olan tüm takım
arkadaşlarım adına konuşuyorum; -
13:47 - 13:50eğer dünyayı değiştirmek
-
13:50 - 13:52ya da barış sağlamak
istiyorsanız, lütfen bizi arayın. -
13:52 - 13:54Yardım etmekten memnun oluruz.
-
13:54 - 13:55Teşekkürler.
-
13:55 - 13:59(Alkışlar)
- Title:
- Noel ışıkları gerillaların silah bırakmasına nasıl katkıda bulundu?
- Speaker:
- Jose Miguel Sokoloff
- Description:
-
Kolombiya olağanüstü bir güzellik ve vaatler ülkesi ve aynı zamanda F.A.R.C. gerilla hareketinin 50 yıldan beri sürdürdüğü şiddete ev sahipliği yapıyor. "Hayatım boyunca ülkemde bir gün bile barış yaşamadım." diyor Jose Miguel Solokoff. Bu reklam yöneticisi ve ekibi, Noel ağaçları ve orman boyunca stratejik noktalara yerleştirilen kişisel mesajlar ile gerillaların kalplerine ve akıllarına hitap edebileceklerini fark ettiler. Binlerce gerillanın silah bırakmasını sağlayan yaratıcı mesajlara ve bu şaşırtıcı taktiklerin kilit noktalarına bir bakış.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 14:22
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for How Christmas lights helped guerrillas put down their guns | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for How Christmas lights helped guerrillas put down their guns | ||
Ramazan Şen accepted Turkish subtitles for How Christmas lights helped guerrillas put down their guns | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for How Christmas lights helped guerrillas put down their guns | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for How Christmas lights helped guerrillas put down their guns | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for How Christmas lights helped guerrillas put down their guns | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for How Christmas lights helped guerrillas put down their guns | ||
nagehan akbulut edited Turkish subtitles for How Christmas lights helped guerrillas put down their guns |