Return to Video

Làm sao tránh bị nghe lén... chỉ với cái điện thoại trong túi của bạn

  • 0:01 - 0:03
    Hơn 100 năm qua,
  • 0:03 - 0:07
    các công ty điện thoại đã cung cấp
    thiết bị hỗ trợ nghe lén cho chính phủ.
  • 0:07 - 0:11
    Thời đó, sự trợ giúp này bằng thủ công.
  • 0:11 - 0:15
    Việc giám sát diễn ra một cách thủ công,
    và dây nhợ được nối bằng tay.
  • 0:15 - 0:17
    Các cuộc gọi thì được ghi vào băng.
  • 0:17 - 0:19
    Nhưng cũng như trong
    những ngành công nghiệp khác,
  • 0:20 - 0:21
    máy tính đã làm thay đổi mọi thứ.
  • 0:22 - 0:25
    Các công ty điện thoại gắn
    những chức năng giám sát
  • 0:25 - 0:27
    vào cái cốt lõi nhất
    trong mạng lưới của họ.
  • 0:27 - 0:29
    Tôi xin vài phút muốn đi sâu vào nó
  • 0:29 - 0:34
    Điện thoại và những mạng
    kết nối những cuộc gọi của chúng ta
  • 0:34 - 0:36
    bị kết nối để giám sát đầu tiên.
  • 0:36 - 0:38
    Đầu tiên và tiên quyết.
  • 0:39 - 0:43
    Vậy điều đó có nghĩa là khi bạn
    đang nói chuyện với vợ hoặc chồng bạn,
  • 0:43 - 0:47
    với con bạn, một đồng nghiệp,
    hay bác sĩ bằng điện thoại, thì...
  • 0:47 - 0:48
    có thể bị người khác nghe được.
  • 0:49 - 0:51
    Hiện tại, người đó có thể là chính phủ;
  • 0:51 - 0:56
    có thể là người của chính phủ khác,
    một cơ quan mật vụ nước ngoài,
  • 0:56 - 0:59
    kẻ "bắt cóc" dữ liệu, hay tội phạm,
    một kẻ bám đuôi...
  • 0:59 - 1:02
    hay bất kỳ một ai "bẻ khoá" được
    hệ thống giám sát,
  • 1:02 - 1:07
    và xâm nhập vào hệ thống giám sát
    của các công ty điện thoại.
  • 1:08 - 1:12
    Trong khi những công ty ấy đã ưu tiên
    thiết lập hệ thống giám sát,
  • 1:12 - 1:15
    thì các công ty ở Thung lũng Silicon
    không làm thế
  • 1:15 - 1:17
    Và nhiều năm qua, ngày càng tăng...
  • 1:17 - 1:21
    số công ty ở Silicon Valley tạo
    công nghệ mã hoá mạnh
  • 1:21 - 1:23
    gắn vào các sản phẩm thông tin liên lạc
  • 1:23 - 1:25
    làm cho việc giám sát cực kỳ khó khăn.
  • 1:25 - 1:28
    Ví dụ, nhiều người trong
    các bạn có thể có iPhone,
  • 1:28 - 1:30
    và nếu bạn dùng iPhone để gửi tin nhắn
  • 1:30 - 1:33
    tới người khác cũng có iPhone,
  • 1:33 - 1:36
    những mẩu tin này
    không thể dễ dàng bị đọc trộm.
  • 1:36 - 1:37
    Thật ra, theo công ty Apple,
  • 1:37 - 1:40
    chính họ cũng không thấy được
    những tin nhắn này.
  • 1:41 - 1:45
    Giống như vậy, nếu bạn dùng FaceTime
    để thực hiện cuộc gọi bình thường
  • 1:45 - 1:47
    hay gọi video với
    một người bạn hay người thân,
  • 1:47 - 1:49
    cũng vậy, không thể dễ dàng bị nghe lén.
  • 1:49 - 1:51
    Không chỉ với Apple.
  • 1:51 - 1:54
    WhatsApp, hiện giờ do Facebook sở hữu
  • 1:54 - 1:57
    và được hàng ngàn người
    trên thế giới sử dụng,
  • 1:57 - 2:00
    cũng gắn công nghệ mã hoá mạnh
    trong sản phẩm của họ,
  • 2:00 - 2:04
    có nghĩa là những người ở phía Nam
    của địa cầu dễ dàng liên lạc--mà
  • 2:04 - 2:06
    không bị chính quyền của họ,
    thường là những tay độc tài,
  • 2:06 - 2:08
    đọc lén tin nhắn của họ
  • 2:10 - 2:15
    Vậy nên sau 100 năm có thể nghe lén
    bất kỳ cuộc gọi nào,
  • 2:15 - 2:17
    mọi lúc, mọi nơi
  • 2:17 - 2:20
    bạn hình dung rằng nhân viên chính phủ
    không thấy vui chút nào.
  • 2:20 - 2:22
    Đúng vậy, điều đó đang xảy ra.
  • 2:22 - 2:24
    Viên chức chính phủ cực kỳ tức giận.
  • 2:24 - 2:28
    Họ không nổi khùng bởi vì
    những công cụ mã hoá này giờ có sẵn.
  • 2:28 - 2:30
    Điều làm họ điên đầu nhất là
  • 2:30 - 2:34
    những công ty công nghệ đã gắn chức năng
    mã hoá trong sản phẩm của họ
  • 2:34 - 2:36
    và làm cho chúng mặc định.
  • 2:37 - 2:39
    Đó là mảng mặc định có vấn đề.
  • 2:39 - 2:42
    Tóm lại, những công ty công nghệ đã
    dân chủ hoá việc mã hoá.
  • 2:43 - 2:47
    Vì vậy những quan chức chính phủ như
    Thủ Tướng Anh David Cameron,
  • 2:47 - 2:52
    họ cho là tất cả phương tiện thông tin
    liên lạc-- email, nhắn tin, điện thoại--
  • 2:52 - 2:54
    tất cả những cái đó nên
    cung cấp sẵn cho chính quyền,
  • 2:54 - 2:57
    và rồi mã hoá khiến điều đó
    trở nên khó khăn
  • 2:58 - 3:01
    Tôi thành thật cảm thông
    với quan điểm của họ.
  • 3:01 - 3:03
    Ta đang ở thời điểm nguy hiểm
    trong thế giới hiểm nguy
  • 3:03 - 3:05
    và thật sự có rất người xấu quanh ta.
  • 3:05 - 3:09
    Có khủng bố và những mối đe doạ
    an ninh quốc gia nghiêm trọng
  • 3:09 - 3:13
    mà tôi cho là chúng ta đều
    muốn FBI hay NSA theo dõi.
  • 3:13 - 3:16
    Nhưng những tính năng giám sát
    đều có cái giá của nó.
  • 3:17 - 3:19
    Lý do là vì
  • 3:19 - 3:21
    không có mấy thứ như
    máy tính xách tay của khủng bố,
  • 3:21 - 3:23
    hay di động của bọn buôn
    thuốc phiện.
  • 3:23 - 3:26
    Chúng ta cùng xài những thiết bị
    thông tin liên lạc giống nhau
  • 3:27 - 3:30
    Điều đó có nghĩa là nếu những cuộc
    điện thoại của tên buôn thuốc phiện
  • 3:30 - 3:33
    hay của những tên khủng bố
    có thể bị chặn lại,
  • 3:33 - 3:35
    thì với tất cả chúng ta cũng thế thôi.
  • 3:35 - 3:36
    Tôi nghĩ ta thật sự
    nên đặt câu hỏi
  • 3:37 - 3:40
    Có nên để triệu người trên thế giới
    cứ sử dụng các thiết bị đó
  • 3:40 - 3:42
    mà bị nghe lén
    một cách thân thiện?
  • 3:43 - 3:47
    Cảnh tượng xâm nhập hệ thống giám sát
    mà tôi vừa mô tả--
  • 3:47 - 3:49
    đây không phải hư cấu đâu
  • 3:50 - 3:51
    Vào năm 2009,
  • 3:51 - 3:55
    hệ thống giám sát mà Google và Microsoft
    gắn vào mạng lưới của họ--
  • 3:55 - 3:58
    hệ thống mà họ dùng để đáp ứng
    những yêu cầu giám sát hợp pháp
  • 3:58 - 4:00
    từ cảnh sát--
  • 4:00 - 4:02
    những hệ thống bị chính quyền
    Trung Quốc gây tổn hại
  • 4:02 - 4:05
    bởi vì chính quyền Trung Quốc muốn biết
  • 4:05 - 4:08
    những người mật vụ nào của họ
    Chính phủ Mỹ đang theo dõi.
  • 4:08 - 4:10
    Cũng cùng cách làm,
  • 4:10 - 4:13
    năm 2004, hệ thống giám sát gắn vào mạng
  • 4:13 - 4:16
    của Vodafone Greece -
    công ty điện thoại lớn nhất Hy Lạp--
  • 4:16 - 4:19
    bị xâm phạm do một kẻ giấu mặt,
  • 4:19 - 4:21
    và tính năng đó, tính năng giám sát,
  • 4:21 - 4:23
    bị lợi dụng để nghe lén Thủ Tướng Hy Lạp
  • 4:23 - 4:25
    và những thành viên
    trong Nội Các Hy Lạp.
  • 4:25 - 4:28
    Chính phủ nước ngoài hay hacker
    gây ra vụ việc không bao giờ bị bắt
  • 4:30 - 4:34
    Thật sự, điều này dẫn tới chính cái vấn đề
    với những tính năng giám sát này,
  • 4:34 - 4:35
    hay gọi là "cửa sau".
  • 4:35 - 4:38
    Khi bạn xây một cái "cửa sau" trong
    hệ thống mạng viễn thông,
  • 4:38 - 4:39
    hay một phần của công nghệ,
  • 4:40 - 4:43
    bạn không có cách nào kiểm soát
    ai ra vào cửa đó.
  • 4:43 - 4:45
    Bạn không tài nào kiểm soát được
  • 4:45 - 4:47
    liệu bạn sẽ dùng nó hay ai khác dùng nó,
  • 4:48 - 4:49
    người tốt hay người xấu dùng.
  • 4:50 - 4:52
    Chính vì lý do đó, tôi nghĩ tốt hơn
  • 4:53 - 4:55
    nên xây những hệ thống mạng
    càng an toàn càng tốt.
  • 4:56 - 4:59
    Vâng, điều đó có nghĩa là trong tương lai,
  • 4:59 - 5:01
    mã hoá sẽ làm cho việc nghe lén
    trở nên khó khăn hơn.
  • 5:01 - 5:04
    Có nghĩa là cảnh sát sẽ có
    khoảng thời gian vất vả hơn
  • 5:04 - 5:05
    để bắt được những kẻ xấu.
  • 5:05 - 5:08
    Hay một lựa chọn khác,
    là sống trong một thế giới
  • 5:08 - 5:12
    mà cuộc gọi hay tin nhắn
    của bất kỳ ai có thể bị nghe lén
  • 5:12 - 5:15
    bởi tội phạm, những kẻ bám đuôi
    hay cơ quan mật vụ nước ngoài.
  • 5:15 - 5:18
    Tôi không muốn sống trong
    thế giới như thế.
  • 5:18 - 5:21
    Nên từ bây giờ, bạn có lẽ có những công cụ
  • 5:21 - 5:23
    để ngăn chặn chính phủ nghe lén
    bằng nhiều cách
  • 5:23 - 5:26
    đã được gắn trong điện thoại
    và có sẵn trong túi của bạn.
  • 5:26 - 5:30
    bạn có lẽ không nhận ra những công cụ này
    mạnh và an toàn thế nào,
  • 5:30 - 5:34
    hay những phương tiện khác bạn từng dùng
    để liên lạc yếu kém thế nào.
  • 5:35 - 5:37
    Vì vậy, thông điệp của tôi gởi bạn là:
  • 5:38 - 5:40
    Chúng ta cần dùng những công cụ này.
  • 5:40 - 5:43
    Ta cần giữ an toàn cho
    các cuộc gọi của ta
  • 5:43 - 5:45
    Ta cần giữ an toàn cho
    các tin nhắn của ta
  • 5:45 - 5:47
    Tôi muốn bạn dùng
    những công cụ này.
  • 5:47 - 5:50
    Tôi muốn bạn nói với người thân,
    Tôi muốn bạn nói với đồng nghiệp:
  • 5:50 - 5:52
    Hãy dùng những công cụ
    liên lạc được mã hoá này.
  • 5:52 - 5:55
    Không chỉ dùng vì nó rẻ và dễ dùng,
  • 5:55 - 5:57
    mà dùng vì độ an toàn của chúng.
  • 5:57 - 5:58
    Cảm ơn.
  • 5:58 - 6:02
    (Vỗ tay)
Title:
Làm sao tránh bị nghe lén... chỉ với cái điện thoại trong túi của bạn
Speaker:
Christopher Soghoian
Description:

Ai đang nghe những cuộc gọi của bạn? Trên đường dây, đó có thể là bất cứ ai theo lời nhà hoạt động vì quyền riêng tư cá nhân Christopher Soghoian, bởi vì nghe lén bằng cửa sau được gắn mặc định vào hệ thống điện thoại, để cho phép chính phủ lắng nghe. Nhưng một lần nữa, một cơ quan mật vụ nước ngoài hay một tên tội phạm cũng có thể. Đó là tại sao, theo như Soghoian, một số công ty công nghệ đang chống lại lời kêu gọi của chính phủ duy trì ngõ sau của điện thoại di động và hệ thống nhắn tin mới. Xem để biết thêm về cách các công ty công nghệ đang làm gì để giữ sự riêng tư cho các cuộc gọi và tin nhắn của bạn.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:16

Vietnamese subtitles

Revisions