Return to Video

Gevangendilemma en Nash Evenwicht

  • 0:01 - 0:06
    Op dezelfde dag, arresteert de politie twee mannen die elkaar niet kennen.
  • 0:06 - 0:09
    Ze arresteren een man, genaamd Alan
  • 0:09 - 0:11
    Ze hebben hem op heterdaad opgepakt omdat hij drug verkocht.
  • 0:11 - 0:13
    Dus het is een uitgemaakte zaak.
  • 0:13 - 0:17
    Op dezelfde dag, wordt er nog een man opgepakt, genaamd Bill,
  • 0:17 - 0:20
    en hij is ook op heterdaad opgepakt voor het dealen van drugs.
  • 0:20 - 0:23
    De mannen worden afzonderlijk vervoerd naar het politiebureau
  • 0:23 - 0:26
    en ze vertellen hen, "Kijk, dit is een uitgemaakte zaak
  • 0:26 - 0:28
    je wordt veroordeeld voor het dealen van drugs
  • 0:28 - 0:29
    en je krijgt hiervoor twee jaar."
  • 0:29 - 0:31
    En ze vertellen dit aan elk van hen afzonderlijk.
  • 0:31 - 0:34
    Toevallig, dealde ze beide dezelfde type drugs.
  • 0:34 - 0:35
    Maar deden ze dit volledig onafhankelijk.
  • 0:35 - 0:40
    Hetgeen gaat gebeuren, is de twee jaar vastzitten voor het dealen van drug,
  • 0:40 - 0:42
    ervan uitgaande dat er geen andere delicten zijn gepleegd.
  • 0:42 - 0:44
    Vervolgens heeft de Officier van Justitie de kans
  • 0:44 - 0:46
    om met beide heren afzonderlijk te praten
  • 0:46 - 0:49
    en terwijl hij in gesprek is met hen, is het idee versterkt dat
  • 0:49 - 0:51
    dit een uitgemaakte zaak is voor het dealen van drugs
  • 0:51 - 0:54
    Ze krijgen hiervoor 2 jaar, als er geen andere delicten zijn gepleegd.
  • 0:54 - 0:56
    Maar dan begint de Officier van Justitie te beseffen dat
  • 0:56 - 0:59
    deze 2 personages ergens op lijken.
  • 0:59 - 1:01
    Hij heeft opeens het vermoeden, voor welke reden dan ook...
  • 1:01 - 1:03
    dat dit de 2 personages zijn,
  • 1:03 - 1:06
    die een veel ernstiger overtreding hebben gepleegd
  • 1:06 - 1:09
    een paar weken geleden, namelijk een grote gewapende overval,
  • 1:09 - 1:13
    en de Officier van Justitie heeft de kans
  • 1:13 - 1:18
    om zijn voorgevoel, zijn verdenking voor te leggen. Ook al zijn er geen harde bewijzen.
  • 1:18 - 1:20
    Dus probeert hij om een deal te krijgen
  • 1:20 - 1:23
    met elk van deze mannen, zodat ze gestimuleerd worden
  • 1:23 - 1:25
    zodat, ze in wezen, elkaar verlinken.
  • 1:25 - 1:27
    Dus vertelt hij elk van hen
  • 1:27 - 1:29
    "Kijk, je krijgt twee jaar voor drugshandel,
  • 1:29 - 1:33
    dat is gegarandeerd" Maar, zegt hij verder,
  • 1:33 - 1:45
    "Kijk, als jij bekent, en de ander niet,
  • 1:45 - 1:50
    dan krijg jij 1 jaar
  • 1:50 - 1:56
    en die andere man, krijgt 10 jaars".
  • 1:56 - 2:01
    Dus vertelt hij Al, "kijk, we hebben Bill toevallig ook opgepakt vandaag,
  • 2:01 - 2:05
    als jij bekent dat je met Bill de gewapende overval hebt gepleegd,
  • 2:05 - 2:08
    dan wordt jouw straf verlaagd, van 2 naar 1 jaar.
  • 2:08 - 2:11
    Maar Bill gaat uiteraard veel meer tijd doorbrengen in de gevangenis,
  • 2:11 - 2:14
    vooral omdat hij niet met ons samen meewerkt,
  • 2:14 - 2:16
    hij ontkent alles".
  • 2:16 - 2:19
    Maar dan de andere verklaring is ook waar:
  • 2:19 - 2:28
    als jij alles ontkent, en de ander bekent
  • 2:28 - 2:30
    dan is het andersom.
  • 2:30 - 2:33
    Jij krijgt 10 jaar gevangenis omdat je niet wil meewerken,
  • 2:33 - 2:38
    en de ander, jouw mede samenzweerder krijgt een verminderde straf
  • 2:38 - 2:41
    en krijgt 1 jaar, dus dit wat is ik je vertel Al
  • 2:41 - 2:43
    "kijk, als je ontkent dat jullie de gewapende overvallers waren
  • 2:43 - 2:45
    en Bill verlinkt jou
  • 2:45 - 2:48
    dan krijg jij straks 10 jaar gevangenisstraf
  • 2:48 - 2:50
    en Bill krijgt alleen maar 1 jaar gevangenisstraf".
  • 2:50 - 2:58
    en als jullie beide bekennen,
  • 2:58 - 3:03
    dan krijgen jullie beide 3 jaar gevangenisstraf.
  • 3:03 - 3:06
    Dit scenario is genoemd "The Prisoner's Dilemma" ofwel "het gevangenendilemma".
  • 3:06 - 3:08
    Omdat we beide in een tel zien,
  • 3:08 - 3:10
    dat er een optimaal scenario is voor ze
  • 3:10 - 3:15
    als ze beide ontkennen, dan krijgen ze beide 2 jaar
  • 3:15 - 3:17
    Maar wat we ook zien, gebaseerd op hun stimulans
  • 3:17 - 3:20
    ervan uitgaande, dat er geen loyaliteit is naar elkaar toe
  • 3:20 - 3:22
    en dit zijn, zoals je begrijpt, twee echte criminelen hier.
  • 3:22 - 3:24
    Dit zijn geen broers van elkaar of op andere wijze gerelateerd aan elkaar.
  • 3:24 - 3:26
    Ze hebben geen enkele loyaliteit naar elkaar toe.
  • 3:26 - 3:30
    We zullen zien dat ze rationeel nadenken over hun keuze,
  • 3:30 - 3:33
    of misschien rationeel kiezen voor een niet zo optimaal scenario.
  • 3:33 - 3:35
    en om het goed begrijpen, ga ik het uittekenen
  • 3:35 - 3:39
    genaamd de "pay-off matrix" ofwel pay-off matrix.
  • 3:39 - 3:42
    en laat ik hier de keuzes zien voor Bill.
  • 3:42 - 3:50
    Bill heeft twee opties, hij kan de gewapende overval bekennen
  • 3:50 - 3:52
    of hij kan ontkennen dat hij iets,
  • 3:52 - 3:55
    weet over de gewapende overval.
  • 3:55 - 3:57
    en Al heeft dezelfde twee opties
  • 3:57 - 4:04
    Al kan bekennen en Al kan ontkennen
  • 4:04 - 4:06
    en aangezien het een pay-off matrix wordt genoemd,
  • 4:06 - 4:11
    laat me hier wat rasters tekenen
  • 4:11 - 4:13
    en laten we nadenken over de verschillende scenario's
  • 4:13 - 4:15
    en wat de pay-offs / gevolgen zouden zijn.
  • 4:15 - 4:19
    Als Al bekent en Bill bekent, dan krijgen ze beide scenario 4,
  • 4:19 - 4:26
    ze krijgen beide 3 jaar gevangenisstraf, ze krijgen dus beide
  • 4:26 - 4:30
    3 jaar voor Al en 3 jaar voor Bill.
  • 4:30 - 4:36
    Maar nu, als Al bekent en Bill ontkent...
  • 4:36 - 4:39
    dan krijgen we scenario 2, gezien van Al's standpunt,
  • 4:39 - 4:43
    Al krijgt nu maar 1 jaar,
  • 4:43 - 4:48
    en Bill krijgt dus 10 jaar.
  • 4:48 - 4:49
    Maar als het omgekeerde gebeurt,
  • 4:49 - 4:51
    dat Bill bekent en Al ontkent,
  • 4:51 - 4:53
    dan gebeurt het tegenovergestelde.
  • 4:53 - 4:55
    Al krijgt dan 10 jaar omdat hij niet wil meewerken en
  • 4:55 - 4:59
    Bill krijgt een verminderde straf van 1 jaar voor het meewerken.
  • 4:59 - 5:06
    En als ze allebei ontkennen, dan is scenario 1 van toepassing, waar
  • 5:06 - 5:09
    ze beide gewoon hun straf moeten uitzitten voor het dealen van drug.
  • 5:09 - 5:16
    Al krijgt 2 jaar en Bill krijgt dan ook 2 jaar.
  • 5:16 - 5:18
    Ik zinspeelde hier al eerder op in de video:
  • 5:18 - 5:22
    wat is het meest optimale scenario voor hun beide?
  • 5:22 - 5:23
    Nou, het is het scenario, waar
  • 5:23 - 5:26
    ze beide ontkennen dat ze iets te maken hebben met de gewapende overval,
  • 5:26 - 5:29
    en ze krijgen beide 2 jaar.
  • 5:29 - 5:31
    Maar we zullen zien, dat ze eigenlijk rationeel een keuze gaan maken,
  • 5:31 - 5:34
    ervan uitgaande dat ze geen loyaliteit naar elkaar toe hebben,
  • 5:34 - 5:36
    of een sterke mate van vertrouwen hebben in de andere partij,
  • 5:36 - 5:40
    waardoor het eigenlijk het beste is voor beide om te bekennen.
  • 5:40 - 5:43
    Een bekentenis is eigenlijk een "Nash equilibrium" ofwel "Nash evenwicht"
  • 5:43 - 5:45
    En we gaan het hier meer over hebben.
  • 5:45 - 5:49
    Een "Nash evenwicht" is waar iedere partij een keuze maakt of strategie bepaalt
  • 5:49 - 5:52
    gezien de keuzes van de andere partij
  • 5:52 - 5:56
    Als we dan denken aan, de optimale keuze voor de andere partij
  • 5:56 - 6:01
    gezien de keuzes die er zijn of wat de beste keuze is voor de andere partij.
  • 6:01 - 6:03
    Als we het van Al's standpunt bekijken, zal hij zeggen
  • 6:03 - 6:07
    Ik weet niet of Bill zal bekennen of ontkennen,
  • 6:07 - 6:10
    maar laten we zeggen dat hij bekent, wat is dan beter voor mij om te doen?
  • 6:10 - 6:13
    Als hij bekent en beken, dan krijg ik 3 jaar.
  • 6:13 - 6:16
    Als hij bekent en ik ontken, dan krijg ik 10 jaar.
  • 6:16 - 6:19
    Dus als hij bekent, dan kan ik ook maar beter bekennen.
  • 6:19 - 6:23
    Dus dit scenario krijgt de voorkeur, dan deze hier beneden.
  • 6:23 - 6:26
    Nu weet ik niet of Bill bekent, hij ontkent wellicht.
  • 6:26 - 6:30
    Maar ik ga ervan uit dat als Bill ontkent, het beter voor mij is om te bekennen.
  • 6:30 - 6:33
    en dan krijg ik 1 jaar en als ik ontken, dan krijg ik 2 jaar?
  • 6:33 - 6:36
    Nogmaals, het is beter voor mij om te bekennen.
  • 6:36 - 6:39
    En dus, ongeacht of Bill bekent of ontkent,
  • 6:39 - 6:43
    dit is dus eens te meer de meest optimale keuze voor Al,
  • 6:43 - 6:46
    rekening houdend met Bill zijn keuzes, om te bekennen.
  • 6:46 - 6:49
    Als Bill bekent, dan is Al beter af om te bekennen,
  • 6:49 - 6:51
    als Bill ontkent, dan is Al ook beter af om te bekennen.
  • 6:51 - 6:53
    Nu gaan we het bekijken van Bills standpunten,
  • 6:53 - 6:54
    en het is volledig symmetrisch.
  • 6:54 - 6:59
    Als Bill, Bill zegt, nou ik weet niet of Al gaat bekennen of ontkennen...
  • 6:59 - 7:02
    als Al bekent, dan kan bekennen en krijg ik 3 jaar,
  • 7:02 - 7:04
    of ik kan ontkennen en ik krijg 10 jaar.
  • 7:04 - 7:06
    Nou, 3 jaar in de gevangenis is beter dan 10 jaar,
  • 7:06 - 7:09
    dus zou ik gaan voor die 3 jaar.
  • 7:09 - 7:11
    Als ik weet dat Al bekent.
  • 7:11 - 7:14
    Maar ik weet niet definitief of Al bekent, hij kan ook ontkennen.
  • 7:14 - 7:18
    Als Al ontkent, dan krijg ik als ik beken maar 1 jaar.
  • 7:18 - 7:20
    of ik kan ontkennen en ik krijg 2 jaar.
  • 7:20 - 7:24
    Nou, nogmaals, ik kan ook bekennen en ik krijg maar 1 jaar.
  • 7:24 - 7:28
    Dus Bill, rekening houden met zijn scenarios waar Al waarschijnlijk voor gaat,
  • 7:28 - 7:33
    dan is het altijd beter voor hem om te bekennen.
  • 7:33 - 7:35
    En dit is dus interessant.
  • 7:35 - 7:39
    Ze hebben rationeel bepaald, dat ze beide moeten gaan voor dit scenario.
  • 7:39 - 7:41
    Deze Nash evenwichtstoestand,
  • 7:41 - 7:44
    in tegenstelling tot de meest optimale toestand.
  • 7:44 - 7:47
    Ze krijgen beide 3 jaar, als ze beide bekennen
  • 7:47 - 7:49
    in tegenstelling dat ze 2 jaar krijgen als ze beide ontkennen.
  • 7:49 - 7:54
    Het probleem met deze is de onzekere toestand.
  • 7:54 - 7:58
    Als een van beide ervan uitgaat dat de ander ontkent,
  • 7:58 - 7:59
    of de ander ervan uitgaat dat
  • 7:59 - 8:01
    ze op de een of ander manier in die tijdelijke toestand.
  • 8:01 - 8:05
    Ze kunnen zeggen "nou, ik kan mijn scenario altijd verbeteren
  • 8:05 - 8:08
    door het wijzigen van, het wijzigen van wat ik wil doen".
  • 8:08 - 8:10
    Als Al er zeker van was dat Bill ontkent
  • 8:10 - 8:14
    Dan kan Al zijn omstandigheden verbeteren door zich te verplaatsen uit die toestand
  • 8:14 - 8:16
    en bekennen en maar 1 jaar te krijgen.
  • 8:16 - 8:20
    Evenzo, als Bill had gedacht dat Al misschien zou ontkennen
  • 8:20 - 8:24
    beseft hij dat hij zijn eigen omstandigheden kan verbeteren door dit scenario te kiezen.
  • 8:24 - 8:26
    In plaats van ontkennen en 2 jaar krijgen
  • 8:26 - 8:28
    kan hij zich richten in de richting dat hij wil.
  • 8:28 - 8:31
    Dit is dus een onzekere optimaal scenario,
  • 8:31 - 8:34
    maar dit is het Nash evenwicht, de tegenovergestelde toestand
  • 8:34 - 8:37
    is eigenlijk, heel, heel, heel erg zeker.
  • 8:37 - 8:41
    Als ze ervan uitgaan... dat dit, beter is voor beide om te bekennen
  • 8:41 - 8:43
    ongeacht wat de ander doet,
  • 8:43 - 8:47
    en de veronderstelling hebben dat alle andere acteurs kiezen voor hun strategie,
  • 8:47 - 8:50
    is er geen stimulans voor Bill.
  • 8:50 - 8:53
    Dus... als hij veronderstelt dat iedereen zijn strategie veranderd
  • 8:53 - 8:58
    je kan je alleen verplaatsen in die richting, als je Bill bent, kun je ervoor kiezen...
  • 8:58 - 9:01
    je kan uitgaan van het Nash evenwicht van bekennen naar ontkennen
  • 9:01 - 9:04
    maar je bent dan slechter af, dus dat wil je niet doen.
  • 9:04 - 9:06
    Of je kan je verplaatsen in deze richting,
  • 9:06 - 9:08
    waar het Al zou zijn, die zijn besluit zou wijzigen.
  • 9:08 - 9:11
    Maar nogmaals, dan is Al slechter af met het resultaat
  • 9:11 - 9:13
    jij gaat van 3 jaar naar 10 jaar toe.
  • 9:13 - 9:16
    Dus dit is het evenwichtstoestand, de stabiele toestand.
  • 9:16 - 9:18
    dat beide mensen iets zouden kiezen
  • 9:18 - 9:20
    dat totaal niet optimaal is.
Title:
Gevangendilemma en Nash Evenwicht
Description:

Het klassieke verhaal van het gevangenendilemma om het concept van Nash evenwicht te introduceren. Waarom twee niet zo loyale criminelen elkaar zouden verlinken

more » « less
Video Language:
English
Duration:
09:21

Dutch subtitles

Revisions