Return to Video

Daha iyi tuvaletler, daha iyi yaşamlar

  • 0:01 - 0:08
    Yiyeceği tüm formlarında,
    renklerinde, aromalarında
  • 0:08 - 0:16
    ve tatlarında konuşmak fazlasıyla
    moda ve doğru bir şey.
  • 0:16 - 0:21
    Ama yiyecek sindirim
    sisteminden geçtikten sonra,
  • 0:21 - 0:24
    dışkı olarak atıldığında,
  • 0:24 - 0:28
    hakkında konuşmak pek de moda değil.
  • 0:28 - 0:31
    Aslında daha çok iğrendirici.
  • 0:33 - 0:40
    Saçmalıktan tam saçmalığa
    terfi eden bir adamım.
  • 0:41 - 0:44
    (Gülüşmeler)
  • 0:44 - 0:50
    "Köy kalkındırma örgütü" anlamına
    gelen organizasyonum, Gram Vikas,
  • 0:50 - 0:54
    yenilenebilir enerji alanında çalışıyordu.
  • 0:54 - 0:57
    Çoğunlukla biyogaz, kırsal mutfaklar
  • 0:57 - 1:01
    için biyogaz üretiyorduk.
  • 1:02 - 1:08
    Hindistan'da biyogazı hayvan gübresi
    kullanarak üretiriz,
  • 1:08 - 1:11
    buna Hindistan'da genelde
    inek gübresi denir.
  • 1:11 - 1:15
    Ancak cinsiyete duyarlı biri olarak
  • 1:15 - 1:18
    ona öküz dışkısı demek istiyorum.
  • 1:18 - 1:20
    Sonraları sanitasyonun ve dışkının
  • 1:20 - 1:27
    uygun şekilde uzaklaştırılmasının ne
    denli önemli olduğunu fark ederek,
  • 1:27 - 1:32
    sanitasyon alanına girdik.
  • 1:33 - 1:42
    Hindistan ve çoğu gelişmekte olan ülkede
    hastalıkların yüzde 80'i
  • 1:42 - 1:46
    kötü su kalitesi yüzünden olmaktadır.
  • 1:46 - 1:50
    Kötü kalitede suyun
    nedenlerine baktığımızda,
  • 1:50 - 1:55
    insan dışkısını uzaklaştırmadaki
    yanlış tutumumuz olduğunu görürsünüz.
  • 1:56 - 2:00
    İnsan dışkısı en saf hâliyle,
  • 2:00 - 2:06
    içme suyuna, banyo suyuna, yıkama suyuna,
  • 2:06 - 2:09
    sulama suyuna, gördüğünüz
    her türlü suya geri döner.
  • 2:10 - 2:16
    Bu durum kırsal alanlardaki hastalıkların
    yüzde 80'inin nedenidir.
  • 2:17 - 2:24
    Hindistan'da ne yazık ki suyu
    taşıyanlar sadece kadınlardır.
  • 2:24 - 2:27
    Tüm ev ihtiyaçları için kadınlar
    su taşımak zorundadır.
  • 2:29 - 2:33
    Yani bu acınacak durumda bir mesele.
  • 2:34 - 2:37
    Açık alanda tuvalete gitmek çok yaygın.
  • 2:37 - 2:41
    Hindistan'ın yüzde 70'i açık alanda
    tuvalete gidiyor.
  • 2:42 - 2:44
    Açık alanda oturuyorlar,
  • 2:44 - 2:46
    üzerlerinde rüzgâr,
  • 2:46 - 2:50
    yüzleri saklı, altları açıkta
  • 2:50 - 2:54
    saf bir gururla oturuyorlar --
  • 2:55 - 2:57
    Hindistan'ın yüzde 70'i.
  • 2:57 - 3:00
    Dünyanın tamamına bakarsanız,
  • 3:00 - 3:07
    açığa bırakılan dışkının yüzde 60'ı
    Hintlilere ait.
  • 3:09 - 3:12
    Olağanüstü bir özellik.
  • 3:12 - 3:16
    Biz Hintliler bu özellikle gurur
    duyabilir miyiz bilmiyorum.
  • 3:16 - 3:18
    (Gülüşmeler)
  • 3:18 - 3:20
    Biz, birçok köyle beraber,
  • 3:20 - 3:25
    bu sanitasyon meselesini hakikaten nasıl
    halledebiliriz diye konuşmaya başladık.
  • 3:25 - 3:31
    Bir araya gelip MANTRA adında
    bir proje oluşturduk.
  • 3:31 - 3:38
    MANTRA, Kırsal Alanların Dönüştürülmesi
    için Hareket ve Eylem Ağı demek.
  • 3:38 - 3:44
    Yani dönüşüm hakkında konuşuyoruz,
    kırsal alanların dönüşümü.
  • 3:46 - 3:49
    Bu projeyi uygulamaya karar veren köyler,
  • 3:49 - 3:52
    yasal bir topluluk organize ederler.
  • 3:52 - 3:56
    Genel kurul tüm üyelerden oluşur,
    projeyi uygulayacak,
  • 3:56 - 4:02
    daha sonra operasyon
    ve bakımla ilgilenecek
  • 4:02 - 4:07
    bir grup erkek ve kadını seçerler.
  • 4:07 - 4:13
    Bir tuvalet ve duş odası inşa
    etmeye karar verirler.
  • 4:13 - 4:16
    Su, korunan bir su kaynağından
  • 4:16 - 4:23
    yüksek bir su deposuna
    getirilerek, üç musluk
  • 4:23 - 4:25
    sayesinde bütün hanelere taşınacak:
  • 4:25 - 4:32
    Biri tuvalette, biri duşta,
    biri mutfakta, günün 24 saati.
  • 4:33 - 4:37
    Ne yazık ki Yeni Delhi ve Bombay
    gibi şehirlerimizin
  • 4:37 - 4:40
    24 saat su arzı yok.
  • 4:40 - 4:44
    Ancak bu köylerimizde olmasını istiyoruz.
  • 4:45 - 4:49
    Kalitede bariz bir fark var.
  • 4:49 - 4:55
    Hindistan'da bir teorimiz var,
    devlet bürokrasisi
  • 4:55 - 4:59
    ve diğer tüm önemli olanlar tarafından
    hemen hemen kabul ediliyor.
  • 4:59 - 5:04
    O da fakir insanların
    kötü çözümleri hak ettiği
  • 5:04 - 5:10
    ve çok fakir insanların acınacak
    çözümleri hak ettiği düşüncesidir.
  • 5:10 - 5:17
    Bununla beraber Nobel
    ödülüne layık olan,
  • 5:17 - 5:19
    en ucuz olanın en ekonomik olduğu teorisi,
  • 5:19 - 5:24
    fakir insanlara zorla içirilmeye çalışılan
    sarhoş eden bir kokteyl.
  • 5:26 - 5:28
    Buna karşı savaşıyoruz.
  • 5:28 - 5:35
    Fakirlerin yüzyıllardır
    aşağılandığına inanıyoruz.
  • 5:35 - 5:37
    Sanitasyonda bile
  • 5:37 - 5:40
    aşağılanmamaları lazım.
  • 5:40 - 5:42
    Sanitasyon insan atığının
    dışarı atılmasından
  • 5:42 - 5:45
    çok saygınlıkla ilgili.
  • 5:45 - 5:48
    Bu tuvaletleri inşa ediyorsunuz
  • 5:48 - 5:55
    ve sıklıkla tuvaletlerin kendi evlerinden
    daha iyi olduğunu duyuyoruz.
  • 5:55 - 5:59
    Görüyorsunuz öndekiler, bitişik evler
  • 5:59 - 6:02
    ve diğerleri de tuvaletler.
  • 6:02 - 6:09
    Sonuçta bu insanlar, köyde tek bir aile
    bile istisnasız olarak
  • 6:09 - 6:12
    bir tuvalet ve bir duş odası
    yapmaya karar veriyorlar.
  • 6:13 - 6:18
    Bunun için bir araya geliyorlar,
    tüm yerel malzemeleri topluyorlar,
  • 6:18 - 6:24
    çakıl, kum, agrega gibi yerel malzemeler;
  • 6:24 - 6:26
    çimento, çelik, tuvalet klozeti gibi
  • 6:26 - 6:29
    dışarıdan gelen malzemelerin
    maliyetinin en azından bir kısmını
  • 6:29 - 6:33
    karşılamak için genelde
    devlet desteği mevcut.
  • 6:34 - 6:37
    Bir tuvalet ve duş odası inşa ediyorlar.
  • 6:38 - 6:45
    Bütün vasıfsız işçilerin, yani günlük ücret
    kazananların, çoğunlukla arsası olmayanların,
  • 6:45 - 6:51
    duvarcı ve tesisatçı olarak eğitim
    görme olanağı oluyor.
  • 6:52 - 6:57
    Bu insanlar eğitim görürken,
    diğerleri malzemeleri topluyorlar.
  • 6:57 - 7:03
    Her ikisi de hazır olunca, bir tuvalet,
    bir duş odası inşa ediyorlar
  • 7:03 - 7:10
    ve elbette bir su kulesi,
    yüksekte bir su deposu.
  • 7:10 - 7:15
    Atığa müdahale etmek için iki süzme
    kuyusu olan bir sistem kullanıyoruz.
  • 7:15 - 7:19
    Tuvaletten pislik ilk süzme
    kuyusuna geliyor.
  • 7:19 - 7:24
    Dolunca bloke oluyor
    ve sonrakine gidiyor.
  • 7:24 - 7:29
    Bu süzme kuyularının çevresine
    muz ağaçları, papaya ağaçları
  • 7:29 - 7:33
    diktiğinizde, çok iyi bir şekilde
  • 7:33 - 7:36
    büyüdüklerini keşfettik,
    çünkü bütün besini emiyorlar
  • 7:36 - 7:41
    ve çok lezzetli muzlarınız,
    papayalarınız oluyor.
  • 7:41 - 7:44
    Eğer evime gelirseniz,
  • 7:44 - 7:49
    bu muzları ve papayaları sizinle
    paylaşmaktan mutluluk duyarım.
  • 7:49 - 7:55
    Burada tamamlanmış tuvaletleri,
    su kulelerini görebilirsiniz.
  • 7:55 - 8:00
    Burası ise çoğu insanın okur yazar
    olmadığı bir köy.
  • 8:01 - 8:04
    Her zaman 24 saat su arzı var,
  • 8:04 - 8:09
    çünkü eğer depolarsanız,
    çoğunlukla su kirleniyor,
  • 8:09 - 8:15
    bir çocuk elini içine sokuyor,
    içine bir şeyler düşüyor.
  • 8:15 - 8:19
    Bu yüzden su depolanmıyor.
    Her zaman çeşmede.
  • 8:21 - 8:25
    Burada yüksek su deposunun
    nasıl inşa edildiğini görüyorsunuz.
  • 8:25 - 8:28
    Buradaki ise tamamlanmış hâli.
  • 8:28 - 8:32
    Yüksekte olması gerektiği için,
    biraz yer mevcut;
  • 8:32 - 8:35
    su kulesinin altına, köy
    tarafından farklı
  • 8:35 - 8:40
    komite toplantıları için kullanılan
    iki veya üç oda yapılıyor.
  • 8:40 - 8:46
    Bu programın büyük etkisini gösteren
    açık kanıtlarımız var.
  • 8:47 - 8:50
    Başlamadan önce, her zamanki gibi,
    insanların yüzde 80'inden
  • 8:50 - 8:56
    fazlası sudan kaynaklanan
    hastalıklardan muzdaripti.
  • 8:56 - 9:02
    Bunun ardından ise, bu köylerin tamamında
    ortalama yüzde 82 oranında --
  • 9:02 - 9:07
    1.200 köy bunu tamamladı --
    sudan kaynaklı hastalıkların
  • 9:07 - 9:12
    yüzde 82 oranında azaldığına
    dair görgül kanıtımız var.
  • 9:12 - 9:18
    (Alkış)
  • 9:18 - 9:23
    Kadınlar, özellikle yaz aylarında
    günde yaklaşık altı ila yedi saatlerini
  • 9:24 - 9:30
    su taşımak için harcıyorlardı.
  • 9:31 - 9:35
    Su taşıdıklarında,
  • 9:35 - 9:40
    daha önce söylediğim gibi
    sadece kadınlar su taşır,
  • 9:40 - 9:47
    küçük çocuklarını, kız çocuklarını da su
    taşımaları için yanlarına alırlardı,
  • 9:47 - 9:52
    aksi taktirde evde
    kardeşlerine bakarlardı.
  • 9:52 - 9:56
    Bu sebeple okul olsa dahi,
    kız çocuklarının yüzde 9'undan
  • 9:56 - 9:58
    azı okula gidiyordu.
  • 9:58 - 10:01
    Erkeklerde ise yüzde 30 civarı.
  • 10:01 - 10:08
    Ancak kızlarda yüzde 90 civarına ve
    erkeklerde yaklaşık yüzde 100'e çıktı.
  • 10:08 - 10:13
    (Alkış)
  • 10:13 - 10:16
    Bir köyün en hassas olanları,
  • 10:16 - 10:20
    günlük ücret kazanan,
    arazisi olmayan işçilerdir.
  • 10:20 - 10:23
    Duvarcı, tesisatçı ve demir
    bükücü olmak üzere
  • 10:23 - 10:26
    bu eğitimi alanların
  • 10:26 - 10:33
    kazanma gücü yüzde 300 ila
    400 oranında arttı.
  • 10:34 - 10:38
    Bu yüzden bu bir eyleme
    geçmiş demokrasidir,
  • 10:38 - 10:42
    çünkü bir genel kurul,
    yönetim kurulu ve komite var.
  • 10:42 - 10:44
    İnsanlar sorguluyorlar, insanlar
    kendilerini idare ediyorlar,
  • 10:44 - 10:47
    kendi işlerini yönetmeyi öğreniyorlar,
  • 10:47 - 10:50
    geleceklerini kendi ellerine alıyorlar.
  • 10:51 - 10:57
    Bu tabandan eyleme geçmiş demokrasidir.
  • 10:59 - 11:04
    Şimdiye dek 1.200'den fazla
    köy bunu yaptı.
  • 11:05 - 11:11
    400.000 insana yarar sağladı
    ve hâlâ devam ediyor.
  • 11:11 - 11:16
    Umarım ki bu şekilde devamı gelir.
  • 11:17 - 11:22
    Hindistan ve buna benzer
    gelişmekte olan ülkelerde
  • 11:22 - 11:26
    ordular ve silahlı kuvvetler,
  • 11:28 - 11:33
    yazılım şirketleri ve uzay gemileri,
  • 11:36 - 11:43
    çeşmeler ve tuvaletler
    kadar önemli olmayabilir.
  • 11:43 - 11:45
    Teşekkürler. Çok teşekkürler.
  • 11:45 - 11:50
    (Alkış)
  • 11:50 - 11:54
    Teşekkürler.
Title:
Daha iyi tuvaletler, daha iyi yaşamlar
Speaker:
Joe Madiath
Description:

Hindistan'ın kırsal yerlerinde, tuvaletlerin eksikliği büyük ve kötü bir problem yaratıyor. Hindistan'da hastalıkların en önde gelen nedenlerinden biri olan kötü kalitede suya sebebiyet veriyor ve kadınlar üzerinde gereğinden fazla negatif etkisi var. Joe Madiath, temiz, korunaklı su ve sanitasyon sistemleri kurarak, köydeki herkesin iş birliği yapmasını zorunlu kılarak köylülere yardımcı olan bir programı hayata geçiriyor — sağlık, eğitim ve hatta devlete çok önemli faydalarıyla.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:07

Turkish subtitles

Revisions