WEBVTT

00:00:00.954 --> 00:00:08.319
Yiyeceği tüm formlarında, 
renklerinde, aromalarında

00:00:08.319 --> 00:00:15.529
ve tatlarında konuşmak fazlasıyla
moda ve doğru bir şey.

00:00:15.529 --> 00:00:21.183
Ama yiyecek sindirim 
sisteminden geçtikten sonra,

00:00:21.183 --> 00:00:24.429
dışkı olarak atıldığında,

00:00:24.429 --> 00:00:28.026
hakkında konuşmak pek de moda değil.

00:00:28.026 --> 00:00:31.165
Aslında daha çok iğrendirici.

NOTE Paragraph

00:00:33.192 --> 00:00:40.362
Saçmalıktan tam saçmalığa
terfi eden bir adamım.

00:00:40.732 --> 00:00:43.801
(Gülüşmeler)

00:00:43.801 --> 00:00:50.466
"Köy kalkındırma örgütü" anlamına 
gelen organizasyonum, Gram Vikas,

00:00:50.466 --> 00:00:53.572
yenilenebilir enerji alanında çalışıyordu.

00:00:53.572 --> 00:00:57.322
Çoğunlukla biyogaz, kırsal mutfaklar

00:00:57.322 --> 00:01:01.140
için biyogaz üretiyorduk.

00:01:02.257 --> 00:01:08.050
Hindistan'da biyogazı hayvan gübresi 
kullanarak üretiriz,

00:01:08.147 --> 00:01:10.551
buna Hindistan'da genelde 
inek gübresi denir.

00:01:10.551 --> 00:01:14.605
Ancak cinsiyete duyarlı biri olarak

00:01:14.605 --> 00:01:17.533
ona öküz dışkısı demek istiyorum.

00:01:17.533 --> 00:01:19.916
Sonraları sanitasyonun ve dışkının

00:01:19.916 --> 00:01:27.493
uygun şekilde uzaklaştırılmasının ne 
denli önemli olduğunu fark ederek,

00:01:27.493 --> 00:01:32.051
sanitasyon alanına girdik.

00:01:33.071 --> 00:01:41.870
Hindistan ve çoğu gelişmekte olan ülkede 
hastalıkların yüzde 80'i

00:01:41.870 --> 00:01:45.917
kötü su kalitesi yüzünden olmaktadır.

00:01:45.917 --> 00:01:49.511
Kötü kalitede suyun 
nedenlerine baktığımızda,

00:01:49.511 --> 00:01:55.309
insan dışkısını uzaklaştırmadaki 
yanlış tutumumuz olduğunu görürsünüz.

NOTE Paragraph

00:01:56.305 --> 00:02:00.344
İnsan dışkısı en saf hâliyle,

00:02:00.344 --> 00:02:06.400
içme suyuna, banyo suyuna, yıkama suyuna,

00:02:06.400 --> 00:02:09.458
sulama suyuna, gördüğünüz 
her türlü suya geri döner.

00:02:10.293 --> 00:02:15.874
Bu durum kırsal alanlardaki hastalıkların 
yüzde 80'inin nedenidir.

00:02:17.474 --> 00:02:23.695
Hindistan'da ne yazık ki suyu 
taşıyanlar sadece kadınlardır.

00:02:23.695 --> 00:02:27.303
Tüm ev ihtiyaçları için kadınlar 
su taşımak zorundadır.

00:02:28.824 --> 00:02:33.098
Yani bu acınacak durumda bir mesele.

NOTE Paragraph

00:02:34.178 --> 00:02:36.761
Açık alanda tuvalete gitmek çok yaygın.

00:02:36.761 --> 00:02:40.866
Hindistan'ın yüzde 70'i açık alanda 
tuvalete gidiyor.

00:02:41.713 --> 00:02:44.150
Açık alanda oturuyorlar,

00:02:44.150 --> 00:02:46.178
üzerlerinde rüzgâr,

00:02:46.178 --> 00:02:50.021
yüzleri saklı, altları açıkta

00:02:50.021 --> 00:02:53.899
saf bir gururla oturuyorlar --

00:02:54.889 --> 00:02:57.195
Hindistan'ın yüzde 70'i.

00:02:57.195 --> 00:03:00.428
Dünyanın tamamına bakarsanız,

00:03:00.428 --> 00:03:06.963
açığa bırakılan dışkının yüzde 60'ı 
Hintlilere ait.

00:03:09.153 --> 00:03:11.929
Olağanüstü bir özellik.

00:03:11.929 --> 00:03:16.081
Biz Hintliler bu özellikle gurur 
duyabilir miyiz bilmiyorum.

00:03:16.081 --> 00:03:17.991
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:03:18.096 --> 00:03:20.278
Biz, birçok köyle beraber,

00:03:20.278 --> 00:03:25.022
bu sanitasyon meselesini hakikaten nasıl 
halledebiliriz diye konuşmaya başladık.

00:03:25.022 --> 00:03:30.979
Bir araya gelip MANTRA adında 
bir proje oluşturduk.

00:03:30.979 --> 00:03:37.836
MANTRA, Kırsal Alanların Dönüştürülmesi 
için Hareket ve Eylem Ağı demek.

00:03:38.256 --> 00:03:44.412
Yani dönüşüm hakkında konuşuyoruz, 
kırsal alanların dönüşümü.

00:03:45.612 --> 00:03:49.224
Bu projeyi uygulamaya karar veren köyler,

00:03:49.224 --> 00:03:52.087
yasal bir topluluk organize ederler.

00:03:52.087 --> 00:03:56.453
Genel kurul tüm üyelerden oluşur, 
projeyi uygulayacak,

00:03:56.453 --> 00:04:02.336
daha sonra operasyon 
ve bakımla ilgilenecek

00:04:02.336 --> 00:04:07.101
bir grup erkek ve kadını seçerler.

00:04:07.101 --> 00:04:12.862
Bir tuvalet ve duş odası inşa 
etmeye karar verirler.

00:04:12.862 --> 00:04:15.943
Su, korunan bir su kaynağından

00:04:15.943 --> 00:04:22.862
yüksek bir su deposuna 
getirilerek, üç musluk

00:04:22.862 --> 00:04:25.327
sayesinde bütün hanelere taşınacak:

00:04:25.327 --> 00:04:31.629
Biri tuvalette, biri duşta, 
biri mutfakta, günün 24 saati.

00:04:32.769 --> 00:04:36.940
Ne yazık ki Yeni Delhi ve Bombay 
gibi şehirlerimizin

00:04:36.940 --> 00:04:40.371
24 saat su arzı yok.

00:04:40.371 --> 00:04:44.174
Ancak bu köylerimizde olmasını istiyoruz.

NOTE Paragraph

00:04:45.084 --> 00:04:48.568
Kalitede bariz bir fark var.

00:04:49.459 --> 00:04:55.328
Hindistan'da bir teorimiz var, 
devlet bürokrasisi

00:04:55.328 --> 00:04:58.910
ve diğer tüm önemli olanlar tarafından 
hemen hemen kabul ediliyor.

00:04:58.910 --> 00:05:03.823
O da fakir insanların
kötü çözümleri hak ettiği

00:05:03.823 --> 00:05:10.058
ve çok fakir insanların acınacak
çözümleri hak ettiği düşüncesidir.

00:05:10.058 --> 00:05:16.503
Bununla beraber Nobel 
ödülüne layık olan,

00:05:16.503 --> 00:05:18.872
en ucuz olanın en ekonomik olduğu teorisi,

00:05:18.872 --> 00:05:23.820
fakir insanlara zorla içirilmeye çalışılan
sarhoş eden bir kokteyl.

00:05:26.091 --> 00:05:28.450
Buna karşı savaşıyoruz.

00:05:28.450 --> 00:05:34.941
Fakirlerin yüzyıllardır 
aşağılandığına inanıyoruz.

00:05:34.941 --> 00:05:37.359
Sanitasyonda bile

00:05:37.359 --> 00:05:39.545
aşağılanmamaları lazım.

00:05:39.545 --> 00:05:42.239
Sanitasyon insan atığının 
dışarı atılmasından

00:05:42.239 --> 00:05:44.907
çok saygınlıkla ilgili.

00:05:44.907 --> 00:05:48.086
Bu tuvaletleri inşa ediyorsunuz

00:05:48.086 --> 00:05:55.442
ve sıklıkla tuvaletlerin kendi evlerinden 
daha iyi olduğunu duyuyoruz.

00:05:55.442 --> 00:05:59.323
Görüyorsunuz öndekiler, bitişik evler

00:05:59.323 --> 00:06:02.151
ve diğerleri de tuvaletler.

NOTE Paragraph

00:06:02.151 --> 00:06:08.799
Sonuçta bu insanlar, köyde tek bir aile 
bile istisnasız olarak

00:06:08.799 --> 00:06:11.935
bir tuvalet ve bir duş odası 
yapmaya karar veriyorlar.

00:06:12.598 --> 00:06:18.256
Bunun için bir araya geliyorlar, 
tüm yerel malzemeleri topluyorlar,

00:06:18.256 --> 00:06:23.611
çakıl, kum, agrega gibi yerel malzemeler;

00:06:23.611 --> 00:06:26.139
çimento, çelik, tuvalet klozeti gibi

00:06:26.139 --> 00:06:29.417
dışarıdan gelen malzemelerin 
maliyetinin en azından bir kısmını

00:06:29.417 --> 00:06:32.926
karşılamak için genelde 
devlet desteği mevcut.

00:06:34.211 --> 00:06:36.598
Bir tuvalet ve duş odası inşa ediyorlar.

00:06:38.317 --> 00:06:44.695
Bütün vasıfsız işçilerin, yani günlük ücret 
kazananların, çoğunlukla arsası olmayanların,

00:06:44.695 --> 00:06:51.499
duvarcı ve tesisatçı olarak eğitim 
görme olanağı oluyor.

00:06:52.098 --> 00:06:57.175
Bu insanlar eğitim görürken, 
diğerleri malzemeleri topluyorlar.

00:06:57.175 --> 00:07:02.841
Her ikisi de hazır olunca, bir tuvalet, 
bir duş odası inşa ediyorlar

00:07:02.841 --> 00:07:09.840
ve elbette bir su kulesi, 
yüksekte bir su deposu.

00:07:09.840 --> 00:07:15.171
Atığa müdahale etmek için iki süzme 
kuyusu olan bir sistem kullanıyoruz.

00:07:15.171 --> 00:07:19.469
Tuvaletten pislik ilk süzme 
kuyusuna geliyor.

00:07:19.469 --> 00:07:24.494
Dolunca bloke oluyor 
ve sonrakine gidiyor.

00:07:24.494 --> 00:07:29.343
Bu süzme kuyularının çevresine 
muz ağaçları, papaya ağaçları

00:07:29.343 --> 00:07:32.726
diktiğinizde, çok iyi bir şekilde

00:07:32.726 --> 00:07:35.987
büyüdüklerini keşfettik, 
çünkü bütün besini emiyorlar

00:07:35.987 --> 00:07:41.478
ve çok lezzetli muzlarınız, 
papayalarınız oluyor.

00:07:41.478 --> 00:07:44.180
Eğer evime gelirseniz,

00:07:44.180 --> 00:07:48.563
bu muzları ve papayaları sizinle 
paylaşmaktan mutluluk duyarım.

00:07:49.478 --> 00:07:55.288
Burada tamamlanmış tuvaletleri, 
su kulelerini görebilirsiniz.

NOTE Paragraph

00:07:55.288 --> 00:07:59.558
Burası ise çoğu insanın okur yazar 
olmadığı bir köy.

00:08:01.098 --> 00:08:03.508
Her zaman 24 saat su arzı var,

00:08:03.508 --> 00:08:09.114
çünkü eğer depolarsanız, 
çoğunlukla su kirleniyor,

00:08:09.114 --> 00:08:14.936
bir çocuk elini içine sokuyor,
içine bir şeyler düşüyor.

00:08:14.936 --> 00:08:19.225
Bu yüzden su depolanmıyor. 
Her zaman çeşmede.

00:08:21.288 --> 00:08:25.416
Burada yüksek su deposunun 
nasıl inşa edildiğini görüyorsunuz.

00:08:25.416 --> 00:08:27.596
Buradaki ise tamamlanmış hâli.

00:08:27.596 --> 00:08:32.283
Yüksekte olması gerektiği için, 
biraz yer mevcut;

00:08:32.283 --> 00:08:35.159
su kulesinin altına, köy 
tarafından farklı

00:08:35.159 --> 00:08:39.801
komite toplantıları için kullanılan 
iki veya üç oda yapılıyor.

NOTE Paragraph

00:08:39.801 --> 00:08:45.802
Bu programın büyük etkisini gösteren
açık kanıtlarımız var.

00:08:46.675 --> 00:08:50.428
Başlamadan önce, her zamanki gibi, 
insanların yüzde 80'inden

00:08:50.428 --> 00:08:55.713
fazlası sudan kaynaklanan 
hastalıklardan muzdaripti.

00:08:55.858 --> 00:09:02.231
Bunun ardından ise, bu köylerin tamamında 
ortalama yüzde 82 oranında --

00:09:02.231 --> 00:09:06.686
1.200 köy bunu tamamladı -- 
sudan kaynaklı hastalıkların

00:09:06.686 --> 00:09:11.823
yüzde 82 oranında azaldığına 
dair görgül kanıtımız var.

00:09:11.823 --> 00:09:18.073
(Alkış)

00:09:18.073 --> 00:09:23.411
Kadınlar, özellikle yaz aylarında 
günde yaklaşık altı ila yedi saatlerini

00:09:23.544 --> 00:09:30.295
su taşımak için harcıyorlardı.

00:09:31.206 --> 00:09:34.890
Su taşıdıklarında,

00:09:34.890 --> 00:09:40.259
daha önce söylediğim gibi 
sadece kadınlar su taşır,

00:09:40.259 --> 00:09:46.834
küçük çocuklarını, kız çocuklarını da su 
taşımaları için yanlarına alırlardı,

00:09:46.834 --> 00:09:51.615
aksi taktirde evde 
kardeşlerine bakarlardı.

00:09:51.615 --> 00:09:55.856
Bu sebeple okul olsa dahi, 
kız çocuklarının yüzde 9'undan

00:09:55.856 --> 00:09:58.207
azı okula gidiyordu.

00:09:58.207 --> 00:10:01.179
Erkeklerde ise yüzde 30 civarı.

00:10:01.179 --> 00:10:08.148
Ancak kızlarda yüzde 90 civarına ve 
erkeklerde yaklaşık yüzde 100'e çıktı.

00:10:08.148 --> 00:10:12.795
(Alkış)

00:10:12.795 --> 00:10:16.027
Bir köyün en hassas olanları,

00:10:16.027 --> 00:10:20.086
günlük ücret kazanan, 
arazisi olmayan işçilerdir.

00:10:20.086 --> 00:10:22.696
Duvarcı, tesisatçı ve demir 
bükücü olmak üzere

00:10:22.696 --> 00:10:26.296
bu eğitimi alanların

00:10:26.296 --> 00:10:32.559
kazanma gücü yüzde 300 ila 
400 oranında arttı.

NOTE Paragraph

00:10:34.325 --> 00:10:37.765
Bu yüzden bu bir eyleme 
geçmiş demokrasidir,

00:10:37.765 --> 00:10:41.591
çünkü bir genel kurul, 
yönetim kurulu ve komite var.

00:10:41.591 --> 00:10:44.461
İnsanlar sorguluyorlar, insanlar 
kendilerini idare ediyorlar,

00:10:44.461 --> 00:10:47.110
kendi işlerini yönetmeyi öğreniyorlar,

00:10:47.110 --> 00:10:50.167
geleceklerini kendi ellerine alıyorlar.

00:10:50.882 --> 00:10:56.731
Bu tabandan eyleme geçmiş demokrasidir.

00:10:58.831 --> 00:11:04.005
Şimdiye dek 1.200'den fazla 
köy bunu yaptı.

00:11:05.035 --> 00:11:10.614
400.000 insana yarar sağladı 
ve hâlâ devam ediyor.

00:11:10.614 --> 00:11:15.625
Umarım ki bu şekilde devamı gelir.

NOTE Paragraph

00:11:17.245 --> 00:11:22.052
Hindistan ve buna benzer 
gelişmekte olan ülkelerde

00:11:22.052 --> 00:11:25.574
ordular ve silahlı kuvvetler,

00:11:27.684 --> 00:11:33.232
yazılım şirketleri ve uzay gemileri,

00:11:36.486 --> 00:11:42.944
çeşmeler ve tuvaletler 
kadar önemli olmayabilir.

NOTE Paragraph

00:11:42.944 --> 00:11:45.366
Teşekkürler. Çok teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:11:45.375 --> 00:11:49.897
(Alkış)

00:11:49.897 --> 00:11:53.803
Teşekkürler.