What are the universal human rights? - Benedetta Berti

Ý tưởng về quyền con người là
mỗi chúng ta,

không quan trọng ta là ai
hoặc sinh ra ở đâu,

được hưởng
những quyền cơ bản và tự do giống nhau.

Quyền con người không phải
đặc quyền,

và không thể được ban cho hay
tước đi.

Chúng không thể chuyển nhượng
và mang tính đại chúng.

Nghe có vẻ khá minh bạch,

nhưng thực ra cực kỳ phức tạp

ngay khi ta cố
đưa ý tưởng vào thực tế.

Chính xác thì những quyền cơ bản
của con người là gì?

Ai có quyền chọn chúng?

Ai thi hành chúng, và như thế nào?

Khái niệm về quyền con người
là một câu chuyện dài.

Qua nhiều thế kỷ cũng như
nhiều nền xã hội, tôn giáo và văn hóa

chúng ta đã tranh đấu để định nghĩa
công bằng, công lý và quyền lợi.

Nhưng 1 trong những tuyên bố
gần nhất về nhân quyền toàn cầu

xuất hiện từ đống tro tàn của Thế chiến II
với sự ra đời của Liên Hợp Quốc (LHQ).

Hiệp ước hình thành LHQ
với 1 trong những mục đích của họ

là khẳng định lại niềm tin vào
những quyền căn bản của con người.

Với tinh thần như vậy,

vào năm 1948, Đại hội đồng LHQ
đã cho ra Tuyên ngôn quốc tế nhân quyền.

Tài liệu được viết bởi 1 ủy ban quốc tế
do Eleanor Roosevelt chủ trì,

đặt ra những điều cơ bản của
luật nhân quyền quốc tế.

Tuyên ngôn được dựa trên nguyên tắc

tất cả con người đều được sinh ra
tự do, bình đẳng về nhân phẩm và quyền lợi

Nó liệt kê 30 điều chứng nhận rằng,
trong đó gồm có,

nguyên tắc của việc không kỳ thị
và quyền được sống cũng như tự do.

Nó nhắc đến tự do tiêu cực,
như tự do khỏi việc tra tấn hay nô lệ,

cũng như tự do tích cực,

như tự do di chuyển
và lưu trú.

Nó bao gồm các quyền công dân
và chính trị cơ bản,

như tự do ngôn luận, tín ngưỡng,
hoặc hội họp ôn hòa,

cũng như những quyền xã hội, kinh tế
và văn hóa,

như quyền được giáo dục

và quyền được tự do lựa chọn nghề nghiệp

được trả lương cũng như đối xử công bằng.

Tuyên ngôn không thiên vị
khi nói quyền nào quan trọng hơn,

nó nhấn mạnh vào tính phổ quát,

không thể chia cắt,

và sự phụ thuộc lẫn nhau
của chúng.

Và trong vài thập kỷ qua,
luật nhân quyền quốc tế đã phát triển,

đào sâu và mở rộng hiểu biết của chúng ta
về quyền con người là gì,

và làm sao để bảo vệ chúng tốt hơn.

Vậy nếu các nguyên tắc này
được phát triển tốt,

thì tại sao quyền con người lại bị
ngược đãi và bỏ qua lần này tới lần khác

trên khắp thế giới?

Vấn đề chung là
không hề dễ

để thực thi rộng rãi
hoặc trừng phạt những người vi phạm.

Bản tuyên ngôn, mặc dù được đánh giá là
có quyền lực cao và uy tín,

là một tuyên bố, chứ không phải luật cứng.

Nên khi những quốc gia riêng lẻ
vi phạm,

các cơ chế để xác định
các vi phạm không tốt.

Ví dụ, các tổ chức chính
chịu trách nhiệm bảo vệ nhân quyền ở LHQ

phần lớn là quản lý và điều tra vi phạm,

nhưng không thể buộc các nước
thay đổi chính sách hay bù đắp cho họ.

Đó là lý do các nhà phê bình nói rằng
thật ngây thơ khi mặc định nhân quyền

trong 1 thế giới mà các nước
giữ quá nhiều quyền lực.

Các nhà phê bình cũng nghi ngờ
tính đại chúng của nhân quyền

và nhấn mạnh rằng sự phát triển của họ

đã bị lèo lái kinh khủng bởi 1 nhóm nhỏ
gồm đa số các nước phương Tây

dẫn đến sự tổn hại toàn diện.

Kết quả như thế nào?

Sự ủng hộ việc thiên vị
các quyền tự do chính trị dân sự

hơn các quyền chính trị xã hội

và thiên vị quyền cá nhân
hơn quyền tập thể.

Những người khác bảo vệ
luật quốc tế về nhân quyền

đồng thời chỉ ra mặt tích cực
khi ta thiết lập các tiêu chuẩn quốc tế

và giúp đỡ những nhà hoạt động.

Họ cũng chỉ ra rằng

không phải tất cả công cụ
nhân quyền quốc tế đều vô dụng.

Ví dụ, Công ước châu Âu về quyền con người
thiết lập 1 tòa án

nơi 47 nước thành viên và cư dân của họ
có thể đem những vụ việc đến.

Tòa án ra các quyết định ràng buộc
mà mỗi nước thành viên phải tuân thủ.

Luật nhân quyền không ngừng phát triển

cũng như quan điểm và định nghĩa của ta
về quyền cơ bản của con người là gì.

Ví dụ, quyền dân chủ hoặc
quyền phát triển

cơ bản và quan trọng như thế nào?

Và bởi vì cuộc sống của ta
ngày càng số hóa

có nên tồn tại quyền truy cập Internet?

Quyền bảo mật kỹ thuật số?

Bạn nghĩ sao?