0:00:06.472,0:00:09.649
Ý tưởng về quyền con người là[br]mỗi chúng ta,

0:00:09.649,0:00:12.345
không quan trọng ta là ai[br]hoặc sinh ra ở đâu,

0:00:12.345,0:00:16.528
được hưởng[br]những quyền cơ bản và tự do giống nhau.

0:00:16.528,0:00:18.348
Quyền con người không phải[br]đặc quyền,

0:00:18.348,0:00:21.245
và không thể được ban cho hay[br]tước đi.

0:00:21.245,0:00:24.787
Chúng không thể chuyển nhượng[br]và mang tính đại chúng.

0:00:24.787,0:00:26.994
Nghe có vẻ khá minh bạch,

0:00:26.994,0:00:29.078
nhưng thực ra cực kỳ phức tạp

0:00:29.078,0:00:32.930
ngay khi ta cố[br]đưa ý tưởng vào thực tế.

0:00:32.930,0:00:35.470
Chính xác thì những quyền cơ bản[br]của con người là gì?

0:00:35.470,0:00:36.946
Ai có quyền chọn chúng?

0:00:36.946,0:00:39.743
Ai thi hành chúng, và như thế nào?

0:00:39.743,0:00:43.460
Khái niệm về quyền con người[br]là một câu chuyện dài.

0:00:43.460,0:00:46.966
Qua nhiều thế kỷ cũng như[br]nhiều nền xã hội, tôn giáo và văn hóa

0:00:46.966,0:00:52.230
chúng ta đã tranh đấu để định nghĩa[br]công bằng, công lý và quyền lợi.

0:00:52.230,0:00:55.313
Nhưng 1 trong những tuyên bố[br]gần nhất về nhân quyền toàn cầu

0:00:55.313,0:01:00.494
xuất hiện từ đống tro tàn của Thế chiến II[br]với sự ra đời của Liên Hợp Quốc (LHQ).

0:01:00.494,0:01:03.602
Hiệp ước hình thành LHQ[br]với 1 trong những mục đích của họ

0:01:03.602,0:01:08.384
là khẳng định lại niềm tin vào[br]những quyền căn bản của con người.

0:01:08.384,0:01:09.605
Với tinh thần như vậy,

0:01:09.605,0:01:16.029
vào năm 1948, Đại hội đồng LHQ[br]đã cho ra Tuyên ngôn quốc tế nhân quyền.

0:01:16.029,0:01:20.425
Tài liệu được viết bởi 1 ủy ban quốc tế[br]do Eleanor Roosevelt chủ trì,

0:01:20.425,0:01:24.047
đặt ra những điều cơ bản của[br]luật nhân quyền quốc tế.

0:01:24.047,0:01:26.052
Tuyên ngôn được dựa trên nguyên tắc

0:01:26.052,0:01:32.598
tất cả con người đều được sinh ra[br]tự do, bình đẳng về nhân phẩm và quyền lợi

0:01:32.598,0:01:35.653
Nó liệt kê 30 điều chứng nhận rằng,[br]trong đó gồm có,

0:01:35.653,0:01:39.924
nguyên tắc của việc không kỳ thị[br]và quyền được sống cũng như tự do.

0:01:39.924,0:01:44.185
Nó nhắc đến tự do tiêu cực,[br]như tự do khỏi việc tra tấn hay nô lệ,

0:01:44.185,0:01:45.726
cũng như tự do tích cực,

0:01:45.726,0:01:49.011
như tự do di chuyển[br]và lưu trú.

0:01:49.011,0:01:51.965
Nó bao gồm các quyền công dân[br]và chính trị cơ bản,

0:01:51.965,0:01:55.981
như tự do ngôn luận, tín ngưỡng,[br]hoặc hội họp ôn hòa,

0:01:55.981,0:01:59.033
cũng như những quyền xã hội, kinh tế[br]và văn hóa,

0:01:59.033,0:02:00.899
như quyền được giáo dục

0:02:00.899,0:02:03.427
và quyền được tự do lựa chọn nghề nghiệp

0:02:03.427,0:02:06.258
được trả lương cũng như đối xử công bằng.

0:02:06.258,0:02:10.140
Tuyên ngôn không thiên vị[br]khi nói quyền nào quan trọng hơn,

0:02:10.140,0:02:11.882
nó nhấn mạnh vào tính phổ quát,

0:02:11.882,0:02:13.448
không thể chia cắt,

0:02:13.448,0:02:15.279
và sự phụ thuộc lẫn nhau[br]của chúng.

0:02:15.279,0:02:19.106
Và trong vài thập kỷ qua,[br]luật nhân quyền quốc tế đã phát triển,

0:02:19.106,0:02:22.346
đào sâu và mở rộng hiểu biết của chúng ta[br]về quyền con người là gì,

0:02:22.346,0:02:25.078
và làm sao để bảo vệ chúng tốt hơn.

0:02:25.078,0:02:27.264
Vậy nếu các nguyên tắc này[br]được phát triển tốt,

0:02:27.264,0:02:31.725
thì tại sao quyền con người lại bị[br]ngược đãi và bỏ qua lần này tới lần khác

0:02:31.725,0:02:34.592
trên khắp thế giới?

0:02:35.492,0:02:38.474
Vấn đề chung là[br]không hề dễ

0:02:38.474,0:02:42.745
để thực thi rộng rãi[br]hoặc trừng phạt những người vi phạm.

0:02:42.745,0:02:46.817
Bản tuyên ngôn, mặc dù được đánh giá là[br]có quyền lực cao và uy tín,

0:02:46.817,0:02:49.702
là một tuyên bố, chứ không phải luật cứng.

0:02:49.702,0:02:51.702
Nên khi những quốc gia riêng lẻ[br]vi phạm,

0:02:51.702,0:02:55.841
các cơ chế để xác định[br]các vi phạm không tốt.

0:02:55.841,0:03:00.467
Ví dụ, các tổ chức chính[br]chịu trách nhiệm bảo vệ nhân quyền ở LHQ

0:03:00.467,0:03:03.442
phần lớn là quản lý và điều tra vi phạm,

0:03:03.442,0:03:10.156
nhưng không thể buộc các nước[br]thay đổi chính sách hay bù đắp cho họ.

0:03:10.156,0:03:13.731
Đó là lý do các nhà phê bình nói rằng[br]thật ngây thơ khi mặc định nhân quyền

0:03:13.731,0:03:18.213
trong 1 thế giới mà các nước[br]giữ quá nhiều quyền lực.

0:03:18.213,0:03:21.141
Các nhà phê bình cũng nghi ngờ[br]tính đại chúng của nhân quyền

0:03:21.141,0:03:23.037
và nhấn mạnh rằng sự phát triển của họ

0:03:23.037,0:03:27.688
đã bị lèo lái kinh khủng bởi 1 nhóm nhỏ[br]gồm đa số các nước phương Tây

0:03:27.688,0:03:30.164
dẫn đến sự tổn hại toàn diện.

0:03:30.164,0:03:31.480
Kết quả như thế nào?

0:03:31.480,0:03:33.985
Sự ủng hộ việc thiên vị[br]các quyền tự do chính trị dân sự

0:03:33.985,0:03:36.455
hơn các quyền chính trị xã hội

0:03:36.455,0:03:40.786
và thiên vị quyền cá nhân[br]hơn quyền tập thể.

0:03:40.786,0:03:43.159
Những người khác bảo vệ[br]luật quốc tế về nhân quyền

0:03:43.159,0:03:47.143
đồng thời chỉ ra mặt tích cực[br]khi ta thiết lập các tiêu chuẩn quốc tế

0:03:47.143,0:03:50.449
và giúp đỡ những nhà hoạt động.

0:03:50.449,0:03:51.417
Họ cũng chỉ ra rằng

0:03:51.417,0:03:55.233
không phải tất cả công cụ[br]nhân quyền quốc tế đều vô dụng.

0:03:55.233,0:03:59.218
Ví dụ, Công ước châu Âu về quyền con người[br]thiết lập 1 tòa án

0:03:59.218,0:04:03.446
nơi 47 nước thành viên và cư dân của họ[br]có thể đem những vụ việc đến.

0:04:03.446,0:04:08.972
Tòa án ra các quyết định ràng buộc[br]mà mỗi nước thành viên phải tuân thủ.

0:04:08.972,0:04:11.225
Luật nhân quyền không ngừng phát triển

0:04:11.225,0:04:16.040
cũng như quan điểm và định nghĩa của ta[br]về quyền cơ bản của con người là gì.

0:04:16.040,0:04:19.570
Ví dụ, quyền dân chủ hoặc[br]quyền phát triển

0:04:19.570,0:04:21.713
cơ bản và quan trọng như thế nào?

0:04:21.713,0:04:23.752
Và bởi vì cuộc sống của ta[br]ngày càng số hóa

0:04:23.752,0:04:26.860
có nên tồn tại quyền truy cập Internet?

0:04:26.860,0:04:28.926
Quyền bảo mật kỹ thuật số?

0:04:28.926,0:04:30.400
Bạn nghĩ sao?