Czy mózg będzie zdolny do samoregeneracji? - Ralitsa Petrova

Obejrzyj całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/could-your-brain-repair-itself-ralitsa-petrova

Wyobraź sobie mózg, który mógłby się ponownie uruchomić, zastępując uszkodzone komórki nowymi i ulepszonymi jednostkami. Może brzmi to nieprawdopodobnie, ale potencjalnie jest taka możliwość, którą obecnie badają naukowcy. Ralitsa Petrova przybliża nam neurogenezę i wyjaśnia, jak można ją wykorzystać do walki np. z chorobą Alzheimera lub Parkinsona.

Lekcja - Ralitsa Petrova, animacja - Artrake Studio.

Wyobraź sobie mózg
który mógłby się zrestartować,

zastępując uszkodzone komórki
ulepszonymi jednostkami.

Może brzmi to nieprawdopodobnie,

ale potencjalnie jest taka możliwość,
którą obecnie badają naukowcy.

Czy mózg będzie zdolny do samoregeneracji?

Macierzyste komórki embrionalne
w rozwijającym się mózgu

tworzą nowe neurony,

mikroskopijne jednostki,
które tworzą tkankę nerwową.

Powstałe neurony migrują
do warstw rozwijającego się mózgu,

organizując się w różne struktury.

Do niedawna uważano,

że powstawanie komórek
kończy się zaraz po etapie wzrostu,

co prowadziło do wniosku,
że choroby neurologiczne

np. choroba Alzheimera
czy choroba Parkinsona

lub traumatyczne zdarzenia
takie jak wylew są nieodwracalne.

Szereg niedawnych odkryć pokazał,

że dorosły mózg także tworzy nowe komórki

przynajmniej w trzech
wyspecjalizowanych miejscach.

Proces zwany neurogenezą

dotyczy specjalnych komórek w mózgu,
nerwowych komórek macierzystych

i komórek progenitorowych,

które tworzą nowe
lub zastępują stare neurony.

Odkryto trzy regiony objęte neurogenezą:

zakręt zębaty hipokampa
związany z nauką i pamięcią,

strefę podkomorową dostarczającą
neurony do opuszki węchowej,

gdzie służą do komunikacji
między nosem a mózgiem,

a także prążkowie
pomagające w kontrolowaniu ruchu.

Naukowcy nie wiedzą jeszcze, jaką rolę

neurogeneza odgrywa w tych rejonach

i dlaczego ta zdolność
nie występuje w pozostałej części mózgu,

ale występowanie mechanizmu,
który tworzy neurony w dorosłym mózgu,

otwiera niezwykłe możliwości.

Czy można ujarzmić ten mechanizm
i sprawić, że mózg będzie się zabliźniał

tak jak zabliźniająca się na skórze rana

albo zrastająca się po złamaniu kość?

To mamy teraz:

Niektóre proteiny i niewielkie
naśladujące je cząsteczki

mogą zostać zaaplikowane do mózgu,

tak aby nerwowe komórki macierzyste
i komórki progenitorowe

utworzyły więcej neuronów
w tych trzech rejonach.

Ta technika nadal wymaga poprawek,

tak aby komórki powstawały
bardziej efektywnie

i więcej z nich przeżyło.

Badania pokazują, że komórki
progenitorowe z tych regionów

potrafią migrowć do uszkodzonych miejsc,

aby dać początek nowym neuronom.

Innym obiecującym podejściem

jest przeszczep zdrowych
nerwowych komórek macierzystych,

wychodowanych w laboratorium,
do uszkodzonych tkanek,

tak jak w przypadku przeszczepu skóry.

Naukowcy sprawdzają obecnie,

czy przeszczepione komórki dawcy
potrafią się dzielić, różnicować

i dać początek nowym neuronom
w uszkodzonym mózgu.

Odkryto również,

że być może będzie można nauczyć
inne rodzaje komórek w mózgu,

takie jak astrocyty i oligodendrocyty,

aby funkcjonowały
jak nerwowe komórki macierzyste

i produkowały neurony.

Czy nasz mózg będzie w stanie
zregenerować się w przyszłości?

Tego nie wiemy,

ale to jeden z głównych celów
medycyny regeneracyjnej.

Mózg człowieka zawiera
100 miliardów neuronów

i nie wiadomo, jak działają połączenia
na tej biologicznej płycie głównej.

Badania nad neurogenezą przybliżają
nas coraz bardziej do guzika "restart".