1
00:00:06,760 --> 00:00:09,236
Wyobraź sobie mózg
który mógłby się zrestartować,

2
00:00:09,236 --> 00:00:14,414
zastępując uszkodzone komórki
ulepszonymi jednostkami.

3
00:00:14,414 --> 00:00:16,657
Może brzmi to nieprawdopodobnie,

4
00:00:16,657 --> 00:00:20,936
ale potencjalnie jest taka możliwość,
którą obecnie badają naukowcy.

5
00:00:20,936 --> 00:00:24,504
Czy mózg będzie zdolny do samoregeneracji?

6
00:00:24,504 --> 00:00:28,319
Macierzyste komórki embrionalne
w rozwijającym się mózgu

7
00:00:28,319 --> 00:00:30,335
tworzą nowe neurony,

8
00:00:30,335 --> 00:00:33,777
mikroskopijne jednostki,
które tworzą tkankę nerwową.

9
00:00:33,777 --> 00:00:39,242
Powstałe neurony migrują
do warstw rozwijającego się mózgu,

10
00:00:39,242 --> 00:00:43,132
organizując się w różne struktury.

11
00:00:43,132 --> 00:00:44,445
Do niedawna uważano,

12
00:00:44,445 --> 00:00:50,037
że powstawanie komórek
kończy się zaraz po etapie wzrostu,

13
00:00:50,037 --> 00:00:52,793
co prowadziło do wniosku,
że choroby neurologiczne

14
00:00:52,793 --> 00:00:54,977
np. choroba Alzheimera
czy choroba Parkinsona

15
00:00:54,977 --> 00:00:59,760
lub traumatyczne zdarzenia
takie jak wylew są nieodwracalne.

16
00:00:59,760 --> 00:01:01,933
Szereg niedawnych odkryć pokazał,

17
00:01:01,933 --> 00:01:06,604
że dorosły mózg także tworzy nowe komórki

18
00:01:06,604 --> 00:01:09,465
przynajmniej w trzech
wyspecjalizowanych miejscach.

19
00:01:09,465 --> 00:01:12,421
Proces zwany neurogenezą

20
00:01:12,421 --> 00:01:16,083
dotyczy specjalnych komórek w mózgu,
nerwowych komórek macierzystych

21
00:01:16,083 --> 00:01:17,915
i komórek progenitorowych,

22
00:01:17,915 --> 00:01:22,250
które tworzą nowe
lub zastępują stare neurony.

23
00:01:22,250 --> 00:01:25,209
Odkryto trzy regiony objęte neurogenezą:

24
00:01:25,209 --> 00:01:29,351
zakręt zębaty hipokampa
związany z nauką i pamięcią,

25
00:01:29,351 --> 00:01:33,936
strefę podkomorową dostarczającą
neurony do opuszki węchowej,

26
00:01:33,936 --> 00:01:36,856
gdzie służą do komunikacji
między nosem a mózgiem,

27
00:01:36,856 --> 00:01:40,170
a także prążkowie
pomagające w kontrolowaniu ruchu.

28
00:01:40,170 --> 00:01:43,992
Naukowcy nie wiedzą jeszcze, jaką rolę

29
00:01:43,992 --> 00:01:47,622
neurogeneza odgrywa w tych rejonach

30
00:01:47,622 --> 00:01:51,989
i dlaczego ta zdolność
nie występuje w pozostałej części mózgu,

31
00:01:51,989 --> 00:01:56,739
ale występowanie mechanizmu,
który tworzy neurony w dorosłym mózgu,

32
00:01:56,739 --> 00:01:59,596
otwiera niezwykłe możliwości.

33
00:01:59,596 --> 00:02:04,657
Czy można ujarzmić ten mechanizm
i sprawić, że mózg będzie się zabliźniał

34
00:02:04,657 --> 00:02:07,876
tak jak zabliźniająca się na skórze rana

35
00:02:07,876 --> 00:02:11,889
albo zrastająca się po złamaniu kość?

36
00:02:11,889 --> 00:02:13,779
To mamy teraz:

37
00:02:13,779 --> 00:02:18,050
Niektóre proteiny i niewielkie
naśladujące je cząsteczki

38
00:02:18,050 --> 00:02:20,136
mogą zostać zaaplikowane do mózgu,

39
00:02:20,136 --> 00:02:22,934
tak aby nerwowe komórki macierzyste
i komórki progenitorowe

40
00:02:22,934 --> 00:02:26,595
utworzyły więcej neuronów
w tych trzech rejonach.

41
00:02:26,595 --> 00:02:28,742
Ta technika nadal wymaga poprawek,


42
00:02:28,742 --> 00:02:31,156
tak aby komórki powstawały
bardziej efektywnie

43
00:02:31,156 --> 00:02:33,077
i więcej z nich przeżyło.

44
00:02:33,077 --> 00:02:36,416
Badania pokazują, że komórki
progenitorowe z tych regionów

45
00:02:36,416 --> 00:02:40,019
potrafią migrowć do uszkodzonych miejsc,

46
00:02:40,019 --> 00:02:43,195
aby dać początek nowym neuronom.

47
00:02:43,195 --> 00:02:45,313
Innym obiecującym podejściem

48
00:02:45,313 --> 00:02:48,307
jest przeszczep zdrowych
nerwowych komórek macierzystych,

49
00:02:48,307 --> 00:02:51,842
wychodowanych w laboratorium,
do uszkodzonych tkanek,

50
00:02:51,842 --> 00:02:53,760
tak jak w przypadku przeszczepu skóry.

51
00:02:53,760 --> 00:02:55,668
Naukowcy sprawdzają obecnie,

52
00:02:55,668 --> 00:03:00,820
czy przeszczepione komórki dawcy
potrafią się dzielić, różnicować

53
00:03:00,820 --> 00:03:06,153
i dać początek nowym neuronom
w uszkodzonym mózgu.

54
00:03:06,153 --> 00:03:07,345
Odkryto również,


55
00:03:07,345 --> 00:03:10,397
że być może będzie można nauczyć
inne rodzaje komórek w mózgu,

56
00:03:10,397 --> 00:03:12,607
takie jak astrocyty i oligodendrocyty,


57
00:03:12,607 --> 00:03:16,218
aby funkcjonowały
jak nerwowe komórki macierzyste

58
00:03:16,218 --> 00:03:18,653
i produkowały neurony.

59
00:03:18,653 --> 00:03:22,990
Czy nasz mózg będzie w stanie 
zregenerować się w przyszłości?

60
00:03:22,990 --> 00:03:24,719
Tego nie wiemy,

61
00:03:24,719 --> 00:03:29,066
ale to jeden z głównych celów
medycyny regeneracyjnej.

62
00:03:29,066 --> 00:03:31,850
Mózg człowieka zawiera
100 miliardów neuronów

63
00:03:31,850 --> 00:03:37,762
i nie wiadomo, jak działają połączenia
na tej biologicznej płycie głównej.

64
00:03:37,762 --> 00:03:44,476
Badania nad neurogenezą przybliżają
nas coraz bardziej do guzika "restart".