-
Nu zijn we klaar om te praten over één van de bekendste gebeurtenissen van de hele wereldgeschiedenis,
-
wat de hoofdaanleiding was voor WOI, ofwel de 'Groote Oorlog' zoals het toen werd genoemd.
-
Nu volgt er wat achtergrondinformatie:
-
in 1908 annexeert het Oostenrijks-Hongaars Rijk formeel Bosnië-Herzegovina.
-
Dit gebied werd al bezet sinds het einde van de 19de eeuw,
-
toen de Ottomanen waren verjaagd, maar in 1908 werd het dus formeel geannexeerd.
-
Nog een beetje achtergrondinformatie:
-
de verdrijving van de Ottomanen uit de Balkan bracht hoop voor de eenmaking van de Joegoslavische volkeren; de "Zuid-Slavische" volkeren.
-
Wanneer er wordt gesproken over Joegoslavië heeft men het letterlijk over de Zuid-Slaven. "Joego" betekent letterlijk "Zuid".
-
Er waren dus nationalistische aspiraties.
-
In 1908 was het echter reeds bezet gebied.
-
Een belangrijke staat die later deel zou uitmaken van een mogelijk toekomstig Joegoslavië,
-
was nu formeel geannexeerd door de Oostenrijk-Hongaren.
-
Er was ook het onafhankelijke Koninkrijk Servië.
-
Je kan je voorstellen dat dit de thuisbasis was van de nationalistische beweging.
-
Als ze de andere Zuid-Slavische staten konden toevoegen zou dit ooit een Groot Joegoslavië kunnen worden.
-
Dit is de context wanneer we 1914 bereiken.
-
28 juni 1914 is een van de bekendste datums uit de geschiedenis.
-
Aartshertog Franz Ferdinand en zijn vrouw Sophie bezoeken Sarajevo, dat nu in het geannexeerde Bosnië ligt.
-
Er is een plan om ze te vermoorden door de groep 'de jonge Bosniërs', die banden hebben met de 'Zwarte Hand',
-
een soort nationalistische groep die op zijn beurt banden heeft met mensen in het Koninkrijk Servië - dit zijn nogal duistere zaken.
-
Ze proberen om aartshertog Franz Ferdinand te vermoorden.
-
Het is een interessant verhaal, want de eerste moordpoging mislukte volledig.
-
Zo was er een man die een moordpoging ondernam.
-
Toen dit mislukte probeerde hij op een cyanidecapsule te bijten en in een rivier te springen.
-
De cyanidecapsule was echter bedorven en de rivier was slechts zo'n 25 cm diep, waardoor ze hem konden klissen.
-
Gavrilo Princip - één van de samenzweerders - gaf de moordpoging op nadat het plan was mislukt.
-
Daarom was hij dan maar een boterham gaan eten in een café in Sarajevo terwijl hij dacht aan hun fiasco.
-
Op dat moment zorgde een vergissing ervoor dat de route van de aartshertog - terwijl hij in Sarajevo rondreisde - langs Gavrilo Princip passeerde.
-
Plots ziet hij dat ze een verkeerde route hebben genomen waardoor ze hem opnieuw passeren.
-
Vergeet niet dat deze mensen reeds wisten dat er eerder op de dag al een moordpoging was gebeurd op de aartshertog.
-
Ze hadden dus voorzichtiger moeten zijn geweest.
-
Gavrilo Princip staat op, legt zijn boterham neer en wandelt naar de plaats van de auto van aartshertog Franz Ferdinand en Sophie.
-
De chauffeurs proberen op dat moment terug te keren - toen ze hun vergissing hadden ingezien, nl. dat ze een minder veilige route hadden genomen.
-
Dit vergergt de zaken alleen maar omdat de auto neigt stil te vallen.
-
Gavrilo Princip wandelt simpelweg naar de auto en schiet aartshertog Franz Ferdinand en Sophie neer.
-
Om je een idee te geven van hoe belangrijk dit was:
-
aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk is de troonopvolger.
-
Hij is de neef van Franz Jozef, de vorst van Oostenrijk-Hongarije en Franz Ferdinand is dus de troonopvolger van het rijk.
-
Hij werd dus vermoord door Gavrilo Princip.
-
Hier is een foto van Gavrilo Princip, vlak na zijn arrestatie.
-
Om een idee te krijgen van hoe dit verbonden was met de Joegoslavische nationalistische beweging
-
volgt nu zijn verklaring nadat hij was gearresteerd:
-
"Ik ben een Joegoslavische nationalist..."
-
"...die streeft naar de eenmaking van alle Joegoslaven,..."
-
"... en het kan me niet schelen in welke staatsvorm,..."
-
"...maar het moet vrij zijn van Oostenrijk."
-
Deze moord, die werd gemotiveerd door een nationalistische beweging,
-
en gemotiveerd door een wens om misschien Bosnië-Herzegovina en Servië samen te voegen,
-
en misschien ook om Kroatië bij Bosnië-Herzegovina en Servië te voegen,
-
deze moord - zoals we in de volgende video zullen zien - is de aanleiding van WOI.
-
De reden waarom dit de aanleiding is omwille van vele redenen:
-
je kan stellen dat vele Europese rijken al aan het militariseren waren en al een oorlogswens hadden.
-
Er waren ook de allianties, waardoor de domino's konden vallen in heel Europa.
-
Vanwege deze rijken zou zowat heel de wereld in de oorlog betrokken worden.