WEBVTT 00:00:00.744 --> 00:00:05.380 Nu zijn we klaar om te praten over één van de bekendste gebeurtenissen van de hele wereldgeschiedenis, 00:00:05.380 --> 00:00:10.784 wat de hoofdaanleiding was voor WOI, ofwel de 'Groote Oorlog' zoals het toen werd genoemd. 00:00:10.784 --> 00:00:13.030 Nu volgt er wat achtergrondinformatie: 00:00:13.030 --> 00:00:25.767 in 1908 annexeert het Oostenrijks-Hongaars Rijk formeel Bosnië-Herzegovina. 00:00:25.767 --> 00:00:28.678 Dit gebied werd al bezet sinds het einde van de 19de eeuw, 00:00:28.678 --> 00:00:34.252 toen de Ottomanen waren verjaagd, maar in 1908 werd het dus formeel geannexeerd. 00:00:34.252 --> 00:00:36.101 Nog een beetje achtergrondinformatie: 00:00:36.101 --> 00:00:50.642 de verdrijving van de Ottomanen uit de Balkan bracht hoop voor de eenmaking van de Joegoslavische volkeren; de "Zuid-Slavische" volkeren. 00:00:50.642 --> 00:00:58.436 Wanneer er wordt gesproken over Joegoslavië heeft men het letterlijk over de Zuid-Slaven. "Joego" betekent letterlijk "Zuid". 00:00:58.436 --> 00:01:00.195 Er waren dus nationalistische aspiraties. 00:01:00.195 --> 00:01:02.842 In 1908 was het echter reeds bezet gebied. 00:01:02.842 --> 00:01:07.263 Een belangrijke staat die later deel zou uitmaken van een mogelijk toekomstig Joegoslavië, 00:01:07.263 --> 00:01:11.680 was nu formeel geannexeerd door de Oostenrijk-Hongaren. 00:01:11.680 --> 00:01:15.596 Er was ook het onafhankelijke Koninkrijk Servië. 00:01:15.596 --> 00:01:19.372 Je kan je voorstellen dat dit de thuisbasis was van de nationalistische beweging. 00:01:19.372 --> 00:01:26.595 Als ze de andere Zuid-Slavische staten konden toevoegen zou dit ooit een Groot Joegoslavië kunnen worden. 00:01:26.595 --> 00:01:30.756 Dit is de context wanneer we 1914 bereiken. 00:01:34.207 --> 00:01:40.510 28 juni 1914 is een van de bekendste datums uit de geschiedenis. 00:01:40.510 --> 00:01:51.108 Aartshertog Franz Ferdinand en zijn vrouw Sophie bezoeken Sarajevo, dat nu in het geannexeerde Bosnië ligt. 00:01:51.108 --> 00:02:02.968 Er is een plan om ze te vermoorden door de groep 'de jonge Bosniërs', die banden hebben met de 'Zwarte Hand', 00:02:02.968 --> 00:02:17.775 een soort nationalistische groep die op zijn beurt banden heeft met mensen in het Koninkrijk Servië - dit zijn nogal duistere zaken. 00:02:17.775 --> 00:02:21.927 Ze proberen om aartshertog Franz Ferdinand te vermoorden. 00:02:21.927 --> 00:02:28.969 Het is een interessant verhaal, want de eerste moordpoging mislukte volledig. 00:02:28.969 --> 00:02:32.599 Zo was er een man die een moordpoging ondernam. 00:02:32.599 --> 00:02:37.435 Toen dit mislukte probeerde hij op een cyanidecapsule te bijten en in een rivier te springen. 00:02:37.435 --> 00:02:42.589 De cyanidecapsule was echter bedorven en de rivier was slechts zo'n 25 cm diep, waardoor ze hem konden klissen. 00:02:42.589 --> 00:02:51.240 Gavrilo Princip - één van de samenzweerders - gaf de moordpoging op nadat het plan was mislukt. 00:02:51.240 --> 00:02:59.063 Daarom was hij dan maar een boterham gaan eten in een café in Sarajevo terwijl hij dacht aan hun fiasco. 00:02:59.063 --> 00:03:11.883 Op dat moment zorgde een vergissing ervoor dat de route van de aartshertog - terwijl hij in Sarajevo rondreisde - langs Gavrilo Princip passeerde. 00:03:11.883 --> 00:03:16.799 Plots ziet hij dat ze een verkeerde route hebben genomen waardoor ze hem opnieuw passeren. 00:03:16.799 --> 00:03:20.717 Vergeet niet dat deze mensen reeds wisten dat er eerder op de dag al een moordpoging was gebeurd op de aartshertog. 00:03:20.717 --> 00:03:22.983 Ze hadden dus voorzichtiger moeten zijn geweest. 00:03:22.983 --> 00:03:31.220 Gavrilo Princip staat op, legt zijn boterham neer en wandelt naar de plaats van de auto van aartshertog Franz Ferdinand en Sophie. 00:03:31.220 --> 00:03:37.192 De chauffeurs proberen op dat moment terug te keren - toen ze hun vergissing hadden ingezien, nl. dat ze een minder veilige route hadden genomen. 00:03:37.192 --> 00:03:40.910 Dit vergergt de zaken alleen maar omdat de auto neigt stil te vallen. 00:03:40.910 --> 00:03:47.512 Gavrilo Princip wandelt simpelweg naar de auto en schiet aartshertog Franz Ferdinand en Sophie neer. 00:03:47.512 --> 00:03:49.505 Om je een idee te geven van hoe belangrijk dit was: 00:03:49.505 --> 00:03:52.240 aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk is de troonopvolger. 00:03:52.240 --> 00:04:02.846 Hij is de neef van Franz Jozef, de vorst van Oostenrijk-Hongarije en Franz Ferdinand is dus de troonopvolger van het rijk. 00:04:02.846 --> 00:04:07.533 Hij werd dus vermoord door Gavrilo Princip. 00:04:20.674 --> 00:04:31.113 Hier is een foto van Gavrilo Princip, vlak na zijn arrestatie. 00:04:31.113 --> 00:04:38.437 Om een idee te krijgen van hoe dit verbonden was met de Joegoslavische nationalistische beweging 00:04:38.437 --> 00:04:40.864 volgt nu zijn verklaring nadat hij was gearresteerd: 00:04:40.864 --> 00:04:43.058 "Ik ben een Joegoslavische nationalist..." 00:04:43.058 --> 00:04:46.177 "...die streeft naar de eenmaking van alle Joegoslaven,..." 00:04:46.177 --> 00:04:48.985 "... en het kan me niet schelen in welke staatsvorm,..." 00:04:48.985 --> 00:04:52.182 "...maar het moet vrij zijn van Oostenrijk." 00:04:52.182 --> 00:04:57.718 Deze moord, die werd gemotiveerd door een nationalistische beweging, 00:04:57.718 --> 00:05:02.273 en gemotiveerd door een wens om misschien Bosnië-Herzegovina en Servië samen te voegen, 00:05:02.273 --> 00:05:06.440 en misschien ook om Kroatië bij Bosnië-Herzegovina en Servië te voegen, 00:05:06.440 --> 00:05:11.864 deze moord - zoals we in de volgende video zullen zien - is de aanleiding van WOI. 00:05:11.864 --> 00:05:16.046 De reden waarom dit de aanleiding is omwille van vele redenen: 00:05:16.046 --> 00:05:23.094 je kan stellen dat vele Europese rijken al aan het militariseren waren en al een oorlogswens hadden. 00:05:23.094 --> 00:05:28.371 Er waren ook de allianties, waardoor de domino's konden vallen in heel Europa. 00:05:28.371 --> 00:05:32.371 Vanwege deze rijken zou zowat heel de wereld in de oorlog betrokken worden.