چی دەبێتە هۆی بەردی گورچیلە؟ - ئەڕەش شادمان
-
0:08 - 0:13گەورەترین بەردی گورچیلەی تۆمارکراو
کێشی زیاتر لە کیلۆگرامێک بوو -
0:13 - 0:17و ١٧ سانتیمەتر لە تیرەدا بووە.
-
0:17 - 0:21نەخۆشەکە لە ڕاستی بەردێکی لە
قەبارەی گوێزی ھیندی قووت نەدا. -
0:21 - 0:23بەردی گورچیلە لە ناو لەش دروست دەبێت ،
-
0:23 - 0:29بەڵام بەداخەوە، ئەوان زۆر
بە ئازارە بۆ دەردان. -
0:29 - 0:33بەردی گورچیلە بارستەیەکی سەختە لە
کریستاڵەکان کە لە گورچیلەکان دروست دەبێت، -
0:33 - 0:34بۆڕی میز،
-
0:34 - 0:35میزڵدان،
-
0:35 - 0:37یان میزەڕۆ،
-
0:37 - 0:40میز پێکهاتە لەخۆ دەگرێت
کە لە کالیسیۆم پێکهاتووە، -
0:40 - 0:40سۆدیۆم،
-
0:40 - 0:41پۆتاسیۆم،
-
0:41 - 0:42ئۆکسەلات،
-
0:42 - 0:43ترشی میز،
-
0:43 - 0:45و فۆسفات.
-
0:45 - 0:48ئەگەر ئاستەکانی ئەم
گەردیلانە، زۆر بەرز بن -
0:48 - 0:51یان ئەگەر میز زۆر ترش
بێت یان تفت، -
0:51 - 0:57تەنەکەکان دەتوانن پێکەوە
بنووسێن و ببن بە کریستاڵ. -
0:57 - 0:58مەگەر کێشەکە چارەسەر بکرێت،
-
0:58 - 1:04کریستاڵەکان وردە وردە گەشە دەکەن لە ماوەی
چەند هەفتەیەک، مانگ یان تەنانەت ساڵیش، -
1:04 - 1:08دروست کردنی بەردێکی بینراو.
-
1:08 - 1:12کالسیۆم ئۆکسالات باوترین جۆری
کریستاڵە بۆ پێکهێنانی ئەم ڕێگایە، -
1:12 - 1:17وە هەژمار دەکەن بۆ
٨٠٪ بەردەکانی گورچیلە. -
1:17 - 1:22بەردی گورچیلەی کەمتر دروست دەبێت
لە فۆسفاتی کالیسیۆم، یان ترشی یوریک. -
1:22 - 1:24جۆرێکی کەمێک جیاواز لە بەرد
-
1:24 - 1:28لە کانزای مەگنیسیۆم دروست کراوە
یان فۆسفاتی ئەممۆنیۆم یان ستروڤایت، -
1:28 - 1:31دەکرێت بەهۆی ھەوکردنی بەکتریاوە بێت.
-
1:31 - 1:35تەنانەت بەردی دەگمەنیش دەتوانێت
لە ئەنجامی ناڕێکی بۆماوەییەوە بێت -
1:35 - 1:38یان دەرمانی دیاریکراو.
-
1:38 - 1:44بەردی گورچیلە دەتوانێت نەبینراو بێت
تا ئەو کاتەی دەست بە جوڵە دەکات. -
1:44 - 1:47کاتێک بەرد لە ڕێگەی
گورچیلەوە بۆ میزەڕۆ دەڕوات، -
1:47 - 1:52لێوارە تیژەکانی
دیوارەکانی میزەڕۆ دەڕوشێنێت. -
1:52 - 1:57کۆتاییەکانی دەمار لە ناو ئەم شانەی چەسپاوە
بۆ گواستنەوەی نیشانەی ئازار -
1:57 - 2:00لە ناو کۆئەندامی تووڕەبووندا.
-
2:00 - 2:04و ڕووشانەکان دەتوانن خوێن
بنێرن بۆ ناو میز. -
2:04 - 2:07ئەمە دەکرێت لەگەڵ
بە نیشانەکانی دڵتێکەڵھاتن -
2:07 - 2:08ڕشانەوە،
-
2:08 - 2:11و هەستێکی سوتاوی لەکاتی میزکردن.
-
2:11 - 2:15ئەگەر بەرد بە تەواوی گەورە بێت بۆ
ئەوەی بە ڕاستی ڕێی لە لێشاوی میز بگرێت، -
2:15 - 2:17دەتوانێت ھەوکردن دروست بکات
یان گەڕانەوەی میز، -
2:17 - 2:21و زیان بە گورچیلەکان خۆیان دەبەن.
-
2:21 - 2:24بەڵام زۆربەی بەردی گورچیلە
بەو شێوەیە ترسناک نابن، -
2:24 - 2:27یان تەنانەت پێویستی بە چارەسەری زۆر هەیە.
-
2:27 - 2:30بارستایی کەمتر لە پێنج
ملیمەتر لە تیرە -
2:30 - 2:34بە زۆری بۆخۆی لە لەش دەردەچێت.
-
2:34 - 2:37پزیشک زۆر بە سادەیی پێشنیاری
خواردنەوەی بڕێکی زۆر لە ئاو دەکات -
2:37 - 2:40بۆ یارمەتیدان لە خێراکردنی پڕۆسەکە،
-
2:40 - 2:43وە لەوانەیە هەندێک ئازار شکێن بخۆین.
-
2:43 - 2:47ئەگەر بەردەکە کەمێک گەورەتر بێت،
دەرمانەکان وەک بلۆکەرەکانی ئەلفا -
2:47 - 2:50دەتوانێت یارمەتی بدات بە
خاوکردنەوەی ماسولکەکان لە میزدا -
2:50 - 2:54و ئاسانکردنی بۆ
ئەوەی بەردەکە بێتەدەر. -
2:54 - 2:56دەرمانێکی تر بەناوی
پۆتاسیۆم سیترایت -
2:56 - 3:03دەتوانێت یارمەتی هەڵوەشاندنی بەردەکان بدات
بە دروستکردنی میزێکی کەمتر ترش. -
3:03 - 3:06بۆ بەردی قەبارە مامناوەند تا
نزیکەی دە ملیمەتر. -
3:06 - 3:11یەک هەڵبژاردە شلەکردن ئەوان
لەگەڵ شەپۆلی دەنگدا. -
3:11 - 3:16شەپۆلی شۆکی ئێکسترکۆرپۆڕیاڵ
لێدانی زۆر بە گوڕ بەکار دەهێنێت -
3:16 - 3:22لە وزەی ئولترا سۆنیاکی کە
ڕاستەوخۆ ئامانجەکەی بەردەکە بوو. -
3:22 - 3:25ترپەکەکان لە ناوەوە لەرینە دروست
دەکەن لە نێو بەردەکە خۆی -
3:25 - 3:29و بڵقی بچووکیش دەجوڵێنێت.
-
3:29 - 3:33ئەمە وادەکات بەردەکە بشکێندرێت
بۆ پارچەی وردتر -
3:33 - 3:37دەتوانن زۆر ئاسانتر بێنە دەرەوە.
-
3:37 - 3:40بەڵام شکاندنی بەرد بەم
شێوەیەش کار ناکات -
3:40 - 3:43ئەگەر زۆر گەورە بێت.
-
3:43 - 3:47بۆیە، ھەندێک جار
چارەسەری زیاتر پێویستە. -
3:47 - 3:53بۆڕیەکی ڕەق پێی دەگوترێت قالب
دەتوانێت لە ناو میز دابنرێت بۆ فراوانکردن. -
3:53 - 3:58ڕیشاڵە تیشکییەکان دەتوانن لێدانی لەیزەری
پێبگەیەنن بۆ شکاندنی بەردەکە. -
3:58 - 4:01هەروەها بەردیش دەتوانرێت بە نەشتەرگەری
لاببرێت لە ڕێگەی جیابوونەوەیەک -
4:01 - 4:04لە پشتی نەخۆشەکە یان سەرەوەی ڕانی.
-
4:04 - 4:08ئەی بۆ خۆلادان لە بەردی گورچیلە
لە یەکەم شوێندا؟ -
4:08 - 4:10بۆ خەڵکی کە خۆیان پێیان ڕائەچون،
-
4:10 - 4:12دکتۆرەکانیان لەوانەیە زۆر
خواردنەوەی ئاو پێشنیار بکەن، -
4:12 - 4:16کالسیۆم ئۆکسالایت کەم
دەکات و پێکهاتەکانی تر -
4:16 - 4:21لە کۆتایدا دروست دەبێت
بۆ بەردی ئازاربەخش. -
4:21 - 4:22خواردنەکان وەک
چپسی پەتاتە، -
4:22 - 4:23سپێناخ،
-
4:23 - 4:24ڕێواس،
-
4:24 - 4:26و چەوەندەر بەرزن لە ئۆکسەلات،
-
4:26 - 4:30بۆ ئەوەی پزیشکەکان ئامۆژگاری
کەمکردەوەیان دەکەن. -
4:30 - 4:32هەرچەندە کالسیۆم زۆر
جار لە بەرد دەدۆزرێتەوە، -
4:32 - 4:36کالسیۆم لە خواردن و خواردنەوەکان
لە ڕاستیدا دەتوانێت یارمەتی بدات -
4:36 - 4:39بە بەستنەوە بۆ ئۆکسالات
لە کۆئەندامی هەرسکردن -
4:39 - 4:43پێش ئەوەی بتوانرێت هەڵمژێت
و بگاتە گورچیلەکان. -
4:43 - 4:46ئەگەربەردی گورچیلەت ھەیە
تۆ بە تەنها نییت. -
4:46 - 4:49داتاکان وا نیشان دەدات
کە رێژەکان بەرز دەبنەوە، -
4:49 - 4:53بەڵام ئەو تۆمارە جیهانیە لەوانەیە
بەم زووانە نەشکێندرێت.
- Title:
- چی دەبێتە هۆی بەردی گورچیلە؟ - ئەڕەش شادمان
- Description:
-
بینینی وانەی تەواو: http://ed.ted.com/lessons/what-causes-kidney-stones-arash-shadman
گەورەترین بەردی گورچیلە لەسەر تۆمارەکە کێشی زیاتر لە کیلۆگرامێک بووە و بە تیرەی ١٧ سانتیمەتر بووە . نەخۆشەکە لە ڕاستیدا بەردی بە قەبارەی گوێزی ھیندی قووت نەدا؛ بەردی گورچیلە لە ناو لەشدا دروست دەبێت. کەواتە چۆن لە سەرەتادا گەشە دەکەن؟ بۆ ئەوەندە ئازاریان هەیە بۆ دەرچوون؟ ئەڕەش شادمان زانستی پشت بەردی گورچیلەکان بەش دەکات
وانەکە لەلایەن ئەڕەش شادمان ، وێنەی جوڵاو لەلایەن TED -Ed.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:15
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman | ||
Daban Q Jaff accepted Kurdish (Central) subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman | ||
Derin Dlsos edited Kurdish (Central) subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman | ||
Derin Dlsos edited Kurdish (Central) subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman | ||
Derin Dlsos edited Kurdish (Central) subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman |