Kapitalizmi do ta hajë demokracinë - po nuk e ngritëm zërin
-
0:01 - 0:02Demokracia.
-
0:03 - 0:04Në Perëndim,
-
0:04 - 0:08bëjmë një gabim kolosal,
kur e marrim për të mirëqenë. -
0:08 - 0:10Demokracinë e shohim
-
0:10 - 0:14jo si lulen më të brishtë,
siç është në fakt, -
0:14 - 0:17por e shohim si pjesë
të mobilimit të shoqërisë tonë. -
0:18 - 0:22Priremi ta shohim si
një të dhënë të pandryshueshme. -
0:23 - 0:28Gabimisht besojmë se kapitalizmi
sjell pashmangshmërisht demokraci. -
0:28 - 0:29Ja që nuk sjell.
-
0:29 - 0:34Lee Kuan Yew i Singaporit dhe
imituesit e tij të famshëm në Pekin -
0:34 - 0:37e kanë dëshmuar tej dyshimeve të arsyeshme
-
0:37 - 0:41se është fare e mundur
të kihet një kapitalizëm i lulëzuar, -
0:41 - 0:42rritje spektakolare, teksa
-
0:43 - 0:46politika të mbetet pa hiç demokraci.
-
0:46 - 0:50Në fakt, në mëhallën tonë,
këtu në Europë, -
0:50 - 0:52demokracia po bën prapa.
-
0:52 - 0:55Në fillimet e këtij viti,
teksa përfaqësoja Greqinë -- -
0:55 - 0:58qeverinë e sapozgjedhur greke -
-
0:58 - 1:01si ministër i saj i financave në Eurogrup,
-
1:01 - 1:06më thanë në terma jo të paqartë se
procesi demokratik i kombit tonë - -
1:06 - 1:07zgjedhjet tona -
-
1:07 - 1:09s’do të lejohej të ndërhynte
-
1:09 - 1:12në politikat ekonomike
që po zbatoheshin në Greqi. -
1:13 - 1:14Në atë çast,
-
1:14 - 1:19m’u duk se s’kish mbrojtje më të mirë
të Lee Kuan Yew-it, -
1:19 - 1:20ose Partisë Komuniste Kineze,
-
1:20 - 1:24apo të disa miqve të mi të pabindur
që vijonin të më thoshin se -
1:24 - 1:28se demokracia duhet dëbuar
nëse zë e kërcënon për ndryshime. -
1:30 - 1:33Sot, këtu, dua t’ju parashtroj
-
1:33 - 1:36një çështje ekonomike
për një demokraci të mirëfilltë. -
1:37 - 1:41Dua t’ju kërkoj t’i bashkoheni besimit tim
-
1:41 - 1:43se Lee Kuan Yew-i,
-
1:44 - 1:46Partia Komuniste Kineze
-
1:46 - 1:47dhe edhe Eurogrupi
-
1:47 - 1:51e kanë gabim tek besojnë se
mund të bëjmë pa demokracinë - -
1:52 - 1:55se na duhet një demokraci e mirëfilltë,
energjike. -
1:55 - 1:58Dhe se pa demokraci,
-
1:58 - 2:01shoqëritë tona do të bëhen më të këqija,
-
2:01 - 2:03e ardhmja jonë e zymtë
-
2:03 - 2:06dhe teknologjitë tonë të reja,
të shkëlqyera, do të venë dëm. -
2:06 - 2:07Me që jemi te vajtja dëm,
-
2:08 - 2:10më lejoni të tërheq vëmendjen
në një paradoks interesant -
2:10 - 2:13që po kërcënon ekonomitë
tona mu tani. -
2:13 - 2:15Unë e quaj paradoksi i majave binjake.
-
2:15 - 2:17Njërën majë e kuptoni -
-
2:17 - 2:18e njihni, e dalloni -
-
2:18 - 2:23është mali i borxheve
që nxin prej kohësh -
2:23 - 2:26mbi Shtetet e Bashkuara,
Europën, krejt botën. -
2:26 - 2:28Malin e borxheve e shohim të gjithë.
-
2:29 - 2:33Por pak vetë dallojnë vëllanë binjak.
-
2:34 - 2:36Një mal me para të paqarkulluara
-
2:37 - 2:40pronë e llogarish të pasurish
dhe korporatash, -
2:41 - 2:44tepër të tmerruar nga investimi i tyre
-
2:44 - 2:47në aktivitete produktive
që mund të prodhojnë të ardhurat -
2:47 - 2:50me të cilat mund të eliminoni
malin e borxheve -
2:50 - 2:54dhe që mund të prodhojnë gjithë ato gjëra
për të cilat njerëzimi ka kaq nevojë, -
2:54 - 2:56bie fjala, energji të gjelbër.
-
2:56 - 2:58Më lejoni t’ju sjell dy shifra.
-
2:58 - 2:59Gjatë tre muajve të fundit,
-
3:00 - 3:02në Shtetet e Bashkuara,
Britani dhe në Eurozonë, -
3:02 - 3:07kemi investuar, bashkërisht,
3.4 trilionë dollarë -
3:07 - 3:09në krejt të mirat që prodhojnë pasuri -
-
3:09 - 3:12të tilla si objekte industriale, makineri,
-
3:12 - 3:15ansamble zyrash, shkolla,
-
3:15 - 3:18rrugë, hekurudha, makina, etj, etj.
-
3:18 - 3:213.4 trilionë duket si goxha para,
-
3:21 - 3:24deri sa ta krahasoni me 5.1 trilionë
-
3:25 - 3:27që kanë rrjedhur në të njëjtat vende,
-
3:27 - 3:29nëpër institucionet tona financiare,
-
3:29 - 3:32pa bërë absolutisht asgjë,
gjatë së njëjtës periudhë, -
3:33 - 3:38veç fryrjes së çmimeve të aksioneve
të sikuracioneve të shtëpive. -
3:38 - 3:44Pra një mal me borxhe dhe
një mal me para të papërdorura -
3:44 - 3:47formojnë majat binjake,
që s’arrijnë të asgjësojnë njëra-tjetrën -
3:47 - 3:50përmes funksionimit normal të tregjeve.
-
3:50 - 3:52Rezultati është rroga që s’rriten,
-
3:53 - 3:59më shumë se çereku i 25 - 54 vjeçarëve
në Amerikë, Japoni dhe Europë -
3:59 - 4:01të papunë.
-
4:01 - 4:03Dhe për pasojë, kërkesë e ulët,
-
4:03 - 4:05e cila, në një cikël të pafund,
-
4:05 - 4:08riforcon pesimizmin e investitorëve,
-
4:09 - 4:13që, duke iu trembur kërkesës së ulët,
e riprodhojnë duke mos investuar -- -
4:13 - 4:15pikërisht si i ati i Edipit,
-
4:15 - 4:18që, i tmerruar nga profecia e orakullit
-
4:18 - 4:21se i biri do të rritej për ta vrarë,
-
4:21 - 4:23afroi pa mend ditën
-
4:23 - 4:26kur u bë e mundur që Edipi,
i biri, ta vriste. -
4:27 - 4:29Kjo është mosmarrëveshja
ime me kapitalizmin. -
4:29 - 4:31Natyra e tij e shpërdoruese,
-
4:31 - 4:33gjithë ajo para e papërdorur,
-
4:33 - 4:37do të duhej vënë në punë
për përmirësim jetësh, -
4:37 - 4:38për zhvillimin e talenteve njerëzore,
-
4:38 - 4:41dhe për të financuar krejt
këto teknologji, -
4:41 - 4:42teknologji të gjelbra,
-
4:43 - 4:45që janë absolutisht thelbësore
për shpëtimin e planetit Tokë. -
4:46 - 4:50A e kam mirë kur besoj se
demokracia mund të jetë përgjigja? -
4:50 - 4:51Besoj se po,
-
4:51 - 4:52por para se të ecim më tej,
-
4:52 - 4:54ç’kuptojmë me demokraci?
-
4:55 - 4:57Aristoteli e përkufizonte demokracinë
-
4:57 - 5:01si gjendjen në të cilën
i liri dhe i varfri, -
5:01 - 5:05meqë këta ishin shumica,
kontrollojnë qeverisjen. -
5:05 - 5:08Tani, sigurisht që demokracia
athinase linte shumë jashtë. -
5:08 - 5:11Gra, emigrantë dhe,
sigurisht, skllevërit. -
5:12 - 5:13Por do të ishte gabim
-
5:13 - 5:17të hidhet tej rëndësia
e demokracia e Athinës së lashtë -
5:17 - 5:19mbi bazën se kë përjashtonte.
-
5:20 - 5:21Çka kish më shumë rëndësi,
-
5:21 - 5:25dhe vazhdon të jetë kështu për
demokracinë e Athinës së lashtë, -
5:25 - 5:28qe përfshirja e punëtorëve fukarenj,
-
5:28 - 5:33që jo vetëm fituan
të drejtën e fjalës së lirë, -
5:33 - 5:35por edhe më me rëndësi, tejet me rëndësi,
-
5:35 - 5:38fituan të drejtën për gjykime politike
-
5:38 - 5:40të cilave u jepej e njëjta peshë
-
5:40 - 5:44në vendimmarrje lidhur me punët e shtetit.
-
5:44 - 5:47Sigurisht që demokracia
athinase nuk zgjati shumë. -
5:47 - 5:52Si qiriu që shkëlqen shumë,
u shua shpejt. -
5:52 - 5:53Dhe vërtet,
-
5:53 - 5:57demokracitë tona liberale të sotme
nuk i kanë rrënjët në Athinën e Lashtë. -
5:57 - 5:59I kanë rrënjët te Magna Carta,
-
5:59 - 6:03në Revolucionin e Dytë Anglez të 1688-s,
-
6:03 - 6:05në fakt në kushtetutën amerikane.
-
6:05 - 6:10Ndërsa demokracia athinase
përqendrohej te shtetasit pa zotër -
6:10 - 6:12dhe në fuqizimin e punëtorëve fukarenj,
-
6:13 - 6:17demokracitë tona liberale janë themeluar
në traditën e Magna Carta-s, -
6:17 - 6:21e cila qe, tek e fundit,
kartë kushtetuese për padronët. -
6:21 - 6:25Dhe në fakt, demokracia liberale
u shpërfaq vetëm kur qe e mundur -
6:25 - 6:29të ndahej plotësisht sfera politike
nga sfera ekonomike, -
6:29 - 6:34që procesi demokratik të kufizohej
plotësisht në sferën politike, -
6:34 - 6:36duke e lënë sferën ekonomike -
-
6:36 - 6:38botën e korporatave, nëse e doni kështu -
-
6:38 - 6:40si një zonë pa demokraci.
-
6:42 - 6:45Tani, në demokracitë tona sot,
-
6:45 - 6:48kjo ndarje e sferës ekonomike
nga ajo politike, -
6:48 - 6:50në çastin që filloi të ndodhë,
-
6:51 - 6:55solli shfaqjen e një ndeshjeje epike,
të pandalshme, mes të dyjave, -
6:55 - 6:58me sferën ekonomike që kolonizon
sferën politike, -
6:58 - 7:00duke e gllabëruar në pushtetin e vet.
-
7:00 - 7:04A e keni pyetur veten pse politikanët
s’janë më ata si dikur? -
7:05 - 7:07Jo se u ka degjeneruar ADN-ja.
-
7:07 - 7:09(Të qeshura)
-
7:09 - 7:13Kjo vjen sepse dikush sot mund të jetë
në qeveri, por pa pushtet, -
7:13 - 7:17sepse pushteti ka migruar nga
sfera politike në atë ekonomike, -
7:17 - 7:18që është veçmas të parës.
-
7:19 - 7:21Vërtet,
-
7:21 - 7:23fola për mosmarrëveshjet
e mia me kapitalizmin. -
7:23 - 7:25Po ta mendoni,
-
7:25 - 7:28ngjan pakëz me një kope grabitqarësh,
-
7:29 - 7:34që janë kaq të suksesshëm në asgjësimin
e presë me të cilën ushqehen, -
7:34 - 7:37saqë në fund vdesin nga uria,
sepse mbeten pa të tilla. -
7:37 - 7:38Në mënyrë të ngjashme,
-
7:38 - 7:42sfera ekonomike ka kolonizuar
dhe kanibalizuar sferën politike -
7:42 - 7:45aq shumë sa po gërryen vetveten,
-
7:45 - 7:47duke shkaktuar krizë ekonomike.
-
7:47 - 7:49Pushteti i korporatave po shtohet,
-
7:49 - 7:51vlerat politike po zhvleftësohen,
-
7:51 - 7:53pabarazia po ngrihet,
-
7:53 - 7:55kërkesa po ulet
-
7:55 - 8:01dhe CEO-të e korporatave i tremben shumë
investimit të parave të korporatave të tyre. -
8:02 - 8:07Pra, sa më shumë që arrin kapitalizmi
të nxjerrë jashtë nga demokracia demosin, -
8:07 - 8:10aq më të larta bëhen majat binjake
-
8:10 - 8:13dhe aq më i madh shpërdorimi
i burimeve njerëzore -
8:13 - 8:15dhe i pasurisë së njerëzimit.
-
8:16 - 8:18Qartë pra, nëse ky arsyetim vlen,
-
8:19 - 8:22duhet të ribashkojmë sferat
politike dhe ekonomike -
8:22 - 8:25dhe më mirë të bëhet duke
e patur kontrollin demosi, -
8:25 - 8:28si në Athinën e lashtë,
vetëm se pa skllevër -
8:28 - 8:31apo pa përjashtim grash dhe emigrantësh.
-
8:32 - 8:34Tani, kjo ide s’është origjinale.
-
8:34 - 8:37E majta marksiste e kish
këtë ide 100 vjet më parë -
8:37 - 8:38dhe s’eci dhe aq mirë, apo jo?
-
8:39 - 8:42Mësimi që nxorëm nga shkatërrimi
i Bashkimit Sovjetik -
8:42 - 8:49është se punëtorët fukarenj, mund
të rifuqizohen vetëm nga ndonjë mrekulli, -
8:49 - 8:51ashtu si qenë në Athinën e Lashtë,
-
8:51 - 8:54pa krijuar forma të reja
të brutalitetit dhe shpërdorimit. -
8:55 - 8:56Por ka një zgjidhje:
-
8:57 - 8:59eliminimi i të varfërve.
-
8:59 - 9:01Kapitalizmi po e bën
-
9:01 - 9:06duke zëvendësuar punëtorët e rrogave
të ulëta me automatë, androidë, robotë. -
9:07 - 9:08Puna është se
-
9:08 - 9:12për sa kohë që sferat ekonomike
dhe politike janë të ndara, -
9:12 - 9:16automatizimi i bën
më të larta majat binjake, -
9:17 - 9:18shpërdorimin edhe më të madh
-
9:18 - 9:20dhe përplasjet shoqërore më të thella,
-
9:20 - 9:22përfshi --
-
9:22 - 9:24së shpejti, besoj --
-
9:24 - 9:25në vende si Kina.
-
9:27 - 9:29Pra na duhet të riformësojmë,
-
9:29 - 9:33na duhet të ribashkojmë sferën
ekonomike me atë politike, -
9:33 - 9:38por më mirë ta bëjmë duke
demokratizuar sferën e ribashkuar, -
9:38 - 9:44që të mos përfundojmë në ndonjë
hiperautokraci të marrosur pas përgjimeve -
9:44 - 9:48që e bën Matriksin, filmin,
të duket si dokumentar. -
9:48 - 9:50(Të qeshura)
-
9:50 - 9:53Pra pyetja nuk është nëse do t’ia dalë
apo jo kapitalizmi t’u mbijetojë -
9:53 - 9:55risive teknologjike që po sjell.
-
9:56 - 9:58Pyetja më me interes
-
9:58 - 10:03është nëse kapitalizmit do t’ia zërë vendin
diçka e ngjashme me një distopi alla Matrix -
10:03 - 10:08ose diçka shumë më afër
një shoqërie alla Star Trek, -
10:08 - 10:10ku makinat u shërbejnë qenieve njerëzore
-
10:10 - 10:15dhe qeniet njerëzore i shpenzojnë
energjitë për eksplorimin e gjithësisë -
10:15 - 10:19dhe duke u marrë me debate të gjata
rreth kuptimit të jetës, -
10:19 - 10:23në një agora high tech, të ngjashme me
atë të Athinës së lashtë. -
10:24 - 10:28Mendoj se i kemi mundësitë
të jemi optimistë. -
10:29 - 10:31Por çfarë do të duhej,
-
10:31 - 10:33si do të dukej
-
10:33 - 10:38pasja e një utopie alla Star Trek,
në vend se të një distopie alla Matrix? -
10:38 - 10:39Në terma praktikë,
-
10:40 - 10:41lejomëni t’ju sjell fare shkurt,
-
10:41 - 10:42nja dy shembuj.
-
10:43 - 10:45Në nivel sipërmarrjesh,
-
10:45 - 10:47përfytyroni një treg kapitalesh,
-
10:47 - 10:50ku fitoni kapitale teksa punoni,
-
10:51 - 10:56dhe ku kapitali juaj ju ndjek nga
një vend pune në tjetrin, -
10:56 - 10:58nga një kompani në një tjetër,
-
10:58 - 10:59dhe kompania -
-
10:59 - 11:02cilado qoftë ajo ku punoni
në një kohë të dhënë - -
11:03 - 11:07është pronë vetëm e atyre që punojnë
në të në atë kohë të caktuar. -
11:07 - 11:12Atëherë krejt të ardhurat vijnë
nga kapitali, nga fitimet -
11:12 - 11:16dhe vetë koncepti i punës
së paguar bëhet i vjetruar. -
11:17 - 11:23S’ka më hendek mes atyre që e zotërojnë
kompaninë, por s’punojnë në të -
11:23 - 11:26dhe atyre që punojnë në të
pa qenë zotër të kompanisë; -
11:26 - 11:30s’ka më betejë me kapitalit dhe punës;
-
11:30 - 11:35s’ka më hendek të madh
mes investimeve dhe kursimeve; -
11:35 - 11:38pra, s’ka më maja binjake hijerënda.
-
11:39 - 11:41Në nivelin e ekonomisë politike globale,
-
11:41 - 11:43përfytyroni për një çast
-
11:43 - 11:48që monedhat tona kombëtare
kanë kurs këmbimi të lirë, -
11:48 - 11:52kundrejt një monedhe dixhitale
universale, globale, -
11:52 - 11:56një të emetuar nga
Fondi Monetar Ndërkombëtar, -
11:56 - 11:57G-20-ta,
-
11:57 - 12:00në emër të krejt njerëzimit.
-
12:00 - 12:01Përfytyroni më tej
-
12:01 - 12:05që krejt tregtia ndërkombëtare
të bazohej në këtë monedhë - -
12:05 - 12:07le ta quajmë "kozmosi,"
-
12:07 - 12:08në njësi kozmosi -
-
12:10 - 12:14me çdo qeveri dakord të paguajë
në një fond të përbashkët -
12:14 - 12:20një shumë kozmosish në përpjesëtim
me deficitin tregtar të vendit -
12:20 - 12:23apo të suficitit tregtar të një vendi.
-
12:24 - 12:29Përfytyroni tani që ky fond të përdoret
për investime në teknologji të gjelbra, -
12:29 - 12:34veçanërisht në ato pjesë të botës
ku financimet mezi duken. -
12:35 - 12:36Kjo s’është ide e re.
-
12:36 - 12:40Është ajo çka, në thelb, propozoi
John Maynard Keynes -
12:40 - 12:43më 1944-n në Konferencën
e Bretton Woods-it. -
12:44 - 12:45Problemi është se
-
12:45 - 12:49atëherë, s’e kishin teknologjinë
për ta vënë në punë idenë. -
12:49 - 12:50Sot e kemi,
-
12:50 - 12:56veçanërisht në kontekstin e sferës
së ribashkuar politiko-ekonomike. -
12:57 - 12:59Bota që po ju përshkruaj
-
12:59 - 13:02është njëherësh libertariste,
-
13:02 - 13:06meqë u jep përparësi
individëve të fuqizuar, -
13:06 - 13:07marksiste,
-
13:07 - 13:11ngaqë do t’i duhet të hedhë
në koshin e plehrave të historisë -
13:11 - 13:13hendekun mes kapitalit dhe punës,
-
13:13 - 13:15dhe kejnesiane,
-
13:15 - 13:17kejnesiane globale.
-
13:18 - 13:20Por mbi të gjitha,
-
13:20 - 13:25një botë ku të mundemi të përfytyrojmë
një demokraci të mirëfilltë. -
13:26 - 13:28A do të agojë një botë e tillë?
-
13:28 - 13:33Apo do të biem në
një distopi alla Matriks? -
13:33 - 13:37Përgjigja qëndron te zgjedhja politike
që do të bëjmë bashkërisht. -
13:38 - 13:39Është zgjedhje e jona,
-
13:39 - 13:42dhe më mirë ta bëjmë demokratikisht.
-
13:42 - 13:44Faleminderit.
-
13:44 - 13:47(Duartrokitje)
-
13:49 - 13:51Bruno Giussani: Yanis ...
-
13:52 - 13:56Vetë ju në biografitë tuaja e keni
përshkruar veten si marksist libertarist. -
13:58 - 14:01Si lidhet analiza e Marksit sot?
-
14:02 - 14:05Yanis Varoufakis: Nëse ka ndonjë lidhje
në çka sapo thashë, -
14:05 - 14:07atëherë Marksi ka lidhje.
-
14:07 - 14:10Sepse lidhet krejt ideja e ribashkimit
të politikes dhe ekonomikes - -
14:10 - 14:11nëse s’e kryejmë,
-
14:11 - 14:14atëherë risitë teknologjike
do të krijojnë -
14:14 - 14:16një rënie kaq masive të kërkesës,
-
14:16 - 14:21atë së cilës Larry Summers
i referohet si stanjacion shekullar. -
14:21 - 14:24Me këtë krizë migrimi nga një anë e botës,
-
14:24 - 14:25siç e kemi sot,
-
14:25 - 14:28do të destabilizojë jo
vetëm demokracitë tona, -
14:28 - 14:32por edhe botën në zhvillim, që s’e ka
dhe aq për zemër demokracinë liberale. -
14:32 - 14:36Ndaj nëse kjo analizë qëndron,
atëherë Marksi ka absolutisht lidhje. -
14:36 - 14:38Por po njësoj edhe Hajeku,
-
14:38 - 14:40ndaj jam marksist libertarist,
-
14:40 - 14:41dhe po kështu është Kejnesi,
-
14:41 - 14:43dhe ndaj jam tërësisht i hutuar.
-
14:43 - 14:44(Të qeshura)
-
14:44 - 14:46BG: Vërtet, dhe mundet që
kështu jemi edhe ne, tani. -
14:46 - 14:47(Të qeshura)
-
14:47 - 14:49(Duartrokitje)
-
14:49 - 14:52YV: Nëse s’hutoheni,
i bie që s’mendoni, OK? -
14:52 - 14:55BG: Kjo është vërtet
si prej filozofi grek - -
14:55 - 14:57YV: E ka thënë Ainshtajni në fakt -
-
14:57 - 15:00BG: Në fjalën tuaj përmendët
Singaporin dhe Kinën, -
15:00 - 15:02dhe mbrëmë në darkën e folësve,
-
15:02 - 15:07shprehët një opinion goxha të fortë
mbi se si e sheh Perëndimi Kinën. -
15:07 - 15:08Do të donit ta ndanit me ne?
-
15:09 - 15:11JV: Po ja, ka një shkallë
të madhe hipokrizie. -
15:11 - 15:16Në demokracitë tona liberale,
kemi njëfarë vegimi demokracie. -
15:16 - 15:18Kjo vjen ngaqë jemi të kufizuar,
siç e thashë në fjalën time, -
15:18 - 15:20demokraci në sferën politike,
-
15:20 - 15:24teksa lihet njëra sferë,
atje ku ndodh gjithë veprimi - -
15:24 - 15:25sfera ekonomike --
-
15:25 - 15:27një zonë plotësisht pa demokraci.
-
15:27 - 15:29Në një farë kuptimi,
-
15:29 - 15:31nëse më lejohet të jem provokativ,
-
15:32 - 15:36Kina sot ngjan më shumë me
Britaninë e shekullit XIX. -
15:36 - 15:37Ngaqë, rikujtoni,
-
15:37 - 15:40priremi ta përshoqërojmë
liberalizmin me demokracinë -- -
15:40 - 15:41kjo është një gabim, historikisht.
-
15:41 - 15:44Liberalizmi, liberalja,
është si John Stuart Mill-i. -
15:44 - 15:49John Stuart Mill-i qe veçanërisht
skeptik ndaj procesit demokratik. -
15:49 - 15:54Pra ajo çka shihni sot në Kinë
është një proces shumë i ngjashëm -
15:54 - 15:57me atë që patëm në Britani
gjatë Revolucionit Industrial, -
15:57 - 16:00veçanërisht tranzicioni
nga i pari te i dyti. -
16:00 - 16:04Dhe të fshikullohet Kina
-
16:04 - 16:07pse bën atë çka bëri Perëndimi
në shekullin e XIX, -
16:07 - 16:09vjen era hipokrizi.
-
16:09 - 16:13BG: Jam i sigurt se mjaft vetë këtu
vrasin mendjen për përvojën tuaj -
16:13 - 16:16si ministër i financave i Greqisë
në fillimet e këtij viti. -
16:16 - 16:18YV: E dija që do vinte fjala te kjo.
-
16:18 - 16:19BG: Po.
-
16:19 - 16:20BG: Gjashtë muaj më pas,
-
16:20 - 16:22si e shihni gjysmën e parë të vitit?
-
16:24 - 16:27YV: Tejet ngazëlluese,
nga pikëpamja personale, -
16:27 - 16:28dhe shumë zhgënjyese,
-
16:28 - 16:32pasi kishim një mundësi
të rinisnim Eurozonën. -
16:32 - 16:34Jo thjesht Greqinë, Eurozonën.
-
16:34 - 16:37Që t’i hiqemi vetëkënaqësisë
-
16:37 - 16:39dhe mohimit konstant
se kish thyerje masive -- -
16:39 - 16:42dhe ka një thyerje masive tektonike
-
16:42 - 16:44përmes Eurozonës,
-
16:44 - 16:49që kërcënon, masivisht, krejt
procesin e Bashkimit Europian. -
16:49 - 16:52Patëm një mundësi
bazuar në programin grek - -
16:52 - 16:53i cili, meqë ra fjala,
-
16:53 - 16:58qe i pari program
që e nxori në pah atë mohim -- -
16:58 - 16:59t’i vinim gjërat në vend.
-
16:59 - 17:00Dhe, mjerisht,
-
17:00 - 17:02pushtetet në Eurozonë,
-
17:02 - 17:03te Eurogrupi,
-
17:04 - 17:06zgjodhën të rrinë me mohimin.
-
17:06 - 17:07Por e dini se ç’ndodh.
-
17:07 - 17:09Kemi rastin e Bashkimit Sovjetik.
-
17:09 - 17:12Kur përpiqeni të mbani gjallë
-
17:12 - 17:16një sistem ekonomik që nga pikëpamja
arkitekturore s’mund të mbijetojë, -
17:17 - 17:19përmes vullnetit politik dhe
përmes autoritarizmit, -
17:19 - 17:21mund t’ia dilni t’i zgjatni jetën,
-
17:21 - 17:22por kur ndryshimi ndodh
-
17:22 - 17:25ndodh shumë papritur
dhe katastrofikisht. -
17:25 - 17:27BG: Ç’lloj ndryshimi parashikoni?
-
17:27 - 17:28YV: Nuk ka dyshim se
-
17:28 - 17:31nëse nuk e ndryshojmë
arkitekturën e Eurozonës, -
17:31 - 17:33Eurozona s’ka të ardhme.
-
17:33 - 17:36BG: A bëtë ndonjë gabim
sa kohë qetë ministër i financave? -
17:36 - 17:37YV: Përditë.
-
17:37 - 17:40BG: Për shembull?
YV: Cilido që hedh vështrimin pas -- -
17:40 - 17:42(Duartrokitje)
-
17:44 - 17:45Jo, seriozisht.
-
17:46 - 17:49Nëse ka ndonjë ministër financash,
apo çfarëdo tjetër të këtij lloji, -
17:49 - 17:51që ju thotë se pas
gjashtë muajsh në detyrë, -
17:51 - 17:55veçanërisht në situatë kaq stresuese,
-
17:55 - 17:58se nuk ka bërë gabime, ai
është person i rrezikshëm. -
17:58 - 17:59Sigurisht që bëra gabime.
-
17:59 - 18:02Gabimi më i madh
qe nënshkrimi i aplikimit -
18:02 - 18:04për zgjatjen e marrëveshjes së një borxhi
-
18:04 - 18:06në fund të Shkurtit.
-
18:06 - 18:07Mendoja
-
18:07 - 18:10se kish interesim të pastër
nga ana e kreditorëve -
18:10 - 18:11për të gjetur pika të përbashkëta.
-
18:11 - 18:12Por nuk pati.
-
18:12 - 18:15U interesonte thjesht
të rrënonin qeverinë tonë, -
18:15 - 18:17thjesht sepse s’donin
-
18:17 - 18:20të merreshin me krisjet tektonike
-
18:20 - 18:22që përshkojnë Eurozonën mes për mes.
-
18:22 - 18:24Dhe ngaqë s’donin të pranonin
-
18:24 - 18:27se për pesë vjet me radhë po sendërtonin
në Greqi një program katastrofik. -
18:27 - 18:30Humbëm një të tretën
e PPB-së tonë nominale. -
18:30 - 18:32Kjo vlerë është më keq
se Depresioni i Madh. -
18:32 - 18:34Dhe askush nga trojka e huadhënësve,
-
18:34 - 18:36që ka imponuar këtë politikë,
nuk e qëroi muhabetin -
18:36 - 18:39dhe të thoshte "Ky qe një gabim kolosal".
-
18:39 - 18:41BG: Pavarësisht gjithë kësaj,
-
18:41 - 18:43dhe pavarësisht nga
agresiviteti i diskutimit, -
18:43 - 18:45duket se mbeteni goxha pro-Europian.
-
18:45 - 18:47YV: Absolutisht.
-
18:47 - 18:51Dëgjoni, kriticizmi im për
Bashkimin Europian dhe Eurozonën -
18:51 - 18:55vjen nga dikush që rron dhe
merr frymë në Europë. -
18:56 - 18:59Frika ime më e madhe është
se Eurozona s’do të mbijetojë. -
18:59 - 19:01Sepse po s’mbijetoi,
-
19:01 - 19:04forcat qendërikëse
që do të dalin duarsh -
19:04 - 19:05do të jenë demoniake,
-
19:05 - 19:07dhe do të shkatërrojnë
Bashkimin Europian. -
19:07 - 19:10Dhe kjo do të jetë katastrofike
jo thjesht për Europën -
19:10 - 19:11por për krejt ekonominë globale.
-
19:11 - 19:16Jemi ndoshta ekonomia
më e madhe në botë. -
19:16 - 19:17Dhe nëse e lëmë veten
-
19:17 - 19:20të rrokullisemi në një shteg
postmodern alla 1930, -
19:20 - 19:23që më duket se këtë po bëjmë,
-
19:23 - 19:25atëherë kjo do të jetë shkatërruese
-
19:25 - 19:28për të ardhmen e europianëve
dhe të joeuropianëve. -
19:28 - 19:31BG: Shpresojmë vërtet që
ta keni gabim në këtë pikë. -
19:31 - 19:33Yanis, ju faleminderit që erdhët në TED.
-
19:33 - 19:34YV: Faleminderit.
-
19:34 - 19:38(Duartrokitje)
- Title:
- Kapitalizmi do ta hajë demokracinë - po nuk e ngritëm zërin
- Speaker:
- Yanis Varoufakis
- Description:
-
E keni vrarë mendjen pse politikanët s’janë më ata që kanë qenë dikur, pse qeveritë duket se s’janë në gjendje të zgjidhin probleme reale? Ekonomisti Yanis Varoufakis, ish-ministër i financave të Greqisë, thotë se kjo vjen nga sot mund të jeni në politikë, por të mos keni pushtet - ngaqë pushteti real tani u përket atyre që kanë kontrollin e ekonomisë. Ai beson se të pasurit e mëdhenj dhe korporatat po e kanibalizojnë sferën politike, duke shkaktuar krizë financiare. Dëgjoni në këtë fjalë ëndrrën e tij për një botë ku kapitali dhe puna nuk luftojnë më kundër njëri-tjetrit, për "një botë që është njëherësh libertariste, marksiste dhe kejnesiane."
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 19:51
Helena Bedalli approved Albanian subtitles for Capitalism will eat democracy -- unless we speak up | ||
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for Capitalism will eat democracy -- unless we speak up | ||
Helena Bedalli accepted Albanian subtitles for Capitalism will eat democracy -- unless we speak up | ||
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for Capitalism will eat democracy -- unless we speak up | ||
Besnik Bleta edited Albanian subtitles for Capitalism will eat democracy -- unless we speak up | ||
Besnik Bleta edited Albanian subtitles for Capitalism will eat democracy -- unless we speak up | ||
Besnik Bleta edited Albanian subtitles for Capitalism will eat democracy -- unless we speak up | ||
Besnik Bleta edited Albanian subtitles for Capitalism will eat democracy -- unless we speak up |