Ένας ιατροδικαστικός ανθρωπολόγος που φέρνει λύτρωση για τους «αγνοούμενους»
-
0:01 - 0:04Η Γουατεμάλα ανακάμπτει
από ένοπλη συγκρούση 36 ετών. -
0:04 - 0:07Μια σύγκρουση κατά τη διάρκεια
του Ψυχρού Πολέμου. -
0:07 - 0:11Στην πραγματικότητα ήταν μόνο
μια μικρή αριστερή ανταρσία -
0:11 - 0:14και μια καταστροφική αντίδραση
από την πολιτεία. -
0:14 - 0:17Ως αποτέλεσμα έχουμε
200.000 πολίτες θύματα, -
0:17 - 0:20εκ των οποίων, οι 160.000
σκοτώθηκαν στις κοινότητες: -
0:20 - 0:24μικρά παιδιά, άντρες, γυναίκες,
ακόμη και οι ηλικιωμένοι. -
0:24 - 0:28Και μετά έχουμε περίπου άλλους 40.000,
τους αγνοούμενους, -
0:28 - 0:30αυτούς που αναζητούμε ακόμη και σήμερα.
-
0:30 - 0:33Τους λέμε «Desaparecidos»,
οι Αγνοούμενοι. -
0:33 - 0:36Τώρα, το 83 τοις εκατό των θυμάτων
είναι Μάγια, -
0:36 - 0:38θύματα που είναι οι απόγονοι
-
0:38 - 0:41των αρχικών κατοίκων
της κεντρικής Αμερικής. -
0:41 - 0:44Μόνο περίπου το 17 τοις εκατό
έχουν ευρωπαϊκή καταγωγή. -
0:44 - 0:46Αλλά το πιο σημαντικό πράγμα εδώ είναι ότι
-
0:46 - 0:52αυτοί που πρέπει να μας υπερασπίζονται,
η αστυνομία, ο στρατός, -
0:52 - 0:55είναι αυτοί που διέπραξαν
τα περισσότερα εγκλήματα. -
0:56 - 0:59Οι οικογένειες θέλουν πληροφορίες.
-
0:59 - 1:01Θέλουν να ξέρουν τι συνέβη.
-
1:01 - 1:03Θέλουν τα πτώματα των αγαπημένων τους.
-
1:03 - 1:06Αλλά πάνω απ' όλα, αυτό που θέλουν είναι
-
1:06 - 1:10εσείς, όλοι να μάθετε ότι
οι αγαπημένοι τους δεν έκαναν κάτι λάθος. -
1:12 - 1:17Στην περίπτωσή μου, ο πατέρας μου
έλαβε θανατικές απειλές το 1980, -
1:17 - 1:19Και φύγαμε.
-
1:19 - 1:20Αφήσαμε τη Γουατεμάλα και ήρθαμε εδώ.
-
1:20 - 1:22Μεγάλωσα στη Νέα Υόρκη,
-
1:22 - 1:25πιο συγκεκριμένα, μεγάλωσα στο Μπρούκλιν,
και πήγα στο Λύκειο του Νιού Άτρεχτ -
1:25 - 1:27και αποφοίτησα
από το Κολέγιο του Μπρούκλιν. -
1:27 - 1:29Το μόνο θέμα ήταν
-
1:29 - 1:33ότι δεν ήξερα τι πραγματικά
γινόταν στη Γουατεμάλα. -
1:33 - 1:35Δεν με ένοιαζε. Παραήταν οδυνηρό.
-
1:35 - 1:40Αλλά το 1995 αποφάσισα
να κάνω κάτι γι' αυτό. -
1:40 - 1:41Έτσι επέστρεψα.
-
1:41 - 1:44Πήγα πίσω στη Γουατεμάλα
να αναζητήσω τα πτώματα, -
1:44 - 1:49να καταλάβω τι έγινε και να αναζητήσω
και ένα κομμάτι του εαυτού μου. -
1:50 - 1:53Ο τρόπος που δουλεύουμε είναι
να δίνουμε πληροφορίες στον κόσμο. -
1:53 - 1:56Μιλάμε στις οικογένειες
και τους αφήνουμε να επιλέξουν. -
1:56 - 2:00Τους αφήνουμε να αποφασίσουν
να μας πουν τις ιστορίες, -
2:00 - 2:01να μας πουν τι είδαν,
-
2:01 - 2:04να μας πουν για τους αγαπημένους τους.
-
2:04 - 2:05Ακόμη πιο σημαντικό,
-
2:05 - 2:09τους αφήνουμε να αποφασίσουν
να μας δώσουν ένα κομμάτι των εαυτών τους. -
2:09 - 2:11Ένα κομμάτι, την ουσία του ποιοι είναι.
-
2:11 - 2:14Και αυτό το DNA είναι που θα συγκρίνουμε
-
2:14 - 2:16με το DNA που προέρχεται
από τους σκελετούς. -
2:16 - 2:19Όμως, ενώ το κάνουμε αυτό,
αναζητούμε τα πτώματα. -
2:19 - 2:21Τώρα πια είναι σκελετοί,
-
2:21 - 2:24τα περισσότερα από αυτά τα εγκλήματα
έγιναν πριν από 32 χρόνια. -
2:24 - 2:26Όταν βρούμε τον τάφο,
-
2:26 - 2:30βγάζουμε το χώμα, καθαρίζουμε το πτώμα,
το καταγράφουμε και κάνουμε εκταφή. -
2:30 - 2:33Βγάζουμε κυριολεκτικά
τον σκελετό από το έδαφος. -
2:33 - 2:37Μόλις έχουμε αυτά τα πτώματα, τα πάμε
πίσω στην πόλη, στο εργαστήριό μας, -
2:37 - 2:40και προσπαθούμε να καταλάβουμε
κυρίως δύο πράγματα: -
2:40 - 2:43Το ένα είναι πώς πέθαναν.
-
2:43 - 2:46Εδώ βλέπετε ένα τραύμα από πυροβολισμό
στο πίσω μέρος του κεφαλιού -
2:46 - 2:48ή ένα τραύμα από μαχαίρα, για παράδειγμα.
-
2:48 - 2:52Το άλλο πράγμα που θέλουμε να καταλάβουμε
είναι το ποιοι είναι. -
2:52 - 2:55Αν είναι ένα μωρό,
-
2:55 - 2:57ή ένας ενήλικας.
-
2:57 - 2:59Αν είναι γυναίκα ή άντρας.
-
2:59 - 3:01Αλλά όταν τελειώσουμε με αυτή την ανάλυση
-
3:01 - 3:03θα πάρουμε ένα μικρό κομμάτι από το οστό,
-
3:03 - 3:06και θα βγάλουμε από αυτό το DNA.
-
3:06 - 3:07Θα πάρουμε αυτό το DNA
-
3:07 - 3:12και θα το συγκρίνουμε με το DNA
των οικογενειών, φυσικά. -
3:12 - 3:16Ο καλύτερος τρόπος για να σας το εξηγήσω
είναι δείχνοντάς σας δύο περιπτώσεις. -
3:16 - 3:18Η πρώτη είναι η περίπτωση
του στρατιωτικού ημερολογίου. -
3:18 - 3:23Αυτό είναι ένα έγγραφο που βγήκε
από κάπου λαθραία το 1999. -
3:23 - 3:28Αυτό που βλέπετε εδώ είναι
το κράτος που παρακολουθεί άτομα, -
3:28 - 3:32άνθρωπους, που σαν κι εσάς,
ήθελαν να αλλάξουν τη χώρα τους, -
3:32 - 3:34και κατέγραφαν τα πάντα.
-
3:34 - 3:39Ένα από τα πράγματα που έγραφαν
είναι πότε τους εκτελούσαν. -
3:39 - 3:42Μέσα σε αυτό το κίτρινο παραλληλόγραμμο,
βλέπετε έναν κώδικα, -
3:42 - 3:44είναι ένας μυστικός κώδικας: 300.
-
3:44 - 3:46Και μετά βλέπετε μια ημερομηνία.
-
3:46 - 3:49Το 300 σημαίνει «εκτελέστηκε» και
η ημερομηνία σημαίνει πότε εκτελέστηκαν. -
3:49 - 3:53Αυτό θα έχει σημασία σε λίγο.
-
3:53 - 3:57Κάναμε μια εκταφή το 2003,
-
3:57 - 4:02όπου βγάλαμε 220 πτώματα από 53 τάφους
σε μια στρατιωτική βάση. -
4:03 - 4:07Όμως ο τάφος 9 ταίριαζε με
την οικογένεια του Σέρχιο Σάουλ Λινάρες. -
4:07 - 4:09Ο Σέρχιο ήταν καθηγητής στο πανεπιστήμιο.
-
4:09 - 4:12Αποφοίτησε
από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αϊόβα -
4:12 - 4:14και πήγε πίσω στη Γουατεμάλα
για να αλλάξει τη χώρα του. -
4:14 - 4:18Τον έπιασαν στις 23 Φεβρουαρίου 1984.
-
4:18 - 4:22Μπορείτε να δείτε εδώ ότι εκτελέστηκε
στις 29 Μαρτίου 1984, -
4:22 - 4:24που ήταν απίστευτο.
-
4:24 - 4:27Είχαμε το πτώμα, είχαμε τις πληροφορίες
της οικογένειας και το DNA τους, -
4:27 - 4:30και τώρα έχουμε έγγραφα που μας λένε
τι ακριβώς συνέβη. -
4:30 - 4:33Αλλά το πιο σημαντικό,
μετά από περίπου δύο εβδομάδες, -
4:33 - 4:36είχαμε ακόμη μια ταυτοποίηση
-
4:36 - 4:40από τον ίδιο τάφο
για τον Αμάνσιο Βιγιατόρο. -
4:40 - 4:43Το DNA του πτώματος επίσης
ταίριαζε με το DNA της οικογένειας. -
4:43 - 4:47Μετά παρατηρήσαμε
ότι ήταν και στο ημερολόγιο. -
4:47 - 4:52Αλλά το εκπληκτικό ήταν ότι και αυτός
εκτελέστηκε στις 29 Μαρτίου 1984. -
4:52 - 4:56Οπότε αυτό μας έκανε να σκεφτούμε,
χμμ, πόσα πτώματα ήταν στον τάφο; -
4:56 - 4:57Έξι.
-
4:57 - 5:04Μετά είπαμε. πόσα άτομα εκτελέστηκαν
στις 29 Μαρτίου 1984; -
5:07 - 5:09Σωστά, επίσης έξι.
-
5:09 - 5:15Άρα έχουμε τον Χουάν ντε Ντιός,
τον Ούγκο, τον Μοϊσές και τον Ζόιλο. -
5:15 - 5:19Όλοι εκτελέστηκαν την ίδια ημερομηνία,
όλοι συνελήφθησαν σε διαφορετικά μέρη -
5:19 - 5:20και σε διαφορετικές στιγμές.
-
5:20 - 5:21Όλοι σε αυτόν τον τάφο.
-
5:21 - 5:25Τώρα χρειαζόμασταν μόνο το DNA
αυτών των τεσσάρων οικογενειών. -
5:25 - 5:28Πήγαμε, τους αναζητήσαμε και τους βρήκαμε.
-
5:28 - 5:32Αναγνωρίσαμε αυτά τα έξι πτώματα
και τους επιστρέψαμε στις οικογένειες. -
5:32 - 5:35Η άλλη περίπτωση που θέλω να σας πω
-
5:35 - 5:39είναι αυτή μιας στρατιωτικής βάσης
που λέγεται CREOMPAZ. -
5:39 - 5:43Στην πραγματικότητα σημαίνει «πιστεύω
στην ειρήνη» αλλά το ακρωνύμιο σημαίνει -
5:43 - 5:47Τοπικό Κέντρο Εντολών
για Ειρηνευτικές Αποστολές. -
5:47 - 5:51Ο στρατός της Γουατεμάλας εκπαιδεύει εκεί
τις ειρηνευτικές δυνάμεις άλλων χωρών, -
5:51 - 5:54αυτές που υπηρετούν με τον ΟΗΕ
-
5:54 - 5:57και πηγαίνουν σε χώρες
όπως η Αϊτή και το Κονγκό. -
5:57 - 6:01Έχουμε μαρτυρία που έλεγε
ότι μέσα σε αυτή τη στρατιωτική βάση, -
6:01 - 6:03υπήρχαν πτώματα, υπήρχαν τάφοι.
-
6:03 - 6:07Έτσι πήγαμε εκεί με ένταλμα έρευνας
και μετά από περίπου δύο ώρες αφού πήγαμε, -
6:07 - 6:12βρήκαμε τον πρώτο από 84 τάφους,
συνολικά 533 πτώματα. -
6:12 - 6:15Αν το σκεφτείτε αυτό,
-
6:15 - 6:18οι ειρηνευτικές δυνάμεις εκπαιδεύονταν
πάνω σε πτώματα. -
6:18 - 6:20Είναι πολύ ειρωνικό.
-
6:22 - 6:27Αλλά τα πτώματα - τα περισσότερα μπρούμυτα
με τα χέρια δεμένα πισθάγκωνα, -
6:27 - 6:29τα μάτια δεμένα, διάφοροι τραυματισμοί -
-
6:29 - 6:33αυτοί ήταν ανυπεράσπιστοι άνθρωποι
που τους εκτελούσαν. -
6:33 - 6:37533 οικογένειες τους αναζητούσαν.
-
6:37 - 6:39Θα εστιάσουμε στον τάφο 15.
-
6:39 - 6:43Ο τάφος 15, όπως παρατηρήσαμε,
ήταν γεμάτος με γυναίκες και παιδιά, -
6:43 - 6:45συνολικά 63.
-
6:45 - 6:48Αυτό μας έκανε να σκεφτούμε αμέσως,
-
6:48 - 6:51Θεέ μου, πού υπάρχει τέτοια περίπτωση;
-
6:51 - 6:53Όταν πήγα στη Γουατεμάλα το 1995,
-
6:53 - 6:58άκουσα για ένα μακελειό που συνέβη
στις 14 Μάϊου 1982, -
6:58 - 7:01όπου ήρθε ο στρατός, σκότωσε τους άντρες,
-
7:01 - 7:05και πήρε τις γυναίκες και τα παιδιά
με ελικόπτερα σε άγνωστη τοποθεσία. -
7:06 - 7:07Μαντέψτε.
-
7:07 - 7:11Τα ρούχα από τον τάφο αυτόν
ταίριαζαν με τα ρούχα της περιοχής -
7:11 - 7:13απ' όπου πήραν αυτούς τους ανθρώπους,
-
7:13 - 7:15απ' όπου πήραν
αυτές τις γυναίκες και τα παιδιά. -
7:15 - 7:18Κάναμε ανάλυση DNA και μαντέψτε.
-
7:19 - 7:21Αναγνωρίσαμε τη Μαρτίνα Ρόχας
και τον Μανουέλ Τσεν. -
7:21 - 7:24Και οι δύο εξαφανίστηκαν τότε
και τώρα μπορούμε να το αποδείξουμε. -
7:24 - 7:27Έχουμε απτά στοιχεία που αποδεικνύουν
ότι αυτό συνέβη -
7:27 - 7:30και ότι πήγαν αυτούς τους ανθρώπους
σε αυτή τη βάση. -
7:30 - 7:33Ο Μανουέλ Τσεν ήταν τριών ετών.
-
7:33 - 7:38Η μητέρα του πήγε στο ποτάμι να πλύνει
ρούχα και τον άφησε με έναν γείτονα. -
7:38 - 7:40Τότε ήρθε ο στρατός
-
7:40 - 7:43και τότε τον πήραν με το ελικόπτερο
και δεν τον ξαναείδαν ποτέ -
7:43 - 7:45μέχρι που τον βρήκαμε στον τάφο 15.
-
7:45 - 7:51Με την επιστήμη, την αρχαιολογία,
την ανθρωπολογία, τη γενετική, -
7:51 - 7:54αυτό που κάνουμε είναι να δώσουμε
φωνή σε αυτούς που δεν έχουν. -
7:54 - 7:56Αλλά κάνουμε περισσότερα από αυτό.
-
7:56 - 7:58Δίνουμε στοιχεία για δίκες,
-
7:58 - 8:01όπως τη δίκη για τη γενοκτονία
που έγινε πέρσι στη Γουατεμάλα, -
8:01 - 8:06όπου ο Στρατηγός Ρίος Μοντ κρίθηκε ένοχος
για γενοκτονία με ποινή 80 ετών. -
8:06 - 8:10Έτσι ήρθα σήμερα εδώ για να σας πω
ότι αυτό συμβαίνει παντού -- -
8:10 - 8:13συμβαίνει στο Μεξικό,
μπροστά μας σήμερα -- -
8:13 - 8:14και πρέπει να το σταματήσουμε.
-
8:14 - 8:17Τώρα πρέπει να μαζευτούμε
και να αποφασίσουμε -
8:17 - 8:20ότι δεν θα έχουμε άλλους αγνοούμενους.
-
8:20 - 8:21Όχι άλλοι αγνοούμενοι.
-
8:21 - 8:23Εντάξει; Όχι άλλοι αγνοούμενοι.
-
8:23 - 8:25Σας ευχαριστώ.
-
8:25 - 8:28(Χειροκρότημα)
- Title:
- Ένας ιατροδικαστικός ανθρωπολόγος που φέρνει λύτρωση για τους «αγνοούμενους»
- Speaker:
- Φρέντι Πεσερέλι
- Description:
-
Στα 36 χρόνια συγκρούσεων στη Γουατεμάλα, σκοτώθηκαν 200.000 άμαχοι - και πάνω από 40.000 πτώματα δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ. Ο πρωτοποριακός ιατροδικαστικός ανθρωπολόγος Φρέντι Πεσερέλι και η ομάδα του χρησιμοποιούν το DNA, την αρχαιολογία και την αφήγηση ιστοριών για να βοηθήσουν τις οικογένειες να βρουν τα πτώματα των αγαπημένων τους. Είναι ένα δύσκολο έργο, αλλά μπορεί να φέρει ψυχική γαλήνη - και καμιά φορά, δικαιοσύνη.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 08:40
Dimitra Papageorgiou edited Greek subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Dimitra Papageorgiou edited Greek subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Dimitra Papageorgiou edited Greek subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Dimitra Papageorgiou approved Greek subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Niki Boehm edited Greek subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Niki Boehm edited Greek subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Niki Boehm accepted Greek subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Niki Boehm edited Greek subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" |