Return to Video

Ένας ιατροδικαστικός ανθρωπολόγος που φέρνει λύτρωση για τους «αγνοούμενους»

  • 0:01 - 0:04
    Η Γουατεμάλα ανακάμπτει
    από ένοπλη συγκρούση 36 ετών.
  • 0:04 - 0:07
    Μια σύγκρουση κατά τη διάρκεια
    του Ψυχρού Πολέμου.
  • 0:07 - 0:11
    Στην πραγματικότητα ήταν μόνο
    μια μικρή αριστερή ανταρσία
  • 0:11 - 0:14
    και μια καταστροφική αντίδραση
    από την πολιτεία.
  • 0:14 - 0:17
    Ως αποτέλεσμα έχουμε
    200.000 πολίτες θύματα,
  • 0:17 - 0:20
    εκ των οποίων, οι 160.000
    σκοτώθηκαν στις κοινότητες:
  • 0:20 - 0:24
    μικρά παιδιά, άντρες, γυναίκες,
    ακόμη και οι ηλικιωμένοι.
  • 0:24 - 0:28
    Και μετά έχουμε περίπου άλλους 40.000,
    τους αγνοούμενους,
  • 0:28 - 0:30
    αυτούς που αναζητούμε ακόμη και σήμερα.
  • 0:30 - 0:33
    Τους λέμε «Desaparecidos»,
    οι Αγνοούμενοι.
  • 0:33 - 0:36
    Τώρα, το 83 τοις εκατό των θυμάτων
    είναι Μάγια,
  • 0:36 - 0:38
    θύματα που είναι οι απόγονοι
  • 0:38 - 0:41
    των αρχικών κατοίκων
    της κεντρικής Αμερικής.
  • 0:41 - 0:44
    Μόνο περίπου το 17 τοις εκατό
    έχουν ευρωπαϊκή καταγωγή.
  • 0:44 - 0:46
    Αλλά το πιο σημαντικό πράγμα εδώ είναι ότι
  • 0:46 - 0:52
    αυτοί που πρέπει να μας υπερασπίζονται,
    η αστυνομία, ο στρατός,
  • 0:52 - 0:55
    είναι αυτοί που διέπραξαν
    τα περισσότερα εγκλήματα.
  • 0:56 - 0:59
    Οι οικογένειες θέλουν πληροφορίες.
  • 0:59 - 1:01
    Θέλουν να ξέρουν τι συνέβη.
  • 1:01 - 1:03
    Θέλουν τα πτώματα των αγαπημένων τους.
  • 1:03 - 1:06
    Αλλά πάνω απ' όλα, αυτό που θέλουν είναι
  • 1:06 - 1:10
    εσείς, όλοι να μάθετε ότι
    οι αγαπημένοι τους δεν έκαναν κάτι λάθος.
  • 1:12 - 1:17
    Στην περίπτωσή μου, ο πατέρας μου
    έλαβε θανατικές απειλές το 1980,
  • 1:17 - 1:19
    Και φύγαμε.
  • 1:19 - 1:20
    Αφήσαμε τη Γουατεμάλα και ήρθαμε εδώ.
  • 1:20 - 1:22
    Μεγάλωσα στη Νέα Υόρκη,
  • 1:22 - 1:25
    πιο συγκεκριμένα, μεγάλωσα στο Μπρούκλιν,
    και πήγα στο Λύκειο του Νιού Άτρεχτ
  • 1:25 - 1:27
    και αποφοίτησα
    από το Κολέγιο του Μπρούκλιν.
  • 1:27 - 1:29
    Το μόνο θέμα ήταν
  • 1:29 - 1:33
    ότι δεν ήξερα τι πραγματικά
    γινόταν στη Γουατεμάλα.
  • 1:33 - 1:35
    Δεν με ένοιαζε. Παραήταν οδυνηρό.
  • 1:35 - 1:40
    Αλλά το 1995 αποφάσισα
    να κάνω κάτι γι' αυτό.
  • 1:40 - 1:41
    Έτσι επέστρεψα.
  • 1:41 - 1:44
    Πήγα πίσω στη Γουατεμάλα
    να αναζητήσω τα πτώματα,
  • 1:44 - 1:49
    να καταλάβω τι έγινε και να αναζητήσω
    και ένα κομμάτι του εαυτού μου.
  • 1:50 - 1:53
    Ο τρόπος που δουλεύουμε είναι
    να δίνουμε πληροφορίες στον κόσμο.
  • 1:53 - 1:56
    Μιλάμε στις οικογένειες
    και τους αφήνουμε να επιλέξουν.
  • 1:56 - 2:00
    Τους αφήνουμε να αποφασίσουν
    να μας πουν τις ιστορίες,
  • 2:00 - 2:01
    να μας πουν τι είδαν,
  • 2:01 - 2:04
    να μας πουν για τους αγαπημένους τους.
  • 2:04 - 2:05
    Ακόμη πιο σημαντικό,
  • 2:05 - 2:09
    τους αφήνουμε να αποφασίσουν
    να μας δώσουν ένα κομμάτι των εαυτών τους.
  • 2:09 - 2:11
    Ένα κομμάτι, την ουσία του ποιοι είναι.
  • 2:11 - 2:14
    Και αυτό το DNA είναι που θα συγκρίνουμε
  • 2:14 - 2:16
    με το DNA που προέρχεται
    από τους σκελετούς.
  • 2:16 - 2:19
    Όμως, ενώ το κάνουμε αυτό,
    αναζητούμε τα πτώματα.
  • 2:19 - 2:21
    Τώρα πια είναι σκελετοί,
  • 2:21 - 2:24
    τα περισσότερα από αυτά τα εγκλήματα
    έγιναν πριν από 32 χρόνια.
  • 2:24 - 2:26
    Όταν βρούμε τον τάφο,
  • 2:26 - 2:30
    βγάζουμε το χώμα, καθαρίζουμε το πτώμα,
    το καταγράφουμε και κάνουμε εκταφή.
  • 2:30 - 2:33
    Βγάζουμε κυριολεκτικά
    τον σκελετό από το έδαφος.
  • 2:33 - 2:37
    Μόλις έχουμε αυτά τα πτώματα, τα πάμε
    πίσω στην πόλη, στο εργαστήριό μας,
  • 2:37 - 2:40
    και προσπαθούμε να καταλάβουμε
    κυρίως δύο πράγματα:
  • 2:40 - 2:43
    Το ένα είναι πώς πέθαναν.
  • 2:43 - 2:46
    Εδώ βλέπετε ένα τραύμα από πυροβολισμό
    στο πίσω μέρος του κεφαλιού
  • 2:46 - 2:48
    ή ένα τραύμα από μαχαίρα, για παράδειγμα.
  • 2:48 - 2:52
    Το άλλο πράγμα που θέλουμε να καταλάβουμε
    είναι το ποιοι είναι.
  • 2:52 - 2:55
    Αν είναι ένα μωρό,
  • 2:55 - 2:57
    ή ένας ενήλικας.
  • 2:57 - 2:59
    Αν είναι γυναίκα ή άντρας.
  • 2:59 - 3:01
    Αλλά όταν τελειώσουμε με αυτή την ανάλυση
  • 3:01 - 3:03
    θα πάρουμε ένα μικρό κομμάτι από το οστό,
  • 3:03 - 3:06
    και θα βγάλουμε από αυτό το DNA.
  • 3:06 - 3:07
    Θα πάρουμε αυτό το DNA
  • 3:07 - 3:12
    και θα το συγκρίνουμε με το DNA
    των οικογενειών, φυσικά.
  • 3:12 - 3:16
    Ο καλύτερος τρόπος για να σας το εξηγήσω
    είναι δείχνοντάς σας δύο περιπτώσεις.
  • 3:16 - 3:18
    Η πρώτη είναι η περίπτωση
    του στρατιωτικού ημερολογίου.
  • 3:18 - 3:23
    Αυτό είναι ένα έγγραφο που βγήκε
    από κάπου λαθραία το 1999.
  • 3:23 - 3:28
    Αυτό που βλέπετε εδώ είναι
    το κράτος που παρακολουθεί άτομα,
  • 3:28 - 3:32
    άνθρωπους, που σαν κι εσάς,
    ήθελαν να αλλάξουν τη χώρα τους,
  • 3:32 - 3:34
    και κατέγραφαν τα πάντα.
  • 3:34 - 3:39
    Ένα από τα πράγματα που έγραφαν
    είναι πότε τους εκτελούσαν.
  • 3:39 - 3:42
    Μέσα σε αυτό το κίτρινο παραλληλόγραμμο,
    βλέπετε έναν κώδικα,
  • 3:42 - 3:44
    είναι ένας μυστικός κώδικας: 300.
  • 3:44 - 3:46
    Και μετά βλέπετε μια ημερομηνία.
  • 3:46 - 3:49
    Το 300 σημαίνει «εκτελέστηκε» και
    η ημερομηνία σημαίνει πότε εκτελέστηκαν.
  • 3:49 - 3:53
    Αυτό θα έχει σημασία σε λίγο.
  • 3:53 - 3:57
    Κάναμε μια εκταφή το 2003,
  • 3:57 - 4:02
    όπου βγάλαμε 220 πτώματα από 53 τάφους
    σε μια στρατιωτική βάση.
  • 4:03 - 4:07
    Όμως ο τάφος 9 ταίριαζε με
    την οικογένεια του Σέρχιο Σάουλ Λινάρες.
  • 4:07 - 4:09
    Ο Σέρχιο ήταν καθηγητής στο πανεπιστήμιο.
  • 4:09 - 4:12
    Αποφοίτησε
    από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αϊόβα
  • 4:12 - 4:14
    και πήγε πίσω στη Γουατεμάλα
    για να αλλάξει τη χώρα του.
  • 4:14 - 4:18
    Τον έπιασαν στις 23 Φεβρουαρίου 1984.
  • 4:18 - 4:22
    Μπορείτε να δείτε εδώ ότι εκτελέστηκε
    στις 29 Μαρτίου 1984,
  • 4:22 - 4:24
    που ήταν απίστευτο.
  • 4:24 - 4:27
    Είχαμε το πτώμα, είχαμε τις πληροφορίες
    της οικογένειας και το DNA τους,
  • 4:27 - 4:30
    και τώρα έχουμε έγγραφα που μας λένε
    τι ακριβώς συνέβη.
  • 4:30 - 4:33
    Αλλά το πιο σημαντικό,
    μετά από περίπου δύο εβδομάδες,
  • 4:33 - 4:36
    είχαμε ακόμη μια ταυτοποίηση
  • 4:36 - 4:40
    από τον ίδιο τάφο
    για τον Αμάνσιο Βιγιατόρο.
  • 4:40 - 4:43
    Το DNA του πτώματος επίσης
    ταίριαζε με το DNA της οικογένειας.
  • 4:43 - 4:47
    Μετά παρατηρήσαμε
    ότι ήταν και στο ημερολόγιο.
  • 4:47 - 4:52
    Αλλά το εκπληκτικό ήταν ότι και αυτός
    εκτελέστηκε στις 29 Μαρτίου 1984.
  • 4:52 - 4:56
    Οπότε αυτό μας έκανε να σκεφτούμε,
    χμμ, πόσα πτώματα ήταν στον τάφο;
  • 4:56 - 4:57
    Έξι.
  • 4:57 - 5:04
    Μετά είπαμε. πόσα άτομα εκτελέστηκαν
    στις 29 Μαρτίου 1984;
  • 5:07 - 5:09
    Σωστά, επίσης έξι.
  • 5:09 - 5:15
    Άρα έχουμε τον Χουάν ντε Ντιός,
    τον Ούγκο, τον Μοϊσές και τον Ζόιλο.
  • 5:15 - 5:19
    Όλοι εκτελέστηκαν την ίδια ημερομηνία,
    όλοι συνελήφθησαν σε διαφορετικά μέρη
  • 5:19 - 5:20
    και σε διαφορετικές στιγμές.
  • 5:20 - 5:21
    Όλοι σε αυτόν τον τάφο.
  • 5:21 - 5:25
    Τώρα χρειαζόμασταν μόνο το DNA
    αυτών των τεσσάρων οικογενειών.
  • 5:25 - 5:28
    Πήγαμε, τους αναζητήσαμε και τους βρήκαμε.
  • 5:28 - 5:32
    Αναγνωρίσαμε αυτά τα έξι πτώματα
    και τους επιστρέψαμε στις οικογένειες.
  • 5:32 - 5:35
    Η άλλη περίπτωση που θέλω να σας πω
  • 5:35 - 5:39
    είναι αυτή μιας στρατιωτικής βάσης
    που λέγεται CREOMPAZ.
  • 5:39 - 5:43
    Στην πραγματικότητα σημαίνει «πιστεύω
    στην ειρήνη» αλλά το ακρωνύμιο σημαίνει
  • 5:43 - 5:47
    Τοπικό Κέντρο Εντολών
    για Ειρηνευτικές Αποστολές.
  • 5:47 - 5:51
    Ο στρατός της Γουατεμάλας εκπαιδεύει εκεί
    τις ειρηνευτικές δυνάμεις άλλων χωρών,
  • 5:51 - 5:54
    αυτές που υπηρετούν με τον ΟΗΕ
  • 5:54 - 5:57
    και πηγαίνουν σε χώρες
    όπως η Αϊτή και το Κονγκό.
  • 5:57 - 6:01
    Έχουμε μαρτυρία που έλεγε
    ότι μέσα σε αυτή τη στρατιωτική βάση,
  • 6:01 - 6:03
    υπήρχαν πτώματα, υπήρχαν τάφοι.
  • 6:03 - 6:07
    Έτσι πήγαμε εκεί με ένταλμα έρευνας
    και μετά από περίπου δύο ώρες αφού πήγαμε,
  • 6:07 - 6:12
    βρήκαμε τον πρώτο από 84 τάφους,
    συνολικά 533 πτώματα.
  • 6:12 - 6:15
    Αν το σκεφτείτε αυτό,
  • 6:15 - 6:18
    οι ειρηνευτικές δυνάμεις εκπαιδεύονταν
    πάνω σε πτώματα.
  • 6:18 - 6:20
    Είναι πολύ ειρωνικό.
  • 6:22 - 6:27
    Αλλά τα πτώματα - τα περισσότερα μπρούμυτα
    με τα χέρια δεμένα πισθάγκωνα,
  • 6:27 - 6:29
    τα μάτια δεμένα, διάφοροι τραυματισμοί -
  • 6:29 - 6:33
    αυτοί ήταν ανυπεράσπιστοι άνθρωποι
    που τους εκτελούσαν.
  • 6:33 - 6:37
    533 οικογένειες τους αναζητούσαν.
  • 6:37 - 6:39
    Θα εστιάσουμε στον τάφο 15.
  • 6:39 - 6:43
    Ο τάφος 15, όπως παρατηρήσαμε,
    ήταν γεμάτος με γυναίκες και παιδιά,
  • 6:43 - 6:45
    συνολικά 63.
  • 6:45 - 6:48
    Αυτό μας έκανε να σκεφτούμε αμέσως,
  • 6:48 - 6:51
    Θεέ μου, πού υπάρχει τέτοια περίπτωση;
  • 6:51 - 6:53
    Όταν πήγα στη Γουατεμάλα το 1995,
  • 6:53 - 6:58
    άκουσα για ένα μακελειό που συνέβη
    στις 14 Μάϊου 1982,
  • 6:58 - 7:01
    όπου ήρθε ο στρατός, σκότωσε τους άντρες,
  • 7:01 - 7:05
    και πήρε τις γυναίκες και τα παιδιά
    με ελικόπτερα σε άγνωστη τοποθεσία.
  • 7:06 - 7:07
    Μαντέψτε.
  • 7:07 - 7:11
    Τα ρούχα από τον τάφο αυτόν
    ταίριαζαν με τα ρούχα της περιοχής
  • 7:11 - 7:13
    απ' όπου πήραν αυτούς τους ανθρώπους,
  • 7:13 - 7:15
    απ' όπου πήραν
    αυτές τις γυναίκες και τα παιδιά.
  • 7:15 - 7:18
    Κάναμε ανάλυση DNA και μαντέψτε.
  • 7:19 - 7:21
    Αναγνωρίσαμε τη Μαρτίνα Ρόχας
    και τον Μανουέλ Τσεν.
  • 7:21 - 7:24
    Και οι δύο εξαφανίστηκαν τότε
    και τώρα μπορούμε να το αποδείξουμε.
  • 7:24 - 7:27
    Έχουμε απτά στοιχεία που αποδεικνύουν
    ότι αυτό συνέβη
  • 7:27 - 7:30
    και ότι πήγαν αυτούς τους ανθρώπους
    σε αυτή τη βάση.
  • 7:30 - 7:33
    Ο Μανουέλ Τσεν ήταν τριών ετών.
  • 7:33 - 7:38
    Η μητέρα του πήγε στο ποτάμι να πλύνει
    ρούχα και τον άφησε με έναν γείτονα.
  • 7:38 - 7:40
    Τότε ήρθε ο στρατός
  • 7:40 - 7:43
    και τότε τον πήραν με το ελικόπτερο
    και δεν τον ξαναείδαν ποτέ
  • 7:43 - 7:45
    μέχρι που τον βρήκαμε στον τάφο 15.
  • 7:45 - 7:51
    Με την επιστήμη, την αρχαιολογία,
    την ανθρωπολογία, τη γενετική,
  • 7:51 - 7:54
    αυτό που κάνουμε είναι να δώσουμε
    φωνή σε αυτούς που δεν έχουν.
  • 7:54 - 7:56
    Αλλά κάνουμε περισσότερα από αυτό.
  • 7:56 - 7:58
    Δίνουμε στοιχεία για δίκες,
  • 7:58 - 8:01
    όπως τη δίκη για τη γενοκτονία
    που έγινε πέρσι στη Γουατεμάλα,
  • 8:01 - 8:06
    όπου ο Στρατηγός Ρίος Μοντ κρίθηκε ένοχος
    για γενοκτονία με ποινή 80 ετών.
  • 8:06 - 8:10
    Έτσι ήρθα σήμερα εδώ για να σας πω
    ότι αυτό συμβαίνει παντού --
  • 8:10 - 8:13
    συμβαίνει στο Μεξικό,
    μπροστά μας σήμερα --
  • 8:13 - 8:14
    και πρέπει να το σταματήσουμε.
  • 8:14 - 8:17
    Τώρα πρέπει να μαζευτούμε
    και να αποφασίσουμε
  • 8:17 - 8:20
    ότι δεν θα έχουμε άλλους αγνοούμενους.
  • 8:20 - 8:21
    Όχι άλλοι αγνοούμενοι.
  • 8:21 - 8:23
    Εντάξει; Όχι άλλοι αγνοούμενοι.
  • 8:23 - 8:25
    Σας ευχαριστώ.
  • 8:25 - 8:28
    (Χειροκρότημα)
Title:
Ένας ιατροδικαστικός ανθρωπολόγος που φέρνει λύτρωση για τους «αγνοούμενους»
Speaker:
Φρέντι Πεσερέλι
Description:

Στα 36 χρόνια συγκρούσεων στη Γουατεμάλα, σκοτώθηκαν 200.000 άμαχοι - και πάνω από 40.000 πτώματα δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ. Ο πρωτοποριακός ιατροδικαστικός ανθρωπολόγος Φρέντι Πεσερέλι και η ομάδα του χρησιμοποιούν το DNA, την αρχαιολογία και την αφήγηση ιστοριών για να βοηθήσουν τις οικογένειες να βρουν τα πτώματα των αγαπημένων τους. Είναι ένα δύσκολο έργο, αλλά μπορεί να φέρει ψυχική γαλήνη - και καμιά φορά, δικαιοσύνη.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:40

Greek subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.