Return to Video

Obxectos cotiáns, historias tráxicas

  • 0:01 - 0:02
    Estes son obxectos simples:
  • 0:02 - 0:06
    reloxos, chaves, peites, lentes
  • 0:06 - 0:09
    Son as cousas que as vítimas
    do xenocidio en Bosnia
  • 0:09 - 0:12
    levaron na súa viaxe final.
  • 0:12 - 0:14
    Todos estamos afeitos a estes obxectos
  • 0:14 - 0:16
    mundanos e cotiáns
  • 0:16 - 0:18
    O feito de que algunhas vítimas
  • 0:18 - 0:21
    levaran obxectos persoais como
    a pasta ou o cepillo de dentes
  • 0:21 - 0:23
    é un sinal de que non tiñan idea
  • 0:23 - 0:25
    do que ía ocurrirlles.
  • 0:25 - 0:28
    Adoitaban dicirlles
    que serían intercambiados
  • 0:28 - 0:30
    por prisioneiros de guerra
  • 0:30 - 0:32
    Estes obxectos recuperáronse
  • 0:32 - 0:35
    de numerosas foxas comúns da miña terra
  • 0:35 - 0:38
    E, mentras falamos,
    os forenses exhuman corpos
  • 0:38 - 0:40
    das novas foxas comúns que se atopan
  • 0:40 - 0:41
    20 anos despois da guerra.
  • 0:41 - 0:45
    E son quizais os maiores descubertos
  • 0:45 - 0:48
    Durante os catro anos do conflito
  • 0:48 - 0:50
    que desolou Bosnia a principios dos 90,
  • 0:50 - 0:54
    uns 30000 cidadáns, civís a maioría,
  • 0:54 - 0:56
    desapareceron,
    seguramente asasinados
  • 0:56 - 0:58
    e outros 100000 foron aniquilados
  • 0:58 - 1:00
    durante as operacións de combate.
  • 1:00 - 1:01
    Os máis foron asasinados,
  • 1:01 - 1:03
    ben nos primeiros días da guerra,
  • 1:03 - 1:05
    ou ben cara a fin do conflito,
  • 1:05 - 1:07
    cando as áreas seguras da
    ONU como Srebrenica
  • 1:07 - 1:11
    caeron en mans do exército serbio.
  • 1:11 - 1:13
    O tribunal penal internacional
  • 1:13 - 1:14
    ditou sentencias
  • 1:14 - 1:17
    por crimes contra a humanidade e xenocidio
  • 1:17 - 1:21
    Xenocidio é a destrución sistemática
  • 1:21 - 1:24
    e deliberada dun grupo étnico,
  • 1:24 - 1:26
    político, relixioso e racial
  • 1:26 - 1:29
    O xenocicio é tanto a matanza
  • 1:29 - 1:32
    como a destrución da propiedade,
  • 1:32 - 1:33
    da herdanza cultural,
  • 1:33 - 1:37
    e básicamente de calquera sinal
    da súa existencia
  • 1:37 - 1:39
    O xenocidio non é só a matanza;
  • 1:39 - 1:42
    é a negación da identidade
  • 1:42 - 1:44
    Sempre hai pistas,
  • 1:44 - 1:46
    non hai crime perfecto
  • 1:46 - 1:48
    Sempre quedan remanentes dos aniquilados
  • 1:48 - 1:51
    que duran máis que os seus corpos fráxiles
  • 1:51 - 1:55
    ou que a nosa selectiva e débil memoria.
  • 1:55 - 1:57
    Estes obxectos recupéranse
  • 1:57 - 1:58
    de moitas foxas comúns
  • 1:58 - 2:02
    e o obxectivo da recolecta de obxectos
  • 2:02 - 2:03
    é un proceso único
  • 2:03 - 2:07
    de identificación dos que desapareceron
  • 2:07 - 2:09
    no primeiro acto de xenocidio en Europa
  • 2:09 - 2:11
    dende o Holocausto
  • 2:11 - 2:13
    Ningún corpo debería quedar sen descubrir
  • 2:13 - 2:15
    ou sen identidicar
  • 2:15 - 2:17
    Unha vez se recuperan
  • 2:17 - 2:20
    estes obxectos que as vítimas levaban
  • 2:20 - 2:21
    camiño á súa execución
  • 2:21 - 2:23
    límpanse, analízanse
  • 2:23 - 2:26
    catalóganse e almacénanse
  • 2:26 - 2:29
    Miles deles métense
    en bolsas de plástico
  • 2:29 - 2:31
    como as que vedes en CSI
  • 2:31 - 2:34
    Úsanse como ferramentas forenses
  • 2:34 - 2:36
    na identificación visual de vítimas
  • 2:36 - 2:40
    pero tamén como probas valiosoas
  • 2:40 - 2:42
    nos xuizos de guerra
  • 2:42 - 2:45
    Ás veces chámase a supervivintes
  • 2:45 - 2:47
    para identificalos físicamente
  • 2:47 - 2:50
    pero o recoñecemento visual
    é un proceso difícil,
  • 2:50 - 2:54
    inefectivo e doloroso
  • 2:54 - 2:57
    Unha vez que forenses, médicos e avogados
  • 2:57 - 2:58
    acaban con eles
  • 2:58 - 3:01
    pasan a ser orfos da narrativa
  • 3:01 - 3:04
    Moitos destrúense,
    aínda que non o crean
  • 3:04 - 3:06
    ou simplemente aplílanse
  • 3:06 - 3:08
    fóra da vista e da mente
  • 3:08 - 3:11
    Hai uns anos decidín
  • 3:11 - 3:13
    fotografiar cada obxecto exhumado
  • 3:13 - 3:15
    para crear un sinxelo arquivo visual
  • 3:15 - 3:19
    que os supervivintes manexasen
  • 3:19 - 3:23
    Como narrador, gústame dar aos demais,
  • 3:23 - 3:25
    gústame promover a sensibilización
  • 3:25 - 3:28
    e neste caso, alguñen pode
  • 3:28 - 3:29
    recoñecer os obxectos
  • 3:29 - 3:32
    ou polo menos que as fotos quedan
  • 3:32 - 3:36
    como recordo permanente,
    fiel e imparcial
  • 3:36 - 3:38
    do que ocorreu.
  • 3:38 - 3:40
    A fotografía é empatía
  • 3:40 - 3:43
    e a familiaridade destes
    obxectos garantízaa.
  • 3:43 - 3:45
    Neste caso, eu son só unha ferramenta,
  • 3:45 - 3:47
    un forense, se queredes,
  • 3:47 - 3:50
    e o resultado é o máis parecido
  • 3:50 - 3:52
    posíbel a un documento
  • 3:52 - 3:56
    Cando se identifique aos desaparecidos
  • 3:56 - 3:57
    so quedarán os corpos descompoñéndose
  • 3:57 - 4:00
    e estes obxectos cotiáns
  • 4:00 - 4:02
    En toda a súa simplicidade
  • 4:02 - 4:04
    Estes obxectos son o testamento
  • 4:04 - 4:05
    para a identidade das vítimas
  • 4:05 - 4:07
    o último recordatorio
  • 4:07 - 4:09
    de que esas persoas existiron
  • 4:09 - 4:12
    Moitas grazas
  • 4:12 - 4:15
    (Aplausos)
Title:
Obxectos cotiáns, historias tráxicas
Speaker:
Ziyah Gafić
Description:

Ziyah Gafic fotografía obxectos cotiáns: reloxos, zapatos, lentes. Pero estas imaxes, que son aparentemente simples, retratan obxectos exhumados de foxas comúns da guerra de Bosnia. O colaborador de TED Gafic procede de Saraxevo e fotografiou cada obxecto desas foxas para crear un arquivo vivo das identidades dos desaparecidos.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:32

Galician subtitles

Revisions