Return to Video

Dr. Who ve Mitoloji: Rosie Allimonos, TEDxTransmedia 2011

  • 0:08 - 0:09
    Büyülü bir yolculuk yapma gücünüz olduğunu
  • 0:09 - 0:11
    hiç hayal ettiniz mi?
  • 0:11 - 0:13
    Çocukluğumda çok güzel ve derin olan iki mitolojiyi
  • 0:13 - 0:16
    tanıma fırsatım olmuştu.
  • 0:16 - 0:19
    Antik Yunan'ın klasik destanları ve Avustralya'daki
  • 0:19 - 0:21
    aborjin halkın yaratılış öyküleri içinde büyüdüm.
  • 0:22 - 0:24
    Böylece içinde büyülü seyahatler ve zamanda
  • 0:24 - 0:26
    yolculuklar olan büyük, birbirine bağlı hikâyelerle
  • 0:26 - 0:28
    ilgili bir tutku geliştirdim.
  • 0:29 - 0:32
    İçinde tanrılar, kahramanlar ve ruhlar olan bu hikâyelerden,
  • 0:32 - 0:35
    korkunç canavarlarla yüz yüze gelip onları yenmekten,
  • 0:35 - 0:39
    yeryüzünde seyahat etmekten, dünyayı varoluşa çağırmaktan etkilenmiştim.
  • 0:39 - 0:42
    Çocukluğum eski çağların içinden geçen uzun bir yolculuktu.
  • 0:42 - 0:45
    İşte bu hikâyeler, hikâyelerin geçtiği en kutsal yerlerde
  • 0:45 - 0:49
    anlatılarak bana geçti.
  • 0:49 - 0:52
    İşte Olympos Dağı'nda ailece piknik yapıyoruz,
  • 0:52 - 0:55
    Yunan tanrılarının yaşadığı yerde. Aslında tabii ki gerçek değildiler,
  • 0:55 - 0:59
    ama bir çocuk olarak bana çok yakın ve gerçek göründüler.
  • 0:59 - 1:01
    Böylece çok küçük yaşlardan itibaren kurguyu gerçekle
  • 1:01 - 1:05
    zerafet içinde buluşturabilmenin önemini öğrendim.
  • 1:05 - 1:07
    Mitoloji önemlidir.
  • 1:07 - 1:10
    Her kültürün hayal edip bağlı yaşadığı destanları vardır.
  • 1:10 - 1:12
    Bu her kültürde vardır.
  • 1:12 - 1:15
    Bu sebeple eğlence ve gösterilerin ötesinde,
  • 1:15 - 1:19
    destanların görevi bize kayıplarla başa çıkmayı öğretmektir.
  • 1:26 - 1:28
    Ancak destanlarla ilgili en sevdiğim şey,
  • 1:28 - 1:31
    tekdüze düşünmeme engel olmalarıydı
  • 1:31 - 1:33
    ve bende ideolojik bir değişim oldu,
  • 1:33 - 1:36
    kendine özgü bir başlangıcı, gelişimi ve sonu olan
  • 1:36 - 1:39
    sınırlı ve sonlu hikâyelerden,
  • 1:39 - 1:42
    sizi her şeyin birbirine bağlı olduğunu görmeye zorlayan
  • 1:42 - 1:45
    gittikçe genişleyen masal dünyalarına doğru.
  • 1:45 - 1:49
    İşte bu sonsuz dünyalara bağımlı bir çocukluğa sahip biri olarak,
  • 1:49 - 1:53
    zamanı 25 yıl ileri sarınca BBC'de bu işe başladığımda
  • 1:53 - 1:55
    ne kadar zevk duyduğumu anlarsınız,
  • 1:55 - 2:00
    BBC'nin en ikonik programı olan Dr. Who için
  • 2:00 - 2:02
    transmedyayı hizmete sokma görevi bana verildiği zaman.
  • 2:05 - 2:08
    Çocukken Dr. Who'yu seyrettiğimde çok korkutucu bulurdum,
  • 2:08 - 2:10
    kanepenin arkasından seyrederdim.
  • 2:10 - 2:13
    Ve hâlâ ara sıra bakışlarımı başka yöne çevirdiğim olur;
  • 2:13 - 2:15
    canavarlar hâlâ çok korkutuyor beni.
  • 2:15 - 2:17
    Bunun nedeni ise Dr. Who'nun özünün
  • 2:17 - 2:20
    48 yıllık tarihi boyunca değişmeden kalabilmesidir.
  • 2:21 - 2:24
    Şimdiye kadar en uzun yayında kalan bilim kurgu serisi
  • 2:24 - 2:27
    ve uzun ömrünün nedeni ise onun bilim kurgudan daha fazlası olması:
  • 2:27 - 2:29
    O bir antoloji programı.
  • 2:29 - 2:33
    Dramadan korkuya ve komediye kadar bütün türleri içerir
  • 2:33 - 2:36
    ve içimizdeki çocuğu heyecanlandırmak için yaratılır.
  • 2:36 - 2:39
    Ve elbette kim dünyayı kurtarmak için büyülü bir zaman yolculuğu
  • 2:39 - 2:44
    yapmak istemez ki. Tabii ki doktor her bölümde bunu yapıyor.
  • 2:46 - 2:47
    Doktor kimdir?
  • 2:47 - 2:50
    O, dışarıdan küçük, içi ise kocaman bir polis arama kutusu olan
  • 2:50 - 2:53
    Tardis adındaki Zaman Makinesi'nde zamanın içinde
  • 2:53 - 2:57
    geçmişe ve geleceğe yolculuk yapan Zamanın Efendisi.
  • 2:59 - 3:02
    Wales'teki Dr. Who setini ilk kez ziyaret etmem,
  • 3:02 - 3:04
    kariyerim için kesinlikle önemli bir andı.
  • 3:04 - 3:07
    Orada Tardis'in içinde Doktor'un sonik tornavidası ile beraberdim,
  • 3:08 - 3:09
    inanılmaz,
  • 3:09 - 3:11
    işte hikâyenin büyülü etkisi budur.
  • 3:11 - 3:13
    Sette olduğumu biliyordum,
  • 3:13 - 3:16
    ama o an bir kez daha kurgu ve gerçek karıştı
  • 3:16 - 3:17
    ve kendi kendime şunu düşündüm,
  • 3:17 - 3:20
    "Bütün Dr. Who hayranlarına bu deneyimi yaşatmak ne harika olurdu,
  • 3:20 - 3:23
    sadece programı seyretmek değil,
  • 3:23 - 3:27
    bu derin mitolojik yere kendilerinin adım atmasını sağlamak.
  • 3:27 - 3:31
    Doktor'un kendisi olup evreni kurtarabilseydiniz ne olurdu?"
  • 3:31 - 3:33
    İşte bu istek bizi Dr. Who
  • 3:33 - 3:35
    macera oyunlarını tasarlamaya itti.
  • 3:36 - 3:40
    BBC, 2010'da 17 bölüm Dr. Who üretti.
  • 3:41 - 3:46
    13 TV bölümü ve aslında oyun olan 4 ekstra bölüm,
  • 3:46 - 3:50
    her birinde 3 saatlik ekstra oyun oynama.
  • 3:50 - 3:52
    Bence bu televizyon ve transmedya
  • 3:52 - 3:55
    tarihinde çok eşsiz bir andı,
  • 3:55 - 4:00
    böylesine harika bir TV transmedya hikâye dünyası entegrasyonuna en sonunda sahip olmak.
  • 4:02 - 4:04
    En sevdiğim anlardan biri
  • 4:04 - 4:07
    oyunun tasarımcılarını programın ekibiyle beraber çalışmaları için
  • 4:07 - 4:09
    Tardis'e aldığım zamandı.
  • 4:09 - 4:11
    Oyun yazarı Charles şunu sordu,
  • 4:11 - 4:13
    "Oradaki kapı nedir?"
  • 4:14 - 4:16
    ve onlar da yanıtladı, "O senin kapın. Al, kullan,
  • 4:16 - 4:19
    ne istersen onu yap,
  • 4:19 - 4:22
    Doktor'u televizyonda götüremediğimiz yerlere götür."
  • 4:22 - 4:27
    İşte o anda, transmedyanın hikâyelerine erişemediğini
  • 4:27 - 4:29
    umutsuzca insanlara anlatmaya çalışarak
  • 4:29 - 4:31
    yıllar boyu silolar içinde, geleneksel medya
  • 4:31 - 4:33
    organizasyonlarında çalıştıktan sonra,
  • 4:33 - 4:37
    işte o anda, imkânsız olduğunu düşündüğümüz şeyi en sonunda başarmıştık:
  • 4:37 - 4:40
    Prodüksiyonun DNA'sına erişerek
  • 4:40 - 4:45
    diğer pay sahipleriyle beraber hikâyeler ve karakterler yaratmak.
  • 4:45 - 4:48
    Bu oyunlar sayesinde, yeni jenerasyondaki çocuklar için
  • 4:48 - 4:50
    güncel olmayı başardık,
  • 4:50 - 4:52
    aynı zamanda fanatik hayranlara da
  • 4:52 - 4:55
    Zaman Makinesi'ne adım atma imkânı verdik.
  • 4:57 - 5:01
    Biliyorum ki şu an bu program hakkında Dr. Who gibi acayip coşkulu
  • 5:01 - 5:04
    şekilde konuşuyorum. Bu da mesleki tehlike işte!
  • 5:04 - 5:07
    Ancak bence en harika ve etkili transmedya
  • 5:07 - 5:10
    içinizdeki hayranla bağlantı kurarak doğar.
  • 5:10 - 5:14
    Hayranın ateşli tutkusu olmadan, en iyi deneyimi ortaya koyamazsınız.
  • 5:14 - 5:16
    Bütün büyük öykülerin çıkış yeri olan
  • 5:16 - 5:21
    kolektif bilinçaltıyla bağlantı kurmak zorundasınız,
  • 5:21 - 5:23
    esin, evren, bu sınırsız enerjiyi nasıl adlandırırsanız.
  • 5:23 - 5:26
    Bu sözsüz yere ulaşmak istedim.
  • 5:26 - 5:30
    Hikâyenin özüne, düşünmek yerine hissettiğim yere.
  • 5:30 - 5:32
    Bu yeni bir dil öğrenmek gibi.
  • 5:32 - 5:34
    Rüyanızı bir dilde görmeye başladığınızda,
  • 5:34 - 5:36
    bilirsiniz ki sonunda ona hâkim oldunuz.
  • 5:39 - 5:42
    Hikâye anlatıcıları olarak, mitolojiden faydalanmak zorundayız,
  • 5:42 - 5:44
    bu kolektif bilinçaltına erişmek için
  • 5:44 - 5:45
    ve önemli hikâyeleri anlatmak için,
  • 5:45 - 5:50
    insanlara hayatın gizli acılarıyla başa çıkmakta yardımcı olan hikâyeleri,
  • 5:50 - 5:52
    yani her birimizin sevme ve kaybetmeyle ilgili bir noktada
  • 5:52 - 5:56
    yüzyüze kalmak zorunda olduğu şeylere karşı kimsenin bağışık olmadığını,
  • 5:56 - 5:59
    sevme ve kaybetmeyi,
  • 5:59 - 6:01
    hayatın bu hiç bitmeyen dansını.
  • 6:01 - 6:04
    Dr. Who'nun en yeni bölümlerinden biri:
  • 6:04 - 6:07
    Doktor yaklaşan ölümüne yas tutuyor,
  • 6:07 - 6:12
    zira Zaman efendileri bile bu gerçek acıdan kaçınamazlar.
  • 6:12 - 6:17
    Oyun alanında fikirleri denemek için transmedyayı kullanabiliriz,
  • 6:17 - 6:18
    gerçek dünyanın öncesinde
  • 6:18 - 6:20
    sonuçları anlamak için,
  • 6:20 - 6:24
    zaman ve mekânda büyülü yolculuklarla birbirimizle bağlanmak için.
  • 6:27 - 6:29
    Büyüleyici mitolojiler insanlara hayatın döngüsü içinde
  • 6:29 - 6:31
    yardımcı olmak için gerekli bir araç.
  • 6:31 - 6:33
    İnsanları hayatlarında gerçek değişime yol açacak şekilde
  • 6:33 - 6:36
    başlangıçlar, sonlar ve geçişlerle
  • 6:36 - 6:39
    rahatlatmak için en mükemmel yol.
  • 6:39 - 6:41
    Hayatımın başlarında,
  • 6:41 - 6:43
    annem bana önümdeki yıllarla
  • 6:43 - 6:45
    başa çıkabilmem için hikâyeler anlattı,
  • 6:45 - 6:47
    Yunan tanrıları ve hayatın travmaları ile nasıl başa çıkabildikleri hakkında.
  • 6:48 - 6:49
    Hayatının sonunda ise,
  • 6:49 - 6:54
    son günlerini cesaretle karşılamasına yardımcı olmak için ben ona hikâyeler anlattım.
  • 6:54 - 6:59
    Birbirimizi transmedya aracılığıyla rahatlatabilsek, ilham verebilsek ve cesaretlendirebilseydik ne olurdu?
  • 6:59 - 7:01
    Dr. Who yaklaşımını,
  • 7:01 - 7:04
    o 48 yıllık eğlencenin başarılı reçetesini benimseyebilsek
  • 7:04 - 7:06
    ve kendi gerçek hayat hikâyelerimize
  • 7:06 - 7:10
    büyülü bir katman eklemek için özgün bir yol bulabilsek ne olurdu?
  • 7:10 - 7:14
    (Alkış)
Title:
Dr. Who ve Mitoloji: Rosie Allimonos, TEDxTransmedia 2011
Description:

Rosie Allimonos, BBC'nin en başarılı transmedya markalarının stratejilerini yönetip ortaya çıkmasını sağlayarak, çevrimiçi drama ve hikâye anlatan oyun geliştirmede öncülük etmiştir. Şu an BBC Drama, Filmler ve Satın almalar için akıllı TV, mobil, çevrimiçi ve IPTV platformlarının yeni neslini devreye almaktan sorumludur.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
07:20

Turkish subtitles

Revisions