გინდათ ბავშვებმა კარგად ისწავლონ? კარგად გამოკვებეთ ისინი
-
0:01 - 0:02მე შეფ-მზარეული
-
0:02 - 0:04და სასურსათო პოლიტიკის ექსპერტი ვარ,
-
0:05 - 0:08მაგრამ პედაგოგების ოჯახიდან მოვდივარ.
-
0:08 - 0:11ჩემი და ინკლუზიური განათლების
პედაგოგია ჩიკაგოში. -
0:11 - 0:16მამა 25 წელი მეხუთე კლასელებს ასწავლიდა
და ახლახანს პენსიაზე გავიდა. -
0:16 - 0:18ბიძა და დეიდა პროფესორები იყვნენ.
-
0:18 - 0:20ჩემი ყველა ბიძაშვილი ასწავლის.
-
0:20 - 0:24ჩემ ოჯახში ჩემ გარდა,
პრაქტიკულად ყველა ასწავლის. -
0:25 - 0:30მათ მასწავლეს, რომ სწორი პასუხების
მიღების ერთადერთი გზა, -
0:30 - 0:32სწორი კითხვების დასმაა.
-
0:33 - 0:35მაშ, რა არის სწორი კითხვები,
-
0:35 - 0:39როდესაც საქმე ჩვენი ბავშვების აკადემიური
მოსწრების გაუმჯობესებას ეხება? -
0:41 - 0:44ცხადია, ბევრი მნიშვნელოვანი
კითხვა არსებობს, -
0:44 - 0:46მაგრამ ვფიქრობ,
შეგვიძლია შემდეგით დავიწყოთ: -
0:47 - 0:49როგორ ფიქრობთ, რა კავშირია
-
0:49 - 0:53ბავშვების მზარდ გონებასა
-
0:53 - 0:54და მათ მზარდ სხეულს შორის?
-
0:55 - 0:58რის სწავლას ველით ჩვენი ბავშვებისგან,
-
0:58 - 1:02თუ მათი კვების რაციონი შაქრით სავსეა
და საკვები ნივთიერებებისგან დაცლილი? -
1:03 - 1:05რის სწავლას შეძლებენ,
-
1:05 - 1:09თუ მათი სხეულები
პირდაპირი გაგებით შიმშილობენ? -
1:10 - 1:14და ყველა იმ რესურით,
რომელსაც სკოლებში ვდებთ, -
1:14 - 1:16უნდა შევჩერდეთ და საკუთარ თავებს ვკითხოთ:
-
1:16 - 1:19ნამდვილად ვუწყობთ ჩვენს ბავშვებს ხელს
წარმატების მიღწევაში? -
1:20 - 1:22რამდენიმე წლის წინ,
-
1:22 - 1:26მზარეულების კონკურს "დაჭრილში"
ჟიურის წევრი ვიყავი. -
1:27 - 1:30ოთხი შეფ-მზარეული
საუკეთესო კერძის მომზადებაში -
1:30 - 1:32საიდუმლო ინგრედიენტებით
ეჯიბრებოდა ერთმანეთს. -
1:33 - 1:37ამ ეპიზოდს თუ არ ჩავთვლით,
ყველაფერი განსაკუთრებული იყო. -
1:37 - 1:40ოთხი მეტისმეტად ბეჯითი მზარეულის ნაცვლად,
-
1:40 - 1:42რომელიც ყურადღების ცენტრში
მოხვედრას ცდილობს... -
1:42 - 1:43რაზეც მე არაფერი ვიცი...
-
1:43 - 1:44(სიცილი)
-
1:44 - 1:47ისინი სკოლის შეფ-მზარეულები იყვნენ.
-
1:47 - 1:50აი, ის ქალები, ადრე "ბუფეტის ქალს"
რომ ვეძახდით, -
1:50 - 1:53მაგრამ მოვითხოვ
"სკოლის შეფ-მზარეულები" დავუძახოთ. -
1:53 - 1:56ეს ქალები... ღმერთმა დალოცოს ისინი...
-
1:56 - 2:00დღეებს ათასობით ბავშვისთვის საჭმლის
მზადებაში ატარებენ. -
2:00 - 2:04საუზმე და ლანჩი, მხოლოდ 2,68 დოლარად.
-
2:04 - 2:07საიდანაც მხოლოდ 1 დოლარი მიდის საჭმელზე.
-
2:08 - 2:13ამ ეპიზოდში, მთავარი კერძის საიდუმლო
ინგრედიენტი კინოა იყო. -
2:13 - 2:15ვიცი, დიდი დრო გავიდა მას შემდეგ,
-
2:15 - 2:17რაც უმეტეს თქვენგანს სკოლაში უჭამია
-
2:17 - 2:20და კვებაში დიდი პროგრესი განვიცადეთ,
-
2:20 - 2:23თუმცა კინოა ჯერ კიდევ არ არის ძირითადი
პროდუქტი სკოლების სასადილოებში. -
2:23 - 2:25(სიცილი)
-
2:25 - 2:26ასე რომ, ეს გამოწვევა იყო.
-
2:27 - 2:30კერძი, რომელიც არასდროს დამავიწყდება,
-
2:30 - 2:32ქალმა, სახელად შერილ ბარბარამ მოამზადა.
-
2:32 - 2:34შერილი კონექტიკუტის საშუალო სკოლაში,
-
2:34 - 2:36დიეტოლოგიის დირექტორი იყო.
-
2:36 - 2:39მან გემრიელი პასტა მოამზადა,
რომელიც შესანიშნავი იყო. -
2:39 - 2:44ეს იყო პაპარდელე იტალიური სოსისით,
ხუჭუჭა კომბოსტოთი და პარმეზანის ყველით. -
2:44 - 2:47ისეთი გემრიელი იყო, როგორც რესტორნის,
-
2:47 - 2:51თუმცა მან კერძში კინოა
-
2:51 - 2:52თითქმის უმი ჩაყარა.
-
2:53 - 2:54უცნაური არჩევანი იყო,
-
2:54 - 2:57და კერძი ძალიან ხრაშუნა გამოვიდა.
-
2:57 - 2:59(სიცილი)
-
2:59 - 3:04სატელევიზიო გადაცემაში მონაწილე
ჩვეული ჟიურის როლი მოვირგე -
3:04 - 3:06და ვკითხე ეს რატომ გააკეთა.
-
3:07 - 3:10შერილმა მიპასუხა: "პირველ რიგში,
არ ვიცი რა არის კინოა". -
3:10 - 3:11(სიცილი)
-
3:11 - 3:15"მაგრამ ვიცი, რომ ორშაბათია
-
3:15 - 3:19და რომ ჩვენ სკოლაში
-
3:19 - 3:21ამ დღეს სულ პასტას ვამზადებ".
-
3:21 - 3:24შერილმა განმარტა, რომ უმეტეს ბავშვს
-
3:25 - 3:27ვიკენდებზე საკვები არ ჰქონდა.
-
3:29 - 3:30საკვები არ ჰქონდა შაბათს
-
3:32 - 3:34საკვები არ ჰქონდა კვირას.
-
3:35 - 3:39ასე რომ, ის პასტას ამზადებდა
-
3:39 - 3:43ანუ ისეთ რამეს, რასაც
მოსწავლეები ნამდვილად შეჭამდნენ. -
3:45 - 3:47როგორც მან თქვა
"რაღაც, რაც მათ ფერდებს ამოავსებდა" -
3:49 - 3:51რაღაც, რაც მათ გააძღობდა.
-
3:53 - 3:57შერილმა მოყვა, რომ როცა ორშაბათი მოვა
-
3:58 - 4:01მოსწავლეები იმდენად მშივრები არიან,
-
4:01 - 4:03რომ სწავლაზე
ფიქრის დაწყებაც კი არ შეუძლიათ. -
4:04 - 4:08საჭმელი ერთადერთი რამ იყო,
რაზეც ფიქრობდნენ, -
4:11 - 4:12ერთადერთი რამ.
-
4:12 - 4:15საუბედუროდ, სტატისტიკაც ამას გავჩვენებს.
-
4:16 - 4:19მოდით, ეს ბავშვის თვალსაზრისით განვიხილოთ
-
4:21 - 4:22და დღის ყველაზე მნიშვნელოვან საკვებზე,
-
4:22 - 4:24საუზმეზე გავამახვილოთ ყურადღება,
-
4:24 - 4:26გაიცანით ელისონი.
-
4:26 - 4:27ის 12 წლისაა.
-
4:27 - 4:29ის უჩვეულოდ ჭკვიანია
-
4:29 - 4:32და როდესაც გაიზრდება,
უნდა რომ ფიზიკოსი გახდეს. -
4:32 - 4:34ელისონის სკოლას,
-
4:34 - 4:36საკვები ნივთიერებებით
მდიდარი საუზმე რომ ჰქონდეს, -
4:36 - 4:37ყველა მოსწავლისთვის,
-
4:37 - 4:39ამას შემდეგი რამეები მოყვება.
-
4:39 - 4:42შანსი, რომ მან მიიღოს საკვები
ნივთიერებებით მდიდარი საჭმელი: -
4:42 - 4:45მეტი ხილითა და რძით
და ნაკლები შაქრითა და მარილით, -
4:45 - 4:47მკვეთრად გაიზრდება.
-
4:48 - 4:51ელისონი ნაკლებად იქნება
სიმსუქნისკენ მიდრეკილი. -
4:51 - 4:53ნაკლებად იავადმყოფებს,
-
4:53 - 4:56ნაკლებად ექნება მღელვარება და დეპრესია
-
4:56 - 4:58ექნება უკეთესი ქცევა,
-
4:58 - 5:01უკეთესი დასწრება
და უფრო ხშირად გამოცხადდება დროულად. -
5:01 - 5:02რატომ?
-
5:02 - 5:05იმიტომ რომ კარგი საჭმელი ელოდება სკოლაში.
-
5:06 - 5:09ჯამში ელისონს უკეთესი ჯანმრთელობა ექნება,
-
5:09 - 5:11ვიდრე საშუალო სტატისტიკურ მოსწავლეს.
-
5:12 - 5:14რაც შეეხება ბავშვს,
-
5:14 - 5:17რომელსაც საკვები ნივთიერებებით
მდიდარი საუზმე არ ელოდება სკოლაში. -
5:17 - 5:18გაიცანოთ ტომი
-
5:19 - 5:21ის ასევე 12 წლისაა და შესანიშნავი ბავშვია.
-
5:21 - 5:22მას უნდა, რომ ექიმი გამოვიდეს.
-
5:23 - 5:25ბაღში მყოფი ტომი,
-
5:25 - 5:27უკვე ჩამორჩა მათემატიკაში.
-
5:28 - 5:30როცა მესამე კლასშია,
-
5:30 - 5:33მათემატიკისა და კითხვაში
დაბალ ქულებს იღებს. -
5:34 - 5:3611 წლისთვის,
-
5:36 - 5:40სავარაუდოდ ტომს კლასში ჩარჩენა მოუწევს.
-
5:41 - 5:44კვლევის მიხედვით, ბავშვებს, რომლებსაც
სტაბილური კვების რეჟიმი არ აქვთ, -
5:44 - 5:46განსაკუთრებით კი საუზმის შემთხვევაში,
-
5:46 - 5:49საერთო ჯამში, სუსტი კოგნიტური
ფუნქციონირება ახასიათებთ. -
5:51 - 5:53რამდენად გავრცელებულია ეს პრობლემა?
-
5:54 - 5:56სამწუხაროდ ის საყოველთაოა.
-
5:57 - 5:59ორ სტატისტიკურ მონაცემს მოვიტან,
-
5:59 - 6:01რომელიც თითქოს ერთმანეთის საპირისპიროა,
-
6:01 - 6:04მაგრამ რეალურად ერთი მონეტის ორი მხარეა.
-
6:04 - 6:06ერთის მხრივ,
-
6:06 - 6:096-დან ერთი ამერიკელი
არასაკმარისად იკვებება, -
6:09 - 6:1316 მილიონი ბავშვის ჩათვლით,
რაც თითქმის 20%-ია. -
6:13 - 6:15მათ არ აქვთ საკმარისი საკვები.
-
6:15 - 6:17მხოლოდ აქ, ნიუ-იორკში
-
6:18 - 6:23ყოველწლიურად 474 000
არასრულწლოვანი შიმშილს ებრძვის. -
6:25 - 6:26ეს სიგიჟეა.
-
6:26 - 6:28მეორეს მხრივ,
-
6:29 - 6:33არასწორი კვება,
თავიდან აცილებადი სიკვდილიანობის -
6:33 - 6:35და დაავადებების
მთავარი გამომწვევია ამ ქვეყანაში. -
6:35 - 6:38იმ ბავშვების მესამედი,
რომლებზეც ამ საღამოს ვსაუბრობთ, -
6:39 - 6:41დიაბეტისკენ მიმავალ გზაზე არიან.
-
6:43 - 6:45აღსაქმელად რთულია,
-
6:45 - 6:48მაგრამ რეალურად,
ერთიდაიგივე ბავშვებზეა ლაპარაკი. -
6:49 - 6:52ბავშვები არაჯანსაღ და
იაფფასიან კალორიებს იღებენ, -
6:52 - 6:56რომლებიც მათ წრეშია
და რომლებზეც მათ ოჯახებს მიუწვდებათ ხელი. -
6:57 - 7:03მაგრამ თვის ბოლოსთვის საკვების კუპონები
ილევა, ან სამუშაო საათები მცირდება -
7:03 - 7:06და მათ საბაზისო საკვების ფული არ აქვთ.
-
7:08 - 7:11ჩვენ უნდა შევძლოთ ამ პრობლემის გადაჭრა.
ასე არაა? -
7:11 - 7:13გვაქვს ამის პასუხები.
-
7:14 - 7:18თეთრ სახლში ჩემი სამუშაოს ფარგლებში
ჩვენ შევიმუშავეთ პროგრამა, -
7:18 - 7:20რომ ყველა სკოლაში,
რომელსაც 40%-ზე მეტი -
7:20 - 7:22დაბალ შემოსავლიანი
ოჯახის ბავშვები ჰყავდათ, -
7:22 - 7:27ყველა მოსწავლეს საუზმითა
და ლანჩით ვემსახურებოდით უფასოდ. -
7:28 - 7:30ეს პროგრამა წარმოუდგენლად წარმატებული იყო,
-
7:30 - 7:34რადგან ბავშვების საკვები ნივთიერებებით
გაჯერებული საუზმით უზრუნველყოფისას, -
7:34 - 7:38ის ძალიან რთული ბარიერის
დაძლევაში დაგვეხმარა. -
7:38 - 7:40ეს იყო სტიგმის ბარიერის დაძლევა.
-
7:42 - 7:46სკოლები ბავშვებს საუზმით,
სწავლის დაწყებამდე ემსახურებოდნენ. -
7:48 - 7:52ეს მხოლოდ ღარიბი ბავშვებისთვის ხდებოდა.
-
7:53 - 7:57ამიტომ ყველამ იცოდა ვის უჭირდა
და ვის სჭირდებოდა მთავრობის დახმარება. -
7:58 - 8:02ყველა ბავშვი, მნიშვნელობა არ აქვს მისი
მშობლები რამდენად შეძლებულები არიან, -
8:02 - 8:04საკმაოდ ამაყია.
-
8:05 - 8:06მაშ, რა მოხდა?
-
8:07 - 8:09სკოლებმა, რომლებმაც ეს პროგრამა დანერგეს,
-
8:09 - 8:14მათემატიკასა და კითხვის შედეგებში
17,5%-იანი ზრდა განიცადეს. -
8:15 - 8:1717,5%-იანი
-
8:17 - 8:20კვლევა გვაჩვენს, რომ როდესაც
ბავშვებს სტაბილური, -
8:20 - 8:22საკვები ნივთიერებებით მდიდარი საუზმე აქვთ,
-
8:24 - 8:28მათ მიერ უნივერსიტეტის დამთავრების
ალბათობა 20%-ით იზრდება. -
8:28 - 8:3020%-ით.
-
8:31 - 8:35როდესაც ჩვენს შვილებს ვკვებავთ,
ისე როგორც საჭიროა, -
8:35 - 8:37ამით წარმატების პირობებს ვუქმნით,
-
8:38 - 8:40კლასშიც და მის მიღმაც
-
8:41 - 8:44შეგიძლიათ არ მენდოთ,
-
8:45 - 8:47მაგრამ დონა მარტინს უნდა ესაუბროთ.
-
8:47 - 8:49მიყვარს დონა მარტინი.
-
8:49 - 8:53დონა მარტინი ბურკეს სკოლის
კვების დირექტორია -
8:53 - 8:54ვეინესბოროში, ჯორჯიის შტატში.
-
8:55 - 8:58ბურკე ერთ-ერთ უღარიბესი რეგიონია,
-
8:58 - 9:00სიღარიბით ბოლოდან მეხუთე შტატში ქვეყანაში
-
9:01 - 9:07და დონას სტუდენტების თითქმის 100%
სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ ცხოვრობს. -
9:08 - 9:09რამდენიმე წლის წინ,
-
9:09 - 9:13დონამ გადაწყვიტა ახალი
დასანერგი სტანდარტები გაეუმჯობესებინა -
9:13 - 9:15და კვების სტანდარტების ძირეული
ცვლილება მოეხდინა. -
9:16 - 9:21მან გააუმჯობესა კვება,
დაამატა ხილ-ბოსტნეული და მარცვლეული. -
9:21 - 9:24უზრუნველყო საუზმე
ყველა მისი მოსწავლისათვის კლასშივე -
9:24 - 9:26და დანერგა სადილის პროგრამა.
-
9:26 - 9:27რატომ?
-
9:28 - 9:31სახლში დაბრუნებული მისი
მოსწავლეების უმეტესობას სადილი არ ჰქონდა, -
9:32 - 9:34მაშ, რა მოჰყვა ამას?
-
9:34 - 9:37ბავშვებს მოეწონათ საკვები.
-
9:38 - 9:39მათ მოეწონათ უკეთესი კვება
-
9:39 - 9:41და ის, რომ მშივრები აღარ იყვნენ.
-
9:43 - 9:46დონას მოულოდნელი მხარდამჭერი გამოუჩნდა.
-
9:47 - 9:49მისი სახელი ერიკ პარკერია.
-
9:49 - 9:53ის საფეხბურთო გუნდის, ბურკის რეგიონის
"დათვების" მთავარი მწვრთნელი იყო. -
9:54 - 9:57მწვრთნელი პარკერი წლების
განმავლობაში საშუალო გუნდებს წვრთნიდა. -
9:57 - 10:00"დათვები" თითქმის სულ
ცხრილის შუაში ამთავრებდნენ. -
10:00 - 10:03ეს დიდი იმედგაცრუება იყო,
-
10:03 - 10:05ფეხბურთით ერთ-ერთი
ყველაზე გატაცებული შტატისთვის. -
10:05 - 10:09მაგრამ იმ წელს,
როდესაც დონამ მენიუ შეცვალა, -
10:09 - 10:13"დათვებმა" არა მხოლოდ
მათი დივიზიონი მოიგეს, -
10:13 - 10:15არამედ ფიჩის რეგიონის
"ტროიანელების" დამარცხებით, -
10:15 - 10:19ანგარიშით 28-14,
შტატის ჩემპიონებიც გახდნენ -
10:19 - 10:21(სიცილი)
-
10:21 - 10:23მწვრთნელმა პარკერმა,
-
10:24 - 10:27ეს წარმატება
დონა მარტინის დამსახურებად ჩათვალა. -
10:29 - 10:32როცა ბავშვებს საბაზისო
კვებით უზრუნველვყოფთ, -
10:32 - 10:33ისინი წარმატებას აღწევენ.
-
10:34 - 10:39ეს არა მხოლოდ შერილ ბარბარების
და დონა მარტინების საზრუნავია, -
10:40 - 10:41არამედ ჩვენი ყველასი.
-
10:42 - 10:47ჩვენი ბავშვების საბაზისო კვება,
მხოლოდ დასაწყისია. -
10:48 - 10:49ის რაც აღვწერეთ,
-
10:50 - 10:53სინამდვილეში ბევრი ყველაზე პრობლემური
საკითხის გადაწყვეტის მოდელია. -
10:54 - 10:59თუ სათანადოდ გამოკვების
მარტივ მიზანს დავისახავთ, -
11:01 - 11:04მსოფლიო უფრო სტაბილური და დაცული გახდება;
-
11:05 - 11:08ეკონომიკურ პროდუქტიულობას
მკვეთრად გავაუმჯობესებთ; -
11:09 - 11:12გარდავქმნით ჯანდაცვის სისტემას;
-
11:13 - 11:14და შევძლებთ უზრუნველვყოთ,
-
11:14 - 11:17რომ დედამიწაზე არსებული რესუსრსი
მომავალ თაობებს ეყოთ. -
11:18 - 11:22საკვები არის საკითხი,
რომელშიც კოლექტიური მცდელობები -
11:22 - 11:24უდიდეს გავლენას მოახდენს.
-
11:26 - 11:29ასე რომ, საკუთარ თავებს უნდა ვკითხოთ:
რა არის სწორი კითხვა? -
11:29 - 11:31რა მოხდება თუ მეტი
საკვები ნივთიერებებით სასვე -
11:31 - 11:37და ეკოლოგიურად მოყვანილ საჭმელს შევჭამთ?
-
11:37 - 11:38რა გავლენა ექნება ამას?
-
11:39 - 11:41ვფიქრობ, შერილ ბარბარამ,
-
11:42 - 11:44დონა მარტინმა,
-
11:44 - 11:46მწვრთნელმა პარკერმა
და ბურკეს რეგიონის "დათვებმა" -
11:47 - 11:48იციან ამაზე პასუხი.
-
11:48 - 11:50დიდი მადლობა.
-
11:50 - 11:54(აპლოდისმენტები)
- Title:
- გინდათ ბავშვებმა კარგად ისწავლონ? კარგად გამოკვებეთ ისინი
- Speaker:
- სემ კესი
- Description:
-
რის სწავლას ველით ჩვენი ბავშვებისგან, როცა ისინი ან მშივრები არიან, ან მათი კვების რაციონი, შაქრით სავსეა და საკვები ნივთიერებებისგან დაცლილი? თეთრი სახლის ყოფილი შეფ-მზარეული და სასურსათო პოლიტიკის ექსპერტი სემ კესი მსჯელობს სკოლის როლზე მოსწავლეების არა მხოლოდ გონების, არამედ სხეულის კვებაშიც.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:02
Krystian Aparta edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri approved Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri accepted Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well |