Czemu trzaskają nam stawy? - Eleanor Nelsen
-
0:09 - 0:11Co to za dźwięk?
-
0:11 - 0:12Zależnie od tego, kogo zapytasz,
-
0:12 - 0:17trzask wyskakujących stawów
to słodki dźwięk ulgi -
0:17 - 0:20albo dźwięk obrzydliwego nawyku.
-
0:20 - 0:22A tak naprawdę, co to za dźwięk?
-
0:22 - 0:27Dlaczego zginanie stawów
powoduje, że wydają taki dźwięk? -
0:27 - 0:30Naukowcy zaoferowali kilka wyjaśnień,
-
0:30 - 0:32jak gwałtowne rozciąganie więzadeł,
-
0:32 - 0:37a w ciężki przypadkach
ocierające się kości. -
0:37 - 0:39Najpowszechniejsze tłumaczenie dźwięku,
-
0:39 - 0:42jaki wydają trzaskające stawy,
-
0:42 - 0:45to obecność bąbelków.
-
0:45 - 0:49Stawy w palcach najłatwiej złamać,
-
0:49 - 0:54ale można też złamać stawy
między kręgami szyi i pleców, -
0:54 - 0:58a także bioder, nadgarstków,
ramion i tak dalej. -
0:58 - 1:01Wszystkie stawy powstały z błony maziowej
-
1:01 - 1:04i są najbardziej elastyczne w organizmie.
-
1:04 - 1:07Przestrzeń między dwiema kośćmi
jest wypełniona lepką cieczą, -
1:07 - 1:12płynem maziowym, zawierającym
długie, smarowne cząsteczki, -
1:12 - 1:15takie jak kwas hialuronowy i lubrycyna.
-
1:15 - 1:19Płyn maziowy przypomina żółtko jajka
-
1:19 - 1:22i jego najważniejszym celem
jest amortyzacja kości -
1:22 - 1:25i pomoc w poruszaniu względem siebie.
-
1:25 - 1:27Zawiera on również komórki fagocytarne,
-
1:27 - 1:32które pomagają oczyścić kości i chrząstki
z zanieczyszczeń zgromadzonych w stawie. -
1:32 - 1:35Jest to ważne dla trzaskania,
-
1:35 - 1:37bo tak jak inne płyny w organizmie
-
1:37 - 1:41zawiera wiele rozpuszczonych molekuł gazu.
-
1:41 - 1:45Trzaskacze wiedzą,
że aby osiągnąć porządny trzask, -
1:45 - 1:48trzeba rozciągnąć staw dalej, niż zwykle,
-
1:48 - 1:51na przykład przez wygięcie placów w tył.
-
1:51 - 1:54Kości oddalą się wtedy od siebie.
-
1:54 - 1:56Robi się między nimi więcej miejsca,
-
1:56 - 2:00ale ilość płynu maziowego jest stała.
-
2:00 - 2:02To tworzy strefę niskiego ciśnienia,
-
2:02 - 2:07która wyciska rozpuszczone gazy z płynu,
-
2:07 - 2:09tak jak dwutlenek węgla
uciekający z napoju gazowanego, -
2:09 - 2:11kiedy otworzysz butelkę.
-
2:11 - 2:17Uciekające gazy tworzą w stawach
bąbelki z charakterystycznym dźwiękiem. -
2:17 - 2:19Ale bąbelki nie wytrzymują długo.
-
2:19 - 2:24Pękają pod ciśnieniem
otaczającego je płynu. -
2:24 - 2:28Pęcherzyki gazów
rozpraszają się po jamie maziowej -
2:28 - 2:33i powoli rozpuszczają się w płynie
w ciągu około dwudziestu minut, -
2:33 - 2:37przez co chwilę trwa, zanim możesz
znowu trzasnąć tym samym stawem. -
2:37 - 2:41Niektórzy naukowcy uważają,
że mogą być nawet dwa trzaski. -
2:41 - 2:45Pierwszy przy powstawaniu bąbelka,
drugi przy jego wybuchu. -
2:45 - 2:48Trzaskanie stawami chwilowo je powiększa,
-
2:48 - 2:52przez co trzaski kciuka, szyi i pleców
-
2:52 - 2:56mogą powodować, że stawy
staną się elastyczniejsze i luźne. -
2:56 - 3:01Być może słyszałeś krewnego czy kolegi,
-
3:01 - 3:05że trzaskanie stawami powoduje artretyzm.
-
3:05 - 3:08Doktor Donald Unger też to usłyszał.
-
3:08 - 3:12Postanowił więc obalić
twierdzenie swojej matki. -
3:12 - 3:18Strzelał palcami lewej ręki przez 50 lat,
-
3:18 - 3:21a prawą nie strzelał w ogóle.
-
3:21 - 3:2736 500 strzałów później
obie ręce były wolne od artretyzmu. -
3:27 - 3:30Za ten bezinteresowny czyn oddania nauce
-
3:30 - 3:34Dr. Unger otrzymał Antynobla,
-
3:34 - 3:37parodię Nagrody Nobla,
nagradzającą odjechane, -
3:37 - 3:42ale dziwnie fascynujące odkrycia naukowe.
-
3:42 - 3:44Unger napisał, że te wyniki
-
3:44 - 3:47powinny nakłonić do badania
innych rodzicielskich wierzeń, -
3:47 - 3:50takich jak zalety jedzenia szpinaku.
-
3:50 - 3:52Na razie jeszcze nic nie wiadomo.
-
3:52 - 3:53Co do pstrykania palcami,
-
3:53 - 3:57pewne badanie sugeruje,
że każde trzaśnięcie stawem -
3:57 - 4:00i pęknięcie bąbelków
może powodować opuchliznę -
4:00 - 4:01i osłabia uścisk.
-
4:01 - 4:05Jednak największym
udowodnionym zagrożeniem -
4:05 - 4:08są ludzie, których irytujesz.
- Title:
- Czemu trzaskają nam stawy? - Eleanor Nelsen
- Speaker:
- Eleanor Nelsen
- Description:
-
Zobacz pełną lekcję: http://ed.ted.com/lessons/why-do-your-knuckles-pop-eleanor-nelsen
Niektórzy ludzie kochają uczucie trzaskających kciuków, podczas gdy inni wariują na sam dźwięk. Co jednak powoduje, że stawy trzaskają? Czy to niebezpieczne? Eleanor Nelsen demonstruje fakty stojące za trzaskaniem stawów.
Lekcja - Eleanor Nelsen, animacja - Steve Belfer Creative.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:22
Rysia Wand approved Polish subtitles for Why do your knuckles pop? | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for Why do your knuckles pop? | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Why do your knuckles pop? | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Why do your knuckles pop? | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Why do your knuckles pop? | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Why do your knuckles pop? | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Why do your knuckles pop? | ||
Kacper Borowiecki edited Polish subtitles for Why do your knuckles pop? |