Ta có thật sự cần thuốc trừ sâu? - Fernan Pérez-Gálvez
-
0:07 - 0:13Năm 1845, những ruộng khoai tây lớn
ở Ai-len bị bệnh nấm sâu tấn công. -
0:13 - 0:17Chúng nhanh chóng tàn phá
loại cây trồng chủ lực này. -
0:17 - 0:19Hậu quả để lại thật kinh khủng.
-
0:19 - 0:22Một triệu người chết vì nạn đói,
-
0:22 - 0:26và hơn một triệu người phải rời Ai-len.
-
0:26 - 0:32Ngày nay, ta ngăn chặn thảm họa
nông nghiệp đó nhờ thuốc trừ sâu. -
0:32 - 0:36Đó hàng loạt các hóa chất nhân tạo
giúp phòng trừ các loài sâu bọ, -
0:36 - 0:37cỏ dại,
-
0:37 - 0:38nấm,
-
0:38 - 0:39gặm nhấm,
-
0:39 - 0:40và vi khuẩn
-
0:40 - 0:42có thể đe dọa nguồn cung cấp thực phẩm.
-
0:42 - 0:45Chúng đã trở thành một phần thiết yếu
của hệ thống thực phẩm. -
0:45 - 0:49Khi dân số tăng cao, hình thức độc canh,
tức chỉ trồng một loại cây, -
0:49 - 0:52đã cung cấp hiệu quả
thức ăn cho con người. -
0:52 - 0:57Nhưng điều đó cũng khiến thực phẩm
dễ bị sâu bệnh tấn công trên diện rộng. -
0:57 - 1:01Do đó, chúng ta phụ thuộc nhiều hơn
vào thuốc trừ sâu. -
1:01 - 1:06Hiện nay, hàng năm chúng ta phun hơn
năm tỷ pound thuốc trừ sâu khắp Trái Đất -
1:06 - 1:09để phòng trừ những vị khách không mời này.
-
1:09 - 1:12Cuộc chiến chống lại các loài sâu bệnh,
đặc biệt là côn trùng, -
1:12 - 1:15đã đánh dấu lịch sử lâu dài
của ngành nông nghiệp. -
1:15 - 1:17Các ghi chép cách đây hàng nghìn năm
-
1:17 - 1:21cho thấy con người thường đốt
một số loại cây trồng sau khi thu hoạch -
1:21 - 1:24để trừ sâu bệnh cho chúng.
-
1:24 - 1:29Bằng chứng từ thời cổ đại còn cho thấy
ta đưa các loài côn trùng khác vào hỗ trợ. -
1:29 - 1:35Năm 300 SCN, nông dân Trung Hoa đã chuyên
nuôi kiếndữ ăn thịt -
1:35 - 1:39trong vườn cam
để bảo vệ cây khỏi sâu bọ. -
1:39 - 1:41Về sau, khi canh tác
trên quy mô lớn lan rộng, -
1:41 - 1:47chúng ta đã gieo rắc a-sen, chì,
và đồng lên cây trồng. -
1:47 - 1:51Nhưng chúng cũng cực kỳ độc hại
với con người. -
1:51 - 1:54Khi đòi hỏi về
các sản phẩm an toàn tăng lên, -
1:54 - 1:57nhu cầu sử dụng các hóa chất
-
1:57 - 2:00có thể phòng trừ sâu bệnh hiệu quả
trên quy mô lớn hơn cũng tăng theo. -
2:00 - 2:05Điều này mở ra thời kỳ
thuốc trừ sâu hóa học. -
2:05 - 2:09Năm 1948, một nhà hóa học Thụy Sỹ
tên là Paul Hermann Müller -
2:09 - 2:12đã được trao Giải Nobel vì khám phá ra
-
2:12 - 2:18dichlorodiphenyltrichloroethane,
còn gọi là DDT. -
2:18 - 2:23Loại phân tử mới này có sức mạnh vô song
trong việc phòng trừ nhiều loài côn trùng -
2:23 - 2:28cho đến những năm 1950,
khi chúng kháng được nó. -
2:28 - 2:34Tệ hơn nữa, hóa chất này còn khiến
số lượng quần thể chim giảm đáng kể, -
2:34 - 2:35nguồn nước bị nhiễm độc,
-
2:35 - 2:41và cuối cùng bị phát hiện gây ra
các vấn đề sức khỏe lâu dài ở người. -
2:41 - 2:45Đến năm 1972, DDT bị cấm ở Mỹ,
-
2:45 - 2:49nhưng vết tích của nó vẫn sót lại
trong môi trường đến tận ngày nay. -
2:49 - 2:52Kể từ đó, các nhà hóa học vẫn tìm kiếm
các giải pháp thay thế. -
2:52 - 2:56Theo mỗi làn sóng phát minh mới,
họ đã gặp phải cùng một trở ngại - -
2:56 - 2:59sự tiến hóa loài nhanh chóng.
-
2:59 - 3:01Vì thuốc trừ sâu diệt quần thể sâu bệnh,
-
3:01 - 3:06nó chỉ chừa lại
những cá thể kháng cự tốt nhất. -
3:06 - 3:09Rồi chúng truyền lại
gien kháng thuốc trừ sâu -
3:09 - 3:11cho thế hệ sau.
-
3:11 - 3:13Điều này dẫn đến sự gia tăng của siêu bọ,
-
3:13 - 3:16chẳng hạn bọ khoai tây Colorado,
-
3:16 - 3:19loài kháng được
50 loại thuốc trừ sâu khác nhau. -
3:19 - 3:24Một nhược điểm nữa là các loại sâu bọ khác
cũng bị vạ lây. -
3:24 - 3:29Trong đó có loài là thiên địch của sâu hại
hoặc loài thụ phấn quan trọng. -
3:29 - 3:34Do đó xóa sổ chúng khỏi ngành nông nghiệp
cũng làm mất đi lợi ích của chúng. -
3:34 - 3:36Thuốc trừ sâu đã được
cải tiến theo thời gian -
3:36 - 3:39và hiện đang được kiểm soát bởi
các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt. -
3:39 - 3:43Tuy nhiên chúng vẫn có khả năng
làm ô nhiễm đất và nước, -
3:43 - 3:44tác động xấu đến động vật hoang dã,
-
3:44 - 3:46và thậm chí có hại cho chúng ta.
-
3:46 - 3:51Vì vậy,khi xét đến tất cả các rủi ro này,
vì sao ta vẫn sử dụng thuốc trừ sâu? -
3:51 - 3:52Dù chúng không hoàn hảo
-
3:52 - 3:57nhưng có lẽ vẫn là lựa chọn tốt nhất
để chống các dịch bệnh nông nghiệp lớn, -
3:57 - 4:00chưa kể các dịch bệnh do muỗi gây ra.
-
4:00 - 4:05Ngày nay, các nhà khoa học đang tìm kiếm
các chiến lược kiểm soát sâu bệnh khác, -
4:05 - 4:07có thể cân bằng nhu cầu
sản xuất lương thực -
4:07 - 4:09với bảo vệ môi trường.
-
4:09 - 4:13Thiên nhiên đã trở thành
nguồn cảm hứng lớn, -
4:13 - 4:17từ thực vật tự nhiên và hóa chất từ nấm
có thể đẩy lùi hay thu hút côn trùng, -
4:17 - 4:21đến việc đưa các côn trùng khác vào
để bảo vệ vụ mùa. -
4:21 - 4:25Ta cũng chuyển sang giải pháp tiên tiến,
như máy bay không người lái. -
4:25 - 4:27Được lập trình để bay qua các cánh đồng,
-
4:27 - 4:30các cỗ máy này có thể
dùng cảm biến và GPS -
4:30 - 4:32để phun xịt tập trung hơn,
-
4:32 - 4:36giới hạn tác động rộng đến môi trường
của thuốc trừ sâu. -
4:36 - 4:39Cùng sự kết hợp giữa hiểu biết sinh học,
-
4:39 - 4:40nhận thức về môi trường,
-
4:40 - 4:42và công nghệ tiên tiến,
-
4:42 - 4:47ta có nhiều cơ hội hơn trong việc tìm
giải pháp tổng thể ngăn trừ sâu bệnh. -
4:47 - 4:51Thuốc trừ sâu hóa học có thể không bao giờ
khiến các tranh cãi dịu bớt, -
4:51 - 4:52nhưng nhờ có nó,
-
4:52 - 4:55ta có thể đảm bảo rằng
các thảm họa nông nghiệp -
4:55 - 4:57vẫn ngủ yên trong quá khứ.
- Title:
- Ta có thật sự cần thuốc trừ sâu? - Fernan Pérez-Gálvez
- Description:
-
Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/do-we-really-need-pesticides-fernan-perez-galvez
Hàng năm, chúng ta rải hơn năm tỷ pound thuốc trừ sâu khắp Trái Đất để phòng trừ các loài sâu bọ, cỏ dại, nấm, gặm nhấm, và vi khuẩn có thể đe dọa nguồn cung cấp thực phẩm. nhưng liệu nó có đáng khi biết điều ta đã gây ra với môi trường và nguy cơ sức khỏe cộng đồng? Fernan Pérez-Gálvez cân nhắc các ưu và khuyết điểm của thuốc trừ sâu.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:18
TED Translators admin approved Vietnamese subtitles for Do we really need pesticides? - Fernan Pérez-Gálvez | ||
Tuan Nguyen accepted Vietnamese subtitles for Do we really need pesticides? - Fernan Pérez-Gálvez | ||
Thanh Le edited Vietnamese subtitles for Do we really need pesticides? - Fernan Pérez-Gálvez | ||
Thanh Le edited Vietnamese subtitles for Do we really need pesticides? - Fernan Pérez-Gálvez | ||
Thanh Le edited Vietnamese subtitles for Do we really need pesticides? - Fernan Pérez-Gálvez | ||
Tra Nguyen edited Vietnamese subtitles for Do we really need pesticides? - Fernan Pérez-Gálvez |