1
00:00:07,129 --> 00:00:13,469
Năm 1845, những ruộng khoai tây lớn 
ở Ai-len bị bệnh nấm sâu tấn công.

2
00:00:13,469 --> 00:00:17,278
Chúng nhanh chóng tàn phá
loại cây trồng chủ lực này.

3
00:00:17,278 --> 00:00:19,261
Hậu quả để lại thật kinh khủng.

4
00:00:19,261 --> 00:00:21,619
Một triệu người chết vì nạn đói,

5
00:00:21,619 --> 00:00:25,830
và hơn một triệu người phải rời Ai-len.

6
00:00:25,830 --> 00:00:31,871
Ngày nay, ta ngăn chặn thảm họa 
nông nghiệp đó nhờ thuốc trừ sâu.

7
00:00:31,871 --> 00:00:35,640
Đó hàng loạt các hóa chất nhân tạo
giúp phòng trừ các loài sâu bọ,

8
00:00:35,640 --> 00:00:37,219
cỏ dại,

9
00:00:37,219 --> 00:00:38,300
nấm,

10
00:00:38,300 --> 00:00:39,072
gặm nhấm,

11
00:00:39,072 --> 00:00:40,200
và vi khuẩn

12
00:00:40,200 --> 00:00:42,270
có thể đe dọa nguồn cung cấp thực phẩm.

13
00:00:42,270 --> 00:00:44,749
Chúng đã trở thành một phần thiết yếu
của hệ thống thực phẩm.

14
00:00:44,749 --> 00:00:49,090
Khi dân số tăng cao, hình thức độc canh,
tức chỉ trồng một loại cây,

15
00:00:49,090 --> 00:00:51,710
đã cung cấp hiệu quả
thức ăn cho con người.

16
00:00:51,710 --> 00:00:57,036
Nhưng điều đó cũng khiến thực phẩm
dễ bị sâu bệnh tấn công trên diện rộng.

17
00:00:57,036 --> 00:01:00,671
Do đó, chúng ta phụ thuộc nhiều hơn
vào thuốc trừ sâu.

18
00:01:00,671 --> 00:01:06,500
Hiện nay, hàng năm chúng ta phun hơn 
năm tỷ pound thuốc trừ sâu khắp Trái Đất

19
00:01:06,500 --> 00:01:09,195
để phòng trừ những vị khách không mời này.

20
00:01:09,195 --> 00:01:12,071
Cuộc chiến chống lại các loài sâu bệnh,
đặc biệt là côn trùng,

21
00:01:12,071 --> 00:01:15,031
đã đánh dấu lịch sử lâu dài
của ngành nông nghiệp.

22
00:01:15,031 --> 00:01:16,911
Các ghi chép cách đây hàng nghìn năm

23
00:01:16,911 --> 00:01:21,354
cho thấy con người thường đốt
một số loại cây trồng sau khi thu hoạch

24
00:01:21,354 --> 00:01:23,805
để trừ sâu bệnh cho chúng.

25
00:01:23,805 --> 00:01:29,122
Bằng chứng từ thời cổ đại còn cho thấy 
ta đưa các loài côn trùng khác vào hỗ trợ.

26
00:01:29,122 --> 00:01:34,621
Năm 300 SCN, nông dân Trung Hoa đã chuyên
nuôi kiếndữ ăn thịt

27
00:01:34,621 --> 00:01:39,296
trong vườn cam
để bảo vệ cây khỏi sâu bọ.

28
00:01:39,296 --> 00:01:41,172
Về sau, khi canh tác
trên quy mô lớn lan rộng,

29
00:01:41,172 --> 00:01:47,131
chúng ta đã gieo rắc a-sen, chì,
và đồng lên cây trồng.

30
00:01:47,131 --> 00:01:51,010
Nhưng chúng cũng cực kỳ độc hại
với con người.

31
00:01:51,010 --> 00:01:54,371
Khi đòi hỏi về 
các sản phẩm an toàn tăng lên,

32
00:01:54,371 --> 00:01:56,982
nhu cầu sử dụng các hóa chất

33
00:01:56,982 --> 00:02:00,223
có thể phòng trừ sâu bệnh hiệu quả
trên quy mô lớn hơn cũng tăng theo.

34
00:02:00,223 --> 00:02:04,633
Điều này mở ra thời kỳ 
thuốc trừ sâu hóa học.

35
00:02:04,633 --> 00:02:08,902
Năm 1948, một nhà hóa học Thụy Sỹ
tên là Paul Hermann Müller

36
00:02:08,902 --> 00:02:12,001
đã được trao Giải Nobel vì khám phá ra

37
00:02:12,001 --> 00:02:18,442
dichlorodiphenyltrichloroethane,
còn gọi là DDT.

38
00:02:18,442 --> 00:02:23,262
Loại phân tử mới này có sức mạnh vô song
trong việc phòng trừ nhiều loài côn trùng

39
00:02:23,262 --> 00:02:28,213
cho đến những năm 1950,
khi chúng kháng được nó.

40
00:02:28,213 --> 00:02:33,552
Tệ hơn nữa, hóa chất này còn khiến
số lượng quần thể chim giảm đáng kể,

41
00:02:33,552 --> 00:02:35,373
nguồn nước bị nhiễm độc,

42
00:02:35,373 --> 00:02:40,572
và cuối cùng bị phát hiện gây ra
các vấn đề sức khỏe lâu dài ở người.

43
00:02:40,572 --> 00:02:44,993
Đến năm 1972, DDT bị cấm ở Mỹ,

44
00:02:44,993 --> 00:02:48,943
nhưng vết tích của nó vẫn sót lại
trong môi trường đến tận ngày nay.

45
00:02:48,943 --> 00:02:52,453
Kể từ đó, các nhà hóa học vẫn tìm kiếm
các giải pháp thay thế.

46
00:02:52,453 --> 00:02:56,494
Theo mỗi làn sóng phát minh mới,
họ đã gặp phải cùng một trở ngại -

47
00:02:56,494 --> 00:02:58,744
sự tiến hóa loài nhanh chóng.

48
00:02:58,744 --> 00:03:01,334
Vì thuốc trừ sâu diệt quần thể sâu bệnh,

49
00:03:01,334 --> 00:03:05,723
nó chỉ chừa lại 
những cá thể kháng cự tốt nhất.

50
00:03:05,723 --> 00:03:08,824
Rồi chúng truyền lại 
gien kháng thuốc trừ sâu

51
00:03:08,824 --> 00:03:10,638
cho thế hệ sau.

52
00:03:10,638 --> 00:03:13,193
Điều này dẫn đến sự gia tăng của siêu bọ,

53
00:03:13,193 --> 00:03:15,614
chẳng hạn bọ khoai tây Colorado,

54
00:03:15,614 --> 00:03:19,385
loài kháng được 
50 loại thuốc trừ sâu khác nhau.

55
00:03:19,385 --> 00:03:23,834
Một nhược điểm nữa là các loại sâu bọ khác
cũng bị vạ lây.

56
00:03:23,834 --> 00:03:29,454
Trong đó có loài là thiên địch của sâu hại
hoặc loài thụ phấn quan trọng.

57
00:03:29,454 --> 00:03:34,304
Do đó xóa sổ chúng khỏi ngành nông nghiệp
cũng làm mất đi lợi ích của chúng.

58
00:03:34,304 --> 00:03:36,345
Thuốc trừ sâu đã được
cải tiến theo thời gian

59
00:03:36,345 --> 00:03:39,323
và hiện đang được kiểm soát bởi
các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt.

60
00:03:39,323 --> 00:03:42,905
Tuy nhiên chúng vẫn có khả năng
làm ô nhiễm đất và nước,

61
00:03:42,905 --> 00:03:44,314
tác động xấu đến động vật hoang dã,

62
00:03:44,314 --> 00:03:46,185
và thậm chí có hại cho chúng ta.

63
00:03:46,185 --> 00:03:50,735
Vì vậy,khi xét đến tất cả các rủi ro này,
vì sao ta vẫn sử dụng thuốc trừ sâu?

64
00:03:50,735 --> 00:03:52,145
Dù chúng không hoàn hảo

65
00:03:52,145 --> 00:03:57,165
nhưng có lẽ vẫn là lựa chọn tốt nhất
để chống các dịch bệnh nông nghiệp lớn,

66
00:03:57,165 --> 00:03:59,956
chưa kể các dịch bệnh do muỗi gây ra.

67
00:03:59,956 --> 00:04:04,836
Ngày nay, các nhà khoa học đang tìm kiếm
các chiến lược kiểm soát sâu bệnh khác,

68
00:04:04,836 --> 00:04:06,976
có thể cân bằng nhu cầu
sản xuất lương thực

69
00:04:06,976 --> 00:04:09,395
với bảo vệ môi trường.

70
00:04:09,395 --> 00:04:12,835
Thiên nhiên đã trở thành
nguồn cảm hứng lớn,

71
00:04:12,835 --> 00:04:17,125
từ thực vật tự nhiên và hóa chất từ nấm
có thể đẩy lùi hay thu hút côn trùng,

72
00:04:17,125 --> 00:04:20,925
đến việc đưa các côn trùng khác vào 
để bảo vệ vụ mùa.

73
00:04:20,925 --> 00:04:24,876
Ta cũng chuyển sang giải pháp tiên tiến,
như máy bay không người lái.

74
00:04:24,876 --> 00:04:26,926
Được lập trình để bay qua các cánh đồng,

75
00:04:26,926 --> 00:04:29,757
các cỗ máy này có thể 
dùng cảm biến và GPS

76
00:04:29,757 --> 00:04:32,446
để phun xịt tập trung hơn,

77
00:04:32,446 --> 00:04:36,297
giới hạn tác động rộng đến môi trường 
của thuốc trừ sâu.

78
00:04:36,297 --> 00:04:38,826
Cùng sự kết hợp giữa hiểu biết sinh học,

79
00:04:38,826 --> 00:04:40,456
nhận thức về môi trường,

80
00:04:40,456 --> 00:04:42,376
và công nghệ tiên tiến,

81
00:04:42,376 --> 00:04:46,627
ta có nhiều cơ hội hơn trong việc tìm
giải pháp tổng thể ngăn trừ sâu bệnh.

82
00:04:46,627 --> 00:04:50,617
Thuốc trừ sâu hóa học có thể không bao giờ
khiến các tranh cãi dịu bớt,

83
00:04:50,617 --> 00:04:51,957
nhưng nhờ có nó,

84
00:04:51,957 --> 00:04:54,857
ta có thể đảm bảo rằng 
các thảm họa nông nghiệp

85
00:04:54,857 --> 00:04:56,918
vẫn ngủ yên trong quá khứ.