We kunnen het leven herprogrammeren. Laten we het verstandig doen

Vier miljard jaar lang waren natuurlijke selectie en willekeurige verandering de enige scherprechters over wat op aarde leefde of stierf. Toen kwam de mens en veranderde alles -- de veredeling van planten, het fokken van dieren, het veranderen van het milieu, en zelfs het opzettelijk doelgericht verder ontwikkelen van onszelf. Juan Enriquez biedt ons vijf richtlijnen voor een toekomst waarin ons vermogen om het leven te programmeren zich steeds sneller ontwikkelt. "Dit is het meest opwindende avontuur dat de mens ooit heeft meegemaakt", zegt hij. "Dit is de grootste supermacht die de mens ooit heeft gehad."

Er is een acteur genaamd Dustin Hoffman.

Jaren geleden maakte hij een film
waar je misschien wel van gehoord hebt,

'The Graduate'.

Er zitten twee sleutelscènes in die film.

De eerste is de verleidingsscène.

Daar wou ik het vanavond niet over hebben.

(Gelach)

De tweede is waar hij door de oudere man
wordt meegenomen naar het zwembad

en [aan die] pas afgestudeerde
zegt die oudere man slechts één woord,

maar één woord.

Jullie weten natuurlijk allemaal
wat dat woord is.

Het is 'plastic'.

(Gelach)

Het enige probleem daarmee is
dat dat een heel slecht advies was.

(Gelach)

Ik zal je vertellen waarom.

Hij had moeten zeggen 'silicium'.

Hij had silicium moeten zeggen,

want de eerste patenten
voor halfgeleiders waren er al,

die waren al ingediend,

en ze werden al gebouwd.

Ze waren Silicon Valley
net aan het bouwen in 1967,

toen deze film uitkwam.

Het jaar nadat hij uitkwam,

werd Intel opgericht.

Had die afgestudeerde dus
het juiste ene woord gehoord,

dan had hij nu misschien
op het podium gestaan

-- wie weet -- misschien met deze twee.

(Gelach)

Als we het er toch over hebben,

laten we eens kijken
welk advies we kunnen geven,

opdat de volgende afgestudeerde
geen Tupperwareverkoper wordt.

(Gelach)

Welk advies zou je dus
in 2015 mensen geven,

als je een pas afgestudeerde
mee zou nemen naar het zwembad

en je slechts één woord zou zeggen?

Ik denk het woord 'lifecode'.

Wat is dat, 'lifecode'?

Lifecode is de diverse wijzen
waarop we het leven programmeren.

In plaats van computers te programmeren,

gebruiken we dingen
om virussen te programmeren,

of retrovirussen of proteïnen

of DNA of RNA

of planten of dieren, allerlei wezens.

Als je nadenkt over
dit ongelooflijke vermogen

om het leven te laten doen wat jij wilt,

waartoe het geprogrammeerd is,

kom het er uiteindelijk op neer

dat wat we al duizenden jaren doen,

namelijk het kweken, modificeren,

mixen en samenvoegen

van allerlei levensvormen,

dat we dat versnellen.

Dat is niets nieuws.

Deze eenvoudige mosterdplant
is gemodificeerd.

Verander je haar nu op één manier
dan krijg je broccoli

en op een andere manier
krijg je boerenkool.

Verander je haar op een derde manier

dan krijg je bloemkool.

Ga je dus naar die natuurlijke biomarkten,

kom je feitelijk
toch weer op een plek uit

waar mensen de lifecode van planten
al heel lang manipuleren.

Wat vandaag anders maakt,

om het maar eens politiek
neutraal uit te drukken --

[Intelligent ontwerp]

(Gelach)

We beginnen intelligent te ontwerpen.

Dus in plaats van dit willekeurig te doen

en te zien wat er
de volgende generaties gebeurt,

brengen we specifieke genen in,
brengen we specifieke proteïnen in

en veranderen we de lifecode
met een specifiek doel voor ogen.

Dat maakt het ons mogelijk
om het sneller te doen.

Laat ik een voorbeeld geven.

Sommigen van jullie
denken soms misschien aan seks.

We denken er niet meer bij na
hoe we seks hebben veranderd.

We denken dat het heel normaal
en natuurlijk is om het te veranderen.

Wat er met seks gebeurd is --

normaal gesproken levert seks
uiteindelijk een baby op.

Maar vandaag de dag:

seks plus pil is gelijk aan geen baby.

(Gelach)

Nogmaals, we denken dat dit
normaal en natuurlijk is,

maar voor het grootste deel
van onze historie was dat niet zo.

Bij dieren is het ook niet zo.

Het geeft ons de controle,

zodat seks wordt ontkoppeld
van bevruchting.

Als je gaat nadenken
over de gevolgen daarvan,

dan hebben we ook gespeeld
met iets geavanceerdere dingen,

zoals kunst.

Ik heb het niet over
schilderen of beeldhouwen,

maar over geassisteerde
voortplantingstechnieken.

Wat zijn dan
geassisteerde voortplantingstechnieken?

Geassisteerde voortplantingstechnieken
zijn dingen als in-vitrofertilisatie.

Als je in-vitrofertilisatie doet,
dan zijn daar goede redenen voor.

Soms is het de enige manier
om te kunnen bevruchten.

Maar wanneer je dat doet,
ontkoppel je seks, bevruchting en baby.

Je hebt dus niet alleen de controle
genomen over wanneer je een baby wilt,

je hebt losgekoppeld wanneer
en waar de baby wordt bevrucht.

Nu heb je de baby dus losgekoppeld

van het lichaam en van de daad.

En als je verder nadenkt
over dingen die we hebben gedaan,

denk dan eens aan tweelingen.

Je kunt sperma invriezen,
je kunt eitjes invriezen,

je kunt bevruchte eitjes invriezen.

Wat betekent dat?

Nou, als je kankerpatiënt bent,
is dat goed nieuws.

Je krijgt binnenkort chemotherapie
of je gaat bestraald worden,

dus je bewaart dat.

Dat wil je niet bestralen.

Maar als je ze kunt bewaren en invriezen

en een draagmoeder kunt hebben,

dan heb je seks losgekoppeld van tijd.

Dat betekent dat je tweeling
geboren kan worden -- over wat, 50 jaar?

(Gelach)

100 jaar?

200 jaar?

Drie hele fundamentele veranderingen

en ze zijn echt geen toekomstmuziek.

Dit vinden we al heel normaal.

Lifecode blijkt dus
een supermacht te zijn.

Het blijkt een enorm machtige manier
te zijn om virussen mee te veranderen,

om planten en dieren mee te veranderen,

misschien zelfs om onszelf
mee te ontwikkelen.

Steve Gullans en ik
denken daar al een tijdje over na.

Wat zijn de risico's?

Zoals iedere krachtige technologie,
zoals elektriciteit, auto's

of computers, kan ook dit
misbruikt worden.

Daar zijn veel mensen bang voor.

Als je dit soort techniek toepast,

kun je zelfs mensen
veranderen in chimaera's.

Herinner je je de Griekse mythen
waar je dieren vermengt?

Sommige van deze toepassingen

veranderen je bloedgroep.

Of ze stoppen mannelijke cellen
in een vrouwelijk lichaam, of vice versa.

Dat klinkt angstaanjagend

tot je je realiseert dat je dat doet

om het beenmerg te vervangen
tijdens een kankerbehandeling.

Door het beenmerg
van iemand anders te ontvangen,

verander je wellicht
fundamentele aspecten van jezelf,

maar je redt jezelf ook het leven.

Als we het hier toch over hebben,

dit gebeurde er 20 jaar geleden.

Dis is Emma Ott.

Ze is net toegelaten tot de hogeschool.

Ze studeert accountancy.

Ze vertegenwoordigde haar school in twee
sportteams en was een topstudent.

Nu is dat nog niet zo heel bijzonder,

maar ze is de eerste mens uit drie ouders.

Waarom?

Omdat ze een mitochondriale ziekte had

die ze misschien had geërfd.

Dus als je dan de DNA
van een derde persoon neemt

en die inbrengt,

red je mensenlevens.

Maar je bent tegelijkertijd
kiembaaningenieur,

wat betekent dat haar kinderen,
als ze die krijgt,

gered zijn en dit niet hoeven doormaken.

En hun kinderen zijn gered

en hun kleinkinderen zijn gered

en ga zo maar door.

Daar worden mensen nerveus van.

Dus besloten de autoriteiten
20 jaar geleden

om dit eerst eens verder te bestuderen.

Iets doen heeft zijn risico's
en iets niet doen ook,

want er zijn eerst een tiental mensen
door deze technologie gered

en vervolgens hebben we het
eerst eens 20 jaar aangezien.

Dus terwijl we erover denken en zeggen:
"Misschien moeten we het langer bekijken,

misschien moeten we dit doen,
misschien moeten we dat doen",

heeft zowel iets doen
als iets niet doen zijn gevolgen.

Zoals het genezen van dodelijke ziektes --

wat volstrekt onnatuurlijk is, trouwens.

Het is voor mensen normaal
en natuurlijk om te worden geveld

door gigantische polio-epidemieën,
of pokken, of tuberculose.

Als we mensen vaccineren,

stoppen we onnatuurlijke dingen
in hun lichaam,

omdat we denken dat de voordelen
groter zijn dan de nadelen.

Omdat we onnatuurlijke planten
en onnatuurlijke dieren hebben gecreëerd,

kunnen we zeven miljard mensen voeden.

We kunnen nieuwe levensvormen creëren.

Als je nieuwe levensvormen creëert,
en opnieuw, dat klinkt angstaanjagend

en heel verontrustend,

tot je je realiseert dat die levensvormen
al op je tafel staan.

De bloemen die je daar hebt staan,

daar is niet veel natuurlijks aan.

Mensen hebben ze zo gekweekt,
in precies deze kleur,

met deze afmetingen,
om een week goed te blijven.

Je geeft je geliefde
meestal geen wilde bloemen,

want die blijven niet zo lang goed.

Alles bij elkaar

zet dit Darwins model op zijn kop.

Vier miljard jaar lang

hing het leven en sterven
op deze planeet af van twee principes:

natuurlijke selectie
en willekeurige mutatie.

Dus wat leefde en stierf,
wat gestructureerd was,

is nu op zijn kop gezet.

Wat we hebben gedaan,

is een compleet parallel
evolutionair systeem introduceren

waar wij onnatuurlijke selectie
en doelbewuste mutatie toepassen.

Laat me dat uitleggen.

Dit is natuurlijke selectie.

Dit is onnatuurlijke selectie.

(Gelach)

Wat we hiermee bijvoorbeeld gedaan?

We begonnen wolven te fokken,
duizenden jaren geleden

in Centraal-Azië, om honden te krijgen.

Toen maakten we er grote honden van,

en kleine honden.

Maar als je een chihuahua neemt,

zoals je ze ziet op de tassen
van Hermès op Fifth Avenue,

en je laat hem los
op een vlakte in Afrika,

dan kun je zien hoe
natuurlijke selectie zich voltrekt.

(Gelach)

Er zijn op aarde maar weinig dingen
minder natuurlijk dan een maïsveld.

Nooit, onder geen enkele voorwaarde,
zul je door een maagdelijk woud lopen

en dezelfde planten
in keurige rijen zien groeien,

op hetzelfde moment,

zonder enig concurrerend gewas.

Als je maïs kweekt,

bepaal jij wat leeft en wat sterft.

En dat doe je middels
onnatuurlijke selectie.

Dat geldt precies zo
voor een tarweveld en voor een rijstveld.

Dat geldt precies zo
voor een stad en voor een buitenwijk.

In feite is de helft van onze aarde

op onnatuurlijke wijze ingericht,

zodanig dat wij uitmaken
wat daar leeft en sterft,

wat precies de reden is
dat je geen grizzlyberen tegenkomt

als je door Manhattan loopt.

Hoe zit het met willekeurige mutaties?

Dit is willekeurige mutatie.

Dit is Antonio Alfonseca,

ook wel bekend
als De Octopus, zijn bijnaam.

Hij was reservewerper
van het jaar in 2000.

Zijn willekeurige mutatie was
dat hij zes vingers had

aan beide handen,

wat heel handig blijkt als je werper bent.

(Gelach)

Hoe zit het met doelbewuste mutaties?

Een doelbewuste mutatie is bier.

Het is wijn. Het is yoghurt.

Hoe vaak ben je door het woud gelopen

en vond je een natuurlijk stuk kaas?

Of natuurlijke yoghurt?

Dit soort spullen hebben wij zelf bedacht.

Het interessante is
dat we die spullen beter leren kennen.

We vonden een van de meest krachtige
instrumenten om genen mee te wijzigen,

CRISPR, in yoghurt.

En door zelf cellen te bouwen,

produceren we 8 van de top 10
van farmaceutische producten,

inclusief het spul
dat je gebruikt voor artritis,

het beste verkopende geneesmiddel, Humira.

Dat is dus lifecode.

Het is een supermacht.

Je kunt er echt mee programmeren

en er is niets dat ons
meer gaat veranderen

dan lifecode.

Als we het hebben over lifecode,

laten we dan vijf principes aanhouden

als een eerste richtlijn,

en ik hoor er graag meer.

Principe nummer 1:

we moeten hier
verantwoordelijkheid voor nemen.

We moeten die verantwoordelijkheid nemen

omdat wij de keuzes maken.

Dit zijn geen willekeurige mutaties.

Dit zijn onze acties, onze keuzes.

Dit gebeurt niet 'toevallig'.

Het gebeurt niet willekeurig.

Het werd niet beslist door iemand anders.

Wij bedenken dit

en als het stukgaat is het onze schuld.

Principe nummer 2:

we moeten op dit gebied
diversiteit eren en waarderen.

Er zijn tenminste 33 versies
mensachtigen geweest

die op deze Aarde hebben rondgelopen.

Ze zijn bijna allemaal
uitgestorven, behalve wij.

Maar de normale en natuurlijke
gang van zaken op Aarde

is dat er verschillende versies mensen
tegelijkertijd rondlopen

en daarom hebben de meesten
wat Neanderthal in ons.

Sommigen hebben wat Denisova in ons.

En sommigen in Washington veel meer.

(Gelach)

Principe nummer 3:

we moeten de keuzes
van anderen respecteren.

Sommige mensen kiezen
om nooit te veranderen.

Sommigen kiezen
om alles te veranderen.

Sommigen kiezen om planten
maar niet dieren te veranderen.

Sommigen kiezen om zichzelf te veranderen,

of om zichzelf te ontwikkelen.

Diversiteit is niet slecht,

want al denken we over mensen
als zijnde heel divers,

we kwamen zo dicht bij uitsterven

dat we allemaal afstammen
van éénzelfde Afrikaanse moeder.

Als gevolg daarvan

vind je meer genetische diversiteit
in 55 Afrikaanse chimpansees

dan in zeven miljard mensen.

Principe nummer 4:

we zouden ongeveer een kwart van de Aarde

aan Darwin over moeten laten.

Het hoeft niet aaneensluitend te zijn,

het hoeft niet allemaal verbonden te zijn.

Het moet deels oceaan, deels land zijn.

Maar wij moeten hier niet
alle evolutionaire beslissingen nemen.

Onze evolutionaire systeem
moet de ruimte hebben.

Darwins evolutionaire systeem
moet de ruimte hebben.

Het is van groot belang dat we
die twee lijnen parallel laten lopen

en de evolutie niet gewoon overweldigen.

(Applaus)

Een ding nog.

Dit is het meest opwindende avontuur
dat mensen hebben meegemaakt.

Dit is de grootste supermacht
die mensen ooit hebben gehad.

Het zou doodzonde zijn
als je hier niet in participeerde

omdat je er bang voor bent,

omdat je je ervoor verbergt.

Je kunt meepraten over de ethiek.
Je kunt meedenken over de politiek.

Je kunt meedoen in bedrijven.

Je kunt nadenken over welke richting
de medische wereld moet kiezen

of de industrie,

waar het naartoe moet met de wereld.

Het zou voor ons allemaal doodzonde zijn

die man bij het zwembad niet op te merken

die één woord zegt, één woord maar.

Dat je niet zou horen
dat het woord 'lifecode' is.

Dankjewel.

(Applaus)