[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.81,0:00:03.14,Default,,0000,0000,0000,,Er is een acteur genaamd Dustin Hoffman. Dialogue: 0,0:00:04.18,0:00:07.62,Default,,0000,0000,0000,,Jaren geleden maakte hij een film\Nwaar je misschien wel van gehoord hebt, Dialogue: 0,0:00:07.64,0:00:08.83,Default,,0000,0000,0000,,'The Graduate'. Dialogue: 0,0:00:09.26,0:00:11.87,Default,,0000,0000,0000,,Er zitten twee sleutelscènes in die film. Dialogue: 0,0:00:12.56,0:00:14.65,Default,,0000,0000,0000,,De eerste is de verleidingsscène. Dialogue: 0,0:00:14.68,0:00:16.81,Default,,0000,0000,0000,,Daar wou ik het vanavond niet over hebben. Dialogue: 0,0:00:16.81,0:00:18.16,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:00:18.18,0:00:22.78,Default,,0000,0000,0000,,De tweede is waar hij door de oudere man\Nwordt meegenomen naar het zwembad Dialogue: 0,0:00:22.80,0:00:27.82,Default,,0000,0000,0000,,en [aan die] pas afgestudeerde\Nzegt die oudere man slechts één woord, Dialogue: 0,0:00:27.84,0:00:29.03,Default,,0000,0000,0000,,maar één woord. Dialogue: 0,0:00:29.78,0:00:32.13,Default,,0000,0000,0000,,Jullie weten natuurlijk allemaal\Nwat dat woord is. Dialogue: 0,0:00:32.15,0:00:33.34,Default,,0000,0000,0000,,Het is 'plastic'. Dialogue: 0,0:00:33.36,0:00:34.53,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:00:35.19,0:00:39.12,Default,,0000,0000,0000,,Het enige probleem daarmee is\Ndat dat een heel slecht advies was. Dialogue: 0,0:00:39.15,0:00:40.63,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:00:41.23,0:00:43.38,Default,,0000,0000,0000,,Ik zal je vertellen waarom. Dialogue: 0,0:00:43.40,0:00:45.19,Default,,0000,0000,0000,,Hij had moeten zeggen 'silicium'. Dialogue: 0,0:00:46.16,0:00:48.19,Default,,0000,0000,0000,,Hij had silicium moeten zeggen, Dialogue: 0,0:00:48.21,0:00:53.39,Default,,0000,0000,0000,,want de eerste patenten\Nvoor halfgeleiders waren er al, Dialogue: 0,0:00:53.42,0:00:54.79,Default,,0000,0000,0000,,die waren al ingediend, Dialogue: 0,0:00:54.82,0:00:56.58,Default,,0000,0000,0000,,en ze werden al gebouwd. Dialogue: 0,0:00:56.61,0:00:59.69,Default,,0000,0000,0000,,Ze waren Silicon Valley\Nnet aan het bouwen in 1967, Dialogue: 0,0:00:59.72,0:01:01.52,Default,,0000,0000,0000,,toen deze film uitkwam. Dialogue: 0,0:01:01.55,0:01:03.64,Default,,0000,0000,0000,,Het jaar nadat hij uitkwam, Dialogue: 0,0:01:03.66,0:01:04.83,Default,,0000,0000,0000,,werd Intel opgericht. Dialogue: 0,0:01:05.33,0:01:08.15,Default,,0000,0000,0000,,Had die afgestudeerde dus\Nhet juiste ene woord gehoord, Dialogue: 0,0:01:08.18,0:01:10.67,Default,,0000,0000,0000,,dan had hij nu misschien\Nop het podium gestaan Dialogue: 0,0:01:10.70,0:01:12.89,Default,,0000,0000,0000,,-- wie weet -- misschien met deze twee. Dialogue: 0,0:01:12.92,0:01:15.79,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:01:19.96,0:01:21.67,Default,,0000,0000,0000,,Als we het er toch over hebben, Dialogue: 0,0:01:22.63,0:01:26.06,Default,,0000,0000,0000,,laten we eens kijken\Nwelk advies we kunnen geven, Dialogue: 0,0:01:26.09,0:01:29.68,Default,,0000,0000,0000,,opdat de volgende afgestudeerde\Ngeen Tupperwareverkoper wordt. Dialogue: 0,0:01:29.70,0:01:31.58,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:01:31.61,0:01:35.28,Default,,0000,0000,0000,,Welk advies zou je dus\Nin 2015 mensen geven, Dialogue: 0,0:01:35.28,0:01:38.07,Default,,0000,0000,0000,,als je een pas afgestudeerde\Nmee zou nemen naar het zwembad Dialogue: 0,0:01:38.07,0:01:39.93,Default,,0000,0000,0000,,en je slechts één woord zou zeggen? Dialogue: 0,0:01:40.70,0:01:42.70,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk het woord 'lifecode'. Dialogue: 0,0:01:43.25,0:01:44.44,Default,,0000,0000,0000,,Wat is dat, 'lifecode'? Dialogue: 0,0:01:44.44,0:01:47.41,Default,,0000,0000,0000,,Lifecode is de diverse wijzen\Nwaarop we het leven programmeren. Dialogue: 0,0:01:47.41,0:01:49.35,Default,,0000,0000,0000,,In plaats van computers te programmeren, Dialogue: 0,0:01:49.35,0:01:51.79,Default,,0000,0000,0000,,gebruiken we dingen\Nom virussen te programmeren, Dialogue: 0,0:01:51.81,0:01:53.84,Default,,0000,0000,0000,,of retrovirussen of proteïnen Dialogue: 0,0:01:53.86,0:01:55.67,Default,,0000,0000,0000,,of DNA of RNA Dialogue: 0,0:01:56.50,0:01:59.14,Default,,0000,0000,0000,,of planten of dieren, allerlei wezens. Dialogue: 0,0:01:59.63,0:02:02.16,Default,,0000,0000,0000,,Als je nadenkt over\Ndit ongelooflijke vermogen Dialogue: 0,0:02:02.19,0:02:04.44,Default,,0000,0000,0000,,om het leven te laten doen wat jij wilt, Dialogue: 0,0:02:04.46,0:02:06.58,Default,,0000,0000,0000,,waartoe het geprogrammeerd is, Dialogue: 0,0:02:06.60,0:02:08.40,Default,,0000,0000,0000,,kom het er uiteindelijk op neer Dialogue: 0,0:02:08.42,0:02:11.87,Default,,0000,0000,0000,,dat wat we al duizenden jaren doen, Dialogue: 0,0:02:11.89,0:02:15.01,Default,,0000,0000,0000,,namelijk het kweken, modificeren, Dialogue: 0,0:02:15.04,0:02:17.11,Default,,0000,0000,0000,,mixen en samenvoegen Dialogue: 0,0:02:17.13,0:02:19.14,Default,,0000,0000,0000,,van allerlei levensvormen, Dialogue: 0,0:02:19.16,0:02:20.62,Default,,0000,0000,0000,,dat we dat versnellen. Dialogue: 0,0:02:20.65,0:02:22.15,Default,,0000,0000,0000,,Dat is niets nieuws. Dialogue: 0,0:02:22.17,0:02:24.47,Default,,0000,0000,0000,,Deze eenvoudige mosterdplant\Nis gemodificeerd. Dialogue: 0,0:02:25.14,0:02:28.17,Default,,0000,0000,0000,,Verander je haar nu op één manier\Ndan krijg je broccoli Dialogue: 0,0:02:28.71,0:02:31.24,Default,,0000,0000,0000,,en op een andere manier\Nkrijg je boerenkool. Dialogue: 0,0:02:31.76,0:02:33.78,Default,,0000,0000,0000,,Verander je haar op een derde manier Dialogue: 0,0:02:33.80,0:02:35.07,Default,,0000,0000,0000,,dan krijg je bloemkool. Dialogue: 0,0:02:35.66,0:02:38.91,Default,,0000,0000,0000,,Ga je dus naar die natuurlijke biomarkten, Dialogue: 0,0:02:38.91,0:02:40.92,Default,,0000,0000,0000,,kom je feitelijk\Ntoch weer op een plek uit Dialogue: 0,0:02:40.92,0:02:44.60,Default,,0000,0000,0000,,waar mensen de lifecode van planten\Nal heel lang manipuleren. Dialogue: 0,0:02:45.35,0:02:46.75,Default,,0000,0000,0000,,Wat vandaag anders maakt, Dialogue: 0,0:02:46.75,0:02:49.19,Default,,0000,0000,0000,,om het maar eens politiek\Nneutraal uit te drukken -- Dialogue: 0,0:02:49.19,0:02:50.72,Default,,0000,0000,0000,,[Intelligent ontwerp] Dialogue: 0,0:02:50.72,0:02:51.79,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:02:51.82,0:02:54.22,Default,,0000,0000,0000,,We beginnen intelligent te ontwerpen. Dialogue: 0,0:02:54.82,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus in plaats van dit willekeurig te doen Dialogue: 0,0:02:57.00,0:02:59.31,Default,,0000,0000,0000,,en te zien wat er\Nde volgende generaties gebeurt, Dialogue: 0,0:02:59.31,0:03:02.85,Default,,0000,0000,0000,,brengen we specifieke genen in,\Nbrengen we specifieke proteïnen in Dialogue: 0,0:03:02.87,0:03:06.08,Default,,0000,0000,0000,,en veranderen we de lifecode\Nmet een specifiek doel voor ogen. Dialogue: 0,0:03:06.74,0:03:09.84,Default,,0000,0000,0000,,Dat maakt het ons mogelijk\Nom het sneller te doen. Dialogue: 0,0:03:10.47,0:03:12.21,Default,,0000,0000,0000,,Laat ik een voorbeeld geven. Dialogue: 0,0:03:14.93,0:03:17.82,Default,,0000,0000,0000,,Sommigen van jullie\Ndenken soms misschien aan seks. Dialogue: 0,0:03:19.30,0:03:22.53,Default,,0000,0000,0000,,We denken er niet meer bij na\Nhoe we seks hebben veranderd. Dialogue: 0,0:03:22.55,0:03:25.94,Default,,0000,0000,0000,,We denken dat het heel normaal\Nen natuurlijk is om het te veranderen. Dialogue: 0,0:03:25.96,0:03:28.30,Default,,0000,0000,0000,,Wat er met seks gebeurd is -- Dialogue: 0,0:03:28.32,0:03:31.01,Default,,0000,0000,0000,,normaal gesproken levert seks\Nuiteindelijk een baby op. Dialogue: 0,0:03:31.97,0:03:33.48,Default,,0000,0000,0000,,Maar vandaag de dag: Dialogue: 0,0:03:33.50,0:03:36.38,Default,,0000,0000,0000,,seks plus pil is gelijk aan geen baby. Dialogue: 0,0:03:36.41,0:03:37.89,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:03:37.92,0:03:40.65,Default,,0000,0000,0000,,Nogmaals, we denken dat dit\Nnormaal en natuurlijk is, Dialogue: 0,0:03:40.68,0:03:43.53,Default,,0000,0000,0000,,maar voor het grootste deel\Nvan onze historie was dat niet zo. Dialogue: 0,0:03:43.55,0:03:45.20,Default,,0000,0000,0000,,Bij dieren is het ook niet zo. Dialogue: 0,0:03:45.61,0:03:47.59,Default,,0000,0000,0000,,Het geeft ons de controle, Dialogue: 0,0:03:47.61,0:03:50.05,Default,,0000,0000,0000,,zodat seks wordt ontkoppeld\Nvan bevruchting. Dialogue: 0,0:03:50.96,0:03:53.33,Default,,0000,0000,0000,,Als je gaat nadenken\Nover de gevolgen daarvan, Dialogue: 0,0:03:53.33,0:03:56.07,Default,,0000,0000,0000,,dan hebben we ook gespeeld\Nmet iets geavanceerdere dingen, Dialogue: 0,0:03:56.07,0:03:57.40,Default,,0000,0000,0000,,zoals kunst. Dialogue: 0,0:03:57.40,0:03:59.60,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb het niet over\Nschilderen of beeldhouwen, Dialogue: 0,0:03:59.60,0:04:04.23,Default,,0000,0000,0000,,maar over geassisteerde\Nvoortplantingstechnieken. Dialogue: 0,0:04:05.40,0:04:07.84,Default,,0000,0000,0000,,Wat zijn dan\Ngeassisteerde voortplantingstechnieken? Dialogue: 0,0:04:07.86,0:04:11.58,Default,,0000,0000,0000,,Geassisteerde voortplantingstechnieken\Nzijn dingen als in-vitrofertilisatie. Dialogue: 0,0:04:12.29,0:04:15.84,Default,,0000,0000,0000,,Als je in-vitrofertilisatie doet,\Ndan zijn daar goede redenen voor. Dialogue: 0,0:04:15.86,0:04:18.98,Default,,0000,0000,0000,,Soms is het de enige manier\Nom te kunnen bevruchten. Dialogue: 0,0:04:19.49,0:04:24.86,Default,,0000,0000,0000,,Maar wanneer je dat doet, \Nontkoppel je seks, bevruchting en baby. Dialogue: 0,0:04:25.79,0:04:29.26,Default,,0000,0000,0000,,Je hebt dus niet alleen de controle\Ngenomen over wanneer je een baby wilt, Dialogue: 0,0:04:29.26,0:04:32.48,Default,,0000,0000,0000,,je hebt losgekoppeld wanneer\Nen waar de baby wordt bevrucht. Dialogue: 0,0:04:32.73,0:04:34.92,Default,,0000,0000,0000,,Nu heb je de baby dus losgekoppeld Dialogue: 0,0:04:34.95,0:04:36.65,Default,,0000,0000,0000,,van het lichaam en van de daad. Dialogue: 0,0:04:37.33,0:04:40.41,Default,,0000,0000,0000,,En als je verder nadenkt\Nover dingen die we hebben gedaan, Dialogue: 0,0:04:40.44,0:04:42.29,Default,,0000,0000,0000,,denk dan eens aan tweelingen. Dialogue: 0,0:04:43.03,0:04:45.44,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt sperma invriezen,\Nje kunt eitjes invriezen, Dialogue: 0,0:04:45.44,0:04:47.26,Default,,0000,0000,0000,,je kunt bevruchte eitjes invriezen. Dialogue: 0,0:04:47.78,0:04:49.54,Default,,0000,0000,0000,,Wat betekent dat? Dialogue: 0,0:04:49.57,0:04:52.06,Default,,0000,0000,0000,,Nou, als je kankerpatiënt bent,\Nis dat goed nieuws. Dialogue: 0,0:04:52.08,0:04:55.09,Default,,0000,0000,0000,,Je krijgt binnenkort chemotherapie\Nof je gaat bestraald worden, Dialogue: 0,0:04:55.11,0:04:56.34,Default,,0000,0000,0000,,dus je bewaart dat. Dialogue: 0,0:04:56.37,0:04:57.60,Default,,0000,0000,0000,,Dat wil je niet bestralen. Dialogue: 0,0:04:58.00,0:05:00.48,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je ze kunt bewaren en invriezen Dialogue: 0,0:05:00.48,0:05:02.52,Default,,0000,0000,0000,,en een draagmoeder kunt hebben, Dialogue: 0,0:05:02.55,0:05:04.71,Default,,0000,0000,0000,,dan heb je seks losgekoppeld van tijd. Dialogue: 0,0:05:05.71,0:05:10.63,Default,,0000,0000,0000,,Dat betekent dat je tweeling\Ngeboren kan worden -- over wat, 50 jaar? Dialogue: 0,0:05:11.29,0:05:14.98,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:16.26,Default,,0000,0000,0000,,100 jaar? Dialogue: 0,0:05:17.34,0:05:18.63,Default,,0000,0000,0000,,200 jaar? Dialogue: 0,0:05:19.57,0:05:22.24,Default,,0000,0000,0000,,Drie hele fundamentele veranderingen Dialogue: 0,0:05:22.24,0:05:24.08,Default,,0000,0000,0000,,en ze zijn echt geen toekomstmuziek. Dialogue: 0,0:05:24.08,0:05:26.12,Default,,0000,0000,0000,,Dit vinden we al heel normaal. Dialogue: 0,0:05:26.91,0:05:29.84,Default,,0000,0000,0000,,Lifecode blijkt dus\Neen supermacht te zijn. Dialogue: 0,0:05:30.52,0:05:34.86,Default,,0000,0000,0000,,Het blijkt een enorm machtige manier\Nte zijn om virussen mee te veranderen, Dialogue: 0,0:05:34.88,0:05:37.06,Default,,0000,0000,0000,,om planten en dieren mee te veranderen, Dialogue: 0,0:05:37.84,0:05:40.09,Default,,0000,0000,0000,,misschien zelfs om onszelf\Nmee te ontwikkelen. Dialogue: 0,0:05:40.12,0:05:43.86,Default,,0000,0000,0000,,Steve Gullans en ik\Ndenken daar al een tijdje over na. Dialogue: 0,0:05:44.75,0:05:45.91,Default,,0000,0000,0000,,Wat zijn de risico's? Dialogue: 0,0:05:46.41,0:05:50.55,Default,,0000,0000,0000,,Zoals iedere krachtige technologie,\Nzoals elektriciteit, auto's Dialogue: 0,0:05:50.58,0:05:53.88,Default,,0000,0000,0000,,of computers, kan ook dit\Nmisbruikt worden. Dialogue: 0,0:05:54.63,0:05:56.20,Default,,0000,0000,0000,,Daar zijn veel mensen bang voor. Dialogue: 0,0:05:57.02,0:05:58.78,Default,,0000,0000,0000,,Als je dit soort techniek toepast, Dialogue: 0,0:05:58.81,0:06:01.06,Default,,0000,0000,0000,,kun je zelfs mensen\Nveranderen in chimaera's. Dialogue: 0,0:06:01.72,0:06:04.42,Default,,0000,0000,0000,,Herinner je je de Griekse mythen\Nwaar je dieren vermengt? Dialogue: 0,0:06:04.42,0:06:06.04,Default,,0000,0000,0000,,Sommige van deze toepassingen Dialogue: 0,0:06:06.39,0:06:08.63,Default,,0000,0000,0000,,veranderen je bloedgroep. Dialogue: 0,0:06:09.41,0:06:13.58,Default,,0000,0000,0000,,Of ze stoppen mannelijke cellen\Nin een vrouwelijk lichaam, of vice versa. Dialogue: 0,0:06:14.33,0:06:15.91,Default,,0000,0000,0000,,Dat klinkt angstaanjagend Dialogue: 0,0:06:15.94,0:06:18.22,Default,,0000,0000,0000,,tot je je realiseert dat je dat doet Dialogue: 0,0:06:18.24,0:06:21.62,Default,,0000,0000,0000,,om het beenmerg te vervangen\Ntijdens een kankerbehandeling. Dialogue: 0,0:06:21.62,0:06:23.97,Default,,0000,0000,0000,,Door het beenmerg\Nvan iemand anders te ontvangen, Dialogue: 0,0:06:23.97,0:06:26.63,Default,,0000,0000,0000,,verander je wellicht\Nfundamentele aspecten van jezelf, Dialogue: 0,0:06:26.66,0:06:28.54,Default,,0000,0000,0000,,maar je redt jezelf ook het leven. Dialogue: 0,0:06:28.57,0:06:30.71,Default,,0000,0000,0000,,Als we het hier toch over hebben, Dialogue: 0,0:06:30.74,0:06:32.91,Default,,0000,0000,0000,,dit gebeurde er 20 jaar geleden. Dialogue: 0,0:06:33.34,0:06:34.86,Default,,0000,0000,0000,,Dis is Emma Ott. Dialogue: 0,0:06:34.89,0:06:37.70,Default,,0000,0000,0000,,Ze is net toegelaten tot de hogeschool. Dialogue: 0,0:06:37.72,0:06:39.62,Default,,0000,0000,0000,,Ze studeert accountancy. Dialogue: 0,0:06:39.65,0:06:43.44,Default,,0000,0000,0000,,Ze vertegenwoordigde haar school in twee\Nsportteams en was een topstudent. Dialogue: 0,0:06:43.69,0:06:45.71,Default,,0000,0000,0000,,Nu is dat nog niet zo heel bijzonder, Dialogue: 0,0:06:45.73,0:06:49.30,Default,,0000,0000,0000,,maar ze is de eerste mens uit drie ouders. Dialogue: 0,0:06:50.24,0:06:51.40,Default,,0000,0000,0000,,Waarom? Dialogue: 0,0:06:51.42,0:06:53.58,Default,,0000,0000,0000,,Omdat ze een mitochondriale ziekte had Dialogue: 0,0:06:53.61,0:06:55.09,Default,,0000,0000,0000,,die ze misschien had geërfd. Dialogue: 0,0:06:55.12,0:06:57.50,Default,,0000,0000,0000,,Dus als je dan de DNA\Nvan een derde persoon neemt Dialogue: 0,0:06:57.52,0:06:59.25,Default,,0000,0000,0000,,en die inbrengt, Dialogue: 0,0:06:59.28,0:07:00.83,Default,,0000,0000,0000,,red je mensenlevens. Dialogue: 0,0:07:01.84,0:07:04.22,Default,,0000,0000,0000,,Maar je bent tegelijkertijd\Nkiembaaningenieur, Dialogue: 0,0:07:04.24,0:07:07.72,Default,,0000,0000,0000,,wat betekent dat haar kinderen,\Nals ze die krijgt, Dialogue: 0,0:07:07.72,0:07:09.82,Default,,0000,0000,0000,,gered zijn en dit niet hoeven doormaken. Dialogue: 0,0:07:09.85,0:07:11.34,Default,,0000,0000,0000,,En hun kinderen zijn gered Dialogue: 0,0:07:11.36,0:07:13.20,Default,,0000,0000,0000,,en hun kleinkinderen zijn gered Dialogue: 0,0:07:13.22,0:07:14.42,Default,,0000,0000,0000,,en ga zo maar door. Dialogue: 0,0:07:14.93,0:07:16.55,Default,,0000,0000,0000,,Daar worden mensen nerveus van. Dialogue: 0,0:07:16.58,0:07:18.93,Default,,0000,0000,0000,,Dus besloten de autoriteiten\N20 jaar geleden Dialogue: 0,0:07:18.95,0:07:20.87,Default,,0000,0000,0000,,om dit eerst eens verder te bestuderen. Dialogue: 0,0:07:21.90,0:07:25.72,Default,,0000,0000,0000,,Iets doen heeft zijn risico's\Nen iets niet doen ook, Dialogue: 0,0:07:25.74,0:07:29.09,Default,,0000,0000,0000,,want er zijn eerst een tiental mensen\Ndoor deze technologie gered Dialogue: 0,0:07:29.11,0:07:32.10,Default,,0000,0000,0000,,en vervolgens hebben we het\Neerst eens 20 jaar aangezien. Dialogue: 0,0:07:33.28,0:07:37.92,Default,,0000,0000,0000,,Dus terwijl we erover denken en zeggen:\N"Misschien moeten we het langer bekijken, Dialogue: 0,0:07:37.92,0:07:40.74,Default,,0000,0000,0000,,misschien moeten we dit doen,\Nmisschien moeten we dat doen", Dialogue: 0,0:07:40.74,0:07:44.28,Default,,0000,0000,0000,,heeft zowel iets doen\Nals iets niet doen zijn gevolgen. Dialogue: 0,0:07:45.20,0:07:47.32,Default,,0000,0000,0000,,Zoals het genezen van dodelijke ziektes -- Dialogue: 0,0:07:47.69,0:07:49.93,Default,,0000,0000,0000,,wat volstrekt onnatuurlijk is, trouwens. Dialogue: 0,0:07:50.100,0:07:54.08,Default,,0000,0000,0000,,Het is voor mensen normaal\Nen natuurlijk om te worden geveld Dialogue: 0,0:07:54.10,0:07:58.17,Default,,0000,0000,0000,,door gigantische polio-epidemieën,\Nof pokken, of tuberculose. Dialogue: 0,0:07:58.20,0:08:00.53,Default,,0000,0000,0000,,Als we mensen vaccineren, Dialogue: 0,0:08:00.53,0:08:03.23,Default,,0000,0000,0000,,stoppen we onnatuurlijke dingen\Nin hun lichaam, Dialogue: 0,0:08:03.25,0:08:07.36,Default,,0000,0000,0000,,omdat we denken dat de voordelen\Ngroter zijn dan de nadelen. Dialogue: 0,0:08:08.13,0:08:11.84,Default,,0000,0000,0000,,Omdat we onnatuurlijke planten\Nen onnatuurlijke dieren hebben gecreëerd, Dialogue: 0,0:08:11.87,0:08:14.04,Default,,0000,0000,0000,,kunnen we zeven miljard mensen voeden. Dialogue: 0,0:08:14.41,0:08:17.58,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen nieuwe levensvormen creëren. Dialogue: 0,0:08:18.30,0:08:21.82,Default,,0000,0000,0000,,Als je nieuwe levensvormen creëert,\Nen opnieuw, dat klinkt angstaanjagend Dialogue: 0,0:08:21.84,0:08:23.52,Default,,0000,0000,0000,,en heel verontrustend, Dialogue: 0,0:08:23.55,0:08:26.99,Default,,0000,0000,0000,,tot je je realiseert dat die levensvormen\Nal op je tafel staan. Dialogue: 0,0:08:27.54,0:08:30.04,Default,,0000,0000,0000,,De bloemen die je daar hebt staan, Dialogue: 0,0:08:30.06,0:08:32.23,Default,,0000,0000,0000,,daar is niet veel natuurlijks aan. Dialogue: 0,0:08:32.25,0:08:34.93,Default,,0000,0000,0000,,Mensen hebben ze zo gekweekt,\Nin precies deze kleur, Dialogue: 0,0:08:34.93,0:08:37.30,Default,,0000,0000,0000,,met deze afmetingen,\Nom een week goed te blijven. Dialogue: 0,0:08:37.30,0:08:39.54,Default,,0000,0000,0000,,Je geeft je geliefde\Nmeestal geen wilde bloemen, Dialogue: 0,0:08:39.57,0:08:42.53,Default,,0000,0000,0000,,want die blijven niet zo lang goed. Dialogue: 0,0:08:44.53,0:08:45.77,Default,,0000,0000,0000,,Alles bij elkaar Dialogue: 0,0:08:46.42,0:08:48.60,Default,,0000,0000,0000,,zet dit Darwins model op zijn kop. Dialogue: 0,0:08:49.16,0:08:50.90,Default,,0000,0000,0000,,Vier miljard jaar lang Dialogue: 0,0:08:50.92,0:08:53.99,Default,,0000,0000,0000,,hing het leven en sterven\Nop deze planeet af van twee principes: Dialogue: 0,0:08:54.61,0:08:57.13,Default,,0000,0000,0000,,natuurlijke selectie\Nen willekeurige mutatie. Dialogue: 0,0:08:58.02,0:09:00.64,Default,,0000,0000,0000,,Dus wat leefde en stierf,\Nwat gestructureerd was, Dialogue: 0,0:09:01.17,0:09:02.85,Default,,0000,0000,0000,,is nu op zijn kop gezet. Dialogue: 0,0:09:04.26,0:09:05.34,Default,,0000,0000,0000,,Wat we hebben gedaan, Dialogue: 0,0:09:05.34,0:09:08.10,Default,,0000,0000,0000,,is een compleet parallel\Nevolutionair systeem introduceren Dialogue: 0,0:09:08.12,0:09:11.45,Default,,0000,0000,0000,,waar wij onnatuurlijke selectie\Nen doelbewuste mutatie toepassen. Dialogue: 0,0:09:11.47,0:09:13.17,Default,,0000,0000,0000,,Laat me dat uitleggen. Dialogue: 0,0:09:13.19,0:09:14.58,Default,,0000,0000,0000,,Dit is natuurlijke selectie. Dialogue: 0,0:09:15.09,0:09:16.66,Default,,0000,0000,0000,,Dit is onnatuurlijke selectie. Dialogue: 0,0:09:16.66,0:09:19.14,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:09:19.90,0:09:22.55,Default,,0000,0000,0000,,Wat we hiermee bijvoorbeeld gedaan? Dialogue: 0,0:09:22.57,0:09:25.28,Default,,0000,0000,0000,,We begonnen wolven te fokken,\Nduizenden jaren geleden Dialogue: 0,0:09:25.31,0:09:27.50,Default,,0000,0000,0000,,in Centraal-Azië, om honden te krijgen. Dialogue: 0,0:09:27.52,0:09:29.82,Default,,0000,0000,0000,,Toen maakten we er grote honden van, Dialogue: 0,0:09:29.84,0:09:31.59,Default,,0000,0000,0000,,en kleine honden. Dialogue: 0,0:09:31.62,0:09:33.40,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je een chihuahua neemt, Dialogue: 0,0:09:33.43,0:09:36.28,Default,,0000,0000,0000,,zoals je ze ziet op de tassen\Nvan Hermès op Fifth Avenue, Dialogue: 0,0:09:36.30,0:09:38.96,Default,,0000,0000,0000,,en je laat hem los\Nop een vlakte in Afrika, Dialogue: 0,0:09:38.98,0:09:41.63,Default,,0000,0000,0000,,dan kun je zien hoe\Nnatuurlijke selectie zich voltrekt. Dialogue: 0,0:09:41.63,0:09:43.67,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:09:46.42,0:09:49.90,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn op aarde maar weinig dingen\Nminder natuurlijk dan een maïsveld. Dialogue: 0,0:09:50.19,0:09:53.76,Default,,0000,0000,0000,,Nooit, onder geen enkele voorwaarde,\Nzul je door een maagdelijk woud lopen Dialogue: 0,0:09:53.78,0:09:56.47,Default,,0000,0000,0000,,en dezelfde planten\Nin keurige rijen zien groeien, Dialogue: 0,0:09:56.49,0:09:57.82,Default,,0000,0000,0000,,op hetzelfde moment, Dialogue: 0,0:09:57.84,0:09:59.45,Default,,0000,0000,0000,,zonder enig concurrerend gewas. Dialogue: 0,0:10:00.40,0:10:01.56,Default,,0000,0000,0000,,Als je maïs kweekt, Dialogue: 0,0:10:01.58,0:10:03.63,Default,,0000,0000,0000,,bepaal jij wat leeft en wat sterft. Dialogue: 0,0:10:04.08,0:10:06.42,Default,,0000,0000,0000,,En dat doe je middels\Nonnatuurlijke selectie. Dialogue: 0,0:10:06.44,0:10:09.58,Default,,0000,0000,0000,,Dat geldt precies zo\Nvoor een tarweveld en voor een rijstveld. Dialogue: 0,0:10:09.60,0:10:12.35,Default,,0000,0000,0000,,Dat geldt precies zo\Nvoor een stad en voor een buitenwijk. Dialogue: 0,0:10:12.35,0:10:14.14,Default,,0000,0000,0000,,In feite is de helft van onze aarde Dialogue: 0,0:10:14.16,0:10:15.83,Default,,0000,0000,0000,,op onnatuurlijke wijze ingericht, Dialogue: 0,0:10:15.83,0:10:18.88,Default,,0000,0000,0000,,zodanig dat wij uitmaken\Nwat daar leeft en sterft, Dialogue: 0,0:10:18.90,0:10:21.63,Default,,0000,0000,0000,,wat precies de reden is\Ndat je geen grizzlyberen tegenkomt Dialogue: 0,0:10:21.63,0:10:23.31,Default,,0000,0000,0000,,als je door Manhattan loopt. Dialogue: 0,0:10:24.100,0:10:26.94,Default,,0000,0000,0000,,Hoe zit het met willekeurige mutaties? Dialogue: 0,0:10:26.96,0:10:28.40,Default,,0000,0000,0000,,Dit is willekeurige mutatie. Dialogue: 0,0:10:28.43,0:10:29.77,Default,,0000,0000,0000,,Dit is Antonio Alfonseca, Dialogue: 0,0:10:30.35,0:10:33.06,Default,,0000,0000,0000,,ook wel bekend\Nals De Octopus, zijn bijnaam. Dialogue: 0,0:10:33.08,0:10:35.36,Default,,0000,0000,0000,,Hij was reservewerper\Nvan het jaar in 2000. Dialogue: 0,0:10:35.96,0:10:38.72,Default,,0000,0000,0000,,Zijn willekeurige mutatie was\Ndat hij zes vingers had Dialogue: 0,0:10:38.74,0:10:40.97,Default,,0000,0000,0000,,aan beide handen, Dialogue: 0,0:10:40.100,0:10:43.64,Default,,0000,0000,0000,,wat heel handig blijkt als je werper bent. Dialogue: 0,0:10:43.66,0:10:45.30,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:10:46.12,0:10:48.01,Default,,0000,0000,0000,,Hoe zit het met doelbewuste mutaties? Dialogue: 0,0:10:48.42,0:10:51.39,Default,,0000,0000,0000,,Een doelbewuste mutatie is bier. Dialogue: 0,0:10:51.41,0:10:53.11,Default,,0000,0000,0000,,Het is wijn. Het is yoghurt. Dialogue: 0,0:10:53.93,0:10:56.26,Default,,0000,0000,0000,,Hoe vaak ben je door het woud gelopen Dialogue: 0,0:10:56.29,0:10:58.18,Default,,0000,0000,0000,,en vond je een natuurlijk stuk kaas? Dialogue: 0,0:10:58.86,0:11:00.10,Default,,0000,0000,0000,,Of natuurlijke yoghurt? Dialogue: 0,0:11:00.95,0:11:02.97,Default,,0000,0000,0000,,Dit soort spullen hebben wij zelf bedacht. Dialogue: 0,0:11:02.97,0:11:05.77,Default,,0000,0000,0000,,Het interessante is\Ndat we die spullen beter leren kennen. Dialogue: 0,0:11:06.36,0:11:10.08,Default,,0000,0000,0000,,We vonden een van de meest krachtige\Ninstrumenten om genen mee te wijzigen, Dialogue: 0,0:11:10.10,0:11:11.89,Default,,0000,0000,0000,,CRISPR, in yoghurt. Dialogue: 0,0:11:13.03,0:11:15.02,Default,,0000,0000,0000,,En door zelf cellen te bouwen, Dialogue: 0,0:11:15.04,0:11:19.32,Default,,0000,0000,0000,,produceren we 8 van de top 10\Nvan farmaceutische producten, Dialogue: 0,0:11:20.25,0:11:22.77,Default,,0000,0000,0000,,inclusief het spul\Ndat je gebruikt voor artritis, Dialogue: 0,0:11:22.80,0:11:25.22,Default,,0000,0000,0000,,het beste verkopende geneesmiddel, Humira. Dialogue: 0,0:11:25.98,0:11:27.44,Default,,0000,0000,0000,,Dat is dus lifecode. Dialogue: 0,0:11:28.23,0:11:29.60,Default,,0000,0000,0000,,Het is een supermacht. Dialogue: 0,0:11:30.16,0:11:32.07,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt er echt mee programmeren Dialogue: 0,0:11:32.09,0:11:34.65,Default,,0000,0000,0000,,en er is niets dat ons\Nmeer gaat veranderen Dialogue: 0,0:11:34.68,0:11:36.80,Default,,0000,0000,0000,,dan lifecode. Dialogue: 0,0:11:37.60,0:11:39.58,Default,,0000,0000,0000,,Als we het hebben over lifecode, Dialogue: 0,0:11:39.60,0:11:41.62,Default,,0000,0000,0000,,laten we dan vijf principes aanhouden Dialogue: 0,0:11:42.23,0:11:44.09,Default,,0000,0000,0000,,als een eerste richtlijn, Dialogue: 0,0:11:44.11,0:11:45.73,Default,,0000,0000,0000,,en ik hoor er graag meer. Dialogue: 0,0:11:46.32,0:11:47.82,Default,,0000,0000,0000,,Principe nummer 1: Dialogue: 0,0:11:48.28,0:11:50.42,Default,,0000,0000,0000,,we moeten hier\Nverantwoordelijkheid voor nemen. Dialogue: 0,0:11:51.04,0:11:53.59,Default,,0000,0000,0000,,We moeten die verantwoordelijkheid nemen Dialogue: 0,0:11:53.62,0:11:54.98,Default,,0000,0000,0000,,omdat wij de keuzes maken. Dialogue: 0,0:11:55.00,0:11:56.92,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn geen willekeurige mutaties. Dialogue: 0,0:11:56.94,0:11:59.24,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn onze acties, onze keuzes. Dialogue: 0,0:11:59.27,0:12:00.96,Default,,0000,0000,0000,,Dit gebeurt niet 'toevallig'. Dialogue: 0,0:12:00.99,0:12:02.46,Default,,0000,0000,0000,,Het gebeurt niet willekeurig. Dialogue: 0,0:12:02.49,0:12:05.09,Default,,0000,0000,0000,,Het werd niet beslist door iemand anders. Dialogue: 0,0:12:05.11,0:12:06.93,Default,,0000,0000,0000,,Wij bedenken dit Dialogue: 0,0:12:06.96,0:12:10.20,Default,,0000,0000,0000,,en als het stukgaat is het onze schuld. Dialogue: 0,0:12:10.96,0:12:12.49,Default,,0000,0000,0000,,Principe nummer 2: Dialogue: 0,0:12:12.52,0:12:15.64,Default,,0000,0000,0000,,we moeten op dit gebied\Ndiversiteit eren en waarderen. Dialogue: 0,0:12:15.67,0:12:18.80,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn tenminste 33 versies\Nmensachtigen geweest Dialogue: 0,0:12:18.82,0:12:20.82,Default,,0000,0000,0000,,die op deze Aarde hebben rondgelopen. Dialogue: 0,0:12:20.86,0:12:23.22,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn bijna allemaal\Nuitgestorven, behalve wij. Dialogue: 0,0:12:23.42,0:12:25.96,Default,,0000,0000,0000,,Maar de normale en natuurlijke\Ngang van zaken op Aarde Dialogue: 0,0:12:25.99,0:12:29.38,Default,,0000,0000,0000,,is dat er verschillende versies mensen\Ntegelijkertijd rondlopen Dialogue: 0,0:12:29.40,0:12:32.06,Default,,0000,0000,0000,,en daarom hebben de meesten\Nwat Neanderthal in ons. Dialogue: 0,0:12:32.56,0:12:34.100,Default,,0000,0000,0000,,Sommigen hebben wat Denisova in ons. Dialogue: 0,0:12:35.02,0:12:37.37,Default,,0000,0000,0000,,En sommigen in Washington veel meer. Dialogue: 0,0:12:37.40,0:12:39.97,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:12:39.100,0:12:41.88,Default,,0000,0000,0000,,Principe nummer 3: Dialogue: 0,0:12:41.91,0:12:44.07,Default,,0000,0000,0000,,we moeten de keuzes\Nvan anderen respecteren. Dialogue: 0,0:12:44.61,0:12:46.86,Default,,0000,0000,0000,,Sommige mensen kiezen\Nom nooit te veranderen. Dialogue: 0,0:12:46.86,0:12:48.75,Default,,0000,0000,0000,,Sommigen kiezen\Nom alles te veranderen. Dialogue: 0,0:12:48.75,0:12:51.49,Default,,0000,0000,0000,,Sommigen kiezen om planten\Nmaar niet dieren te veranderen. Dialogue: 0,0:12:51.49,0:12:53.51,Default,,0000,0000,0000,,Sommigen kiezen om zichzelf te veranderen, Dialogue: 0,0:12:53.51,0:12:54.97,Default,,0000,0000,0000,,of om zichzelf te ontwikkelen. Dialogue: 0,0:12:54.97,0:12:56.63,Default,,0000,0000,0000,,Diversiteit is niet slecht, Dialogue: 0,0:12:57.35,0:12:59.99,Default,,0000,0000,0000,,want al denken we over mensen\Nals zijnde heel divers, Dialogue: 0,0:13:00.01,0:13:02.18,Default,,0000,0000,0000,,we kwamen zo dicht bij uitsterven Dialogue: 0,0:13:02.18,0:13:04.94,Default,,0000,0000,0000,,dat we allemaal afstammen\Nvan éénzelfde Afrikaanse moeder. Dialogue: 0,0:13:04.96,0:13:06.28,Default,,0000,0000,0000,,Als gevolg daarvan Dialogue: 0,0:13:06.31,0:13:10.81,Default,,0000,0000,0000,,vind je meer genetische diversiteit\Nin 55 Afrikaanse chimpansees Dialogue: 0,0:13:10.84,0:13:12.71,Default,,0000,0000,0000,,dan in zeven miljard mensen. Dialogue: 0,0:13:14.25,0:13:16.26,Default,,0000,0000,0000,,Principe nummer 4: Dialogue: 0,0:13:17.08,0:13:19.08,Default,,0000,0000,0000,,we zouden ongeveer een kwart van de Aarde Dialogue: 0,0:13:19.78,0:13:22.06,Default,,0000,0000,0000,,aan Darwin over moeten laten. Dialogue: 0,0:13:22.98,0:13:24.80,Default,,0000,0000,0000,,Het hoeft niet aaneensluitend te zijn, Dialogue: 0,0:13:24.80,0:13:26.87,Default,,0000,0000,0000,,het hoeft niet allemaal verbonden te zijn. Dialogue: 0,0:13:26.87,0:13:28.75,Default,,0000,0000,0000,,Het moet deels oceaan, deels land zijn. Dialogue: 0,0:13:28.75,0:13:32.02,Default,,0000,0000,0000,,Maar wij moeten hier niet\Nalle evolutionaire beslissingen nemen. Dialogue: 0,0:13:32.47,0:13:34.91,Default,,0000,0000,0000,,Onze evolutionaire systeem\Nmoet de ruimte hebben. Dialogue: 0,0:13:34.94,0:13:37.51,Default,,0000,0000,0000,,Darwins evolutionaire systeem\Nmoet de ruimte hebben. Dialogue: 0,0:13:37.54,0:13:41.21,Default,,0000,0000,0000,,Het is van groot belang dat we\Ndie twee lijnen parallel laten lopen Dialogue: 0,0:13:41.24,0:13:43.38,Default,,0000,0000,0000,,en de evolutie niet gewoon overweldigen. Dialogue: 0,0:13:43.38,0:13:46.89,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:13:50.31,0:13:51.70,Default,,0000,0000,0000,,Een ding nog. Dialogue: 0,0:13:52.65,0:13:55.92,Default,,0000,0000,0000,,Dit is het meest opwindende avontuur\Ndat mensen hebben meegemaakt. Dialogue: 0,0:13:55.94,0:13:58.98,Default,,0000,0000,0000,,Dit is de grootste supermacht\Ndie mensen ooit hebben gehad. Dialogue: 0,0:13:59.00,0:14:01.87,Default,,0000,0000,0000,,Het zou doodzonde zijn\Nals je hier niet in participeerde Dialogue: 0,0:14:01.90,0:14:03.31,Default,,0000,0000,0000,,omdat je er bang voor bent, Dialogue: 0,0:14:03.33,0:14:05.07,Default,,0000,0000,0000,,omdat je je ervoor verbergt. Dialogue: 0,0:14:05.10,0:14:08.34,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt meepraten over de ethiek.\NJe kunt meedenken over de politiek. Dialogue: 0,0:14:08.34,0:14:09.80,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt meedoen in bedrijven. Dialogue: 0,0:14:09.80,0:14:13.39,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt nadenken over welke richting\Nde medische wereld moet kiezen Dialogue: 0,0:14:13.39,0:14:14.68,Default,,0000,0000,0000,,of de industrie, Dialogue: 0,0:14:14.68,0:14:16.43,Default,,0000,0000,0000,,waar het naartoe moet met de wereld. Dialogue: 0,0:14:16.46,0:14:18.38,Default,,0000,0000,0000,,Het zou voor ons allemaal doodzonde zijn Dialogue: 0,0:14:18.38,0:14:22.40,Default,,0000,0000,0000,,die man bij het zwembad niet op te merken Dialogue: 0,0:14:22.43,0:14:25.01,Default,,0000,0000,0000,,die één woord zegt, één woord maar. Dialogue: 0,0:14:25.50,0:14:27.90,Default,,0000,0000,0000,,Dat je niet zou horen\Ndat het woord 'lifecode' is. Dialogue: 0,0:14:27.92,0:14:29.20,Default,,0000,0000,0000,,Dankjewel. Dialogue: 0,0:14:29.22,0:14:36.44,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)