Return to Video

ความแม่นตรงและความแม่นยำนั้นแตกต่างกันอย่างไร - แมท แอนติโคล (Matt Anticole)

  • 0:07 - 0:11
    เรื่องเก่าเล่าว่า
    นักธนูมือฉมังในตำนาน "วิลเลียม เทล"
  • 0:11 - 0:14
    ถูกบังคับให้รับคำท้าที่แสนจะโหดร้าย
    จากขุนนางผู้ฉ้อฉล
  • 0:15 - 0:18
    ลูกชายของวิลเลี่ยมจะถูกประหารชีวิต
  • 0:18 - 0:21
    เว้นเสียแต่ว่าวิลเลียมจะสามารถยิง
    ลูกแอปเปิ้ลบนศีรษะลูกเขาได้
  • 0:22 - 0:26
    วิลเลี่ยมทำได้สำเร็จ แต่สมมุติว่า
    เรื่องราวนี้มีรายละเอียดได้สองแบบ
  • 0:27 - 0:29
    ในแบบแรก
  • 0:29 - 0:32
    ขุนนางท่านนั้นจ้างโจร
    มาขโมยธนูคู่ใจของวิลเลียมไป
  • 0:33 - 0:37
    เขาจึงต้องไปขอยืมธนู
    คุณภาพต่ำจากชาวนา
  • 0:37 - 0:41
    แต่อย่างไรก็ตาม
    ธนูที่ยืมมาก็ใช้การได้ไม่ค่อยถนัด
  • 0:41 - 0:43
    และวิลเลียมก็พบว่าลูกธนูจากการฝึกยิง
  • 0:43 - 0:48
    กระจายอยู่ในบริเวณที่ต่ำกว่ากลางเป้า
  • 0:48 - 0:53
    โชคดีที่วิลเลียมนั้นยังมีเวลาปรับแก้
    ก่อนมันจะสายเกินไป
  • 0:53 - 0:54
    ในแบบที่สอง
  • 0:54 - 0:59
    วิลเลียมเริ่มสงสัยในทักษะของเขา
    ก่อนที่จะถึงเวลาท้าประลอง
  • 0:59 - 1:02
    และมือเขาเริ่มสั่น
  • 1:02 - 1:05
    ลูกธนูจากการฝึกยิง
    ยังคงอยู่กลุ่มรอบ ๆ แอปเปิ้ล
  • 1:05 - 1:07
    แต่อยู่ในรูปแบบที่ไม่แน่นอน
  • 1:07 - 1:09
    บางครั้ง เขายิงโดนแอปเปิ้ล
  • 1:09 - 1:13
    แต่ด้วยอาการสั่น
    ไม่มีอะไรจะรับประกันได้ว่าเขาจะยิงตรงเป้า
  • 1:13 - 1:15
    จนเขาต้องแก้ปัญหามือที่สั่นนั่น
  • 1:15 - 1:19
    และทำให้การเล็งเป้ามีความแน่นอน
    เพื่อที่จะช่วยลูกชายของเขา
  • 1:19 - 1:24
    หัวใจของสองกรณีที่แตกต่างกันนี้
    มีคำศัพท์ที่ใช้แทนกันได้อยู่สองคำ
  • 1:24 - 1:26
    ความแม่นตรงและความแม่นยำ
  • 1:26 - 1:28
    ความแตกต่างระหว่างสองคำนี้
  • 1:28 - 1:32
    มีความสำคัญอย่างมาก สำหรับ
    การพัฒนาทางวิทยาศาสตร์มากมาย
  • 1:32 - 1:36
    ความแม่นตรงเกี่ยวข้องกับว่า
    คุณเข้าใกล้ผลลัพธ์ที่ถูกต้องแค่ไหน
  • 1:36 - 1:40
    ความแม่นตรงของคุณจะเพิ่มขึ้น เมื่อใช้
    อุปกรณ์ที่ถูกปรับค่ามาตรฐานมาอย่างถูกต้อง
  • 1:40 - 1:42
    และเป็นอุปกรณ์ที่คุณมีความคุ้นเคย
    กับมันเป็นอย่างดี
  • 1:42 - 1:44
    ในทางตรงกันข้ามความแม่นตรง
  • 1:44 - 1:48
    คือความคงเส้นคงวาของผลลัพธ์ที่ได้
    เมื่อใช้วิธีเดียวกัน
  • 1:48 - 1:52
    ความแม่นตรงจะเพิ่มขึ้น
    เมื่อความปราณีตของเครื่องมือนั้นเพิ่มขึ้น
  • 1:52 - 1:55
    ซึ่งทำให้ความต้องการ
    ในการประมาณค่าลดลง
  • 1:55 - 1:59
    เรื่องเล่าของธนูที่ถูกขโมยเกี่ยวข้อง
    กับความแม่นยำแต่ไม่มีความแม่นตรง
  • 1:59 - 2:03
    วิลเลียมได้ผลลัพธ์ที่ผิดพลาดซ้ำ ๆ กัน
    ทุก ๆ ครั้งที่เขายิง
  • 2:03 - 2:08
    เรื่องราวที่วิลเลียมมือสั่นคือตัวอย่าง
    ของความแม่นตรงที่ไม่มีความแม่นยำ
  • 2:08 - 2:11
    ลูกธนูอยู่เป็นกลุ่มรอบ ๆ ผลลัพธ์ที่ถูกต้อง
  • 2:11 - 2:15
    แต่ไม่มีความแน่นอนว่าจะเข้าเป้า
    สำหรับการยิงในครั้งใด ๆ ก็ตาม
  • 2:15 - 2:18
    คุณเอาตัวรอดได้จากความแม่นตรงที่ต่ำ
  • 2:18 - 2:21
    หรือความแม่นยำที่ต่ำ
    ในการดำเนินชีวิตประจำวัน
  • 2:21 - 2:25
    แต่บ่อยครั้งเหล่าวิศวกรและนักวิจัย
    ต้องการความแม่นตรง
  • 2:25 - 2:30
    ในระดับที่ละเอียดมาก และความแน่นอนว่า
    จะต้องถูกต้องในทุก ๆ ครั้ง
  • 2:30 - 2:33
    โรงงานและห้องปฏิบัติการ
    เพิ่มความแม่นยำ
  • 2:33 - 2:36
    ด้วยอุปกรณ์ที่ดีกว่า
    และขั้นตอนการที่มีรายละเอียดมากกว่า
  • 2:36 - 2:39
    การปรับปรุงเหล่านี้อาจมีราคาสูง
    ดังนั้นผู้จัดการจะต้องตัดสินใจ
  • 2:39 - 2:44
    ว่าความไม่แน่นอนที่ยอมรับได้
    ของแต่ละโครงการนั้นคือเท่าไร
  • 2:44 - 2:46
    อย่างไรก็ตาม การลงทุนในความแม่นยำนั้น
  • 2:46 - 2:49
    สามารถพาเราไปได้ไกลได้มากกว่าที่เคย
  • 2:49 - 2:52
    อาจไกลถึงดาวอังคาร
  • 2:52 - 2:55
    คุณอาจแปลกใจ
    ที่นาซ่าไม่ได้รู้อย่างแน่ชัดว่า
  • 2:55 - 2:59
    ยานสำรวจของเขาจะลงจอด
    บนดาวเคราะห์อีกดวงในตำแหน่งใด
  • 2:59 - 3:02
    การคาดคะเนว่ามันจะลงจอดตรงไหน
    ต้องใช้การคำนวณมากมาย
  • 3:02 - 3:06
    ที่ได้จากการวัด
    ที่ไม่ได้ให้คำตอบที่แม่นยำเสมอไป
  • 3:06 - 3:11
    ความหนาแน่นชั้นบรรยากาศที่ดาวอังคาร
    เปลี่ยนแปลงที่ระดับความสูงต่าง ๆ อย่างไร
  • 3:11 - 3:14
    ยานสำรวจจะแตะบรรยากาศ
    ด้วยองศาเท่าไหร่
  • 3:14 - 3:17
    ความเร็วของยานสำรวจตอนเริ่มเข้า
    สู่ชั้นบรรยากาศของดาวจะเป็นเท่าไหร่
  • 3:17 - 3:21
    คอมพิวเตอร์จำลองการจอด
    ในแบบต่าง ๆ หลายพันแบบ
  • 3:21 - 3:24
    ผสมผสานและเทียบค่าต่าง ๆ
    สำหรับตัวแปรทั้งหมด
  • 3:24 - 3:26
    ถ่วงน้ำหนักความเป็นไปได้ทั้งหมด
  • 3:26 - 3:29
    คอมพิวเตอร์บอกพื้นที่การลงจอดที่เป็นไปได้
  • 3:29 - 3:33
    ในรูปแบบวงรีการลงจอด
  • 3:33 - 3:38
    ในปี ค.ศ. 1976 วงรีการลงจอด
    สำหรับยานมาร์ส ไวกิง แลนเดอร์
  • 3:38 - 3:44
    คือ 62 x 174 ไมล์
    ซึ่งมีพื้นที่ใกล้เคียงกับรัฐนิวเจอร์ซี
  • 3:44 - 3:46
    ด้วยข้อจำกัดต่าง ๆ
  • 3:46 - 3:51
    ทำให้นาซ่าจำเป็นต้องละทิ้งพื้นที่การลงจอด
    ที่น่าสนใจแต่มีความเสี่ยง
  • 3:51 - 3:54
    ตั้งแต่นั้นมา ข้อมูลใหม่ ๆ
    เกี่ยวกับชั้นบรรยากาศของดาวอังคาร
  • 3:54 - 3:56
    ช่วยปรับปรุงเทคโนโลยีอากาศยาน
  • 3:56 - 4:02
    และการจำลองทางคอมพิวเตอร์ที่มีประสิทธิภาพ
    มากขึ้น ก็ลดความไม่แน่นอนลดลงอย่างมาก
  • 4:02 - 4:06
    ในปี ค.ศ. 2012 วงรีการลงจอด
    ของยานคิวริออสซิที แลนเดอร์
  • 4:06 - 4:10
    กว้างแค่ 4 ไมล์ และยาว 12 ไมล์
  • 4:10 - 4:14
    มีพื้นที่เล็กกว่าของยานไวกิงราว 200 เท่า
  • 4:14 - 4:18
    สิ่งนี้ทำให้นาซ่าระบุตำแหน่งลงจอด
    ในปล่องภูเขาไฟเกลได้อย่างแม่นยำ
  • 4:18 - 4:23
    ซึ่งเป็นจุดที่ไม่เคยลงจอดมาก่อน
    และน่าทำการศึกษาทางวิทยาศาสตร์
  • 4:23 - 4:26
    ขณะที่พวกเราพยายามความแม่นตรงสูงสุด
  • 4:26 - 4:30
    ความแม่นยำแสดงให้เห็นถึงความแน่นอน
    ของการทำให้ได้มันมาอย่างน่าเชื่อถือ
  • 4:30 - 4:33
    ด้วยหลักการทั้งสองนี้
  • 4:33 - 4:34
    เราสามารถมุ่งไปหาดวงดาว
  • 4:34 - 4:37
    และมีความมั่นใจว่าจะไปถึงมันได้ในทุกครั้ง
Title:
ความแม่นตรงและความแม่นยำนั้นแตกต่างกันอย่างไร - แมท แอนติโคล (Matt Anticole)
Speaker:
Matt Anticole
Description:

ดูบทเรียนฉบับเต็มได้ที่ http://ed.ted.com/lessons/what-s-the-difference-between-accuracy-and-precision-matt-anticole

เมื่อเราวัดสิ่งต่าง ๆ ผู้คนส่วนใหญ่กังวลเพียงแค่เรื่องความแม่นตรง หรือความใกล้เคียงกับค่าจริงเท่านั้น ถ้าหากมองกระบวนการวัดให้ลึกลงไปมากกว่านั้น คุณจะพบอีกสิ่งหนึ่งที่สมควรต้องพิจารณา นั่นคือค่าความเเม่นยำ แมท แอนติโคล อธิบายว่าความแม่นยำคืออะไรและมันช่วยให้เราวัดสิ่งต่าง ๆ ได้ดีขึ้นอย่างไร

บทเรียน โดย แมท แอนติโคล (Matt Nicole) และ แอนิเมชัน โดย แอนตัน โบกาตี้ (Anton Bogaty)

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:53

Thai subtitles

Revisions