-
Birimler hakkındaki sunuma hoş geldiniz.
-
Hadi başlayalım.
-
Şimdi size sorsaydım, yada söyleseydim: Ben..
-
..0.05 kilometre seyahat ettim - bazıları KİL-ometre diye telaffuz ediyor,
-
yada kil-O-metre.
-
.
-
Eğer 0.05 kilometre yol aldıysam, kaç..
-
..santimetre gitmiş olurum?
-
Bu soru işareti kadar santimetre.
-
İşin matematik kısmına girmeden önce, önemli olan bir şey de..
-
.."santi" ve "kilo" ön eklerinin ne anlama geldiğini bilmek.
-
Bunları ezberlemek iyi bir fikir, yada yeni başlamışsanız...
-
..bu gibi sorulara, sadece bir kağıda yazabilirsiniz,..
-
..daha sonra başvurabileceğiniz bir kaynak olsun diye.
-
"Kilo" 1000, "hekto" 100,"deka" da 10 demek.
-
Bunu on yıl kelimesinden hatırlayabilirsiniz (İngilizce decade "deca" kökünden geliyor ve 10 yıl demek).
-
Ve tabii ki, hiç bir ön ekiniz yoksa bu 1 demek.
-
Hiçbir ön ek yok.
-
Ön ek yoksa 1'e eşit.
-
"Desi" 0.1'e eşit, yada 1/10'a.
-
"Senti"-Hep karakterleri değiştiriyorum.
-
"Senti" 0.01'e eşittir, yada 1/100'e.
-
Ve "mili" de 0.001'e eşittir, bu da..
-
..1/1, 000'le aynı şey.
-
Benim hatırladığım yöntem ise "senti" için: eğer bir..
-
..kırkayak düşünürseniz, 100 ayağı vardır.
-
Bir miliped, bir milipedin 1000 ayağı olduğundan emin değilim, ama..
-
..biri miliped derse ima edilen şey binayaklı olduğudur,..
-
..çünkü "ped" ayak demek.
-
Şimdi sorumuza geri dönelim.
-
Eğer 0.05 kilometrem varsa, kaç santimetrem var?
-
Ne zaman böyle bir problemim olsa, aslında..
-
..numaramı metreye çevirmeyi seviyorum, çünkü..
-
..benim için çok kolay.
-
Ve aslında, bunu "km" diye kısaltacağım, ve..
-
..bunu da "cm" olarak kısaltabiliriz, santimetre yerine.
-
O zaman, 0.05 km diyelim.
-
Eğer bunu metreye çevirmek istiyorsam,..
-
..0.05 metreden büyük mü olacak, yoksa 0.05 metreden küçük mü?
-
Açıkçası, bir kilometre baya büyük bir uzunluk, bu yüzden..
-
..metre cinsinde çok daha büyük bir sayı olacak.
-
Yani bunu 1000 metreyle çarpabiliriz, ve de..
-
bunu 1 kilometreyle bölüp yapacağım.
-
Ve bu ne sonuç verir?
-
Eh, 0.05 çarpı 1000 50'ye eşit, değil mi?
-
Sadece 0.05'i 1000'le çarptım.
-
Ve birimleri ile, şimdi kilometre çarpı..
-
..metre bölü kilometrem var.
-
Ve kilometreler birbirlerini götürüyor.
-
Ve buna alışın diye, birimlere..
-
..sayılara davrandığınız gibi davranabilirsiniz,..
-
..veya değişkenlere.
-
Payda ve paydada aynı birimleriniz olduğu sürece,..
-
..bunları sadeleştirebilirsiniz, bunu da..
-
..birimleri eklemek yerine çarptığınızı düşünerek yapabilirsiniz.
-
Yani, kilometre çarpı metre bölü kilometreniz var,..
-
..ve bu da 50 metreye eşit.
-
Ve her adımdan sonra kontrol etmek her zaman iyi olur.
-
Genelde bu tip soruları yaparken, şöyle diyebilirsiniz: evet eğer..
-
..kilometreden metreye geçmek istiyorsam,..
-
..1000 sayısını kullanacağım, çünkü..
-
..kilometre ve metre arasındaki ilişki bu.
-
Ve her zaman şaşırabilirsiniz, peki, 1000'le çarpıyor muydum,..
-
..yoksa bölüyor muydum?
-
Ve her zaman şunu demelisiniz, eğer..
-
..kilometreden metreye geçiyorsam, 1 kilometre..
-
..1000 metredir, değil mi?
-
Bu yüzden 1.000 ile çarpma yapacağım.
-
Daha büyük bir sayı elde edeceğim.
-
İşte bu yüzden 0.05 ile başlayıp..
-
..1000'le çarptım ve 50 elde ettim.
-
Hadi problemimize geri dönelim.
-
0.05 kilometre 50 metreye eşit.
-
Ama henüz bitmedi.
-
Şimdi, bu 50 metreyi santimetreye çevirmeniz gerek.
-
Şimdi, aynı şeyi yapacağız.
-
50 metre çarpı-kaç tane-peki..
-
..metre ve santimetre araşındaki ilişki ne?
-
Eğer tabloya bakarsak, 100 olduğunu görürüz.
-
Ve size soracağım soru da, ben..
-
..100'le çarpacak mıyım, yoksa 100'e bölecek miyim?
-
Eh, bu da aynı şey.
-
Daha büyük bir birimden küçüğüne gidiyoruz, bu yüzden..
-
büyük birimlerden bir tanesi birçok küçük birime eşittir.
-
Bu yüzden çarpma yapacağız.
-
Yani her metre için 100 santimetremiz olduğunu söylüyoruz, değil mi?
-
Ve bu da mantıklı.
-
Metre başına 100 santimetre var.
-
Yani 50 metre çarpı metre başına100 santimetre eşittir..
-
..50 çarpı100, o da 5000 oluyor, sonra da metreler sadeleşiyor..
-
..ve santimetre kalıyor.
-
Yani bizim burada elde ettiğimiz sonuç 0.05 kilometre..
-
..5000 santimetreye eşittir.
-
Hadi başka bir soru yapalım.
-
Bence ne kadar çok örnek görürseniz, o kadar..
-
..mantıklı gelmeye başlar.
-
Ve her zaman görselleştirmeyi deneyin yaptığımızı, kullandığımız tabloyu.
-
Aksi takdirde, çarpmanız veya bölmeniz mi gerektiği..
-
..kafa karıştırıcı gelebilir.
-
Diyelim ki 422 desigram'ım var.
-
Gram bir kütle ölçüsüdür.
-
Bir gram aslında çok küçük bir miktar.
-
Bu aslında ölçtüğün birim-sanırım metrik..
-
..sistemde altını gramla ölçüyolar.
-
Ve ben bunu miligram'a çevirmek istiyorum.
-
Başlamadan önce, hadi bir kontrol edelim.
-
Büyük bir birimden küçük bir birime mi gidiyorum, yoksa küçük bir birimden..
-
..daha büyük bir birime mi?
-
Desigram gramın onda biri, ve ben de..
-
.. gramın binde birine gidiyorum.
-
Bunu yapmanın iki yolu var.
-
Grama çevirip sonra da diğer birime çevirebiliriz.
-
Bu bazen işleri kolaylaştırır.
-
Yada şöyle diyebiliriz, kaç miligram..
-
..bir desigram'a eşit?
-
Bir miligram, burada da gördüğümüz gibi 100..
-
..kat daha küçük, değil mi?
-
1/10'dan 1/1000'e gitmek için,..
-
..boyut olarak 100 kat azalmalısınız.
-
Böylece diyebiliriz ki 422 desigram çarpı her desigram başına 100..
-
..miligram.
-
Ve sonra da desigramlar sadeleşir, ve 422..
-
..çarpı 100, 42,200 miligram eder.
-
Şimdi, bunu yapmış olmanızın bir başka yolu da..
-
..bir önceki problemi yaptığımız gibi yapmak.
-
422 desigram'la başlarız, bunu grama çevirebiliriz.
-
Biz 422 diyebiliriz-bn dg diyeceğim.
-
Desigram, aslında bu çok yaygın bir birim değil.
-
Peki gram başına kaç desigram var?
-
Eğer gram'a gidiyorsak, 422 daha küçük..
-
..sayıda gram olacak, değil mi?
-
Bu yüzden şöyle diyebiliriz, 1 desigram..
-
..kaç gram'a eşit?
-
1 desigram şuna eşit-hayır, özür dilerim.
-
1 gram kaç desigram'a eşit?
-
1 gram 10 desigram'a eşittir.
-
Bunun mantıklı olmasının sebebi de eğer pay bölümünde 1 desigramımız varsa..
-
..paydada da desigramımız olmasını isteriz.
-
.
-
Yani eğer desigramları sadeleştirirsek, 422 desigram..
-
..10 ile böldüğümüz için 42.2 gram'a eşit olur.
-
Ve şimdi de gram'da miligram'a gidebiliriz.
-
Aslında bu kolay bir tane.
-
1 gram 1000 miligram'a eşit, bu yüzden..
-
..gram başına 1000 miligram diyebiliriz.
-
Gram'lar sadeleşir, ve biz de 42,200..
-
..miligram'la kalırız, değil mi?
-
42.2 çarpı 1000.
-
Umarım, bu sizin kafanızı çok karıştırmıyordur.
-
Önemli olan şey her zaman bir adım geri atmak ve..
-
..gerçekten görselleştirmek ve düşünmek,..
-
başladığımından daha büyük mü yoksa daha küçük bir sayı mı elde etmem gerek?
-
.
-
Bence şimdi bazı soruları denemeye hazırsınız.
-
İyi eğlenceler!