0:00:00.880,0:00:03.310
Birimler hakkındaki sunuma hoş geldiniz.

0:00:03.310,0:00:05.390
Hadi başlayalım.

0:00:05.390,0:00:12.770
Şimdi size sorsaydım, yada söyleseydim: Ben..

0:00:12.770,0:00:20.910
..0.05 kilometre seyahat ettim - bazıları KİL-ometre diye telaffuz ediyor,

0:00:20.910,0:00:22.020
yada kil-O-metre.

0:00:22.020,0:00:23.435
.

0:00:23.435,0:00:24.850
Eğer 0.05 kilometre yol aldıysam, kaç..

0:00:28.250,0:00:30.865
..santimetre gitmiş olurum?

0:00:30.865,0:00:32.590
Bu soru işareti kadar santimetre.

0:00:32.590,0:00:35.880
İşin matematik kısmına girmeden önce, önemli olan bir şey de..

0:00:38.390,0:00:41.730
.."santi" ve "kilo" ön eklerinin ne anlama geldiğini bilmek.

0:00:41.730,0:00:44.650
Bunları ezberlemek iyi bir fikir, yada yeni başlamışsanız...

0:00:44.650,0:00:46.130
..bu gibi sorulara, sadece bir kağıda yazabilirsiniz,..

0:00:46.130,0:00:48.080
..daha sonra başvurabileceğiniz bir kaynak olsun diye.

0:00:48.080,0:01:06.460
"Kilo" 1000, "hekto" 100,"deka" da 10 demek.

0:01:06.460,0:01:09.840
Bunu on yıl kelimesinden hatırlayabilirsiniz (İngilizce decade "deca" kökünden geliyor ve 10 yıl demek).

0:01:09.840,0:01:13.980
Ve tabii ki, hiç bir ön ekiniz yoksa bu 1 demek.

0:01:13.980,0:01:15.580
Hiçbir ön ek yok.

0:01:15.580,0:01:18.710
Ön ek yoksa 1'e eşit.

0:01:18.710,0:01:28.100
"Desi" 0.1'e eşit, yada 1/10'a.

0:01:28.100,0:01:32.510
"Senti"-Hep karakterleri değiştiriyorum.

0:01:32.510,0:01:38.590
"Senti" 0.01'e eşittir, yada 1/100'e.

0:01:38.590,0:01:45.110
Ve "mili" de 0.001'e eşittir, bu da..

0:01:45.110,0:01:48.710
..1/1, 000'le aynı şey.

0:01:48.710,0:01:52.810
Benim hatırladığım yöntem ise "senti" için: eğer bir..

0:01:52.810,0:01:54.740
..kırkayak düşünürseniz, 100 ayağı vardır.

0:01:54.740,0:01:58.360
Bir miliped, bir milipedin 1000 ayağı olduğundan emin değilim, ama..

0:01:58.360,0:02:00.850
..biri miliped derse ima edilen şey binayaklı olduğudur,..

0:02:00.850,0:02:02.550
..çünkü "ped" ayak demek.

0:02:02.550,0:02:03.810
Şimdi sorumuza geri dönelim.

0:02:03.810,0:02:08.490
Eğer 0.05 kilometrem varsa, kaç santimetrem var?

0:02:08.490,0:02:10.350
Ne zaman böyle bir problemim olsa, aslında..

0:02:10.350,0:02:12.930
..numaramı metreye çevirmeyi seviyorum, çünkü..

0:02:12.930,0:02:14.290
..benim için çok kolay.

0:02:14.290,0:02:18.150
Ve aslında, bunu "km" diye kısaltacağım, ve..

0:02:18.150,0:02:21.530
..bunu da "cm" olarak kısaltabiliriz, santimetre yerine.

0:02:21.530,0:02:28.480
O zaman, 0.05 km diyelim.

0:02:28.480,0:02:32.500
Eğer bunu metreye çevirmek istiyorsam,..

0:02:32.500,0:02:37.150
..0.05 metreden büyük mü olacak, yoksa 0.05 metreden küçük mü?

0:02:37.150,0:02:40.820
Açıkçası, bir kilometre baya büyük bir uzunluk, bu yüzden..

0:02:40.820,0:02:43.430
..metre cinsinde çok daha büyük bir sayı olacak.

0:02:43.430,0:02:52.600
Yani bunu 1000 metreyle çarpabiliriz, ve de..

0:02:52.600,0:02:53.880
bunu 1 kilometreyle bölüp yapacağım.

0:02:53.880,0:02:56.490
Ve bu ne sonuç verir?

0:02:58.050,0:03:04.890
Eh, 0.05 çarpı 1000 50'ye eşit, değil mi?

0:03:04.890,0:03:07.670
Sadece 0.05'i 1000'le çarptım.

0:03:07.670,0:03:12.610
Ve birimleri ile, şimdi kilometre çarpı..

0:03:12.610,0:03:16.260
..metre bölü kilometrem var.

0:03:16.260,0:03:18.290
Ve kilometreler birbirlerini götürüyor.

0:03:18.290,0:03:22.260
Ve buna alışın diye, birimlere..

0:03:22.260,0:03:24.640
..sayılara davrandığınız gibi davranabilirsiniz,..

0:03:24.640,0:03:25.670
..veya değişkenlere.

0:03:25.670,0:03:28.990
Payda ve paydada aynı birimleriniz olduğu sürece,..

0:03:28.990,0:03:30.970
..bunları sadeleştirebilirsiniz, bunu da..

0:03:30.970,0:03:33.490
..birimleri eklemek yerine çarptığınızı düşünerek yapabilirsiniz.

0:03:33.490,0:03:36.540
Yani, kilometre çarpı metre bölü kilometreniz var,..

0:03:36.540,0:03:40.030
..ve bu da 50 metreye eşit.

0:03:40.030,0:03:43.890
Ve her adımdan sonra kontrol etmek her zaman iyi olur.

0:03:43.890,0:03:45.700
Genelde bu tip soruları yaparken, şöyle diyebilirsiniz: evet eğer..

0:03:45.700,0:03:48.780
..kilometreden metreye geçmek istiyorsam,..

0:03:48.780,0:03:51.010
..1000 sayısını kullanacağım, çünkü..

0:03:51.010,0:03:52.170
..kilometre ve metre arasındaki ilişki bu.

0:03:52.170,0:03:54.830
Ve her zaman şaşırabilirsiniz, peki, 1000'le çarpıyor muydum,..

0:03:54.830,0:03:56.250
..yoksa bölüyor muydum?

0:03:56.250,0:03:58.720
Ve her zaman şunu demelisiniz, eğer..

0:03:58.720,0:04:03.050
..kilometreden metreye geçiyorsam, 1 kilometre..

0:04:03.050,0:04:05.550
..1000 metredir, değil mi?

0:04:05.550,0:04:07.820
Bu yüzden 1.000 ile çarpma yapacağım.

0:04:07.820,0:04:09.130
Daha büyük bir sayı elde edeceğim.

0:04:09.130,0:04:12.490
İşte bu yüzden 0.05 ile başlayıp..

0:04:12.490,0:04:14.600
..1000'le çarptım ve 50 elde ettim.

0:04:14.600,0:04:16.100
Hadi problemimize geri dönelim.

0:04:16.100,0:04:19.400
0.05 kilometre 50 metreye eşit.

0:04:19.400,0:04:20.210
Ama henüz bitmedi.

0:04:20.210,0:04:23.280
Şimdi, bu 50 metreyi santimetreye çevirmeniz gerek.

0:04:23.280,0:04:25.540
Şimdi, aynı şeyi yapacağız.

0:04:25.540,0:04:32.730
50 metre çarpı-kaç tane-peki..

0:04:32.730,0:04:33.740
..metre ve santimetre araşındaki ilişki ne?

0:04:33.740,0:04:36.320
Eğer tabloya bakarsak, 100 olduğunu görürüz.

0:04:36.320,0:04:38.310
Ve size soracağım soru da, ben..

0:04:38.310,0:04:41.580
..100'le çarpacak mıyım, yoksa 100'e bölecek miyim?

0:04:41.580,0:04:42.520
Eh, bu da aynı şey.

0:04:42.520,0:04:45.320
Daha büyük bir birimden küçüğüne gidiyoruz, bu yüzden..

0:04:45.320,0:04:48.240
büyük birimlerden bir tanesi birçok küçük birime eşittir.

0:04:48.240,0:04:50.330
Bu yüzden çarpma yapacağız.

0:04:50.330,0:04:56.590
Yani her metre için 100 santimetremiz olduğunu söylüyoruz, değil mi?

0:04:56.590,0:04:57.330
Ve bu da mantıklı.

0:04:57.330,0:04:59.710
Metre başına 100 santimetre var.

0:04:59.710,0:05:02.840
Yani 50 metre çarpı metre başına100 santimetre eşittir..

0:05:02.840,0:05:12.625
..50 çarpı100, o da 5000 oluyor, sonra da metreler sadeleşiyor..

0:05:12.625,0:05:15.260
..ve santimetre kalıyor.

0:05:15.260,0:05:21.330
Yani bizim burada elde ettiğimiz sonuç 0.05 kilometre..

0:05:21.330,0:05:24.850
..5000 santimetreye eşittir.

0:05:24.850,0:05:26.090
Hadi başka bir soru yapalım.

0:05:26.090,0:05:28.580
Bence ne kadar çok örnek görürseniz, o kadar..

0:05:28.580,0:05:28.940
..mantıklı gelmeye başlar.

0:05:28.940,0:05:31.360
Ve her zaman görselleştirmeyi deneyin yaptığımızı, kullandığımız tabloyu.

0:05:31.360,0:05:32.830
Aksi takdirde, çarpmanız veya bölmeniz mi gerektiği..

0:05:32.830,0:05:36.020
..kafa karıştırıcı gelebilir.

0:05:36.020,0:05:41.100
Diyelim ki 422 desigram'ım var.

0:05:41.100,0:05:47.110
Gram bir kütle ölçüsüdür.

0:05:49.530,0:05:51.470
Bir gram aslında çok küçük bir miktar.

0:05:51.470,0:05:53.710
Bu aslında ölçtüğün birim-sanırım metrik..

0:05:53.710,0:05:56.770
..sistemde altını gramla ölçüyolar.

0:05:56.770,0:06:03.180
Ve ben bunu miligram'a çevirmek istiyorum.

0:06:03.180,0:06:07.200
Başlamadan önce, hadi bir kontrol edelim.

0:06:07.200,0:06:09.700
Büyük bir birimden küçük bir birime mi gidiyorum, yoksa küçük bir birimden..

0:06:09.700,0:06:10.870
..daha büyük bir birime mi?

0:06:10.870,0:06:18.870
Desigram gramın onda biri, ve ben de..

0:06:18.870,0:06:23.110
.. gramın binde birine gidiyorum.

0:06:23.110,0:06:25.750
Bunu yapmanın iki yolu var.

0:06:26.960,0:06:29.940
Grama çevirip sonra da diğer birime çevirebiliriz.

0:06:29.940,0:06:32.350
Bu bazen işleri kolaylaştırır.

0:06:32.350,0:06:35.910
Yada şöyle diyebiliriz, kaç miligram..

0:06:35.910,0:06:37.920
..bir desigram'a eşit?

0:06:37.920,0:06:42.140
Bir miligram, burada da gördüğümüz gibi 100..

0:06:42.140,0:06:43.270
..kat daha küçük, değil mi?

0:06:43.270,0:06:47.330
1/10'dan 1/1000'e gitmek için,..

0:06:47.330,0:06:48.780
..boyut olarak 100 kat azalmalısınız.

0:06:48.780,0:07:02.570
Böylece diyebiliriz ki 422 desigram çarpı her desigram başına 100..

0:07:02.570,0:07:08.230
..miligram.

0:07:08.230,0:07:12.390
Ve sonra da desigramlar sadeleşir, ve 422..

0:07:17.620,0:07:24.405
..çarpı 100, 42,200 miligram eder.

0:07:24.405,0:07:29.950
Şimdi, bunu yapmış olmanızın bir başka yolu da..

0:07:31.790,0:07:32.810
..bir önceki problemi yaptığımız gibi yapmak.

0:07:32.810,0:07:36.880
422 desigram'la başlarız, bunu grama çevirebiliriz.

0:07:36.880,0:07:41.620
Biz 422 diyebiliriz-bn dg diyeceğim.

0:07:41.620,0:07:45.500
Desigram, aslında bu çok yaygın bir birim değil.

0:07:45.500,0:07:48.150
Peki gram başına kaç desigram var?

0:07:48.150,0:07:51.260
Eğer gram'a gidiyorsak, 422 daha küçük..

0:07:51.260,0:07:53.360
..sayıda gram olacak, değil mi?

0:07:53.360,0:07:59.110
Bu yüzden şöyle diyebiliriz, 1 desigram..

0:07:59.110,0:08:01.230
..kaç gram'a eşit?

0:08:01.230,0:08:07.200
1 desigram şuna eşit-hayır, özür dilerim.

0:08:07.200,0:08:09.800
1 gram kaç desigram'a eşit?

0:08:09.800,0:08:13.650
1 gram 10 desigram'a eşittir.

0:08:13.650,0:08:16.560
Bunun mantıklı olmasının sebebi de eğer pay bölümünde 1 desigramımız varsa..

0:08:16.560,0:08:18.290
..paydada da desigramımız olmasını isteriz.

0:08:18.290,0:08:19.790
.

0:08:19.790,0:08:26.480
Yani eğer desigramları sadeleştirirsek, 422 desigram..

0:08:26.480,0:08:33.240
..10 ile böldüğümüz için 42.2 gram'a eşit olur.

0:08:33.240,0:08:35.770
Ve şimdi de gram'da miligram'a gidebiliriz.

0:08:35.770,0:08:37.120
Aslında bu kolay bir tane.

0:08:37.120,0:08:41.150
1 gram 1000 miligram'a eşit, bu yüzden..

0:08:41.150,0:08:48.620
..gram başına 1000 miligram diyebiliriz.

0:08:48.620,0:08:53.680
Gram'lar sadeleşir, ve biz de 42,200..

0:08:53.680,0:08:55.310
..miligram'la kalırız, değil mi?

0:08:55.310,0:08:59.380
42.2 çarpı 1000.

0:08:59.380,0:09:01.530
Umarım, bu sizin kafanızı çok karıştırmıyordur.

0:09:01.530,0:09:04.330
Önemli olan şey her zaman bir adım geri atmak ve..

0:09:04.330,0:09:06.960
..gerçekten görselleştirmek ve düşünmek,..

0:09:06.960,0:09:09.310
başladığımından daha büyük mü yoksa daha küçük bir sayı mı elde etmem gerek?

0:09:09.310,0:09:10.920
.

0:09:10.920,0:09:13.840
Bence şimdi bazı soruları denemeye hazırsınız.

0:09:13.840,0:09:15.320
İyi eğlenceler!