Bazı çocukları nasıl üniversiteye hazırlıyoruz — ve diğerlerini de hapse

Birleşik Devletlerde, yetişkinliğe giden yolda gençlere rehberlik eden iki kurum var: üniversite ve hapishane. Sosyolog Alice Goffman altı yılını sorunlu bir Philadelphia mahallesinde geçirdi ve Afro-Amerikalı ve Latin gençlerinin hapishaneye giden, kimi zaman önemsiz ihlallerle başlayan, yola nasıl sürüklendiklerini bizzat gördü. Coşkulu bir konuşmada şunu soruyor: "Neden yalnızca kelepçe ve hapis cezası öneriyoruz?"

Amerikan çocukların yetişkinliğe
doğru yolculuğunda

iki kurum önemli rol oynar.

İlki hepimizin sıkça duyduğu üniversite.

Bazılarınız, üniversiteye
ilk başladığında

hissettiği o heyecanı hatırlayacaktır.

Bazılarınız şu anda üniversitede olabilir,

ve siz bu heyecanı
şu anda yaşıyorsunuzdur.

Üniversitenin bazı kusurları var.

Pahalıdır; genç insanları borçlandırır.

Ama genel olarak, oldukça iyi bir yol.

Gençler, üniversiteden gurur, iyi arkadaşlar

ve dünya ile ilgili bir sürü bilgi
ile ayrılırlar.

Belki de en önemlisi

iş piyasasında, üniversiteye gelmeden
öncekinden daha avanatjlı bir konumdadırlar.

Ben bugün, ABD'de çocukluktan
yetişkinliğe geçiş

yolculuğunda önemli rol oynayan
ikinci kurumdan bahsetmek istiyorum.

Bu kurum hapishane.

Bu yolculuktaki gençler, öğretmenler
yerine

gözaltı memurlarıyla tanışıyorlar.

Derslere gitmek yerine, mahkemelere
gidiyorlar.

Yurt dışında okunacak 3. sene yerine,
ıslah evlerine yolculuk yapıyorlar.

Ve 20'li yaşlarından,

işletme ve İngilizce dereceleriyle değil

suç kayıtlarıyla çıkıyorlar.

Bu kurum ayrıca bize çok para harcatıyor.

New Jersey'de bir genci

hapishaneye yollamak, yılda yaklaşık
40.000 dolara mal oluyor.

Ama burada, vergi ödeyenler masrafları
üstleniyor,

hapishanedeki gençlerse karşılığında
soğuk bir hapishane hücresi alıyorlar

ve eve gelip de iş başvurusu yaptıkları
zaman

karşılaşacakları kalıcı bir yafta.

ABD'de yetişkinliğe giden bu yolculukta
eskisinden çok daha fazla çocuk var

çünkü son 40 yılda

hapsetme oranımız yüzde 700 arttı.

Bu konuşma için bir slaydım var.

İşte burada.

İşte hapsetme oranımız,

toplam nüfusta 100.000 insan başına
716 kişi.

Bu da Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği
Örgütü'ndeki ülkeler.

Dahası, hapse yolladığımız çocukların
bir çoğu

siyahi ve Latin topluluklardan
gelmiş fakir çocuklar;

böylece hapishane, başarmaya çalışan genç
insanlarla, Amerikan Rüyası'nın

gerçekleşmesi arasında kalın bir
duvar olarak duruyor.

Aslında sorun bundan biraz daha kötü

çünkü fakir çocukları yalnızca hapse
yollamıyoruz,

fakir çocuklara mahkeme masrafları,

gözaltı ve şartlı tahliyeler,

düşük seviye suç hükümlerle
yüklüyoruz.

Onlardan ev hapsinde veya rehabilitasyon
merkezlerinde yaşamalarını istiyoruz

ve onlardan kamu güvenliği için değil,

tutuklamalar yaparak
şehir hazinesini doldurmak

için siyahi mahallelere giren

bir polis teşkilatıyla
tartışmalarını bekliyoruz.

Bu, tarihi ceza deneyimizin gizlenmiş
alt yüzü:

gençler her an durdurulup aranacaklarından
ve götürüleceklerinden endişelilerdi.

Sadece sokaklarda değil,
evlerinde,

okulda ve iş yerlerinde.

Ben, yetişkinliğe giden
bu diğer yola

2000'lerin başında

Pennsylvania Üniversite'sinde

bir öğrenciyken merak saldım.

Penn, tarihi bir Afro-Amerikan
mahallesinin üstüne kurulu.

Böylece bu iki paralel yolculuk
aynı anda gerçekleşiyor:

bu elit, özel üniversitede
okuyan çocuklar

ve bazıları üniversiteye giden,

bir çoğu da hapse yollanan

karşı mahalledeki çocuklar.

Üniversitedeki ikinci yılımda,
üniversiteden 10 dakika uzakta

yaşayan liseli bir genç kadına
özel dersler vermeye başladım.

Kısa sürede, kuzeni bir çocuk
ıslah evinden eve döndü.

15 yaşındaydı, liseye yeni başlamıştı.

Onu, arkadaşlarını ve ailesini
tanımaya başladım

ve ona üniversite son sınıf tezim olarak
onun hayatı ile ilgili

yazmam hakkında ne düşündüğünü
sordum.

Bu son sınıf tezi Princeton'da
bir doktora tezi haline geldi,

ve şimdi de bir kitap.

Üniversite ikinci sınıfın sonunda

o mahalleye taşındım ve
gelecek altı yılı genç insanların

olgunlaşırken nelerle karşılaştıklarını
anlamaya çalışarak geçirdim.

Bu mahallede geçirdiğim
ilk hafta

beş ve yedi yaşlarında, büyüğün
küçüğün arkasından

koştuğu bir kovalamaca oyunu

oynayan iki oğlan çocuğu gördüm.

Büyük olan polisi oynuyordu.

Polis küçük çocuğu
yakaladığında,

onu yere itti,

hayali kelepçelerle onu kelepçeledi,

çocuğun cebinden bir
çeyreklik çıkardı ve

"Bunu alıyorum" dedi.

Çocuğa üzerinde uyuşturucu
bulunup bulunmadığını

veya izin belgesi olup olmadığını sordu.

Bu oyunun oynandığını bir çok kez gördüm,

bazen çocuklar öylece koşmaktan
vazgeçiyor,

elleri başlarının üstünde

kendilerini yere atıyor
veya bir duvara yapışıyorlardı.

Çocuklar birbirlerine bağırırlardı:

"Seni içeri tıkacağım,

seni içeri tıkacağım ve bir daha asla
eve dönmeyeceksin!"

Bir keresinde altı yaşında bir çocuğun
bir başkasının pantolonunu indirip

üstünü aramaya çalıştığını gördüm.

Bu mahallede yaşadığım ilk 18 ay boyunca,

polisler ve komşum olan bu insanlar
arasında gördüğüm

her irtibatı yazdım.

Yani lk 18 ay boyunca,

polislerin yayaları veya arabadaki
insanları durdurduklarını,

insanların üstünü aradıklarını,

isimlerini aldıklarını, sokakta
birilerini kovaladıklarını

insanları sorguya çektiklerini

ve beş durum haricinde her gün
birini tutukladıklarını gördüm.

52 kere polisin kapıları kırmasını
izledim,

evlerin içinde insanları kovalamalarını

ya da birisini evinin içinde
tutuklamalarını.

İlk bir buçuk yılda
14 kere

polisin, genç adamları yakaladıktan sonra
yumruklamasını, tekmelemesini,

boğazlamasını veya dövmesini izledim.

Yavaş yavaş iki erkek kardeşi
tanımaya başladım,

Chuck ve Tim.

Tanıştığımızda Chuck 18 yaşındaydı,
lisede son sınıf öğrencisi.

Basketbol takımında oynuyor
ve derslerinden B ve C'ler alıyordu.

Küçük kardeşi Tim, 10 yaşındaydı.

Ve Tim Chuck'ı çok severdi,
hep onu takip ederdi,

Chuck'ı bir akıl hocası olarak görürdü.

Anneleri ve dedeleriyle

ön bahçesi ve arkada verandası olan
iki katlı bir evde yaşıyorlardı.

Anneleri, çocuklar büyürken
bağımlılıkla cebelleşiyordu.

Hiçbir zaman, uzun süre boyunca
bir işte çalışamıyordu.

Aileyi geçindiren, yemek, kıyafet
ve çocukların

okul malzemelerini karşılamaya
pek yetmeyen,

dedenin emekli maaşıydı.

Aile gerçekten çok zor durumdaydı.

İşte tanıştığımzda, Chuck
lisede son sınıftaydı.

Daha yeni 18 olmuştu.

O kış, okul bahçesinde bir çocuk

Chuck'ın annesine kokain orospusu dedi.

Chuck çocuğun yüzünü karın içine itti

ve okuldaki polisler onu ağır saldırı
ile suçladı.

Diğer çocuk ertesi gün gayet iyiydi,

bence her şeyden çok zedelenen,
çocuğun gururuydu.

Neyse, Chuck 18 olduğu için

bu ağır saldırı davası onu
kuzeydoğu Philadelphia'da

State Road'daki
yetişkin il hapishanesine yolladı.

Neredeyse tüm son sınıf boyunca

mahkeme tarihleri üst üste gelirken,

kefaleti ödemesi imkansız
bir şekilde orada kaldı.

Sonunda, o mevsimin sonuna doğru

ağır saldırı davasındaki hakim
çoğu suçlamayı geri geçti

ve Chuck yalnızca

birkaç yüz dolarlık mahkeme
masraflarıyla eve döndü.

Tim o gün oldukça mutluydu.

Ertesi sonbahar, Chuck son sınıf
öğrencisi olarak tekrar

kayıt olmayı denedi ama okul sekreteri

19 yaşında ve yeniden kabul edilmek
için çok büyük olduğunu söyledi.

Sonra ağır saldırı davasındaki
hakim, dava sonuçlandıktan

birkaç hafta sonra ödenmesi gereken
225 doları ödeyemediği

için tutuklama emri çıkardı.

Sonra kanundan kaçan
lise terk biriydi.

Tim'in ilk tutuklaması o yıl içerisinde

11 yaşına bastıktan sonra geldi.

Chuck tutuklama emrini kaldırtmayı
becermişti

ve mahkeme ücretlerini ödemek için bir
ödeme planındaydı

ve kız arkadaşının arabasıyla
Tim'i okula götürüyordu.

Bir polis onları durduyor,
arabayı kontrol ediyor

ve araba California'dan çalınmış çıkıyor.

Chuck'ın bu arabanın çalındığından hiç
haberi yoktu.

Kız arkadaşının amcası, kuzeydoğu
Philadelphia'da bir kullanılmış araba

açık artırmasından almıştı.

Chuck ve Tim, bırakın California'yı,

üçlü eyalet alanından
dışarı çıkmamışlardı.

Her neyse, polisler

Chuck'ı çalınmış malı satın almakla
suçladılar.

Sonra bir çocuk hakimi,
birkaç gün sonra

11 yaşındaki Tim'i çalınmış malı

satın almaya suç ortaklığıyla suçladı

ve üç yıl gözaltına alındı.

Gözaltı kararı üzerinde asılıyken

Chuck küçük kardeşini karşısına aldı

ve ona polisten nasıl kaçılacağını
anlatmaya başladı.

Arka verandalarında,
sokak arasına bakarak

yan yana otururlardı

ve Chuck Tim'e sivil polis arabaların
nasıl tespit edeceğini, gece geç saatteki

polis baskınını nasıl atlatacağını ve
nerede ve nasıl saklanacağını anlatırdı.

Bir saniye için,

çocukların hapse değil de üniversiteye
gittiği

bir mahallede yaşasalardı, Chuck ve Tim'in
hayatının nasıl olacağını

hayal etmenizi istiyorum.

Benim içinde büyüdüğüm gibi bir
mahallle.

Diyebilirsiniz ki, tamam.

Ama Chuck ve Tim, onlar gibi çocuklar
suç işliyorlar!

Hapiste olmayı hak etmiyorlar mı?

Tutuklanma korkusuyla yaşamayı hak
etmiyorlar mı?

Benim cevabım hayır olurdu.

Hak etmiyorlar.

Ve daha ayrılacıklı
diğer genç çocukların

yapıp cezasız kaldıkları şeyler
için kesinlikle etmiyorlar.

Chuck benim okuluma gitmiş olsaydı,

okulun arka bahçesindeki o kavga,
bir arka bahçe

kavgası olarak orada biterdi.

Asla bir ağır saldırı davasına dönüşmezdi.

Benim birlikte üniversite okuduğum
hiçbir çocuğun

şu anda sabıka kaydı yok.

Bir tanesinin bile yok.

Ama derse yürürken polis onları durdurup
uyuşturucu için ceplerini

arasaydı kaç tanesinin sabıka kaydı
olacağını hayal edebiliyor musunuz?

Ya da gece yarısı partilerine
baskınlar yapsalardı?

Diyebilirsiniz ki, tamam.

Ama yüksek hapsetme oranı

çok düşük suç oranımızla sonuçlanmıyor mu?

Suç oranı düşük. Bu iyi bir şey.

Kesinlikle, bu iyi bir şey.
Suç oranı düşük.

90'larda ve 2000'lerde hızlıca düştü.

Ama geçen yıl Ulusal Bilimler
Akademisi'nde

toplanan akademik komiteye göre,
tarih boyunca yüksek olan

hapsetme oranımızla düşük suç
oranımız arasındaki bağlantı

epey şüpheli.

Görülen o ki, suç oranımız,
kaç genç insanı hapse yolladığımızla

bağlantısız olarak artıp azalıyor.

Adaletle ilgili çok dar düşünme
eğilimindeyiz:

iyi ve kötü, masum ve suçlu.

Adaletsizlik, haksızca mahkum edilmektir.

Yani eğer yaptığınız bir şey
için mahkum edildiyseniz

bunun için cezalandırılmalısınız.

Masum ve suçlu insanlar var,

kurbanlar var
ve suç işleyenler var.

Belki bundan biraz daha
geniş düşünebiliriz.

Şu anda, en dezavantajlı
mahallelerde yaşayan,

en az aile kaynaklarına sahip olan,

ülkenin en kötü okullarında okuyan,

iş piyasasında en zor zamanı geçiren,

şiddetin günlük bir sorun olduğu
mahallelerde yaşayan çocuklardan

mümkün olan en ince çizgide yürümelerini,

asla yanlış bir şey
yapmamalarını istiyoruz.

Neden bu zorluklarla yüzleşen çocuklara
destek sağlamıyoruz?

Neden onlara yalnızca kelepçeler, hapis
cezası ve bu kaçak var oluşu öneriyoruz?

Daha iyi bir şey hayal edebiliyor muyuz?

Cezalandırmaktansa ıslah etmeyi,
suç önlemeyi, topluma kazandırmayı

önceliklendiren bir ceza adaleti sistemi

hayal edebiliyor muyuz?

(Alkış)

ABD'deki fakir siyahi insanların
karşılaştığı

tarihsel dışlanmanın farkına varıp
bunu teşvik etmeyen

ve devam ettirmeyen bir ceza adaleti
sistemi.

(Alkış)

Ve son olarak, siyahi gençlere toplanması
gereken düşmanlar olarak davranan değil,

bunun yerine siyahi gençlere inanan bir
ceza adaleti sistemi.

(Alkış)

İyi haber şu ki bu sisteme zaten sahibiz.

Birkaç yıl önce, Michelle Alexander
"The New Jim Crow"u yazdı.

Ve Amerikalıların hapsetmeyi
daha önce görmedikleri şekilde,

bir kamu hakkı sorunu
olarak görmelerini sağladı.

Başkan Obama ve Başsavcı Eric Holder
hüküm giydirmede reform ve

hapsetmede ırksal farklılığın

üzerinde durulması gerekliliğiyle ilgili
çok güçlü açıklamalar yaptılar.

Eyaletlerin durdurup arama iznini
kaldırdığını görüyoruz,

çünkü bu bir kamu hakkı ihlali.

Şehirlerin ve eyaletlerin esrar
bulundurmayı yasallaştırdığını görüyoruz.

New York, New Jersey ve California

hapis nüfuslarını düşürüyor,
hapisleri kapatıyorlar,

ayrıca suç oranlarında
büyük bir düşüş var.

Teksas da oyuna dahil oldu,

hapishaneleri kapatıyor ve
eğitime yatırım yapıyor.

Bu ilginç koalisyon hem sağdan hem de
soldan yükseliyor,

eski mahkumlardan ve
ekonomik muhafazakarlardan,

sivil hak aktivistlerinden ve
özgürlükçülerden

silahsız siyahi gençlere karşı
polis şiddetini protesto etmek için

sokaklara çıkan gençlerden

ve daha yaşlı, daha zengin
insanlardan oluşuyor.

Bazılarınız burada, seyirciler arasındasınız,

topluma kazandırma girişimlerine
büyük paralar pompalayorsunuz.

Oldukça bölünmüş bir Meclis'te

ceza adaleti sistemimizin
düzeltilmesi işi

sağ ve solun bir araya gelerek

yapması gereken neredeyse tek şey.

Ömrüm boyunca bu
politik ana şahit olacağımı düşünmezdim.

Bence tarihsel olarak yüksek olan
hapsetme oranlarımızın

sebep ve sonuçlarıyla ilgili yazmak için

usanmadan çalışan
insanların çoğu

ömrümüzde bu anı
göreceğimizi düşünmezdi.

Şimdi bizim için soru şu:
bundan ne kadar faydalanabiliriz?

Ne kadar şey değiştirebiliriz?

Gençlere bir seslenişle bitirmek
istiyorum,

üniversitede okuyan gençlere

ve hapse girmemek için
veya hapisten çıkıp eve

dönebilmek için uğraşan gençlere.

Yetişkinliğe giden bu iki yol birbirinden
ayrı dünyalar gibi gözükebilir,

ama bizi yetişkinliğe götüren bu iki

kurumda bulunan gençlerin

bir ortak noktası var:

Her ikisi de de ceza adaleti sistemimizi
düzeltmede liderler olabilirler.

Genç insanlar, eşit haklar için verilen
kavgada, daha çok insana değer

verilmesi için ve özgürlükte
bir şans için

verilen kavgada hep lider olmuşlardır.

Olgunlaşma aşamasındaki genç neslin

bu büyük bir değişim anındaki görevi,
imkan dahilinde,

kitlesel hapsetmeyi durdurmak ve yeni bir
ceza adaleti sistemi kurarak

adalet kelimesine vurgu yapmak.

Teşekkürler.

(Alkış)