How blood pressure works - Wilfred Manzano

Nếu xếp tất cả mạch máu
trong cơ thể thành đường thẳng,

thì chúng dài khoảng 95,000 km.

mỗi ngày, chúng mang một lượng
khoảng 7,500 lít máu

Dù thực sự là một lượng
từ 4 - 5 lít máu được dùng nhiều lần.

Chúng chuyển oxi và các chất dinh dưỡng

như glucose và axit amin ,
đến những tế bào cơ thể

Máu tạo ra áp lực
lên thành cơ của mạch máu

áp lực đó gọi là huyết áp,

và nó tăng hay giảm tùy vào nhịp đập tim

Huyết áp tăng cao nhất ở tâm thu

Khi tim co lại để đẩy máu đi qua động mạch

đây là huyết áp tâm thu của bạn

Khi tim nghỉ giữa các nhịp đập

Huyết áp giảm tới mức thấp nhất,
gọi là huyết áp tâm trương

Một cơ thể khỏe mạnh
điển hình có huyết áp tâm thu

khoảng từ 90 - 120 mmHg,

và huyết áp tâm trương từ 60 - 80

Nói chung, mức bình thường là
hơi thấp hơn 120/80.

Máu lưu thông khắp cơ thể,

qua những ống tuần hoàn.

Ở hệ thống đướng ống,

Một vài tác động có thể làm
tăng áp suất lên thành ống

vật chất của dịch lỏng

tăng lượng dịch lỏng,

hoặc do ống hẹp hơn

Nên nếu máu nặng hơn,

cần áp lực lớn hơn để đẩy máu đi,
nên tim sẽ đập mạnh hơn.

Một chế độ ăn có nhiều muối
sẽ dẩn tới kết quả tương tự

Muối thúc đẩy việc giữ lại nước

Và tăng thêm dịch lỏng ,
làm tăng lượng máu và huyết áp

và stress, phản ứng trước sự xung đột

sẽ phóng ra hormone,
như epinephrine hay norepinephrine

làm co các mạch máu chính lại,

gây trì hoãn việc lưu thông máu
và tăng huyết áp.

Các mạch máu có thể
giải quyết sự biến động này

Các sợi co giãn bao lấy thành mạch
khiến chúng trở nên đàn hồi

Nhưng nếu huyết áp thường xuyên
lên đến khoảng 140/90.

Đó là bệnh cao huyết áp,
nếu cứ bệnh như vậy,

có thể gây các vấn đề nghiêm trọng.

Bởi vì khi thành động mạch bị căng ra

sẽ tạo ra các vết rách nhỏ.

Khi tế bào bị tổn thương bị sưng lên

những chất phản ứng lại
với sự phình lên này

như tế bào bạch cầu
tụ xung quanh vết rách.

Mỡ và chất béo ở trong máu cũng thế,

chúng chồng chất để tạo thành mảng

làm cứng và dày thành động mạch bên trong

Tình trạng này được gọi
là xơ vữa động mạch

và có thể có những hậu quả nguy hiểm.

Nếu các mảng này bị vỡ,
cục máu sẽ hình thành trên vết rách,

cản trở lưu thông trong mạch vốn đã hẹp.

Nếu cục máu này đủ lớn,

Nó có thể ngăn ô xy và chất dinh dưỡng
đi xuống tế bào ở phía dưới.

Ở những mạch máu nuôi tim

Nó sẽ gây ra cơn đau tim

Khi các tế bào cơ tim bị thiếu oxy
chúng bắt đầu chết đi

Những cục máu làm tắc
dòng chảy của máu lên não,

gây ra đột quỵ

Mạch máu bị tắc có thể được nới rộng ra

bằng cách giải phẫu thông động mạch

Bác sĩ sẽ luồn một sợi dây qua mạch máu

đến vị trí bị nghẽn,

rồi đặt một bong bóng đã tháo hơi
trên sợi dây đó

Khi bóng phình lên, nó làm chỗ bị tắc
rộng ra như ban đầu.

Đôi khi một cái ống cứng gọi là "stent"

được đặt ở mạch máu
để giúp nó mở rộng ra

để máu lưu thông tự do

và bổ sung cho các tế bào
thiếu ô xy phía dưới

Luôn linh hoạt dưới tác động của huyết áp
là việc khó khăn của động mạch.

Chất dịch lỏng mà động mạch bơm
được cấu thành từ các chất

có thể trở nên dính nhớp,

và tim bình thường đập 70 nhịp/phút

và ít nhất 2.5 tỉ nhịp trong
suốt thời gian sống trung bình.

Có vẻ như là một lượng áp lực
không thể vượt qua được

nhưng đừng lo, động mạch hoàn toàn
có thể vượt qua các chướng ngại trên.