Return to Video

သွေးပေါင်ချိန် အလုပ်လုပ်ပုံ - Wilfred Manzano

  • 0:07 - 0:11
    ခင်ဗျား ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာရှိသမျှ
    သွေးကြောတွေ အားလုံး တန်းစီလိုက်မယ်ဆိုရင်၊
  • 0:11 - 0:15
    ၉၅ ၀၀၀ ကီလိုမီတာတောင် ရှည်လျားနိုင်ပါတယ်
  • 0:15 - 0:22
    နေ့စဉ်နေ့တိုင်း ၇၅၀၀ လီတာနဲ့ညီတဲ့
    သွေးပမာဏကို သယ်ဆောင်ပေးကြတယ်၊
  • 0:22 - 0:28
    လေး - ငါး လီတာပဲ ရှိတဲ့ သွေးတွေကို
    ထပ်ခါထပ်ခါ ပြန်လည်အသုံးပြုတာ ဟုတ်ပေမဲ့
  • 0:28 - 0:30
    အောက်ဆီဂျင် နဲ့ သကြားဓာတ် နဲ့ အမိုင်နို
    အက်ဆစ်လို
  • 0:30 - 0:35
    အဖိုးတန် အာဟာရတွေကို ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့
    တစ်သျှူးတွေဆီ သယ်ပို့ပေးတယ်။
  • 0:35 - 0:40
    အဲဒီ သွေးတွေအားလုံးက သွေးကြောတွေရဲ့
    ကြွက်သားနံရံတွေမှာ ဖိအားသက်ရောက်စေတယ်။
  • 0:40 - 0:43
    အဲဒီအားကို သွေးဖိအား (သွေးပေါင်) လို့
    ခေါ်ဝေါ်ကြကာ၊
  • 0:43 - 0:47
    နှလုံးခုန်တာနဲ့အတူ တက်လိုက်
    ကျလိုက်ဖြစ်နေတတ်တယ်။
  • 0:47 - 0:49
    နှလုံးရဲ့ ညှစ်စဉ် ကာလအတွင်းမှာ၊
  • 0:49 - 0:53
    နှလုံးက သွေးတွေကို သွေးလွှတ်ကြောတလျှောက်
    ညှစ်ပေးချိန်မှာ ဖိအား ကအမြင့်ဆုံးပဲ။
  • 0:53 - 0:55
    အဲဒါက Systolic Blood Pressure
    (အပေါ်သွေး) ပါ။
  • 0:55 - 0:58
    နှလုံးခုန်ချက်တွေကြားမှာ နှလုံးက
    အနားယူနေခိုက်မှာ
  • 0:58 - 1:02
    သွေးဖိအားက အနိမ့်ဆုံး diastolic pressure
    သို့ကျသွားတယ် .. (အောက်သွေး) ဖြစ်ပါတယ်
  • 1:02 - 1:06
    ပုံမှန်ကျန်းမာတဲ့လူတိုင်းဟာ အပေါ်သွေး
    ( systolic pressure)
  • 1:06 - 1:10
    ပြဒါးတိုင်ရဲ့ ၉၀ နဲ့ ၁၂၀ မီလီမီတာ
    ကြားမှာရှိတတ်ကာ၊
  • 1:10 - 1:14
    diastolic pressure (အောက်သွေး)က
    ၆၀ နဲ့ ၈၀ အကြား ရှိတတ်တယ်။
  • 1:14 - 1:20
    အတူတွဲကြည့်လိုက်ရင် ပုံမှန်
    ၁၂၀/၈၀ ရှိတတ်ပါတယ်။
  • 1:20 - 1:22
    သွေးတွေက ခန္ဓာကိုယ် တပြင်လုံးကိုဖြတ်ထားတဲ့
  • 1:22 - 1:25
    သွေးလည်ပတ်မှုစနစ် ရဲ့ ပိုက်လိုင်းတွေဖြင့်
    ကူးဖြတ် စီးဆင်းပါတယ်။
  • 1:25 - 1:27
    မည်သည့် ပိုက်လိုင်း စနစ်ထဲမှာမဆို၊
  • 1:27 - 1:30
    ပိုက်ရဲ့နံရံပေါ်သို့ ဖိအားတိုးစေနိုင်တဲ့
    အကြောင်းအရာတွေ အများကြီးပါ-
  • 1:30 - 1:32
    အရည်ရဲ့ အချင်းလက္ခဏာများ၊
  • 1:32 - 1:33
    အရည်များ ပိုစီးဝင်ခြင်း၊
  • 1:33 - 1:35
    ဒါမှမဟုတ် ပိုက်တွေကျဉ်းတာ ဖြစ်နိုင်တယ်။
  • 1:35 - 1:36
    ဒါကြောင့် သွေးပြစ်လာမယ်ဆိုရင်၊
  • 1:36 - 1:41
    အဲဒါကို တွန်းပို့ဖို့ တွန်းအားပိုလိုလို့
    နှလုံးဟာ ပိုပြီးညှစ်ပေးရပါတယ်။
  • 1:41 - 1:45
    ဆားများများကို စားသောက်ရင်လည်း
    အလားတူ ရလဒ်ကို ကြုံရမယ်။
  • 1:45 - 1:47
    ဆားတွေက ရေတွေကို ဆွဲယူတတ်တယ်၊
  • 1:47 - 1:51
    အရည် ပိုများလာခြင်းက သွေးပမာဏကိုရော၊
    သွေးဖိအား (သွေးပေါင်) ကိုပါ မြင့်တက်စေကာ၊
  • 1:51 - 1:54
    တိုက်ခိုက်မှု ဒါမှမဟုတ် တိုက်ခိုက်မှုအား
    တုံ့ပြန်ချိန်မှာလို ဖိစီးလျက်၊
  • 1:54 - 1:58
    epinephrine နှင့် norepinephrine
    ဟိုမုန်းတွေကိုလွှတ်ထုတ်ပေးရာ၊
  • 1:58 - 2:01
    အဓိကရ သွေးကြောတွေကို ကျဉ်းစေပါတယ်၊
  • 2:01 - 2:05
    ဒါကြောင့် သွေးစီးဆင်းဖို့ အတားအဆီးလို
    ဖြစ်ပြီး ဖိအားတက်စေပါတယ်။
  • 2:05 - 2:09
    ပုံမှန်အားဖြင့် သွေးကြောတွေက အဲဒီလို
    အတက်အကျတွေကို လွယ်ကူစွာ ကိုင်တွယ်နိုင်တယ်။
  • 2:09 - 2:14
    သွေးကြောနံရံတွေထဲရှိ ဆန့်ကျုံ့နိုင်ကြတဲ့
    ဖိုင်ဘာမျှင်တွေက အဲဒီဒဏ်ကို ခံယူနိုင်တယ်၊
  • 2:14 - 2:19
    ဒါပေမဲ့ သွေးပေါင်ချိန်က ကျွန်တော်တို့က
    သွေးတိုးနေပြီလို့ခေါ်ကြတဲ့
  • 2:19 - 2:22
    ၁၄၀/၉၀ ထက် ပုံမှန် မြင့်နေလျက်၊
    အဲဒီမှာပဲ ရှိနေမယ် ဆိုရင်၊
  • 2:22 - 2:24
    ဆိုးရွားတဲ့ပြဿနာတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
  • 2:24 - 2:27
    ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သွေးလွှတ်ကြောနံရံသို့
    ပိုမိုဝန်ပိခြင်းက
  • 2:27 - 2:28
    စုတ်ပြဲမှု ဒဏ်ရာလေးတွေ ဖြစ်စေလို့ပါ။
  • 2:28 - 2:31
    ထိခိုက်မိတဲ့ တစ်သျှူး ရောင်လာတဲ့ အခါ၊
  • 2:31 - 2:33
    ရောင်ကိုင်းမှုကို တုံ့ပြန်ကုစားတတ်တဲ့
    ပစ္စည်းလေးတွေ၊
  • 2:33 - 2:37
    သွေးဖြူဥဆဲလ် လိုမျိုးတွေဟာ ပြဲနေတဲ့
    နေရာနားမှာ လာစုကြတယ်။
  • 2:37 - 2:41
    သွေးထဲမျောနေတဲ့ အဆီ နှင့် ကိုလက်စထရော
    ကပါ လာကပ်ကြတယ်၊
  • 2:41 - 2:44
    နောက်ဆုံးမှာတော့ အခဲလေးတစ်ခုအဖြစ်
    ကပ်တွယ်လာကြရာ၊
  • 2:44 - 2:48
    သွေးလွှတ်ကြော အတွင်းနံရံကို
    မာတောင့် လာစေပါတယ်။
  • 2:48 - 2:50
    ဒီအခြေအနေကို atherosclerosis
    ရောဂါလို့ ခေါ်ဝေါ်ကြကာ၊
  • 2:50 - 2:53
    အဲဒီက အန္တရာယ်ရှိတဲ့
    အကျိုးဆက်တွေရှိနိုင်တယ်။
  • 2:53 - 2:57
    စောစောက အခဲလေးပေါက်ထွက်သွားရင်၊
    စုတ်ပြဲတဲ့နေရာမှာ သွေးခဲလာမှာဖြစ်ရာ၊
  • 2:57 - 3:00
    ကျဉ်းနေပြီးသား ပိုက်ကို တစ်ဆို့သွားစေတယ်။
  • 3:00 - 3:01
    သွေးခဲမှုက ကြီးတယ်ဆိုရင်၊
  • 3:01 - 3:07
    အောက်ဆီဂျင်နဲ့ အာဟာရ စီးဆင်းမှုကို
    လုံးဝပိတ်ဆို့ပစ်နိုင်ပါတယ်။
  • 3:07 - 3:08
    နှလုံးအား အာဟာရထောက်ပံ့တဲ့သွေးကြော
  • 3:08 - 3:10
    ဖြစ်ပါက နှလုံးလေရိုက်နိုင်တယ်၊
  • 3:10 - 3:15
    အောက်ဆီဂျင် ပြတ်သွားတဲ့ နှလုံးကြွက်သား
    ဆဲလ်တွေ သေလာကြတော့မှာပါ။
  • 3:15 - 3:18
    ခဲနေတဲ့သွေးက ဦးနှောက် သွေးလမ်းကြောင်းကို
    ပိတ်ဆို့ရင်၊
  • 3:18 - 3:20
    လေဖြတ်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။
  • 3:20 - 3:23
    အန္တရာယ်ရှိလောက်အောင် ပိတ်နေတဲ့
    သွေးကြောတွေကို
  • 3:23 - 3:26
    angioplasty လို့ခေါ်တဲ့
    နည်းလမ်းနဲ့ ချဲ့လို့ရပါတယ်။
  • 3:26 - 3:29
    အဲဒီမှာ ဆရာဝန်များက သွေးကြောမှတဆင့်
    ဝါယာလေးကို ပိတ်ဆို့နေတဲ့
  • 3:29 - 3:31
    နေရာရောက်အထိ ရောက်အောင် ပို့ကြတယ်၊
  • 3:31 - 3:35
    ထို့နောက် လေထုတ်ထားတဲ့ balloon catheter
    ကို အဲဒီမှာ နေရာချပေးကြတယ်၊
  • 3:35 - 3:39
    အဲဒီ ပူဖောင်းလေးကို လေထိုးပေးလိုက်တော့
    သွေးလမ်းကြောင်းကို ပြန်ဖွင့်နိုင်မယ်။
  • 3:39 - 3:42
    တစ်ခါတစ်ရံ stent ခေါ် နံရံကို
    ပင့်ထောက်ပေးတဲ့ ကွင်းလေးကို
  • 3:42 - 3:45
    သွေးကြောထဲထည့်ပြီး
    သွေးကြောကို ပြန်ဖွင့်ပေးခြင်းဖြင့်၊
  • 3:45 - 3:47
    သွေးတွေ စီးဆင်းလာလို့၊
    အောက်ဆီဂျင်
  • 3:47 - 3:50
    ငတ်မွတ်နေတဲ့ ဆဲလ်တွေထံ အာဟာရကို
    ပြန်ဖြည့်တင်းပေးလာနိုင်တာပေါ့။
  • 3:50 - 3:54
    ဖိအားအောက်မှာ သွေးလွှတ်ကြောတွေ
    ပျော့ပြောင်းလျက်ရှိနေဖို့ အတော့ကိုမလွယ်ပါ။
  • 3:54 - 3:57
    သူတို့ ပို့လွှတ်ရတဲ့ အရည်တွေထဲ
    ပါတဲ့အရာတွေဟာ
  • 3:57 - 3:59
    ပြစ်လာကာ ၎င်းတို့ကို ပိတ်ဆို့ပစ်နိုင်တယ်။
  • 3:59 - 4:03
    ပြီးတော့ ပုံမှန်ကျန်းမာတဲ့ သင့်နှလုံးက
    တစ်မိနစ်ကို အကြိမ် ၇၀ လောက် ခုန်တယ်
  • 4:03 - 4:08
    ပျမ်းမျှ လူ့သက်တမ်း အတွင်းမှာ အနည်းဆုံး
    အကြိမ်ရေ သန်းပေါင်း ၂၅၀၀ လောက်ခုန်နေတယ်။
  • 4:08 - 4:11
    အဲဒါက ဘယ်လိုမှမဖြစ်နိုင်လောက်တဲ့
    ဖိအားလို့ ထင်စရာ ရှိပေမဲ့၊
  • 4:11 - 4:15
    မပူပါနဲ့၊ သင့်သွေးကြောတွေ စိန်ခေါ်မှုအတွက်
    အသင့် ပြင်ဆင်ထားပြီးသားပါ။
Title:
သွေးပေါင်ချိန် အလုပ်လုပ်ပုံ - Wilfred Manzano
Description:

သင်ခန်းစာ အပြည့်အစုံကို လေ့လာလိုပါက - http://ed.ted.com/lessons/how-blood-pressure-works-wilfred-manzano

ခင်ဗျား ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာရှိသမျှ သွေးကြောတွေအားလုံး တန်းစီလိုက်မယ်ဆိုရင် ကီလိုမီတာ ၉၅ ၀၀၀ အထိတောင် ရှည်လျားနိုင်ပါတယ်။ ၎င်းတို့ဟာ နေ့စဉ်နေ့တိုင်း ခန္ဓာကိုယ် အသားမျှင်များဆီသို့ လီတာ ၇၅၀၀ နဲ့ ညီမျှတဲ့ သွေးပမာဏကို သယ်ဆောင်ပေးကြတယ်။ အဲဒီလိုဖိအားက သွေးကြောတွေရဲ့ နံရံတွေ အပေါ် ဘယ်လိုများ အကျိုးသက်ရောက်ပါသလဲ။ Wilfred Manzano က သွေးဖိအားဆိုင်ရာ အချက်အလက်တွေကို စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာ တင်ပြထားပါတယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:32

Burmese subtitles

Revisions