महाविद्यालात मिळणाऱ्या शिक्षण कर्जाने कशी पिळवणूक होते

संजय साम्युल म्हणतात "एके काळी अमेरिकेतून पदवी मिळविणे म्हणजे कर्जबाजारी होणे
नव्हते. उच्च शिक्षण घेणे महाग झाले असून यासाठी कर्ज देणाऱ्या संस्था नफेखोरी करीत असून
यातून एकप्रकारची पिळवणूक होत असते.

नव्या अर्थकारणात ४० दशलक्ष अमेरिकना
दिशा मिळाली याबद्दल ते कृतज्ञ आहेत.

यांना महाविद्यालयाची फी भरणे अशक्य होते.

या सर्वांचे एकूण कर्ज एक ट्रीलीयान डॉलर
हून अधिक आहे.

त्यांना या कर्जाची परतफेड करण्यासाठी

एका सुरक्षी नोकरीची गरज आहे.

अमेरिकेत तर

दिवाळराला ही संधी मिळते.

पण हे मात्र जवळजवळ अशक्य आहे

शिक्षणासाठी काढलेले कर्ह फेडणे

एके काळी अमेरिकेत

पदवीधर होऊन
कर्जबाजारी होणे अशी स्थिती नव्हती.

माझ्या मित्राचे वडील पॉल हे
कोलोरॅडो विद्यापीठातून पदवीधर झाले

GI बिलातील व्यवस्थेनुसार.

त्यांच्या पिढीसाठी

उच्च शिक्षण मोफत होते.

त्या काळी धारणा होती असे
सार्वजनिक हिताचे आहे.

अन्य बाबीहून

पॉल हा जेव्हा कोलोराडो राज्याच्या
विद्यापीठातून पदवीधर झाला

ही इंग्रजीतील पदवी मिळविण्यासाठी
त्यास अर्धवेळ काम करावे लागले.

३० वर्षापूर्वी ,

त्यावेळी उच्च पदवी मिळविले
परवडणारे होते.

तुम्ही जे कर्ज घेतले होते ते
पदवी प्प्रप्त करण्याच्या अगोदर फेडता येई

असे काही नवते त्यावेळी

पालच्या मुलीनेही त्याचा मार्ग स्वीकारला.

फक्त एक फरक होता.

पाच वर्षपूर्वी ती जेव्हा पदवीधर झाली ,

तिच्यावर मोठे कर्ज झाले.

केट याशी यासाठी कर्ज घ्यावे लागले.

कारण उच्च शिक्षणाची फी
परवडणारी नव्हती.

अनेक अमेरिकन कुटुंबंसाठी

मग काय ?

महाग शिक्षण घेण्यासाठी
कर्जबाजारी होणे आले.

तुम्ही जर सहज ते फेडू शकत असाल तर
हरकत नाही.

त्यसाठी तुम्हास उत्पन्न
वाढविणे आले.

पण हे अत्यावश्यक असेल तर

महाविद्यालयात शिकणारा २००१ मध्ये
२०१३ पेक्षा

१० टक्के अधिक मिळवीत असे.

मग हे कसे झाले......

फी वाढतच गेली.

देणगी अनुदान कमी होत गेले.

कुटुंबाची मिळकत कमी झाली.

व्यक्तिगत उत्पन्न घटले.

काही आश्चर्य नाही कि यातील एक चतुर्थांश

आपले कर्ज फेडू शकले नाहीत

हा खडतर काळ हा चांगला काळ ठरला

कारण त्याने काही सत्य बाहेर आलीत
जी दुर्लक्ष करता येण्याजोगी नव्हती.

त्यापैकी तीन बाबीबद्दल मी बोलतो.

१.२ ट्रीलीयान डॉलर कर्ज

हे दर्शविते

कि उच्च शिक्षण हि विकत घेतली
जाणारी बाब आहे

अर्थशास्त्रानुसार आपण
शिक्षणाच्या विचार करतो

ही गुंतवणूक आहे मानवी शेअर बाजाराची

त्यांना त्यासाठी प्रशिक्षित करणारी.

गुंतवणुंकीनुसार तुम्ही
लोकांचे वर्गीकरण करता

जेणे करून मालकांना त्यांना
भाड्याने घेणे सोयीचे होईल.

अमेरिकेतील वृतांत व जागतिक वृते
या पदवीधरांना

वाशिंग मशीनच्या दराप्रमाणे वापरतात.

यासाठी वापरलेली भाषा निघृण असते.

शिक्षकांना सर्विस प्रोव्हाईडर मानले जाते.

विद्यार्थी तर क्न्झुमर्स असतात.

सामाजिकशास्त्र व शेक्सपिअर
फुटबाल व विज्ञान

हे सर्व ग्राहकच मानले जातात.
विद्यार्थ्याना दिलेले

कर्ज फायदेशीर असते.

तुम्हीच नाही.

विद्यर्थ्याना दिलेले हे कर्ज
मोठा फायदा देणारी असते.

कर्ज देणाऱ्या महाकाय कंपन्यांनी

साली मे आणि NAVIENT

यांना १.२ बिलियन डॉलरचा संयुक्त
नफा झाल्याचे जाहीर केले.

हे घरे गहाण ठेवण्यासारखे आहे.

विद्यर्थ्यांसाठी असलेली हि कर्जे विविध
आकर्षक गुंडाल्यात असतात

वालस्ट्रीटवर विकण्यासाठी.

महाविद्यालय व विद्यापीठे

या सुरक्षित कर्ज योजनेत गुंतवितात.

त्यात दुप्पट नफा होतो.

एकदा फायदा ट्युशन फी पासून

दुसरा कर्जावरील व्याजापासून.

या सर्वापासून फायदा मिळतो.

आम्हा आश्चर्य वाटले काही जे
उच्च शिक्षण व्यवसायात होते

ते भ्रमित करणाऱ्या जाहिरात देतात.

हे सर्व फसवे असते.

यात अंड्यांचा फायदा
उठविण्याचा उद्योग असतो.

तिसरी बाब

दर्जेदार पदवी प्रमाणपत्र.

काही वर्षापूर्वी माझ्या शिक्षकाने
लिहिले होते.

विद्यार्थ्याना ग्राहक मानले जाते ,

त्यांना परावलंबी कैदी बनविले जाते.

जसे आयफोन वेगवेगळ्या स्वरुपात अनेकदा
विकल जातो.

लोकांना शिक्षणानुसार विकले जाते.

महाविद्यालय हि नवी शाळा असते.

आम्ही अगोदरच सांगितले आहे.

तेथे का थांबावे ?

लोकांना विकले जाते प्रमाणपत्रावर तसेच
नव्याने प्राप्त केलेक्या प्रमाण पत्रावर.

मास्टर डिग्री डॉक्टर डिग्री

उच्च शिक्षण हि बाब उच्च दर्जा
मिळविण्यासाठी बाजारात विकली जाते.

पदवीनुसार ,

जसे तुम्ही बॅग घेता लेक्सस व लोईउस
व्हूटण कंपनीची.

इतरांपेक्षा वेगळे भासविण्यासाठी.

तुम्ही इतरांना हेवा वाटावा
अशी वस्तू होता.

पदविका या ब्रांडेड असतात.

हे सर्व सत्य दडविले जाते
प्रचाराच्या गदारोळात.

प्रत्येक दिवशी

कोणी एक या उपक्रमाची माहिती
प्रसार माध्यमातून देतो

पदवी प्राप्त करणे महत्वाचे आहे.

तसे करणे मध्यम वर्गासाठी
प्रगतीचा जिना आहे.

याचे उदाहरण या कर्जाचा हप्ता
भरण्यासाठी दिले जाते.

शाळेतून मिळालेल्या पदवीहून
महाविद्यालयातील पदवीमुळे ५६ %फायदा होतो.

जरा या आकडेवारीकडे लक्ष द्या.

वरवर पाहता

यावर विश्वास बसतो.

महाविद्यालयीन पदवीधर हे कॉफी बारमध्ये
किंवा कॅशीअर चे काम करतात.

माध्यमिक शिक्ष्णानंतरच्या शिक्षणासाठी
नवे नोंदविणाऱ्या १०० जणांपैकी

४५ जन हे शिक्षण वेळेवर पूर्ण
करू शकत नाहीत.

याची अनेक करणे आहेत आर्थिक कारणा हित.

ज्या ५५ नि पदवी मिळविलेली असते

त्यातील दोन बेकारच असतात.

इतर १८ जणांना नोकरी मिळत नाही.

कॉलेज मधून पदवी मिळविणारे
शाळेतीलपदवीधरांहून अधिक मिळवितात

पण त्यांनी जी मोठी ट्युशन फी भरलेली असते
त्याची भरपाई होते का ?

तेथे शिकताना स्वकमाई
केलेली नसते त्याचे काय ?

अर्थशास्त्री ही मानतात.

कॉलेज मधून पदवी प्राप्त करणे अशांना
फायदेशीर आहे जे शिक्षण वेळेत पूर्ण करतात

शाळेतील फी कमी असते

अनेक दशकाहून ती कमी आहे.

अनेक दशकान पासून

शाळेतील पदवीधर

यांना त्यांच्या उत्पन्नातील भागीदारी
नाकारली जाते.

जर तसे झाले असते

महाविद्यालयात जाणे
वाईट गुंतवणूक ठरली असती.

कालेजच्या हप्त्याब्द्द्ल ?

शाळेत यास सवलत असते.

बाहेर पडलेल्यांपैकी तिघातील
दोन जणांना योग्य नोकरी मिळत नाही.

त्यांना आपले भवितव्य उज्ज्वल वाटत नाही.

वस्तुतः दुरावस्था आहे.

आणि त्यांना त्यास तोंड द्यवे लागते

त्यांच्यापुढे कर्जाचा डोंगर असतो.

आणि जे कोणी

दुर्दैवाने

या कर्जाची जाहिरात करतात

ते केवळ या अहिताचा बाजार करतात.

हे निर्दय कृत्य आहे ,

मग करायचे तरी काय ?

जे उच्च शिक्षण हे ग्राहकांचे उत्पादन
मानले जाते तर ?

प्रत्येक जण

हा एक ग्राहक वस्तू झाला आहे.

तुम्ही मागणी केली पाहिजे
कर्जाचा काय फायदा मिळेल

तुम्ही औषधे विकत घेता

तेव्हा त्याबरोबर दुष्परिणामाची
माहिती दिली जाते.

मग जेव्हा तुम्ही उच्च्ह पदवी प्राप्त करता

तेव्हा त्याचे धोके का नाही सांगत

ज्यामुळे ग्राहकांना

योग्य निवड करता येईल

तुम्ही गाडी खरेदी करता

तेव्हा सांगितले जाते १ लिटर मध्ये
ती किती किलो मिटर जाईल.

पदवी मिळविल्यावर काय मिळेल
कोणी जनित नाही.

कॅनडामधील एक अभ्यास सांगतो,

अशी एक गोष्ट आहे.

काही अॅपआहे का?

ज्यावरून आपणास अपेक्षित उत्पन्न कळेल

त्यास आपण म्हणू या उत्पन्न शिकवणी
IBT.

तुम्चापैकी एकाने ते बनवावे.

(हशा )

तुम्ही तुम्हाला यामुळे अजमावू शकाल

(हशा )

त्याचे तीन फायदे आहेत.

IBT इन्कम बेस्ड ट्युशनचे

कोणीही जणू शकेल

कोणत्या कॉलेज मधून शिकल्यास
किती पगार मिळेल.

असे जाणारे

या निघ्रून व्यवस्थेचे बळी ठरणार नाहीत.

विक्रेत्यांनी बनविलेल्या.

त्यांना शहाणपणाने ठरविता येईल

कॉलेज मध्ये जाणे योग्य ठरेल का ?

का ज्यादा उत्पनाचा १५ टक्के भाग
मिळविणे उचित होईल

IBT चा दुसरा फायदा आहे

उत्पनाचा अंदाज घेऊन

महाविद्यालयीन प्रशासनावर
योग्य दर आकारण्याचा दबाव आंत येईल

यासाठी नवे मार्ग शोधले पाहिजे.

उदाहरणार्थ

सर्वाना जवळजवळ सारखी फी पडावी

गैरप्रकार बंद व्हावेत

इंजिनियर होणाऱ्यांना
अधिक साधनसामुग्री लागते

अधिक सुविधा प्रयोग शाळा लागतात

तत्वज्ञानाच्या विद्यर्थ्या हून.

तत्वज्ञानाचा विद्यार्थी परिणामतः

इंजिनिअर विद्यार्थ्याला मदत करतो

कोण यातून पासे मिळवितो.

दोन भिन्न विद्यार्थ्यांनी
एकच उत्पादन का खरेदी करावे

समान रक्कम द्यावी.

एकजण फक्त सेवेचा अर्धा व तिसरा भाग घेतो

खरे तर बहुतेक कॉलेजे विद्यार्थी,

आपल्या उत्पन्नाचा २५ टक्के
कर्ज फेडण्यास देतात.

इतर पाच टक्के देतात

हीअसमानता दूर करण्यासाठी
उपाय केले पाहिजे

अर्थात ही सर्व माहिती....

तुम्ही उपयोगात आणल, खरे ना?

या माहितीची नीट मांडणी केली पाहिजे

सार्वजनिकरित्या हिशेब तपासले पाहिजे.

खोटे टाळण्यासाठी.

आपणास आकडेवारी माहित आहे हो न ?

ती अंगीकारा.

IBT चा तिसरा फायदा,

यामुळे अमेरिकनांना भयमुक्त करता येईल
आणि आर्थिक हानीपासून वाचविता येईल.

कारण त्यांनीची पूर्वीची
योजना दोषपूर्ण होती

आणि कालांतराने,

तरुण अमेरिकन पुढील मार्ग शोधतील

पूर्वी या सदगृहस्थाने सांगितल्या प्रमाणे

त्यांची उत्सुकता.शिकण्याची आवड

आवडीचे शिकण्यास आनद देईल

जे आवडते ते शिकतील.

त्यांच्या प्रयत्नांना दाद द्या.

त्यांच्या बुद्धीस वाव द्या

ते ज्या मार्गास जाऊ इच्छितात
त्यांना जाऊ द्या

एरिक आणि केविन

दोन वर्षापूर्वी,

आणि अशीच काही मुले

ज्यांनी मला प्रोत्साहित केले
माझ्या बरोबर काम केले.

आणि आताही अभ्यास करीत आहेत.

अमेरिकेतील मुलांना कर्जमुक्त
करण्याच्या अभ्यासात

लक्षपूर्वक ऐकले. आभारी आहे.

(टाळ्या)