Return to Video

Czy istnieje granica postępu technicznego? - Clément Vidal

  • 0:07 - 0:09
    Wielu pokoleniom wydawało się,
  • 0:09 - 0:12
    że osiągnęły szczyt postępu technicznego.
  • 0:12 - 0:14
    Wystarczy jednak cofnąć się o sto lat,
  • 0:14 - 0:17
    a okaże się, że rozwiązania techniczne,
    które dziś są oczywiste,
  • 0:17 - 0:20
    wtedy były czystą fantazją.
  • 0:20 - 0:22
    Czy kiedyś nastąpi moment
  • 0:22 - 0:27
    osiągnięcia kresu rozwoju technicznego?
  • 0:27 - 0:31
    Jeśli tak, to czy jesteśmy blisko?
  • 0:31 - 0:32
    Pół wieku temu
  • 0:32 - 0:37
    rosyjski astronom Mikołaj Kardaszew
    zadawał sobie podobne pytania.
  • 0:37 - 0:40
    Stworzył skalę pozwalającą
    zmierzyć postęp techniczny,
  • 0:40 - 0:45
    nawet jeśli nie mamy pojęcia,
    jak mógłby on wyglądać.
  • 0:45 - 0:48
    Wszystko w przyszłości
    będzie wymagało energii,
  • 0:48 - 0:51
    więc skala Kardaszewa
    dzieli potencjalne cywilizacje,
  • 0:51 - 0:56
    zarówno obce z kosmosu,
    jak i nasze własne,
  • 0:56 - 1:00
    na trzy poziomy w zależności
    od konsumpcji energii.
  • 1:00 - 1:02
    Niewielka ilość energii,
    którą obecnie wykorzystujemy,
  • 1:02 - 1:05
    jest niczym przy niewykorzystanych
    przez nas zasobach.
  • 1:05 - 1:08
    Typ I, cywilizacja planetarna,
  • 1:08 - 1:12
    uzyskuje całą energię
    ze źródeł na swojej planecie.
  • 1:12 - 1:19
    W naszym wypadku to 174 tysiące terawatów
    otrzymanych z energii słonecznej.
  • 1:19 - 1:22
    Obecnie wykorzystujemy
    tylko 15 terawatów,
  • 1:22 - 1:27
    głównie przez spalanie energii Słońca
    zmagazynowanej w paliwach kopalnych.
  • 1:27 - 1:29
    Żeby zbliżyć się do cywilizacji typu I,
  • 1:29 - 1:33
    musielibyśmy przechwytywać tę energię
    bardziej bezpośrednio i efektywnie,
  • 1:33 - 1:37
    pokrywając cały glob panelami słonecznymi.
  • 1:37 - 1:39
    Według najbardziej optymistycznych wizji
  • 1:39 - 1:42
    możemy osiągnąć ten etap
    w ciągu czterystu lat.
  • 1:42 - 1:44
    Co dalej?
  • 1:44 - 1:47
    Ziemia otrzymuje zaledwie
    skrawek słonecznej energii,
  • 1:47 - 1:52
    pozostałe 400 jottawatów
    marnuje się w kosmosie.
  • 1:52 - 1:54
    Ale typ II, cywilizacja międzygwiezdna,
  • 1:54 - 1:58
    wykorzystywałby większość
    energii macierzystej gwiazdy.
  • 1:58 - 2:01
    Zamiast instalować
    panele wokół planety
  • 2:01 - 2:06
    cywilizacja typu II rozłożyłaby je
    bezpośrednio wokół gwiazdy,
  • 2:06 - 2:10
    tworząc teoretyczną strukturę
    zwaną sferą Dysona.
  • 2:10 - 2:11
    A trzeci krok?
  • 2:11 - 2:16
    Cywilizacja typu III potrafiłaby
    ujarzmić energię całej swojej galaktyki.
  • 2:16 - 2:20
    Myślimy też o postępie w odwrotną stronę.
  • 2:20 - 2:22
    Do jak małego rozmiaru możemy sięgnąć?
  • 2:22 - 2:24
    Brytyjski kosmolog John Barrow
  • 2:24 - 2:29
    sklasyfikował cywilizacje poprzez
    wielkość kontrolowanych obiektów.
  • 2:29 - 2:32
    Zaczynając od maszyn w naszej skali
  • 2:32 - 2:35
    przez elementy budulcowe
    naszych organizmów
  • 2:35 - 2:38
    po rozbijanie atomów.
  • 2:38 - 2:42
    Dotarliśmy już do poziomu atomowego,
    choć mamy nad nim ograniczoną kontrolę.
  • 2:42 - 2:46
    Ale w przyszłości moglibyśmy
    dotrzeć jeszcze głębiej.
  • 2:46 - 2:49
    Żeby zrozumieć, o jakich rozmiarach mowa,
  • 2:49 - 2:55
    widzialny wszechświat to 26 rzędów
    wielkości więcej niż ludzkie ciało.
  • 2:55 - 2:58
    Czyli jeśli powiększylibyśmy się
    10 razy do potęgi 26,
  • 2:58 - 3:01
    osiągnęlibyśmy skalę wszechświata.
  • 3:01 - 3:05
    Ale żeby osiągnąć minimalną
    jednostkę długości, długość Plancka,
  • 3:05 - 3:09
    musielibyśmy pomniejszyć się 35 razy.
  • 3:09 - 3:14
    Fizyk Richard Feynman powiedział kiedyś:
    "Tam na dole jest jeszcze dużo miejsca".
  • 3:14 - 3:15
    Tak czy inaczej,
  • 3:15 - 3:18
    najprawdopodobniej
    nasza cywilizacja będzie się rozwijać
  • 3:18 - 3:22
    zgodnie ze skalą Kardaszewa albo Barrowa.
  • 3:22 - 3:25
    Precyzja w mniejszej skali pozwoli
    lepiej wykorzystywać energię
  • 3:25 - 3:29
    i da dostęp do nowych źródeł,
    takich jak reakcje jądrowe,
  • 3:29 - 3:31
    a nawet antymateria.
  • 3:31 - 3:36
    Ta wyzwolona energia pozwoli nam
    rosnąć i budować w większej skali.
  • 3:36 - 3:39
    Naprawdę rozwinięta cywilizacja
  • 3:39 - 3:43
    ujarzmiłaby zarówno energię gwiazdy,
    jak i techniki subatomowe.
  • 3:43 - 3:46
    Ale te prognozy nie zostały
    przepowiedziane tylko dla ludzi.
  • 3:46 - 3:48
    Oznaczają też możliwość
  • 3:48 - 3:51
    wykrycia inteligentnego życia w kosmosie.
  • 3:51 - 3:54
    Jeśli odkryjemy sferę Dysona
    wokół odległej gwiazdy,
  • 3:54 - 3:57
    będzie to bardzo widoczny
    dowód na istnienie życia.
  • 3:57 - 4:02
    A co, jeśli zamiast struktury,
    która pasywnie zasysa energię gwiazdy,
  • 4:02 - 4:03
    jak jakaś roślina,
  • 4:03 - 4:07
    obca cywilizacja zbuduje taką,
    która robi to aktywnie,
  • 4:07 - 4:10
    jak koliber?
  • 4:10 - 4:14
    To przerażające, ale obserwowaliśmy już
    niezwykle gęste ciała niebieskie
  • 4:14 - 4:16
    wielkości planety,
  • 4:16 - 4:19
    które potrafiły wyssać energię
    ze znacznie większej gwiazdy.
  • 4:19 - 4:21
    Za wcześnie jeszcze na wnioski,
  • 4:21 - 4:23
    że to dowód na istnienie życia
    we wszechświecie.
  • 4:23 - 4:26
    Istnieją wyjaśnienia sytuacji,
  • 4:26 - 4:28
    w których nie ma obcych form życia.
  • 4:28 - 4:31
    Ale to nie powstrzymuje nas
    od pytania: "A co, jeśli?".
Title:
Czy istnieje granica postępu technicznego? - Clément Vidal
Speaker:
Clément Vidal
Description:

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/is-there-a-limit-to-technological-progress-clement-vidal

Wielu pokoleniom wydawało się, że osiągnęły szczyt technicznego rozwoju. Wystarczy jednak cofnąć się o sto lat, a rozwiązania techniczne, które dziś są oczywiste, wtedy byłyby czystą fantazją. Czy kiedyś nastąpi moment osiągnięcia kresu rozwoju technicznego? Jeśli tak, to czy jesteśmy blisko?
Clément Vidal sprawdza skalę Kardaszewa, żeby się tego dowiedzieć.

Lekcja: Clément Vidal, animacja: CUB animation.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:47

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.